Institutionum juris canonici authore Francisco Maria Gasparro Romano ... Pars prima quarta

발행: 1721년

분량: 258페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

51쪽

ex consensu utriusque partis permissa cognitiones, Lateo , cur non erit ratum,infirmum Cur hoc inpideas Laicis , an illis deterior mis , quisvi Getesiastisis rRursus is tran- 7. ad Affricanum in L Traiectitiae 1. de Obligat. ει a M.in haec audacia verba prorumpit ae Et eadem es sustiIta non permittere Sacerdoti renunciare praeseristioniseri; n msi Sacerdoti non licti , qua ra- tione ille ait , quod rmunciatio deroget juripublico , quMes falsisIima , neque alii euilibet licet renumetare praescriptionem fori ; at per) licti cuilibet,/Sacerdoti igitur. Ac temerariae huic Cuncti doctrinae mere tantum palinodiam canens instulit Hermannus I uobur in L I. C de juri . isnum. II 7. que ad num. Ias. Tribus autem , & quidem sutilibus argumentis Innocentium impetit Cujacius , ac veluti devicto jam sapientissimo Pontifice , ante tubam triumphum con

clamat .

Isto Prima ratio est, quia serum Clerici est jus proprium : & privatum , quod habet in initio celebrati contractus , ut coram Iudice Ecclesiastico sit conveniendus ; sed ius privatum est renunciabile; ergo &Gaza Secunda ; Quia jure Civili licuit haec renunciatio pertexi inia si quis in conferuendo C. de Disc. G Clerie. mdi quis in eoscribendo non usu in soripraeseriptime paeopter Saraiami praero-

gaudiam , faruimus non sisere ei a perius sua pacta a venire, contrahenus deripere , cum regula fit amtiqui juris , omnes lirensiam Oabere iis , qua pro se im ita sunt , renunciare. Idemque pene iisdem verbis star tutum habetur in si quis in eoAfribendo C. de pactu: Atqui neque vetustiore jure Ecclesiastico fuit versita talis renunciatio ; ergo nec Innocentius eamia I 22 debuit pro ere. Tertia ratio est, quia non derogat

52쪽

Pars III. Titulus II ' 41

rogat. iuri publico , qui dimittit Iudieem suum , dc prorogat jurisdictionem Judaeis incompetentis; Ergo

hoc idem Clerico licebit, quod aliis permittitur. Futilia quidem argumenta , & emunctae naris ho-123 mine prorsus indignat Breviter igitur , & facile ad omnia . Ac primo ad primum , negando suppositum; supponit enim Cujactust privilegium fori inductum esse in favorem Clerici ei renunciantis.Falsissima assertio. Clament quidem quantumlibet jura ae favori probe introducto quilibeι renunciare posest ae numquam sine audies dicentia , posse , & quemlibet privatum renunciare juri .pro aliis introducto, & favore totius Communitatis. Tale autem esse privilegium fori te

ricis competens aflirmat Innocentius noster, ει merito assirmat , nam procul dubio dedecus toti ordini Clericali, & gravis inserretur injuria, si hic, vel ille Clericorum coram Iudice laico stare cogeretur. I 24 Pari igitur modo ad secundum . Peto enim a Cujacio: quaenam potestas inter Catholicos concessa sit Principi saeculari circa Ecclesiastica; plane nulla ca- pit. Eec a Sanctae Mariae de consitui. G Canonis.

. benὸ quissim disin. 36. Dicat igitur pro libito Iustinia-

nus , & erronee judicet privilegium sori esse a Clerico renunciabile; opponemus ipsi Innocentium oppositum e diametro definientem,& juxta Sanctu orthodoxorum ritum , ejus in hac materia privative placitum amplectemur . Perlegat tamen Cujacius etiam in iure civili ius novissimum Friderici Imperatoris relatum in auth. Statuimus C.de Epis. Claris. in qua prohibetur Judici , ct Actori poena imponitur , si Clericus quilibet in causa civili, aut criminali ad tribunal

saeculare trahatur, quasi hoc sit contra Imperiales leges , di Sanctiones Ecclesiasticas ; & agnoscet sorum s specia-

53쪽

, 42 Institui. Canonis.

speciale non esse privilegium privatum Clericorum , sed jus commune Ecclesiasticum , cum de jure Communi sit, quod actor sequi debeat forum rei l. 2. C. de jurisdict. cap. tum sit generale hoe tit 126 od autdni subditante Innocentium nostrum nul- tibi haberi in jure Canonico hoe clericale privilegium, & illius prohibitam renunciationem, a veritate

prorsus alienum esse reperiet,si consulat Concilium-tisconense relatum in Can. nullus Clericum II. gus. I. in quo plagarum poena imponitur Clerico in minoribus constitum, monoratiori autem,inclusio triginin dierum', quo patitur in civili criminali negoe simalii se γ' judicem saecularem;idemque jus,vel

expressum, ves adumbratum extat in Canon. relatum, Cam experientis, Can. Curicum nullus ,-cam Ino

I 27 Tertium vero argiuntiatum nemo sanae mentis Cu-jacio asseruerit,essi mi sciverit, & bonum etiὰmΗomerum quandoque dormitasse. Adeo,vel rudi quovis Legulejo est prorsus indignum . Potest unusquisque prorogare iurisdictionem Iudicis incompetentis, non autem judicis incapacis. Hinc Clericus potest quid8m prorogare, ut superius monqi, jurisdictionem iudicis Ecelenastici non sui ,1 quia hicinaeres incommma est, non autem judicis iaci,qui est omnino incapax ,adeo a 28 que ejus jurisdictio in hujusmodi causis Ecclesiasticis est improrogabilis. Advertat igitur Cujacius,imo pudeat Cujacium , Culacium non advertisse,' quod non lonali idem in jure prorogare jurisdictionem Iudicis

incompetentis,& set D proprio renunciare,adeoque i cilius eam prorogari, qua mi foro suo renunciari posse. 129 Certum igitur, & evidens fit ex hactenus dictis, , Judicem saecularem non posse Clericum judicare, vel

54쪽

Pars IIL Titulus II. 43

condemnare , neque in causa civili , neque in criniihnali,juxta Sanctione ni Concilii Parisiensis existenteni in eap. nulus hoc tit. & de jure civili in auth. saluimus C de Epis. Cleris.

33o Amplia primo conclusione in procedere,etiamsi ad sit contrariam immeinorialis consuetudo; sicuti enim nequeunt Saeculares per legem scriptam infringere hoc clericale privilegiRm,ita nec per consuetudinem, seu legem non scriptam, legi scriptae omnino similem; l. de quibus 1 de legibus , dia cum talis consuetudo sit contra sacros Canones, & Ecclesiasticam libertatem,' non admittit sui praescriptionem , dummodo tamen I 3I haec consuetudo non adjuvetur privilegio Pontificis saltem praesumpto Abb. in cap. Clerici numer. G 6.

Σ Amplia secund5, ut Clericus hac exemptione fruatur, tam si agatur contra ipsum aettione personali, ut ex mutuo,emptione &c- quam si mere reali cap. .de die. tum quia bona utpote accesibria ad personam, personae participant immunitatem, tum ne hoc modo . Clericus indirecte saltEm trahatur ad saeculare Tribunal, a quo directe, & per se est exemptus Abb. in cap. Ecessa num. χχ. de constitui. O iu cap. qualitΘr nu. 8o de iudie. Marant. de oraejudic. pari. q.. disp. II. nam. 24Farinace. in prax. crimis. lib. I. de inquisit. tit. I. qua

133 Amplia tertio,ut etiam in qualibet causa, quam Clericus habet communem cum uno, vel pluribus Laicis non possit trahi ad sqculare Tribunal. Sed si causa siti indiuidua, hoc est si commodὰ inter socios dividi ne. queat; ue oriatur sententia contra sententiam, magis' dignum , licet minus numero, trahet ad se minus diguum , quamvis numero majus , & Laici quoque ob

55쪽

44 Insitu. Canonic.

consortium Clerici erunt conveniendi in foro Ecclesiastico . Sin authm causa dividua sit, & commode separari possit , quilibet in suo foro erit conveniendus ovarn praes. yy.cap. 3 na . I. ει 2 Farinaee. Deo cit. quot. 8. num. s2.Maram. eo est.disp. II. num.χ GAE. lib. D. obferv. 3j. nam.2. Nar,. de axiom. jur. axiom.4o. numer. 38. TUM. BI. C. cone . Isq. Christis. decis Belgis. I 86. sese voL2. Spe ric derifr9. per tot. Idia

134 An autem Clericusi successor Laici conveniri posisit coram Iudice Laico pro obligatione a Laico a thore contracta , maximi momenti quaestio est inter vicissim dissidentes. Ut tamen eam clarε, ac methodich expediam,quatuor casus sunt distinguendia ia 3 s Primus est , quoties Clericus succedit Laico , cum quo nondum lis erat incaepta, quo casu omnes asserunt Clericum conveniri non posse nisi in foro Ecclesiastico, ut cum Sart. in L hcres absens num. I. ibique

I 36 Secundus casus est , quando Laicus post incaeptum judicium coram 1udice Saeculari,fit Clericus;& etiam . tunc, si absque fraude susceperit ordinem Ecclesiasti- - .cum, remittendus erit ad Judicem Ecclesiasticum, &s Ordinem susceperit in fraudem Iurisdictionis saecu- laris, mulctari quidem' poterit in bonis ; sed non in

persona , quae Deo est sacrata μοι. cons. II9. num. I. COPar. lib. I. pra L quaest.cap. 32. num. Surae decis. Do.

56쪽

Pars III. Titulus II. 4 s

137 Tertius casus est quando super re litigiosa Clericus Laico litiganti succedit titudo singulari, puta emptionis &c. tunc cum alienatio rei litigiosae prohibita sit, & ipso jure nulla Db. tot. tis.1 Auth. de litigiosis l. D. C. eod. sit. cap. sis. de alim. jud. mut. eaus. Des. Abb. in cap. Ecclesia num. Io. ut sit.pevden. fit ut alienans habeatur pro posse re, adeoque posist judicium prosequi contra ipsum, Clerico emptore minime citato: Et ratio est, quia quando res est effecta litigiosa, non potest actor mutare eius statum in praejudicium Adversarii, & duriorem sacere ejus conditionem , quoad Judicii ordinem,& examen causae

Ant. de Butr. in ditae . . num. 7. ibique Abb. nu. I. Lancellat. de attent. part.2. cap.4. in praefat. onum. y I. usque ad s28. Couar. praes. qq. cap. I s.fub nu.7.Canc Latr. decisi 28.sub nu. Io. σε Gurb. decf. 82.nu. 7.138 Verum tamen est, quod in hoc casu pro exequemda sententia lata a Iudice Laico recurrendum sit ad Iudicem Ecclesiasticum. Et ratio est , quia ad exequendam sententiam , etiam contra ementem rem ibtigiosam Iite pendente equiritur apud omnes citatio

emptoris, ne auseratur ipsi desensio, quam facere potest ex traditis ab Asin. in prax. g. 3I. cap. 4. in prisc. Lancellot. loco cit. nu.4s2.ςseqq. Caroe. de excepi. rei judic. excep. Io 8.sub num. 2. EN II. Canc. dicta decisnum. Ia. I 3. Ursida ad A ita decis . nu . II. Ο seq. Quare,cum citatio contra CIericum fieri nequeat nisi ab illo, qui in eum habet iurisdictionem, sequitur necessario executionem sententiae pertinere ad iudicem Ecclesiasticum, ut notant etiam Martha de juri im

57쪽

6 Iustitui. Canonic.

13ρ .artus denique casus est isque magis discussus, quando Clericus succedit Laico titulo universali , nempe haeredis; & in hoc casu , vel instantia fuerit,

vel non fuerit carpta coram Judice Laico contra Authorem Clerici, ea certὰ non est continuanda in Cle ricum haeredem . Ita cum Canonistis passim Balae cap. in praesentia de probat. num. 9. Cabal. conf9I. G.8 lib. 2. Marant. loco citato num. I 2. seq. Marth. de Iuris repart. . cus3 3. nu. s. Asin. Ἀρυπ.3-Σ. cap. I 2.

per tot. Pax Jordan. elucubr. Pol. 3. lib. I 2. tit. 8. na. 3 P. V. Strach. de mereat. partic. I. ult. parti num. s.

De Grass. de essecf. Cleris. essere. I. num. 18 I. Macc. de Dic. pari. I. cap. II. πί-. 23. in fin Galli. Deo est.Antoneia. de 'urib.ta oner.Clcris.lib. I sart. I. cap. I .nu.2 6. Zach. de oblig. Camer. quaest. 8. numer. 8. usque ad II. ubi dicit hanc esse opinionem Sacrae Rote Romanae,&contrariam esse periculosam Couar. praα. H. capit. 8.fub numer. 3. Peregr. de meis. artis. I. vumer. 2. Reta detis. s s h. isseri compeia in antiqv. G decf.9s7. num 9. coram Serapho & hanc esse in praxi amplectendam, praesertini in statu Ecclesiastico testantur Caepal. comininum opin quaesi. 36. num 48. Gratian. discept. I 6. nu. I. non de praerent. pari. I. cap. I. O. 2. ub nu. Sy.

I o Prima ratio est,quiti nostra Sententia habet regu- gulam pro se , ut Clericus non convcniatur.coram

Iudice laico Auth. saluimus C. de Episo. G cieris. o cap. si diligenti de foro eo ei. Limitatio igitur regulae, x quod

58쪽

Pars HL Titulus II

quod non procedat in Clerico haerede Laici conventi , cum noli approbetur a jure, non est admittenda , ex L sitim C. A eouat inus. I x Secunda ratio est, quia ex dictis, Instantia defuncti non trans sertur in herae dem ipse Iure,sed opus est citatione ad hoc, ut sit locus executioni illius contra haeredem ; cum igitur haec citatio requisita ad instantiam transferendam in Clericum haeredem nequeat fieri a Iudice Laico sed tantum ab Ecclesiastico , s quitur , quod neque instantia lactis contra defunctum afficiat Clericum hqredem,nisi interposita authoritate Iudicis Ecclesiastici. 141 Et sie solvitur ratio adducta Murdo conf222AE. IO. τοL 2. & ejus asseclis , nam licet instantia desuncti transeat ad haeredem , non transit ipso jure , sed per sententiam Iudicis , & haeredis citationem. 143 Si euti partiar facili negocio diluuntur aliae rationes contra nostram opinionem abΑdversariis allatet,quod nempd ubi carptum est Iudicium , ibi sit terminandum : c d haeres. sit una eademque per na cum

defuncto, & jus defuncti tilm active , quam passive

transferatur in haeredem Quod h rex Clericus pee instantiam itic Ptam contra icum authonem obligetur ex quasi contractu, adeoque sicuti servare, de adimplere debet obligationem promanantem ex contram authoris sui, ita , & prodeuntem ex quasi com

I44 . Omnes hae, inquam,& similes regulae, si opponantur,expedit in validε solvuntur dicendo,eas non procedere, qiuundo perstina, in quam Jura defuncti transiferuntur , est privilegiata, quia tunc ab ipso privit gio augetur jus translatum, & jus ita auctum non habet illa persimaa transferente, sed a proprio privilegio.

59쪽

48 Institui. Canoni

argumento Text. in L ewm quidam s. Debitores F. de

usuria 4s Censent tamen sis. lora eis: num. σε. Antonim dies. refol. 49. sub num. 2. Zach. loco est. num. Io. M'. GPax Iordan. Deo et t. qui subdit hanc praxim servari in Romana Curia , quod instantia caepta contra Laicum superveniente Clerico illius haerede devolvatur

adludicem Ecclesiasticum in statu, & terminis , itaut

coram ipso continuetur instantia inchoata coram Iudice Laico , non autem nova instantia fit inchoanda, ct hoc, ne praejudicetur omnino interesse,quod habet actor in causa.

I 6 Caeterum semper stat nonsore prosequendum iudicium incaeptum coram Iudice Laico , si ipsius haeressit Clericus , quamvis Laurus , cui Clericus succedit se obligasset in forma Camerae Apostolicae , ut citat Galles de Obist. camer. sensit Zach. loco cis. nu . II. '

i47 Sed quid resolvendum in casu , quo Clericus agat contra Laicum in causa civili, debebit ne illum convenire coram Iudice sarculari ta 8 Respondeo affirmative, ob rationem illam generalem in Iure quod actor sequitur sorum rei Text. sin eap. si chrieur Lateram hoe tit. Cabataeonss. I77.

lib. I. Gratiam discept. 79 num. I 6. Barbos se axiomaxom. Io. num. I. Tusch. lis. A mnelus. I 12. Pax 'ordan. elucubrat. voLDIU . I 3. tit. 8. nu.2o7. Ose . 3 49 Limita in casu,quo age ret Clericus contra Laicum, vel ut invasbrem,vel ut injustum detentorem rei Ecclesiastieae ; tunc enim ratione sacrilegii, vel quasi sacrilegii 1 reo commi ssi fundatur Iurisdictio Iudicis Ecclesiastici quoad huj us causae cognitionem, itaut sit in optione actoris illum convenire coram Iudice q-

60쪽

Pars III. Titulus II. 49

lari, vel Ecclesiastico risin. dicto cap. si Clericus

Laisum num. in. G in cap. ciιλλὶ fit generale num. I .col. 2. eod. tit. Guttier. Canon. qq. lib. I. cap. 2 . num. 7.iso Limita secundo : Si Judex secularis sit negligens iii

justitia administranda, tunc enim Clericus potest trahere Laicum reum ad Ecclesiasticum Judicem cap. lices , εἶ cap. ex tenore hoc tit. Ciarlin. contr. 36. per tot. Dian. refol. mora pari. 3. tract. I. res . 2 s. part. q. Irata I. refol. 8o. Spereli. Def. I 26. I si Limita tertio,si contra tui sit adjectum juramentum, quo casu,si agatur ad illius observantiam,&executio nem , poterit eligere Clericus an citare velit Laicum coram Judice Laicali , vel Ecclesiastico , cum uterque. Judex possit compellere ad observantiam juramenti, is, ct inobservantem tanquam periurum punire . Sin autem agatur ad dignoscendum an juramentum sit validum nec ne,tunc actor non habet optione ,sed necessario agere debet coram Iudice Ecclesiastico, qui unice potest cognoscere circa valorem rei spiritualis ad ext. in cap. t t. hoc tu. insexto, ibique Myo. Anis. num. 2.3. Anchar. quaesi. I. G Franch. NI . 9.as 3 Limita quarto , ut dicitur in cap.si Clericus Lalauru hoc tit. & asseras , Clericum convenire posse Laicum coram Iudice Ecclesiastico,si alicubi introducta fuerit consuetudo , quod Ecclesiastici Laicorum causas civiles,& personas etiam judicarent .Quod Glossis. ibid. notat pluribus in locis evenisse ob negligentiam judicum Laicorum in exhibenda Clericis justitia, quapropter Clericis necessarium fuit recurrere ad Pontificem, S ab ipso ob denegatam justitiam obtinere rescripta ad judices Ecclesiasticos, qui cognoscerent causas vertentes inter ipsos, &Laicos, ut firmavi supra

G Addunt

SEARCH

MENU NAVIGATION