장음표시 사용
301쪽
Rhenoberga tamdem deditur. spinisae lepidum dicium iactum. Caibrum utrinq; numerus, di comditio Nuius victoris magnitudo,&ς
trecentos carros, ac naues duas Spinula commodaret. His con- 1 6 os .
ditionibus postridie migrauere Pedites ter mille, ac trecenti, in quinquaginta tria signa distributi: nongenti praeterea saucij: Equites centum quinquaginta: totidem Nautae. De Gallorianti Ex es emis Equitum discessu lepidum quiddam narratur. In eruptionibus, quae non modo creberri ae, sed&numero Militum i requentissimae fuerunt: ita ut aliquando mille, & quingenti simul, in te dum duo millia prodierint; Equites etiam Galli in pedes deiecti cum caetcris excurrebant. Quo animaduersb, Marchio parti admiratione, partim indignatione commotus ; quod ad sua Castra inuadenda illi ipsi, quorum equestre ingenium est, pedites aduenirent ; spopondisse dicterio fertur: Si henobergam caperet,
eo sese pedestres thaud leui Gallis poena) ex Oppido dimissurum. Rhi
noberga expugnata, quod ioco promiserat, serio praestitit. Equites Gallos iussit pedites migrare: ut quando contra se Nationem, ac naturam eiurauerant ; disierent in posterum pugnando manibrum o Mere, quam pedibus mel alienis, mel suo. E Foederatis peri)sse ' dicuntur supra quadringentos . Catholicorum vero serme quingenti : atque inter hos, Centuriones Prada, Brusatorus, Blancus , Magius, Lanarius, Mediceus, Monsortius, Castromedianus , Agrellus, Merodius, Durchius, Serguinius . Vulnerati septingenti: in quibus suere praecipui: supremi Instructores duo, Pallavicinus, & Mormilla: Centuriones Gentilis, Miraballus, Atrolus, Ceretolus, Vicecomes, Sanpetrus, Menesius, Escleregius, Cardenas, Francus, di praepositus Italorum accessibus Gamurianus. IRelicta in Oppido tormenta quatuordecim, bellicae naues duae, cymbae quadraginta , pontones ingentes tredecim , bellici
apparatos haud multum et quia multum absumptum in obsidi
N I M i v M quantum existimationis, & gloriae Marchioni peperit haec, multis nominibus insignis, victoria: tum quod post quinque tantum hebdomadas reportata: tum quod ab Hosto non solum Belga kederato,ad Oppidum retinendum neruis omnibus connixo ; sed Gallo quoque auxiliari, qui eo pugnabat ardentius, quia pro gloria, & aduersus Hispanos: tum etiam quod maximi momenti locus, aditusque ad hostiles, aliasque Prouincias,validissime ab omni parte munitus captus est: tum denique quia cum gemino Exercitu gerenda res fuit, altero a fronte Oppidum propugnante, altero a tergo imminente, atque in horas Q prouocante. Tanti aduersus haec omnia ponderis suit in Spinae magnanimitari adiuncta diligentia. Hanc eamdem victorianis, quae ante duodecim annorum Inducias postrema tempore, nondb
302쪽
dignitate suit ; magnum intulisse Prouincijs Foedcratis non moerorem modo , sed etiam metum tradidere Scriptores. Siquidem vicinorum calamitas nostris incubare ceruicibus videtur:& Rhenoberga capta spem se tuendi Hollandite, Zelandiaeque Vrbibus infringebat Nec leuis Foederatorum Ocdinum querela suit: Mauruium non attulisse oppido laboranti, & pro virtute, quam prae se tulit, merito deposcenti subsidium, quod potuisset, si omnem adhibuisset industriam. Vt igitur tam existimationi suae, quam ordinibus aliqua ratione satisfaceret loci unius iacturam, alterius adeptione compensare decreuit. re dEGrolla obsidenda ventum est in consilium: sed ea potiri non ita pronum; si praesertim Spinula victor eo se conferret. Ad Uenionam potius conuertit Mauritius animum, quam breui intercipi posse spes maior erat. Misit ergo illuc Gasparem Colignium Castilioneum cum duobus Peditum millibus, Equitibus mille. Is ubi peruenit, ad septum portae, quae Mosam spectat, pyloclastrum applicuit: cuius impetu statim disiectum est. Alterum portae admotum:eO demque rempore propugnaculum, quod sine fosa ripae fluminis imminet, scalis appositis conscensum. Verum qui eius custodiae praeerat. , Hieronymus. Alvarus e Sangeorgii Legione Centurio, strenue Ascenseribus obsistens, eorum primum impetum sustinuit. Interea Uandelabergius Comes Hermannus, Geldriae Prouinciae Gubernator, qui Ventonae sedem habebat; facta Militum, atque Oppidanorum manu, ad defensionem accurrit, Hostemque sumet,atque iterum propulsauit. Quare receptui cecinit Co lignius viginti e suorum numero desideratis. SEI.NvL A selo aequatis circa Rhenobergam aggeribus, partes oppidi labefameas restituit. Cumque stipendia Militibus persoluere conaretur ; pecunia desecit ex Hispania. Hinc arrepta occasione, Militum aliquot in audaciam proiectiores, ab reliquo Exercitu secessionem secerunt, per circumiecti loca palanter. De quo periculo praemonuerat Marchio Regios in Aula Hispanica ; ut antea dictum. Misit extemplo Spinula, qui promisa criminis venia reuocarent. Sed uti semper meticulosum est: scelus, neque ulli 'facile fidit: non illi redierunt ad Castra, sed Molania
commigrarunt; ibique conspirantes, Electum, caeterosque M gistratus, pro more, nominarunt, eodemque die Hamam conis tenderunt. Hoc incommodo eventu, super alia plura obstacula, a nouis belli laboribus attentandis retardatus est Marchio. Exercitum autem quiete commodis refouere opportunius duxit. Quamobrem An tunium cum subiem Legione Ruraemundam,di Herculanum ad hyemandum misit: Sangeorgium vero Ven-
Hosti si damna, di querelae de Ma
303쪽
lonam, & Vachiendoncham. Ipse, Buquoio cum iustis Cophs Rhenobergae relicto, caeterum Exercitum Coloniam versus d duxit, ac per villas circumiacentes distribuit.
A o compescendos Seditiosis , hinc vinula velascum immisit cum bis mille Peditibus, Equitibus septingentis, ac duabus bon, bardis: illinc Archidux Alphon sum de Luna Tribunum
cum 11ilitum manu e Praesidijs euocati . Grobbendonchio vero Sylvae-Ducis Praesecto Albenus idem mandauit, ut cum Praesidiari s paratus esset eos medios intercipere, si sene Hama discederent. Quo cognito Seditiosi tutius sibi putarunt Bredam transi fugere. Verum eo in itinere obuium habuere Northurium cum Syluaeducensi Praesidio. Is amicis hortatibus conatus est eos ad obedientiam reuocare. Sed illi probis consilijsimprobi simul tione respondentes, dum verba dant, &spem faciunt in ordinem redeundi: repente nemus quoddam ,&paludosem oecupant i cum, ubi contra Northurij vires muniti, eius tam credulitatem, quam impetum eludunt. Inde Hocstratam quingenti Equites sere omnes, deuenerunt. Illuc festinauit Luna cum suis Copijs, &sexcentis Equitibus, duobusque tormentis a Velasco acceptis. Praeire autem iussit cum Equitatu Gue varam. At Seditiosi Bredam versus fugam arripiunt,carpentibus extremum agmen Gue-uarat Equitibus. Decem ex illis caesi alij vulneratiueliqui Terheidam, Bredanum in Pagum , si coniecerunt. Luna temerarium existimauit ulterius persequi in hostili ditione securos. Ostor Nas Foederati gemino emolumento alacriores, & C tholicorum Exercitu diminuto,&suo Rhenobergae Defensor,bus aucto, ut iam Peditum millia quindecim, Equitum tria re
censerent: non omittendam opportunitatem rati, Grollae festinam oppugnationem Mauritio demandarunt. Is extemplo, abrupto quem struxerat ponte, isque munitionibus dicitii Grollam versus Castra mouet. Ex itinere ad Lothemium recuperam
dum quatuor Peditum millia, Equitesque sexcentos mittit. Qui dispolitis se pra collem duodecim tormentis, intra quatriduumo loco non satis valido potiti sunt. Diaetius is sectus cum Catholicis Rhenobergam migrauit. Grollam ubi peruenit Mauritius, eam obsidione cinxit. Iraeerat ei per id temporis cum sua Equitum. turma,&sexcentis tantum Peditibus Henricus Comes vanden-bcrgius. Caeterae namque Copiae oppidi pravidio relictae partim peste perierant, partim Hostium metu diffugerant . Angore animi magno cruciabatur Henricus, quod tam imparatus in tanto discrimine deprehensus seret ; ingentemque inimicum Exerci-
ium haberet in conspectu, spem veris subsidij longinquam. Vir
304쪽
inti tamen, atque existimationi non deesse statuens, quacumque posset via locum tueri contendit. Igitur in lunatis munimentis , quae prima obieeta Hostibus erant , maximam Militum partem collocauit: tum bombardarum, ac mosquetorum copiam exone rari iussit in Obsessores. Hi contra in accessibus ad Oppidunia promouendis, muniendoque aduersus Hostem venturum Ca-itrorum tergo toti erant. Is τε aEA Spinula certior, Mauritium ab Rheno digressum ;Embdanum Comitem cum sexcentis Peditibus Lingam transmiserat: Buquoio, ut quadringentos Grollam mitteret, imperarat: ipse quo Mauritius arma conuerteret, seduld circumspectabat. Postquam verὀLochem ij capti, Grollaeque obsessae ad eum fama peruenit ; de Lochemio quidem nulla sollicitudo, Oepido
parum munito , parvique momenti, quodque nullo negotio recuperari posset: at ad Grollam retinendam, oppidum multis nominibus sibi commodum,vehementer incitari se sentiebat. Uerum uti res erat aleae plena, & si miniis succederet, crimination, bus obnoxia; nonnisi de bellici Senatus consilio eam aggredi voluit. De hortabantur ab ope Grollae ferenda plerique, cum dicerent : Longe malidiores numero Aederatorum Milites esse, quum Catholicorum. Horum partem in tumultum iam erupisse, obstipendia non prorsus persoluta : nec procul se, quin aly ob eamdem causeam erumperent . Ei malo pra penuria occurri non pose. Exercitum paulatim alia mentis defiitui. Tempestatem anni quietem posiere Militi, non continuatos labores. Italatcm fui praeter morem inusis imbribus bello im tractabilem εἰ quid Autumni finem futurum natura honte nimbosium e Ad Grollam os jam mix dari jubsidio miam inter regiones qua hostiles, qua Hostibus interclusas. Duadendos obsessores iam malidis munitionibus cirium eptos. Grollam demum obfrione liberare, mel umtum esse negotium , mel desperatum. A Li o R v M contra sententia erat: Rem non adeo desperatam,aut arduam mideri. Mn tam facile , aut breuὶ potuisse Mauritium ab omni parte Castra communire. Te vi obstiti pluus importunum rsiam repugnasse in humili planitie aquis late stagnantibus resipersum, e ribusque tam educendis, quam sustinendis ineptum. Bilicircumiectis collibus imponerentur; tam propinquos oppido fore, ut facile tor,
mentis inde dissurbari possent. Urollam cum plures circumcirca duc rent .viae, non omnes potuisse tam malide ὰ Faederatis A strui , quin ira rumpentibus Opijs aliqua earum pateret . Magis aliena tempestate amma moueri selita , ubi par, imo minor necestas urgeret. Militem ab recentiἷus mi torys alacrem, spe aduentantis stipendν sustentatum ,hatid aegre ad parta tuenda perductum iri. Ad extremum tanti ponde-
Henrieus Vade bergio eam munitiis nuta de Grollatirenda eonsultat. Quae dissuadeant
305쪽
Narehio suadet tabu, assentitur.
3oo DE BELLO BELGI Coris id om esse: ut nussa discustates Obisti possent, quae severari non debe- i s oc
rem. Grolla namque iacturae oldensalia, Lingaque amissionem necessa νώβbiungi. Utramque ab ea protegi: cum ea uιramque inpotestatem Hostis menturam. Sic Transibenana loca omnia , qua fallabris tot sumptibus, ac tanto sanguine steterint ', eisdem uno fere tempore ademptum iri: eiusque anni gloriam tot laboribu partam, repente in nihilum
HAEC momenta rationum maiorem in Marchionis animo, semper ad audendum propensiore, vim habuere: Archiducisque accessit approbatio. Igitur per Coloniensem Agrum effusum Militem in unum redeg:t, Rhenumque transmittere iussit ad Novesium. Tum Rurae munda Velascum, An tunῆque, ac Sangeo gij Legiones e Praesidijs reuocauit. Vniuerso Exercitui cogendo, recenscndoque planitiem designauit Dorsthenae adiacententi, quam Luppiae flumen alluit. Inde Rhenobergam processit, Rhenumque traiecit tertio Nonas Novembris . Erant in Exercitu millia Peditum septem , Equites mille, tormenta decem , carri quadringenti tam commeatu,quam instrumento bellico onusti .
Sub ingressum itineris, bombardis tribus displosis suum Obsessis
aduenium significauit. In progressu vero, singulis noctibus una exonerata, magio magisque propinquum se declarabat: ut ad obsidionem sortiter sustinendam raceret animos. Et sane non incassim. Namque tam vicino subsidio confirmatus Henricus,quamuis accessibus Hostis adeo promouisset, ut quinquaginta passibus a fossa lunatarum munitionum distaret, &iam tormenta disponeret ad quatiendum: intrepidus ipse tamen maioribus,minoribusque bombardis,& generosis eruptionibus egregie seso, Oppidumque tutabatur. Cum eo vero infeliciter actum , quod quatuor centuriae, subsidio missae a Bu quoio, in Hostium Stationes inciderunt: a quibus Milites partim trucidati, partim cumis Centurionibus capti. E pluribus, quae Grollam ducebant, vijs, eam elegerat Spinula, quae breuissima: tum ut Oppido suppetias eo serret opportunius, quo celerius, tum ne obsessoribus sese validius muniendi spatium daret. Haec iuxta Pagum erat Besselitum appellatum, Cui propior factus, a praemissis Exploratoribus comperit, ex ea parte ita roboratum Hostum, ut neque perrumpi, neque depelli
ulla ratione posset. Cumque viam aliam longiorem per Oppidum Uredense ingressus esset : id quoque latus probe ab Hollandis obstructum deprehendit. Quare longissimum capessere iter coectus est, qua parte colles assurgunt. Eos insedisse Hostem cognouit, simplicibus excitatis, necdum persectis aggeribus. Ne-
306쪽
que enim sibi persuadere Mauritius potuerat, tam subiid Spinu
lam Grollae subsidio accursurum , tot , ac tantis obirijs dissiculta tibus superatis. Illud etiam commodi, ex ea parie Catholicis a cedebat , quod cum Oidentilia esset a tergo, liberum erat Solraro cum Milite e Frisiae Praesidiis educto caeteris Copijs adiungi. Cum ergo sex io Idus Novembris ad Pagum Rechumum nomine,leurcae spatio Grolla distantem , Marchio peruenisset, ac Statione in nemore locasset: Solraeus eum conuenit cum Peditibus fere mille, Equitibus ducentis,&aliquo commeatu . Hic iterum habito militari Senatu de ratione pugnae enum aggrediendus Hostis in munitionibus esset,an occursandum in campum prodeunti: quae optima fustu forent, eo prudentius, quod multorum iudicio, deliberata. Postero vero mane paulo ante lucem, relictis in Statione cum iussa custodia impedimentis, Copias in acie Spinula eduxit eo consilio, ut interceptum Hostem simul ipso ab tergo, simul Henricus Grolla erumpens a fronte inuaderet. Dispositus in hanc sermam eius erat Exercitus. Primum agmen mille ac ducenti Pedites obtinebant, ex omni Nationi lecti, atque ad imperium Ducis semper parari: quod vulgo AP en volans appellatur, atque in principus collocari solet. Dumbus hi tormentis instructi, ab Antunio veterano, strenuoquo Tribuno ducebantur. Proxima illis erant agmina bina pariter procedentia:Hispanorum alterum Menesio moderante: alterum Italorum, cui praeerant Iustinianus, & Brancatius: ac bina cuique attributa tormenta . Postremum locum Vallones, ac Germanimaiore numero tenebant,duas&ipsi bombardas ad terga sitasse- cum trahentes . quibus praesectus suerat Achicurtius. His Solraei
Copiae accessere, Embdani Comitis ductu , in oppidum , si quis
pateret aditus,irrupturae.Exercitus uniuersi utrumque latus Equiratus tegebat, in plures turmas distributus: quarum duas, & m ximas omnium ,& magnis opportunitatibus reseruatas, atque ex hoc nomen habentes, hinc Bentivolus Eques, hinc LucasCairus regebant. Toti vero Equitatui praeerat Velasius,in eius fronte ad dexteram equitans : eiusque vicem obibat, qui gradiebatur ad laevam, Meletius. Equites ipsos utrinque stipabant carri ordine longo dispositi, ac bombarda in medio ,& Mosquetariorum alis ad latera muniti. Custoditus hac industria Equitatus sitit,quia cum hostilis esset numero longe superior, periculum erat, ne ille victus dissiparetur, aut in latus inuaderetur ab Hollandis . Cogebatur etiam una cum Peditatu pugnare, mutuoque addere vires, & accipere. Nullum sibi certum locum Marchio designauit, quo liberior in omnem, ubi opus foret, partem acin
spinilla Hosse inintercipere aggreditur.
307쪽
3larehinnis , ae Militum alacrito.
Naur: eius obsidionem aluit . Spinulae glorsa ex Crossa recenta. seditiosi eompo
curreret. Hilari ergo vultu acies obequitans, alacritatem omnibus impartiebat : recentes victorias iactabat: nouas pollicebatur. Hi contra laetis acclamationibus respondere: certa spe implere animum Ductoris: videri non ad pugnam ire, sed ad triumphum . IAM ad iactum bombardae prope Castra Mauritiana Cathol,
cus Exercitus venerat: cum animaduertens Mauritius opinionem suam a Spinulae tum selertia, tum diligentia delusam venturo quippe alijs duabus vijs ut obstaret,egregie sese instruxerat:
tcrtiam nunquam induxerat animum initum iri cogitare de receptu coepit. Ad eum plura incitabant: munimenta, qua premebat Hostis, nondum perfecta: locus ad acies explicandas incommodus , quia bombardarum ictibus, quae ab Oppido fulminabant, obnoxius: tum quod temerarium videbatur Copias nona, ordinatas Exercitui tam bene disposito obiectare:tum etiam quia constitutum ei iampridem erat, nequaquam in aperto campo vires suas, quamuis maiores, periclitari. His adeo causis adductus , muniriones omnes destituit, & Berchela amne transmisse in Stationem se recepit iam antea munitam. Promouit Spinula,& vacuas munitiones occupauit. Inde cum expedito agmin ,
Equitibusque quadringentis aduersus Mauritii Castra progressus
est. Velascus vero ad ipsam Hostium Stationem peruenit: unde prodeunte Equitatu, leuis inter utrosque velitatio exarsit. In ea Foederatorum Signifer captus, alij periere. Marchio Grollam versus regrediens, erectos circa eam aggeres deturbari iussit: ac mille Peditibus auxit Oppidi Praesidium. Tum ad Exercitum reuersus, Militibus, ob animorum promptam alacritatem, gratias humanissimis verbis egit. Deinde certior factus, Hostem recedere, migrauit Rhenobergam. Quantum vero ex Grolla obsidione tam subito liberata ipse reportauit existimationis, dc gloriae apud omnes ; gratiae autem apud Regem, Archiducemque, quibus ea liberatio maxime cordi fuit: tantumdem Mauritius apud suos, apud Hostes opinione decreuit. Nec falso prudentum praeconio iactatum: Adhenobergam captam-Gratiam paulo post cons ruatam, recenseri merito se inter clarissima Iacinora per tot annos in Telgico bellopatrata. Rhenobergae praefectus ab Archiduce fuit Antonius Auila: Grollar a Spinula, Henrici Comitis postulatu, donec alius destinaretur,Paulus Franciscius. Interea Seditiosi,qui iam ad bis mille ducentos excreuerant, Terheida digressi, Endo- uiam occupauerant, munierantque. Quo cognito Archidux, de sententia Marchionis, conueniendum cum eis censuit. Missi qui
rom tractarent : sed ab illis reiecti. Marcellus tandem de Iudicu
308쪽
303bus agendi dexteritate cosdem ad concordiam perduxit. Statio designata Diestheinh. Intrarunt Equites mille, Pedites mille ac ducenti. Lucius Dentices Obses datus. D v M adhuc ad captam Rhenobergam consisteret Catholico . rum Exercitur; contigit, ut cum turmis aliquot Cesites iuxta Meuidam pabulatum iret. Propior vero factus Oppido, cum eius Gubernatore in colloquium veni: Negabat is, infestari Meursam posse, quippe neutri Partium addictam, quamuis in Comitatu esset, quem tibi Mauritius testamentario iure vendicabat. Si per Marchionem liceret, ipsum conuenire sibi esse in votis dicebat. Renunciauit haec Cesates Spinulae: qui paucis ante diebus ad inuadendum Oppidum Exercitus partem transnittere statuerat. Sed Copiae diminutae, ac pecunia exhausta prohibuere. Facta Gubernatori conueniendi potestas. Quare saepius hinc cum Spinu a , illinc cum Mauritio tam scite transegit, ut inter Meursenses,&Catholicos Induciae bimestres fierent, his conditionibus adiectis. Ne Meuso Praesidiarj subiedia Catholicis loca ulla ratione
emarem : ne-me quidquam hostili aduersus ea molirentur. Catholici contra detrimenti quid Meursensibus inferrent. Ne-me Foederati molestiam exhiberent ulli locorum in eo comitatu, qui sub eArchiducis potestate frent et uti Cracouum, di enana munimenta. His induciis obuiam iuit Spinula Hostium tentamentis: ne serte Frisiae partem aliquam a se occupatam inuaderent: cui ut suppetiae serrentur , minuendum esset Praesidium Rhenobergae, nondum ab omni parte post oppugnationem munitae . Grolla reuersus cum C ij, Marchio in Agrum Coloniensem, eas in Praesidia diuersa distribuit :& rebus caeteris Velasco commissis, Briuellas se contulit . Exceptus ibi ab Archiducibus, Aulaque uniuersa, & Belgico Senatu eis beneuolentiae, honorisque argumentis, quae tQt merebantur ab eo res tam breui tempore praeclare gestae. Casertae vero Princeps virtutis ergo aurei Velleris insigni ab Alberto , Regis Hispani iussu, donatus, in Italiam concessit. Quo panter soretulere Praenestinus Princeps,atque Alexander de Monte a Pomtifice Maximo reuocatus.
Sua ingressiim anni millesimi sexcentesimi septimi nouus exsiluit inter Catholicos Milites tumultus. E Frisae namque Prae. sdijs,in quibus ad tutiorem locorum custodiam frequentes erant Milites, ideoque anguste degebant, quadringenti qua Vallone , 'ua Germani, quo commodius viverent, transfugere ad FCederatos . Itaque Bredanum in Agrum profecti, Terheidae se munierunt, ac stos de more Magistratus crearunt. Quasi ne illi quidem, qui legitimis imperijs res agantur, vitam agere nisi iub impcrio
Marctionis eum Neursensibus In ducia.
309쪽
perio possint. Vbi ad Archiducem perlata res est , Edictum promulgari iussit, q uo eos rebelles, atque hostes declarauir, propte
rea quod ad Foederatos, eorumque patrocinium coniugerant: certam pecuniae summam ijs promittens, qui eorum quempiam aut vivum, aut occisum tribunalibus traderet. Spinulae vero magnopere commendauit, ut illorum augeri numerum vigilantia sua prohiberet ; industriaque curaret, eosdem internecione det
ri . Hunc ad finem iussi Grobbendonchius Sylva-Ducis, Meletius Herentalia , cum mille ferme Peditibus, Equitibusque sexcentis , e suis Praesidijs eductis, aduersus Seditiosis prodire , eosquo simul omnes per noctis tenebras aggredi ex improuiso. Successit
res ex sententia. Inopinantes adoriuntur, occupant munimenta,
opprimunt eos, ac profligant. Septuaginta caesis, quadraginta captis, reliqui in cymbas effusi per proximum amnem Bredam se recepere, fouentibus, ac protegentibus Foederatis. Captiui inserto in laqueum collo, exemplum, ac terror caeteris, ex arboribus pependerunt. MEvRsENfisus Induciis prorogatis,Classem Hollandi eduxere ad Hispanica maria institan da. Eodem que tempore contraxerunt Equitum duo millia, & mille Mosquetarios equis imposuere: cunctosque Henrici Friderici due u im miserunt ad intercipiendum Herculanum , exiguum, inualidumque Geldriae Oppidum.Consueuerant Oppidani pecuniam quotannis contribue re Foederatis, ut ab eorum incursionibus eximerent sese. Verum hiennio iam id omiserant, Henrici Comitis Vanden berg I iussu, qui Oppido cum si a turma praesidio erat. Cuius prater Hermannus Geldriae Praeses audito, ab Hoste Militem cogi; commone- fecit extemplo Vrbes, atque Oppida tum sitae, tum Limburgensis prouinciae , tum aliarum, quibus impendere periculum poterat , ut ab eo cauerent, seque valide communirent. Cumque
praesertim Herculano metueret Henricus , quod erat praesidio Peditum destitutum : lustinianum per literas rogauit praeerat is Ruraemundae Praesidiarijs ,'leucis quinque procul Herculano ut duas ad se transmitteret centurias. Haud supra ducentos quinquaginta habebat is apud se , cum ingentem Militum numerum misisset pridie Traiectum ad Mosam , qui venientes in Frisiam belli Praefectos aliquot stiparent. Neque minus timendum erat ab Hostium impressione Ruraemundae , cuius portae sine versatili ponte, Asia sine aquis, moenia sine lateribus proiectis. Compertum praeterea fuerat, Hostem ad Pagum Valbccam aeque Rura munda, atque Herculano distantem peruenisse. Quare ne sibi obesset, dum alteri proderat i non plures centum viginti quin- quς
310쪽
que mittendos censuit: eisque Franciscum Filium praesecit. Vbi Herculanum attigere, quatuor in partes ab Henrico distributi, atque ad tres oppidi Portas, &in foro collocati; iussique locum tueri, nec nisi ipsius concessu deserere. Franciscus, qui seri cust diam elegerat, ut inde promptror accurreret, quo Canquc necessitas vocaret ; instrumenti bellici copiam ab Henrico petiit, cuius non satis esse dicebat suis. Penuriam ille causatus, spopondit in tempore. Neque enim improuiso sis oppressam Irizquandoquidem tres emiserat Exploratorum turmas, quae adue tum Hostium mature nunciarent. ii Hostium mature nunςiδxςη ' - ri rim,r FUMςri-H c u fit c v s Fridericus interea memoraxo in P gQ pr*ςur xi. M ,h - , suorum corporibus, Herculanum Versus prope ὀ mouit Quo aggreditur.
ubi peruenit, adaperiendam sibi per insita viam, hoc ara est. Ad Oppidi portam e suis duos praemisit, qui sese Hermanni
Comitis Nuncios simulabant, cum literis ad I nricum Fratrem. Is ibi tum forte aderat,auditosque Nuncios iussit portam alteram adire,quam patefactum iri pollicebatur. Adueniunt eodem tempore Rustici, asterentes, viam Hollandos insistere, horae itidre ab Oppido remotam. Sed neutra simulatio Hosti profuit. Vigiles quippe, vicinis Copijs conspectri, ad arma conclamarunt. Adel Item Comes aduolauit . cunctosque suum locum seruaret iussit. Hollandi oppido imminentes, licet ipsorum aliquod mossinuetorum ictibus caderene ;portam primam Pyloclastro admo- perfregerunt: inde secundam, tertiam, quar am, cum sub earum semrce intia tormentis essent. Urgebat Henricus Moseue' rarios, ut Hostem propulsarent: sed quia muri lateribus destituti, parum proficie ne. Franciscus Iustinianus Pyloclastrorum
audito fragoro, quamuis ab Henrico non euocatus, cum parua suorum manu accurrit: Hostibus obuiam venit, qui iam quam ram portam intrauerant: semel, atque iterum eos repulit: monuitque Oppidanos, ut carris, alijsque obicibus adstum interci
derem . At illi siluti suae potius consulere statuerunt, armis depositis misericordiam ab Hoste sperantes, rionem in posterum promitterent, ob inopiam intermissam Hollandi ad pugnam instructi, centum praeeu ntibus lorica, sci petis, hastatisque bipennibus obarmatis ,quadringentis mosque' artis subsequentibus, impetum in Catholicos secerant. Hi numero pauciisimi longὸ pluribus cedere coguntur, quindecinia suorum Gesis, totidem faucijs, Baricisco Iustiniano tribus cmptis vulneribus ad terram assiicto. Itaque Oppido potitus H is vitam i is condonauit, qui commissum locum tenuerant: & Comiti Henrico, qui cum paucis in Templum se recepcrataqq oi in