Ioan. Baptistae Portae Neapolitani De munitione libri 3

73쪽

De Munitione

huntur. Et si ligneos pontes, eymbas, eum transuersis traohibus hostis tranare tentabit, in his maximam lignorum e VPiam necessariam, nec tam faeile fiunt, ut imaginantu , di cunturq; , & unusquiq; debilis homo, qui in . terris steri rit,

ae praeliauerit, praeualebit centenis, & animosis, qui in aquia i extiterint. Praeterea asservandis piscibus, utilis erit, ut ijs caritatis annonae tempore vesci possimus. Sed alii aliter sentiunt: nam aqua, vel stabilis, vel praeterlabens erit,uel exu gens, veI conductitia. Si stabilis pessima eriti nam aerem corrumpit, ac calidis in locis sub aestu intemperanter seruet, di incolarum sanitati maxime obnoxia, eupti defensorum valetudini maximε consulendum sit. Praeterea in se iὸis regionibus gelascit adeo, ut supra homines & iumenta etiam cum grauimmis oneribus incedant,& sine fossae repletione ad mo nia accedere possunt,& vltroneam nullo cessuram negotio 'sectoriam hosti pollicetur . Praeterea ubi fossae aquosie fuerint. necessitatis tempore defensoribus nesatur ingressus, egressusq; ex furtarijs portis, qua in imo fossae fiunt, nec auxilia, praesidia, vel vivaria recipen potest:&sortasse ab hostibus fugati, non se tam cito intra ribem recipere possunt, ut a sossis illico intromittantur, sed ante ostium agglomerati, facile ab hostibus dilaniari poterunt. Idq; maxime refert, quod dum hostes in agg Aione occupati, non possunt a tergo peti, ut in sicca fossa eue tyre potest . Sic a latere, seon te,di tergo confixi, cedent defensorum furori. Conductitiae aquae vanae sunt, nam ut facilὰ ducuntur, ita facillime tolluntur. Si aqua derivari potest, ex inferiori fossae parte incisus alueus, exclusa aqua, remanet fossa sicca, ut hostis sine impedimento admotis scalis, moenia conscendere potest, ut Babilonsis aecidit: hostes enim derivatis ex alueo aquis. ex sicca fossa capti fuerunt, ut apud Frontinum,& alios historicos legitur,& in sacris literis apud Hyeremiam. At si urbs circumua lari ex imo possit, & fluminis os ex alto descendens obstrui, de vallo, & aggeribus circumuallari, ut excrescens aqua moenia coaequari possit, omnium pessimum erit: nam moeni . conuellit, urbis aedificia , & miseros strangulabit. Narrae Xenophontes Agesilaum Mantineum urbem obsidens, fluminis ostium obstruens, urbem inundare fecit, eiq; damna qua- ,r plurima

74쪽

plurima edidit. Simile narrat Heliodorus in AEthiopia accidisse . Ida ea urbem vallo, & aggere altissimo praeci gens, aqua ad urbis mqnia exundauit, unde aedificia, & moenia cor ruerunt. Insuper moevia aquosis in Iocis maximis impensis, di laboribus exaedificantur. Sed ita quaestio dirimenda est . Si loci Natura fert, ut per fossae alueum impetuosum fluentum praeterlabatur , quod nulla suffusione possit intercipi . quodq; continuo, plenoq; alueo fossam perluat, hic situs eligendus est, una opera, di munitioni conferemus, & asseruandis piscibus aptum comparabimus locutiunam sic aerem non inficiet, nec hyemis temporibus gelascit,& auxilia intromitti ad libitum possunt, sed si eiusmodi aquae negetur facultas, praestabit fossa sicca.

E constituenda ratio. Cap. XXIX.

Vne ad fossae eonstitutionem deuenia mus qtrae quanto latior, & prosundior eo melior: nam vi profunda erit, omnia ciuitatis purgumentς, recipiet, unde aer siccior, & salubrior euades: mensura erit in angustiori sui parte, scilicet propugnaculi fronte Iao. redibus,& hoc modo delineabitur. Sit urbis murus AB,ex latere propugnaculi A sit ictus Αl F, eorradat propugnaculi frontem I F, ex secunda senestella D. eiosdem lateris ictus D E G H abstergat contra scarpam, er c igitur Iatitudo is ae F Η Iata Iro. pedibus. Ex altero latere BC, ex senestella Ci erit alter ictus CELΚ, qui alteram contra scarpae faciem abradae , hae lineae sossae latitudinem de te

minabunt , quae erit KLD ABCI FGH, quae se decussabunt in puncto Erebi erit sota latitudo latior.

75쪽

De Munitione ;

corum sula Cap. X X

praetereundum neutericorum quorudam inuentum. Quo

niam uniuersa ars urbium expugnandi, non solum in propugnaculorum lateribus oppugnandis, diruendisq; consistit, sed ferreos globos in tormentorum fistulis inserere, & tuborum labra, & ora perumpere, Vel saltem dehonestare: idq; cum facile assequi possit a tormetorum libratoribus propter propinquitatem, & litus coomoditatem. Et nunc expertum est, quod statim quod ad aggerum supercilia ab hosti-hus ventum est, illico vimi

neas Caueas terra repletas,

& plintos hinc, inde, ex lat rum oppositu erigunt,& cum eo solo loco datum sit latera aspici, & peti posse; neuteriis Corum inuentum est fossam ultra sexaginta passus protrahere, & loca lateribus obie- a vlaro produeere, tunc enim longius hostes assidentes, &ictus allapsi languidiores erunt, nec tam facile latera quati,

76쪽

Liber Primus.

tere loca,cum interuallum sexaginta plus pauxit' sibus protendatur, ex plo proferemus. Arcis propugnacula: eruut, I, Κ, latura DP. polita, C, D . Erat ei Oppositus locus Λ B .

Nunc autem oppositiori protensa est ex B, in E. Nune B erigi non pote- runt aggeres, nec in Α, - necesse est igi ur coci- stituantur in G & E, vn '.I de ex tam longa distant , . tia E B si, G Λ D nec imi. brari ictus, nec pilae in

ora tormentorum ad ea perfrigenda adigentur, nec ex H & F locis oppositis latera verbera, ri, di muro nudari , ut

apertis lateribus misia- lia a defensoribus reeie perentur. Sed id non I exequedu iudico dupli-

ci ratione. Prima exce- dens impensarum iactu.ra, secunda quod hostis ad fossae superciliu pei uentus in Α, ac in fossae t imum descensus in A,ac

transuerso arginecie vi.cto munitus, ibi mura lia tormenta satiS com-

77쪽

motaloen Emiarica suis rettseriorisi SI G 1 pericli . v Antandi verberabit, at desentioni dens

De cimtras a. Cap. XXXI.

ionibus, loco A in-: latus opolitum D

Ractatum de fossa sequitur tractatus de co- irli fossa, & haec in medio fossae, vel prope murtim constituitur, ut infra sup ei u labrum fossae aliquantulum subsistat. Histe de causis adiuuenta est . Primo quod tardiu

IIuuies , &emissae e coe Io aquae recipia tur, & foras evomantur, rePurgetur, ne in

amo solo quiescendo, corrumpatur aqua, & aerem inficiat, sic tali modo fossam purgatiorem reddunt. Confert etiam, Miaxuerest hostem, qui cUjculis ima moenium fundamenta Dppositis ignibus subcie tere conatur. Confert etiam ne hostis tam cito moeni Sira accedat, ut si tormentorum quassati ne moenia subuertetit, ima fossa ruinas excipit, ne imi propugnaculorum id moenium ruinis impediantur, qui sua, eius obice , munia obire possint, & liber illis aditus concedatur ..si praesertim hostis suis machinamentis in fossam descenderit. sui profunditas determinabitur ab altitudine muri supra fasciam, &eius latitudo eiusdem muri altitu ine, vequatiatum, Se ruentem torme torum ictibus murum excipiat, εe absorbeat, ne, ut diximus, impedimento esse possit. Sunt qui contraibssae partem, quae muro adhaeret, decliuem, vel rotundam faciant, ne quando hostis muro scalam admouere tentat, stalae pes in obliquo firmari nequeat. Diuidatur Qssae latitudo in tres partes, cuius tertia pars o. pedes, haec erit latitudo Hssae paruae in medio, quae ad minus decem pedibus subsideat, latior in summo, angustior in imo . Si hanc tostam excavando ad aquae planum deuenitur, optimum erit: nam habebunt fossam cum aqua, & sine aqua, cuius usas erit ad impediendum stata ruin ascensiones, nam cum hostis in latam fossam descenderit, sui angustia paucos recipiet, dc cam iterum, in togam descendere tentat,

78쪽

& iterum ascendere, perit temPus . di opem τε urbis murus E, fossa C e parua sola D planum viae a se ..-- scondite B , Cominica a B C, ax

Iximus de omnibus munitionis partibus,qum ad uniuersam ichno graphia Fertinent. -- nunc ad uniuersi ope ris delineationem accingemur, dc parias' omnes in unum coniunctasti lino omissubsiciemus, Ut Om- ne incinctu si conspiciatur , , qui mund otui prthographia, di lcen graminisconstitnere velint, sciant R . primo Khnographiam Hesmeaffeta. In hoc exemplo exagoni figura est. 3 oi I gemus. ae sitiA B X, utvrusquisq; il l lavulus bisum. haheat propugnac ei, uitu. . Maia Noxhicuenumdetineabra ius . dubi nisu . t euius exemplo reliqua de Bibatur . , o , - angulus exagoni A . di lineas l.AXI 3b assus. ab angulo anterio . I De urbict anguJα Α usque ad. Y si a ..passus, a puncto Y tinea eri .ggtur ad rectas angulos vidi sit Σαψ. pastu R, Ma pruino Baesui viris -- σει ΛGetiam a t. passus,de YZOCH au i sint Meral propugnaculi deinde isto xii puncta A, per L ducatur lina inde

finita, itidemq; apimetra B per H. ιK a donec

79쪽

donee utraq; concurrat in puncto x, & Κ punctum erit ex terior propugnaculi angulus , Κ., N K H erunt propu

gnaculi frontes ἱ Latus ει GH in tres partes diuide mus, duas humero, videliceti sipais reliquam . plateae dabimus. &sit YP. p. pass. PT, a Sa puncto F, parallelad catur Y Α, quae sit P S. dc exaltera parte sit D R . Deinde ab Yiversus A sint tu .pass. io verius A, & sint puncta diuisi nis TI, di a puncto I parallela ducatur. Y T, & sint, I 3. & a puncto T sit T R , & haec : sunt latera, in quibus instituuntur plateae . Diuidatur tota linea I x. hilariam, in cuius medio Pinna constituatur, quaerutramq; plateam intersit. Nunc senestellas designabimus ,. a numero I. atat prima fenestella tribus. pedibus, dein feneste Ilade em pedibus, in medio pinna,mox secunda fenestella defigminitur, retrocessionibus tormentorum dabuntu εο petasus, Quae obmia sequenti libro

80쪽

Liber Primus: