Ioh. Beverovicii Exercitatio in Hippocratis aphorismum de calculo ad N.V. Claudium Salmasium equitem & cons. regium. Accedunt ejusdem argumenti doctorum epistolæ

111쪽

io; IOH. BE VERO v I cI Ide nat. hi . nonnihil reperiatur de uri nis arenosa ,sed in alium sensum. Hie est ille locus, quem in eundem sensum pro te adducis, O scraim ψαμμώδεα ὐφ εα-- , ἡ πῶροι Δ τοῖ- ουροιστ &c. Sed non te latet, librum illum secundum, si pro te faceret, me cum Galeno, tanquam spir-rium & supposititium posse rejicere. Quare ex eo nihil contra naeam sententia ira objicere queas. Pergit Mercurialis:

EII enim simplex sententia diagnostica, atque indivisibilis , in qua explicanda brevis admodum fuit Galenus, nec aliud quicquam dixit, quam vel horismum fasum esse, vel polim a transscriptore libri per negligentiam esse alteram partem omissam, scilicet, vel renes, tanquam hac debeat esse Hippocratis sententia, ubi arenosa fiant urina, aut in vesica aut in renibuου calatili sint. Verum, ut dicebam, neque sices semper verum, quia non raro coutingit, ut arena excernantur,pris si

quam lapis uspiam fiat, quemadmodum etiam uin venit, tit existente lapide in

vesica, nulla tamen arena in urina conspiciantur. Luare, nisi Aphorismo aliqua conditiones tribuantur , non potest doctrina Hippocratica, qua solet esse rina,

112쪽

EXERCIT. DE CALcVLo. Iosaccommodari. Vides jam, Virorum clarissime, quod tibi certum es signum , id fallax dici, & haberi apud peritissimos medicos; quod tibi scitum Hippocratis, id illis judicari ab Hippocratica doctrina

discedere, immo Hippocratico nomine indignum esse. Tu, cum animadverteres eos egregie hallucinari , qui de calculo absolute judicarent eae urinis arenosis,

nunc scribis illas modo signum esse calculi arenosi, non duri & lidi, utpote a quo nihil abradi possit. Et cum pueris,

ex medicorum decreto, magis in vesica concrescant calculi, vis Aphori simum nostrum de eorum λιλάini intelligendum esse. Iam alteram controversiae nostrae

partem videri possis mihi concessisse; sici licet cum duae sint species calculi, aut qui

ex congestis arenis concrevit, aut qui ex dura & tartarea materia coagulatus est,

indicium nullum dare arenas in urina subsidentes de duro calculo, sed tantum de molli & arenoso. Vide an non tibi contradicas, qui statuis arenas tantum si gnum esse calculi mollis & arenosi , id esque in pueris, cum tamen fatearis, calculos vesicae, quo pueri ex Hippocratis scito, saepius a te laudato, magis laboranti

113쪽

με lapides , ut plurimum , duriores sunt, renum vero magis stiabiles, magi sque arenosi. An non igitur urina arenosia potius indicabit de friabilibus & arenosis calculis renum, quod non pueris, sed ad. ultis convenit, quam de duris vesicae puerorum calculis p Si enim, inquis, rus est, ct compactus, ut urina stringendo nihil abradere ex illo queat ; tala certe qui sit, non potes per φαμμώπων -- ιαν portendi ac significari. Hoc pror sim

v ἁλωάτων. lyrorsus etiam τ ὰδ-άτων, de duriore vesicae calculo, cum ab eo nihil abradi possit, ut non semel dixissi, tiquem in pueris potissimum generari ast

seris , indicium dari ex arenis in urina subsidentibus. A calculi qualitate,&calculosi aetate transis ad regiones, poni que differentiam inter Graeciae incolay, ct nos , qui degimus in his oris Septemtrionalibus , qualis Europa maxima ex parte es. Scribis igitur, cum pituita mi nus infestaret homines earum regionum,

inter quos vixit scripsitque Hippocratei, quibusque medicinam fecit, idcirco minus eosfuisse obnoxios calculo, qui ex φι uitoso ac viscido humore totus in vesica

114쪽

Uatur. Praterea ubi aer stigidior is humidior, ibi etiam ut sitirimum homines solent esse voraciores , plusque etiam vulgo comedere posse, quam in calidioribus ac siccioribus locis, quatis erat Graria. SUod autem plus appetunt, plus

comedunt, rigentium. is humentium plagarum gentes, inde etiam costigas, calorem , ad concoquendum, quod comedunt, in iis osse majorem. Plus ergo excrementi faciunt, quia plus comedunt.Hinc e, materiam lapidi gignendo fertiliorem ρλα-bent, ei quidem lapii, qui ex glutrinoso humore concrescit. Quamvis haec omnia extra omnem controversiae aleam

posita videntur, quia tamen jacta est alea, lubet semel transmisso Rubicone exer- eitii campo in fistere. Equidem non crediderim magis voraces esse Hispanos, aut Italos quorum tectimoniis usus sum inquam olim fuere Graeci. Immo sobrios magis novi Italos , quam Graecos legi. Hinc Cicero Catone majore, de Romanis, bene majores accubationem epularem amicorum , quia vitae conjunctionem habebat , convivium nominasse scribit, melius quam Graecos , qui hoc idem tum compotationem, tum coDcc

115쪽

ro 3 Io A. BE VERO VICII 'nationem vocant. Hinc δου Pergracan,

quod Festo exponitur epulis&potatio nibus inservire. Plautus Mostellaria: Dies, noctesque bibite, pergraeamini, Obsonate pollucib iter. Liquet idem ex Hontericis heroibus, qui amicis ζωνόπρον infundere, spumantemque pateram offerre scribuntur , quod est Graeco more bibere Ciceroni. At calculationem magis meri, quam aquae potoribus familiarem asseris. Qui , inquis, minum dilutius bibunt, aut aquam po tant, minus calculo obnoxii , quam qui meraco indulgentius utuntur. Hi vero, qui tam pollucibiliter convivantur, &, ob debiliorem calorem, non bene, quae assumpsere, concoquunt, plus crudi Rindigesti humoris congerunt, quam illi in quibus major calor plus appetit, quod assumptum est, egregie digerit.Sic ipse scribis, ex Galeno, senes magis laborare calculo renum, quam pueros, ob debilitatem . φυακῶν ίεργ&ων, ση hu morum crassiorum cruditatem, qui calore

naturali iam in his diminuto , haud tam bene perfici possunt, ut in pueris, quibM

ribus dissipaydis ac digerendis aptae. Iacalidis

116쪽

ExERCIT. DE CAL CVLO. Io calidis regionibus externus calor Internum dissipat ac minuit, ut eundem in friagidioribus externum frigus conservat, non aliter quam in aetatibus,& anni temporibus. Hinc scriptum est ab Hippo

117쪽

sam ipse Hippocrates reddidis, inquiens ventres hireme vere calidissimos esse, non simpliciter, sed calido naturali.Causesam vero ob quam illud hyeme augeatur, etiam Aristoteles explicuit. Refugit enim propter circumstantem extrinsecus stigi ditatem , sicuti rursm Uale ad sibi assi nem protenditur. Atque ita contingit dis

solvi quidem , ac dissipari e us substan

tiam tempore aseim: contineri autem aceohibist, ct in profundum secedere fe- mali. Ob hoc igitur, is coctiones, osan. guificationes , is nutritiones hisce temporibus sunt meliores. Si itaque thyberno

tempore Ob externum frigus interna magis calent ac propterea triplex in compore concoctio melius perficitur, ac deterius ob contrariam caussam aestate, eademque ratio esse debeat in frigidis &ealidis regionibus, liquet plus crudorum humorum generari ac coacervari in Graecia, quam nostris, si genio plus satis .indulgeane,

118쪽

ExER cIT. DE CALCULO. III

dulgeant, ac propterea magis obnoxios esse calculis, quos ex cruda &pituitosa materia oriri statuis. Sic enim dixit Author libri de Renum affectionibus, cap.ri es P λιλιν ν , οἱ Hν ἐθεροιπουονθ, οἱ 3 ου - ον c. M se φυλακῆ με πιμπης mi ,-ένα l ἁπι - ου ρ ένον παροξαε α τ νο γναα,--νῶ n. moniam eorum, quἱ calculo infestantur, alii sanabiles sunt, alii minime: in praservando maximi sunt momenti ciborum moderatio,

bona tactiones. Satietates enim,'cruditates hune morbum non exacerbant

modo, se etiam pariunt, ubi nullus erat. Cum autem caloris innati opus sit bene coquere, isque parcior sit ob externum testum in Graecis, quam iis, qui in Septen

trionali plaga degunt sub Iove frigido,

liquet illos plures his cruditates congerere, materiam nempe calculorum. Vt minus verisimile videri queat, Septentrionales materiam lapidi gignendo fertiliorem prabere, ei quidem lapidi, qui ex glutinoso humore conere est. Dixeras in tua: In renibus in v ea multi calculos habent, quorum tamem

indicium per urinam sabulosa funden

119쪽

iIL IOH. BE VERO V Icotem non proditur. Hinc inferebam, Sabulo a cum urina effusa, si non praebent calculorum indicium, qui in renibus aut vesica haerent, non posse haberi pro eorum signo, minus quale in Aphorismo requiritur. Hoc ipsum cum mihi in Responsione tua largireris, ac donares, ex eo & ipse infers, Hippocra. iem cum Galeno insulsi Os ct imperitissimos non tantum medicorum, sed vel

hominum fuisse , si pro signo in Aphori

smo, anis regula, vel catholico id posuerint, quod verum ese non possis. Addis hoc sepius repetitum , Sabulosa in urina subsidentia non probans de calculo lapideo, sed de arenoso, qui per hocsignum ostenditur. De hac distinctione ante jam

actum , quare repetendo actum non agam. Subjeceram tuis , in quibus arenas certum esse calculosae vesicae signum statueras, tam eas esse certum signum, ut viae aliud incertius. Hic tu, Si hoc verum est, tam sultiu fuit Hippocrates tuus cum Galeno, ut vix alius stultior vixerit , aut stolidiora scripserit. Bona verba, ut hoc ex meis colligi possit. Non lubet hic paratragoediare. Quod scripseram verum esse, id nisi jam ante ostendi, ni illam

120쪽

ealisiam dico , quin causta cadam. Non ideo tamen Hippocrates cum Galeno suo, quique eos sequuti recentiores Graeci, a te citati, stolida scripsere. Quos ego facile a tam crassae, & insulsae imperitiae suspicione vindicabo. Rhetoribus, ut est apud Quintilianum lib. v. cap. IX. Signorum alia necessaria sunt, quae Graeci vocant τεκμηρηα , non necessaria, quae

μεσα, & μυτα, sive verisimilia. Priora certa sunt, & indubitata, quae aliter se habere non possunt, ideoque ἀνωγκομα Aristoteli nuncupata, Ciceroni eleganter propriae rerum notae. Posteriora etsi ad tollendam dubitationem sola non sufficiant, tamen adjuncta caeteris plurimum valent,

Et qua non possintsingilla, multa probant.

Vix aliter apud Medicos hae signorum species distinguuntur. Namque & his τεκμήριον dicitur syllogisticum & neces utrum signum , quod perpetuo unum aliquod significat, a quo desumpta rerum cognitio, appellatur, ut scribit

Galenus Comm. in Hippocratis r. devict.' acutor. II. At iisdem est signum non necessarium , neque perpe

tuum,