장음표시 사용
251쪽
ostenderat. Quippe plurimi lembi Regem comitaturi,procedebant in altum; tumultuque & studio vectorum, de more subitae laetitiae stropebant. Praetoria Radirobariis, regii fastigii opulentia insignis, stabat religata anchoris tribus. Ab omnibus velis inutiles, & ex solo luxu pendentes laciniae aura rapiente ludebant in aere. Cornua.& antemnae fluitantibus quoque vexillis incumbentem ventum temere sequebantur: multiplices autem a tribus malis funes , religabantur ad latera navis; speciemque procul visentibus aut amplissimi retis, aut detecti tentorii praebebant. Puppem Helena cum fratribus illustrabat trium syderum auro. At nautae eo die non sordidi, in caeruleis erant vestibus, & vel instabant osticio, vel antemnis ac funibus, ad artis suae specimen, tanquam alis ferebantur. Eadem remiges vestis in transtris ornaverat. Milites armorum & sagulorum pretiosissima erant induti. 'Rex quoque frequenti in Liguriam commercio, didicerat ab Hetruscis decora majestatis, habebatque in prora lictores, virga &fascibus instructos, tanquam aquas submoverent. Lignei gradus a latere navis ad mare descendebant caeruleis strati tapetibus, in quorum summo excepturus Meleandrum , Radirobanes stabat, vestem regiam indutus, quam ex auro & carbaso textilis Zona praecinxerat. Ensis ex ea pendebat, caelatae vaginae opera praecipuus. ipse capillitium promiserat in humeros, paulo preciosius delibutum quam militarem decebat. Familiarissimum habebat, ex Liguria senem; cui commissus puer fuerat; & adultus non tam illius consilia sequebatur, quam quae facere decreverat scire sinebat. Virriganes dicebatur. Huic tunc& Arsidae loquens spectabat Siciliae oram, situmque, de ignota adhuc bona, superflua humanitate commendabar.
bus N iple Tarquinius Pristus ovinia i brota.
252쪽
Tandem ad navem scapha Meleandri applicuit; qui in
paratos gradus enixus est admoto ad fulcienda vestigia Archombroto; donec eo usque pervenit, ut tradere Radirobanes manum posset. Tum vero tanquam olim familiares coiere amplexibus; di gratias agente Meleandro,
qubd is se adjutum voluisset, ille beneficium modestissimis verbis augebat. Pauca deinde inter se colloquuti, hic ad salutationem Proceres Siciliae, ille Sardiniae, admisit. Amicos, hospitesque appellabant. Mox & Radirobanes, nec rogatus descendit in Meleandri scapham , qui se in navi prior, ejus potestati tradiderat. Personabat toto lit-xore, navibusque symphonia; simulque militum & remigum clamor, celebrantium mutuam Regum fidem; non terro, non aggere, non custodibus tutos, simplici pietate atque jure hospitii, inter se jucundὲ versari. O miseram saepe potentiam . in qua rarae Delicitatis est ad bona privatorum , nec suspecti commercii humanitatem, pervenire. Expositos in littore Reges rursus amplexus, ruris blanditiae tenebant. Hinc Radirobanem, cum in prima arena adorasset deos Siciliae, Meleander illi exterior ad equos deduxit, qui haud procul utrumque expectabant. Inde amicis septi primum in urbem , deinde in arcem provecti stat. Purpuratis Meleandri curae fuit, ut Sardiniae optimatibus illa vespera bene esset. Praebuere certatim hospitia, adeo omnis generis ossiciis cumulata,ut vix belli, quod arduum instabat, meminisset hilaritas. At non Archombroto laeta haec erant, sibi aemulum advenisse cogitanti, quem a Rege & Amenide non
253쪽
et xx IO AN NI s B CLA II amari nefas esset. Ergo dum caeteri Radirobanis amicos excipiunt; ipse specie utilioris curae discedit ad moenia, quasi excubitores per omnes speculas Regis nomine aditu rus, nec vigilias sol veret auxiliorum fiducia: Saepe immatura gcudia aditum hostibus ad nocendum praebuisse. Atque ubi frequentiam evasit multo ante molestam , coepit in longo & vacuo aggere spatiari, temere inclinatis cervicibus, nexisque Iacertis, & ad pectus obnoxie adductis. Nunc amens stupebat, nunc simul videbat innumera; incertus quid cogitare , aut unde dolere inciperet. El. 6deos, inquit, ultorest Tu enim Poliarchum odisti, tu hominis quem cliarissimum habebas reditum intervertisti, ut aemulum graviorem acciperes. Quam male Radirobanes successit Poliarcho. cui me hoc pectus, hi lacerti, sed . maxime amor, parem feci sset. At Radirobant quis me impetus, quae ve virtus aequaverit; non modo sibi nixus, sed tota regnorum suorum fortuna, procedit in certamen, verius in me quam pro Meleandro , aut in Lycogenem.
Quod si Argenidem amo, istum so dolor l) necessaria ta
rentem auxilia , non licet aversari. Tu ignavus amator
nescisti mereri quod optabas ; ille invenit quo prius beneficium afferret quam poscerer. Sub haec sui incertus, & grandioribus vestigiis ferociter obambulans, silentium aliquandiu tenuit; donec jurgio cum fortuna restituto, inter acerbos risus; En jam inquit tres in A rgenide laboramus; tres in foelicitatem quae duntaxat unum caput sumus erecti, 'ego, Poliarchus,& Radirobanes: ut eo omittam, quos nihilo me esse saniores nondum intelligo. Miseri non vides quotidie plures in haec vota orituros λ Nisi forte aut illa amari indigna est, aut solus es oculatus. Sed caeteris amovendis tempora sua erunt. V ide modo iste a Radirobano fluctus ne navem
254쪽
A R G A N I S. L I B. II. 223 evertat. Incolumi Lycogene, intempestiva cum illo sunt odio. Certe praemium non auferet ante victoriam. At quot inarmis vices sunt3 quantillo momento se sortuna iadiversissimas retulit formas λ Quid si fortitudinis ostentator extinguetur in acie λ Quid si Meleandro gravis erit. nimii beneficii conscientia λ Curandum est ut haec in Ly- cogenem bella mihi apud Meleandrum honori sint, & in
Radirobanem rudimentum. Fraudandus interim animi impetus, ut, cum quo meditaris dissidium, placide vivas. In hanc mentem utcunque compositus, successit ad vigiistes, monuitque ne turbati laeticia stationum curam omitterent. Eadem Eurymedis cura, eadem Praefectorum omnium fuit. Sed militum castigata securitas, tamen plerumque ' inter vina & coronas vigilabat. Postero mane de belli ratione cum suorum primoribus Reges egerunt. Radirobanis legiones erant adhuc in navibus: Nec ille ignarus suspiciosum fore si cuperet validissimas in urbem copias induci: sublevavit his verbis pudorem Meleandri, qui id se vereri liberaliter dissimul bat. In hac classe quae stat in anchoris, charissime hospes. octo millia gravis armaturae milites advexi, funditores.& sagittarios, ad millia quatuor. Equestris apud me j ventus est; sed pondere spatioque absterritus, equos in navibus paucos imposui. Si plures dederitis, sessores a
nobis invenient. Caeterum, ne Lycogeni diutius sit 7mpune, si placer, in terram exponemus exercitum. Et quo niam impeditum rupibus littus solam per urbis pomo rium viam praebet, cohortes singulae recipientur in mo nia. Hinc ubi per aliam portam munimentis oppidi excesserint, castra quae in montis radicibus ponemus petitu rae ; rursus aliae, aliaeque, a littore ad urbem conscendent. Praesidium ex tuis in utraque porta erit, tam qua copiae
t Inera mina γ eoνοχυι I Scyphos lemniseis aureis de frondibus coronatos. Virgil. lib. I. Aneid.
255쪽
224. JOANNIs BΛRCLA II intrabunt, quam illa quae receptos evolvet in campuim Meleander tanta solicitudine nihil esse opus respondiri nec quicquam a militibus timendum, qui fuissent sub Radirobanis disciplina. Custodes in portis si Radirobanes vellet constitui, ex suis sanh apponeret. Nunquam sese tutiorem quam inter illius praesidia arbitraturum. Tali utrimque colloquio prolixum de humanitate certamen
Regibus fuit. Sed ut Sardi, Balearesque, de classe in littus effusi
sunt, ad spectandos, cohortandosque milites ambo in equis ad forum processere. Radirobanes, aurea arma purpurei saguli ambitu non tota contexerat; nudo capite,
nisi qua fascia ambiebat. Meleander, & ipse armatus, longe constantiori majestate omnium oculos & studia trahebat. Primi funditores urbem ingressi sunt. Baleares hi erant, tribus quisque fundis armati. Nulli tunc genti ejusmodi habenarum major peritia ; quam scilicet unam
Tolebant a puero. Dicebantur excipere in aere aves, &in probris numerare, si quem ictus fefellisset. Sequeban tur vexilla Sardorum, 'qui Punico more, ex gentis viis cinia armati, laevigatis atque ingentibus clypeis tegebantur. gladii breviores pendebant ex balteo, quo consumptis jaculis uterentur ', cassides plerunque ex aere . verticibus in ursarum leonumve rictus horrentibus. Tantum exercitum gegrh illa dies transmisit. Archombrotus atque Timonides in Meleandri castris erant, qui hospites ab urbe in praeparatum vallum descendentes exciperent. Novum illi aggerem excitaverunt, valloque quod Meleandri milites praebuerunt, aucta castra cinxere. Largus fuit 1 Rege commeatus, jussique Siculi partim ad Sardorum coenam ire, partim in suis illos tentoriis provocare ad ep
256쪽
Pervulgato Regis Sardinia adventu, Lycogenu exercitus pavore percelli incipit. Meseander reoelisum animos sollicitat. Primus Aragoras deditione audet Regis fidem experiri, is eum militibus non paucis ad castra Regis transfugere. Tum tumulum ascendens Lycogenes potestarem facit. si qui a&re vestent. Tanta libertas Ducis mititum pudo
LONGE alia facies in Lycogenis castris. Quippe post
quam de Radirobanis, dc auxiliorum adventu certa fide relatum est, plerisque metus insaniam excussit. Quid in Regem essent ausi tum demum intuebantur. Subjiciebat paventibus solicitudo, adesse jam deos violatae ultores majestatis t &consternatio animi in omnibus, etiamque Vulgaribus rebus, dira omina inveniebat. Auxit hos me rus , alacritas Regum, quibus maxima erat virium suarum fiducia. Quippe puduit tanquam obsessos in urbe considere. Promoverunt itaque castra a radicibus montis pro Pius hostem, ut, si proelium detrectaret, vel pellerenc vallo, vel fossis incingerent. Causa, & Imperatorum majestas, magna saepe in bellis momenta sunt. Regia castra majori auspicio venerationem invenerant, Meleandri dc
Radirobanis tentoriis per summi imperii insignia late surgentibus. Hinc eorum militibus spes acrior subjiciebatur ε, inde hostes ad suae militiae ignobilitatem iam lax tis animis respiciebant. Sciebat quoque Lycogenes nihil optabilius sibi quam proelio experiri, priusquam altius timor in suorum mentibus perciperetur; gaudebatque id
ipsum Reges velle. Adhuc enim incerta lux erat, cum ex regiis castris educi ad pugnam exercitum exploratores ad eum retulere. Ne itaque remoraretur vir acer, intentorii culmine coccineam tunicam committendi proelii signum.
257쪽
signum exposuit. Per varia deinde castrorum ferebatum nunc militibus, nunc praefectis, spem & animum, fronte , verbis, habituque sufficiens; Quid meruerent tot victoriis clari λ An Meleandrum veluti ex fuga reprehe sum ; an petraticam Sardorum insaniam, qui non tam propitii Meleandro in Siciliam appulerant, quam ex bello praedam quaerentes λ Si inclinabit victoria ad nos, inquit, properabunt egregii auxiliatores Epeircten spoliare, & in suam inde classem relati, circumferentur ad alias fraudes. Ac etiam ut illis fides sit integra; at num putes pro ignotis & externis sanguinem gnaviter daturos ; cum prae se tim sint a nobis in quos pugnandum est, nulla rixa lacessiti λ Destituent sua fuga Meleandrum, si vos senserint viros, si quicquid minantur experiri inceperint, denique si cogitabitis in omnibus quidem bellis pericula esse, at raro tantae laudis offerri materiam, ut duo simul Reges inter spolia aut captivos possint haberi. His dictis cum milites processissent' extra vallum , c ninum catulum de ritu Spartano snam' originis milites admonebat) ' Marti Enyalio immolavit; & Τ esse litatum
emptus aruspex in manipulis sparsi. Acies autem eo modo ordinabatur. Dextrum cornu frater Oloo demi Men - critus
1 An petraticam Sardarum insinu .JUnde & peltatae , nostra lingua vocantur , Comatres, a Corsica, vicina Sardiniae.
2 Extra vatiam emin- eatulum de ν tu Daνtam immolavit. l Canem Μarti mactabant extra castra Lacedaemonii,
apud quos ad hune usim optimi al hantur. vide Alexand. Neapol. lib. 3.
3 Originis miliιεν admonebat.J Dictum est hine in Stelliam deductam esse coloniam , quae Syracusarum primis incumbit fundamentis. Unde Virgil. An. lib. s. Et qua Baeebiada binari gens orta Co-
Inter Pelotum scilicet Ee Paehinum. Lacedaemones Syracusanis oppressis a Catanensibus, auxiliares copias adduxisse, auctor est Iustin. lib. . Aristi Enνalis. t Unum est ex Μartis cognominibus , teste Μaerobio 1 r. Saturnal. cap. 9. En alim dicitur, quasi γνοῦς κος, besto, - filius. Unde ejus mater, seu ut aliis placet soror, Enyo Et Bellona dieitur.3 Esse litatum emptuν arassex sparsit JEvulgavit eormptus augur, propitios fore Deos manifestum esse ex hostiarum extis, nihilque inauspicatum event
258쪽
ARGAMI s. L I B. I I. 21 critus ducebat, partium studiis ; &' privato dolore Regi hostis. In laevo, quod paludibus tegebami, tyrones, re mercenariorum su spectos Lycogenes lotaverat, Nabide
duce ; ut intercepta fuga animos ad vincendum acueret.
At ipse dilecto suorum robore in medio erat, equo sublimis, vultuque terribili, quem tot simul affectus in incerto schptri vel mortis incenderant. Expectabat ut hostis c pias, ut apparebat, instructas admoveret, clim ex M leandri acie visus quidam in equo procedere, quem modico inrervallo pauci milites tanquam ad praesidium sequuti sunt. Is confecto pilis medio campo, longh a caeteris stetit solus ; & vario corporis motu videbatur postulare colloquium. Misit quoque Lycogenes haud imparem manum, unumque qui praeiret, seu colloquendum esset, seu certandum, idoneum. Conjecerat ex juventute Meleandri aliquem esse, qui singulari certamine praelium partium praecepturus, parem ex hostibus superbi flagitaret ; cum ex illis quos explorandae rei dimiserat, unus redit. publiceque renunciat, hunc a Meleandro 'cum caduceo, & infulis esse praeconem. Mira expectatione acies tota diriguit ; quid hostis armatus nunciaret; quae foedera,
quae commercia jam telo erecto mutuas caedes ferentibus.
At praeco,postquam habuit qui audirent;Rex furoris praeteriti, inquit, gratiam facit, si qui defeetionis poenitentes ante vesperam in ipsius castra transiverint. Quicquid hactenus est delictum, nullum forum, nulla lex vindica bit. Hanc veniam sua fide publich sancit. His dictis, schedia, in quibus eadem referebantur, plenissima manu spargit, versisque habenis ad suos , qui haud procul expectabant, revertitur. Milites pilis viginti illas voces aeceperant , quibus ad suorum ordines reversis, statim fre-
259쪽
mitus per cohortes increbuit interrogantium , proximisve narrantium , quid praeco attulisset. Et Lycogenes cum praeter spem haec avide a multis audiri frenderet, disi, mulato metu; Meleandro, inquit, parendum, o milites. Ad illum , sed armatis, eundum est. 8c accipio omen quod ad sua castra nostros exercitus invitat. Spes est in iis nos hodie victores accubituros. Inter talia, suorum Cuisneos adhortanti relatum est, Reges eo die potestatem pugnae non facere. Sed exercitos partem locavisse in tumulum, qui ante castra erat; excepturos si qui ab ipso deficerent. At ille, Eliciam, inquit, ad pugnam , solicitatoress dei nostrae , cogamque jam viribus, non improba arte decernere. Ite sub suis quisque signis, ite milites, diis v leni ibus , & jam sua confessione impares vobis opprimite. Sed aegrius miles imperata exequebatur. Inter se munsantes videbat, & in pluribus impetum fractum; utique postquam primus Acegoras ausus est deditione experiri Regis fidem. Vir egregia fama, clientibus, & stirpe praecipuus , minus suo quam temporum vitio sequebatur Ly- cogenem. Guarus ergo ingentis gratiae locum patere occupanti, cum quadraginta fere militibus, & amicis aliquot erupit; emensoque qui interjacebat campo, ad primam Meleandri stationem posuit arma. Tum ad Regem deductus; Desertoris nomen, inquit, hoc facinore non metuo, o Rex. Abscedo enim ab adulterina militia ad justum imperium; errorisque in te mei solatium habeo;qubd tarde cum famosis conjunctus, ad officium re oomnium primus. Rex paucis collaudatum , monitumque quia viam caeteris praeivisset, praemia expectare, ad Archombrotum mittit. Mandatum huic erat, cavere ne reconciliationis nomine pejora pararentur. igitur in campum eductos qui regiis castris erat obnoxius, fide in te posita incolumes fore, inermes constituit. A cegorae tamen , duobusque praeterea, in honorem generis reddita
arma; iidemque haud procul a Rege, adjuncti purpuratis.
260쪽
ARGENO. LIB. II. 229 Caeterum apud Lycogenem haud obseure omnium ordinum fides nutabat. Multi per circuitus dilabebantur. Hi commilitones sequebantur, illi trahebant. Tandem Lycogenes ex re capto consilio, subitum de cespitibus tumulum conscendens , edixit ut ad concionem, saltem silentium afferrent. Et mox ', Nam quo vos, inquit, nommine appellem commilitones p an, quod abominor, hostes Z Sed quocunque vos titulo centeri aequum est, nequis infames, ne quis desertores militiae dicat, missionem
in mei gratiam ad bellum coiistis 3, sed opera mea & consilio usuri. Jam vero remitto sacramentum ; desino vobis incolumitatem praestare; quia invitis beneficium facere, sepe pro tyrannide habetur. Vos incolumes, vos victores esse volueram & jam prope eratis. Nunc turpi con
fessione ignaviae hosti perculso atque irato cervices subjicitis. Τ Quis Pany quae furia animos lymphavit, 3 milites
Absolvebat vos justissima causa, quos poenitentia nunc sponte reos facit. Miseret me sortis vestrae plusquam pudet levitatis. Ite sane, ite instar victimarum; sive Meleander ira recenti perire vos volet. sive ad securiorem
vindictam servabit. Ego cum intactae fidei viris rem publicam non deseram ; & Meleandri in vos perfidiam, immemor quid hodie meriti sitis, ulciscar. Et diis quidem
gratias habeo, quod ante certamen secernere a fortibus viris voluerunt lubricam vestram fidem. Potuissetis in
I solvite cingulum. J Cingulum, non modo militum gestamen , sed ¬a, sine qua nemo militatibus dignus ordinibus censebat ut, quippe eis inserti gladii gestabantur. Claud. lib. 2. in Eutrop. aquid quia-armati ossint, nulla vi dis Inter tot gladios secum reminiscituν irai Polyb. lib. r. iis , qui faciunt stipendia,
nocturnorum phantasmalum. I nam dc terrorem Pauicum vocitamus , qui re
pente accidit , quass sepe in gregibus subito metu perculsis , cum enim ignoretur unde ille terror, Pani praesidi agrorum attributus est 1 dicitur & Pan buccina , quam Tritones gestant, decertante gygantes perculiae.