장음표시 사용
61쪽
ti iactum, longo itinere fatigau, debiles, 'Eleuanidi sane
Prieterea fi latera malora instituenturipropugnaculorum an guli angustiores proueniunt, qui leui quaq; iniuria dehonestantur . Nbn enim decet commoditates de sensoribus Iar si edo, eius pericula augere, unde in rebus semper modus seruandus est.Sed prius quam eius lineamenta constituamus, oportet intermedij muri mensuram constituamus, & urbi
septum quali fisura futurum sit , fine exagona, siue pentago-Τna, in unoquoq; angesto ropugnaeviusti MIi neetur e supra inuri septum herpenaiculariter a dextrisi& a sinistris later ira muri consurgant,et qualibus di vincti spatiis . dem in altero angui faciendum, mox allata regula' hbe modo usurpabitur, ut in unaeitri parte in imo alterias lateris comorante,& altera per apicem alterius oppositi lateris linea duc tur , qua erit tormenti ictus. Idem apte exequetur in alter,prbpugnaculo , de ubi se lineis de eullarint, illie defignabitur
ex Tilmis pro Uugnactili angultis . sed hme linearum perser
ptione sum aspectum proferamus, ut quod hactenus verbis exp0situm, oculis subitet, is: I ιγ sint igitur exagoni interiores H,FUr Α Β , ab uno ad alterum interuallum iso passus, quod partes distri-huatur, & ab angulo A versus B quin dedim passus secentur, idem fiat ex aduerso in B, ut vetrauisti neat compares sectiones attribuentur. & snt sectionis puncta D Ε, e quibus pe Pendiculares exurgant lineae sint D Κ, E L, quae latera dicentur, quibus viginti passus tongitudo ascribatur, quod i duas partes secetur, ut disparem longitudinem sortiantur, ut ab imo usq; ad G septem, quatuordecim ver5 ex G ad H.
Erit igitur DG platea , C H vero humerus . Pbrtohisitas diligenter designatis, regula G puncto applicabitur, & inferiori parallela defignetur, & ex puncto D versus Α, quinquem sis dinumerentur, cuius terminum C signum definiat, at ex C perpendi Iariter linea usque ad K, ubi linea G Η tussis, proferatur: Mox ex puncto F pest Κ ste rat, sed FH pnnNslis fere inuisibilibus intersti ficta, H I vero apparens , 3 erit stons propn naeuli. Est alie K demum part A, quae hisdem au Ipatiis commensa, & distributa ex imo asterius PropsDiculi per apicem lineae N procurrenν, si
62쪽
se mutuis occursibus intercipi ne, cum alterε propugnaeuli fronte I litera designaturr ' erit I extimus turris angu- Ius . Hate eadem in alijs exagodi angulis aequata longitudine exequuta, erit urbis septum, in quo propugnacula, di intercepti muri mutua ope sibi sublieniunt, quud in eius odi incinctu necessarium fore diximu . l . - . i
Ex qua intermedi' muri parte defensiones emcipienda 't. 6ap. XXIV.
Emper ah initio ex propugnaculi latere essenissio aecepta est. muri, & suae alterius isontis . Sed artis ignari, ut videantur scire , & nihil sciant, valde decentius ex tertia , vel altera miri parte excipiendam. Rationes eorum ad-
63쪽
Primo, qRando ex machinarum quassatione angulus abscissus
illius apertura delitescere, & malleis, & ligonibus multa machinari, nec ex opposito latere expelliqueunt. Sed si turris non Sextertia muri parte de lineata est, ab aduerso latera C, ab A usq; ad B verberabuntur sexpelluturq;. Sit fros propugnaculi AB,delineata ex tertia muri
Parte , C in ex ictu DAB. diruta, ipsius pars A B E ex latere V Coppositi propugnaculi ferietur,&hostes expelli possunt. Sed si ex opposito propugnaeuli latere C, frons CA E protracta suerit,& diruta, ex loco C ictibus peti non pote rit, nec hostes ex loco
ei iei. Secundo cum ad ascensum peruentum
est, si ictus ex C proinueniet, facile aberrabit , ut turris faciem abradat. Sed fi frons ex tertia muri parte de lignata est,ictus ex
64쪽
saltem seeundo, & tertio , de alijs Percutiet recto ictu , immo ex parietis illisu multos disijciet lapiades,& maxima hostibus cladem in- serre possunt. Sed haec partim vera, partim falsa sunt, nec videntur cum superioribus utilitatibus conserenda, in quibus totum munitionis robur consistit. Et dico quod deis fio, quae fit a latere propognacu- Ii, reddit propugnaculi umbonem retusiorem. Sit turris frons ' B F, facta ex puncto D. tertia muri par te, S: altera C,latere AEF,dι coanis gulum A E F , maiorem esse an su-IO AB F, ex x t. primi Eue idis, quia interior . Praeterea si propugnaculi frontem in B constituere velimus,ex C Ioco, erit turris humerus A G maior, ex D vero minor , quod maxime resert . Aliam addemus rationem valde necessa riam . quod ex propugnaculi ston-te , quae ex tertia muri parte fabrefacta est, hostes magis aperte oppositum latus verberabui, quod non tam facile alio modo eueniet. Praeterea latus destnfionibus nu. datum remanet: nam si ex tertia muri parte desensiones sortiantur, proximum eius latus hostium onfensionibus exponetur, hoc modo.
Sit propugnaculi sto F D, deli. neata ex tertia cortinae parte H, dico latus P expositum hostium mi λsIibus: nam frons turris A B ex la. tere G opposito delineata, non nisi ex Α Β offendi potest, at latus F exspatio inter Λ, dc D intercepto.
65쪽
ἘED antequa ad , partes,seu Pr pugnaculi me in bra descenda', muS, loquem ut de anguis 'lis, siue eorum umbonibus, qui retusi constituendi sunt, immo quanto retusiores, eo meliores, faltem recto non minores, acuti enim, ut omnium
pessimi fugiendi sunt. Retusorum anguloru utilitates multae sunt . Primo quia caeteris capacioreS, di maiorem aream inter
cipiunt: na in imperimetris figuris, ubi obtusiores anguli, ibi capacitas maior, ubi angustiores minor. Vt insequentibus figuris . :Vbi ad oculorum cognoscitur in tribus his propugnaculis aequali. hus lateribus constitutis. quod in Α, quia retusiorem 'ngulum habet, maiorem habet laxitudine, di capacitatem, quam in
66쪽
ob angustiorem angula reliquis imperfectius,& ob suam incapacitate in inutile. Altera ratio est, quod quassatio, quae fit in obtusia uulo, di mei l. Iime angulu perrumpit, pertinaciusq; resistit, acuti anguli omni quassationibus prostrant: naeu pauca sit ibi materia, facilius quatitur,& ruit. Additur etiam, quando tormentorum globis petitur, acuti eorum mucrones ex penetratione,
cu una facies quatitur, sine alterius faciei qua D satione, tremore alterius ex se ipsa ruit, quod
non euenit in retusis mucronibus, nam & si im.
irent, non simul decus santur , & longe absunt ab altera facie,ut exemplo videmus. Quacunque igitur machina si propugnacula ' petantur, maiori semperditscultate retusus angulus quatitur, quam sacutus . Petatur igitur
ad rectu ictum, & sit D, non igitur E pars concutitur, quia ab eo longe abest, quod contrariueuenit in propugnaculo
67쪽
C. in quo machinarum sulphurearum gIobi sibi inuiem decussantur, ut uniuersum facile ruat propugnaculum. Praet rea acutus angulus, ceu minimae areae capax, omnia hae
praebebit damna, quae supra diximus, quod defensores loel breuitate suo ossicio fungi sua valent, cum nec machinae semoveri, nec commode librari possitne , & si crebra quassa
tione proruerit angulus, retrogressiones intus minime fieri possunt ex dirdine militaris peritiae. Vndς toto conatu eius. modi damno occurrendum est,quod facilE euenturum indico. si Ceometriae rationes non ignorentur: nam anguli obtuli, aut acuti in propugnaculorum frontibus variantur ex deliisneationibus . Tres igitur sunt rationes,quibus turrium mu- Crones acuti, aut retusi proueniunt. Primo quando ambitus totius angulus interior non fuerit retusus . Secundo si stomtes propugnaculorum delineentur ex proximioribus Ioela.
Tertio si latera plus iusto longiora sormantur sed de his, quae
diximus, apponemus exemplumo . -
Figuram require post sol. . Sit anguli recinctus in propositis exemplis Α Β C, eonstituatur supra C angulus propugnaculi.FΚG, qui neeetario erit minor angulo recincti, siue interioris, ut posterius demonstrabitrius . sit triangulum ABC , & ab extremitate ba-ss A C trahantur duae lineae intra triangulum, & concurrant In B, semper angulus B erit maior ipso K,ve ab Euclid.ostuditur per vigesimamprima primi. in secunda figura eonspicitur angulus propugnaculi F LG,angustior angulo Κ, eata ratione,cum intra triansulum iungantur, & anguli FGL,& ΙLM, formantur ab ictibus, qui proximiores designantur, idest ilpunctis IM, & angulus AEC ex remotioribus punctis Α S E. ut videtur. In tertio exemplRconspici ur, quod ex eisdem 'punctis aetineatur A C, ita angulus. A L C, ut angulus AKC. Sed quia angulus No P constituitur supra latera longiora N D, E P. Lateribus FD, EG r nam totius partes sunt, an
gulus N O P angustior prouenit F Κ G , & F RG angustior ipsoD B E. quod eadem propositione probatur , quod eum super eandem basim sint Α S tria trianguIa constituta ABC, BKC, ΑΟC, exterior RO C minor est ΑΚ &hic minor
AKC, ipso DGE minor, ob hanc rationem in delineatione
68쪽
rbpugnaeulorum angulorum animaduertere, quod interio. res ambitus anguli , non recto sunt minores. Saltem recti . quod puncta delineationum ex remotioribus partibus accipi nirer, idest intermedios muros prolungando, ne Propum Endiculorum latera plus iusto longiora sint .
Ne humeris, ου titeribus propugnaculorum.
Portet humeri propugnacuIorum sint validissimi, ut & ipsi latera tueri possint: in his
enim impetuosiores tormentorum globorum tempestates oboriri certum est. Hostium enim vota sunt latera tormentis qua ηtere , ut ruant , & defensiones tollant. Si
igitur humeri solidi, firmiq; fuerint, platea
tuta erit: nam propugnaculorum humeri, dum latera incolumia sint, eorum plateae quati non possunt, nisi prius humeri diruti,humiq; strati fuerint. Sed experientia compertum est serrei globi a muralibus tormentis exonerati, non nisi decem , vel quindecim pedibus in muris penetrant, si eiusmodi soliditatis humeri fuerint, plateae, quae sub illis locatae sunt. egregie tuentur, & id spatium sufficit. At si hostes vehementius,& nunquam diu, noctuq; intermissis rorarentorum quansationibus, frontem,& angulum substrauerint, vel cuniculos suffoderint, & suppositis tormentarij pulueris cadis, moenia exciderint, in hoc casu a militari peritia, terrena erigitur densi aggeris munitio . Vulgus retiratam vocat, & in ea fenestellas aptat ad explodendas militum aggressiones: nam si illico noua latera non erigentur, neque ictus ex propugna culorum frontibus, milites, & scalas absterserint, nudatum lateribus propugnaculum, & urbis septum expositum est militum iniurijs, nec machinarum sulphurearum quassationes substinebit. Dabuntur igitur,iusta proportione,propugnaculi humero a fio. pedes: nam si o. lateri condonentur,relinquontur plateae 4o. , ut si hostis assidua quassatione humeri. I muros
69쪽
muros quadraginta pedes exciderit. remanebunt 21. pedes propugna Ii. Secundae fossae a . pedes, dabuntur muri scitia dirati R., Se pinnis remanerent o pedes pro defensoribus . Sed si latera Iongiora essent, exces lentius munitioni conse rent, nisi superflua esset, ut potius incommoditatem, quam
Uri fossam praetercurrere debent . Fuit an liquitus usitatus muros ducendi mos, non solum circa urbes, sed castra fossis munire.
Homerus, ut ameretulimus,pro nauium
defensione Achivos muros construxisse, a
2 que ecia in risiis mutulae . Iulius Caesar suas eastrametatione scinon vallo solum , sed ossis muniebat . quasi semperiei defensionem pollicentibus. Strabo refert Hierosolymam urbem fossam habuis is in lapide eicisam o. pedum profanaitate, latitudine vero 3 3 o. Vegetius iubet Ahas ante urbem altissimas, profundita simasq; faciendas, ut ne facile possint coaequari, repleriq; ab obsidentibus, & cum aquis coeperint inundari, ab aduertario cuniculum cotinuare mi nime patiantur: nam duplici modo aquis subterraneum peragi arum altitudine,&inundatione prohibentur. Durenus fossam quaerit, quae urbem ambiat,laxitate ducentum pedum,in cuius alueo minimum alium contineat. Vtilitares hae sunt. Primo ad hostes moraturos, j vel priusquam ad incinia accedant, tempore opus sit. Praeterea ut machinae oppropinquare non valeant, nisi extremo cu' labore , & hominum clade: nam grassantes hostes machinis, vel scalis admotis muros supervadunt,ac defensiones tollunt. iInsuper coementa, quae ex immissis tormentorum pilis ceci- iderant, ad scandendos muros hostibus fra sus praebebunt, quae nune fossa intercipiuntur, & ab incolis tolli, & auferri possune. Sine fossis moenia humiles senestellas tutas habem
70쪽
non possunt . Deinde λssa muros destndit ν' nec prius moenia quati possunt, nisi ad fossae sup r-puentum sit: nee ictibus poti potest , nisi aggeres an ksiis praeterea clanculariae viae &xilia Egredi, & ingredi possint, & obsessi foras egredientes . aliquando hostibus cladem infligunt. se est abscondita via, necessaria convehi possunt. Fossae etiam usui publico inseruiunt, seris asservandis: IbIq, olera lari, Quae non parum ad subleuandam samem conducunt, & mili- librandis Bombardis,locum habebunt, quostremo fossa nobis praestat terrae usum ad replenda propugnacula, & terrapi m. Sςd quia inter artis peritos agitatura quaestio, fossam ne praestet aquis plenam, vel siccam habere, quid nos sentiamus,in sdiuga adducemus.
Uyrum fossa cum aqu si v syne aquis promt. Cap. XXV re
ossas aquosas, vel inaquos , quia ab alijs, laudari, ab alijs improbari accepimus, nos
elarioris veritatis gratia Virorumq; rationes adducemus, ut praestantiores elegero possimus. Qui fossas cum aquis laudant, dicunt aquas, Vel naturales, & Ibi consu petites, vel conductitias . A quae fossas muri praesidio, ac custodum 'RN ' ' peruenerit, vel