장음표시 사용
41쪽
sio. de Ratione docendi addiscediq;
ponsa dicerentur: quarto Metri , quod subtilitates soluer & explicare possim : quinto προλύτου Audi Iorcs vocarentur, quod ia ex leto quinquennio,&perfecto librorum circulo praefixo , lytis, vel sbium Mus cruditione praues starent,quasi antecost bres λύτῶν.Ratione formae, dii κατὰ α οδας,&σιτλα interpretationem, caeteris pcnitus reicetis, admittit. Enimi ici 5 sic tacitus innuit viam , & rationem , quibus iuris intςrpretem in explicandis legibus uti oporteat : nam inepta illa in Alexandri j eruditione anterdicta hanc tandem se inuenisse gloriatur . Incipite igitur inquit legum doctrinam eis Dei gubernatione tradere , & viam aperire, quam inuenimus, quatenus fiant optimi iustitiae,& Rci publicae ministri: Graeca insuper Latina, & Latina Graeca conuertere. Ex quibus oritur, & fulget forma methodi Iustinianeae docessi, addiscendique Iuris ciuilis, de qua postea abunde dicturi sumus. Hinc factum est, ut vobis, legum studiosi iuuencs,esilagitantibus , non po- tuta ina non morem gerere, non de vera methodo Iuris ciuilis vobiscum alis quando disputare,non hanc demum totius iuris Φειδιαν cx ore ad os magistra 6 li voce communicare. Summo itaque studio,& alacri animo,huic rationi studendi vobis enixe erit incumbendum, ne ea neglecta, in vos eadem mordicus obi jciat Mens lemus e Eratriensis, quae Athenas studiorum causa petentibus opponere solebat, eos primo anno Sapientes, fecitndo Philosophos , vel amatores Sapientiae, tertio Rhetores , quarto Grammaticos, quinto in- alphabeticos euasuros. Cauetote igitur, ne primo anno vobismetipsis φιλ ducti,Doctores videamini exim ij: sicquenti, missionem meriti, siue licentiati: tertio, Baccalaurei: quarto,Leguleij: postremo,legum omnium eo rectEsentit Duarenus impcritii simi habeamini. Quamobrem per legitimos Iustiniani tramites, per viam, dc rationem iuris legitimam, ad summa usque iurisprudentiae fastigia vobis erit contendendum,& aspirandum . quod sane 8 in tota etiam Italia, armis, & literis foeta, ac non ingloria, datum est paucis , quos ut Poeta cecinit aequus amauit Iuppiter, atque m dens evexit ad aethera virtus. Hac siquidem ratione ius ciuile in artem redigi poterit. Quod si liuidis aliquibus temerarium fortasse ac impossibile visum fuerit, eisdem Io. Corasius iure optimo respon debit . Scio inquit institutum meum in deteriorem partem rapient inepti quidam, & leuissimi homines, nec litterarum , nec nandi periti , qui in suo ingenio alios diiudicantes, id nulla ratione ficri posse putant,adeoque impudeter contendunt. Sed si emant oes licet,a coepto cursu non reuocabor ego. Praeterea Caius, & Pomponius, inter Iuriscosultos viri auctoritate,& iurisprudelia valde insignes , facturi lcgii vetustaru interpretationem, maxime absurdum putarunt, omissis in iiijs, atque origine non repetita, illotis, ut aiunt, manibus protinus materiam ipsam tractare . Namque nisi fallor, inquit Caius) ipsae praesitiones, & libentius nos ad lectionem propositae materiae perducunt, & cum eo venerimus, eius euidentiorem piallant intellectum. od quidem etiam multi tam GK-ci,quam Latini, atque i l prccipue, qui altiora professi sunt, sapie ter praestit irut.in quibus sane compertum est, in omni contemplandi genere,omniq; tum
nobiliori, tum ignobiliori docendi via, & ratione ut recte Philolsephus censuit) duos esse prscipue animi habitus, quorum alterum scientiam rei appetulari, alterum quasi peritiam quandam liquet. Hominis enim, inquit, pr be periti ossicium est, iudicare perspicienter posse, quid nam recte, aut non rege ab eo, qui docet, exponatur, quippe cum & hominem omnino peritum , talem esse existimemus, & peritiam ipsam, non nisi facultatem huius ossicij esse statuamus. Enimuero, antequam sibi propositam aggrediantur
42쪽
De Via.&ratione iuris . Lib. I.
tein, alii oris indaginis rationes habcre consueuitiant. Quorum etiamr Do illa tus exemplo , hanc iuris v iuersi Iridiam praemittendam dux , uam iidem omnibus legum studios, sum mediocriter profuturam existimo ,r a in quia totam ilicis ciuilis attem lipsa rospicit, & ad ea omnia quae leges amretuntur, cognoscenda, anim npraeparat, tum quia nicilio tum, atque clinem ponit ante oculos, quibus ea Omilia , qtar habentur in eis confisa, diror sitiata, ordinare, distinguere,ct ad sua usque principia retrahere valimus , & quae nos in totius Uris punetralia, naturae, gentium, & ciuilis. qas manu sit ductura, quibus planiori via, paruoque negotio, ad exacta, Aectamque lentiam iuris ipsius pinioni re possinitis. Quibus praecogniti, si Barioli, si ilaldi, si caeterori im iuris interpretum volumina euolucre, iidque viri illi alloqui praeclari, in singulis senserint, perquirere libuerit, cin obscura, & dub a crunt dilucidanda ,& controuersa diiudicanda, ve-im icrarii in legum sensu si cli, ab earum purissin', ac limpidissimo sonteis austo, ab omnibus tricis, ac meandris, tuto latituque nos cxplicare potuimus. Qii ae igitur iuris prudentiae subiectum respiciunt , suo quoque or diit, sunt illa quidem, qua nos , priusquam ius ipsuin, vel sci iptis componeidum,ves viva voce cdocςndum PCnituS aggrcdiamur ,s e q* m d: li- sciter consideranda proposuimus, arbitratique sumus.
De Subiecto iurisprudentiae. Cap. II.
t nam sit sibimum iuris prudentia.
a Aems opinio, triplicem esse turis materiam. 3 praeterea aliotim resinuntur opinIones.
43쪽
a In summa Codicis , in principι .b Refert has
I. V R A quidem , eaque varia sint, de quibus in iure esui liuia, ... Da itur ; propterea dubium est, quod nam eorum, unum, plura stat ut debeatit adaequatum subiectum eius Θ Antiqui Ius tri .ris interpreses, ob ignorationem Dialecticae, & Philosophiae. iiii absurda quaedam, & inerudita inciderunt, ut nec satis siba constinerint, de nonnullis irridendi sui facultatem dederint; Qtiorum om
nium Princeps videtur Azo qui ab euordio summae in libros Codicis
triplicem inis iuris materiam asserit, generalem , communem, & proprian raria.& in haec verba suam Nossedit sententiam: Materia triplex reperitur, gentis ratis, coni inimis, & propria: Generalis materia horum librorum Iuris sunt se ius, iustitia ,inliciti negotia, item duo vitia,error,& contumacia r superium se tia,& iure intendund Principes tractare, ut homines mali efficiantur bon, si boni autem ericiantur mcisores, tum metu pςnarum , tuire exhortatioe si praemiorum, ut apud Vlpianum in cap. primo de iustitia,&biure. sic molis que dickui ab Horatio. H.
,, Super negoti js intendunt, quemadmodum debeant decidi, super vitiis, reis expulsa lint vitia. Comp iunis materia ψmnium Principum est rudis aequ- tas, ius approbatum, d id quod obseruitiir pro lege, de iure, super quibuα,, omnibus i triendunt Principes; Propria autem materia Iustiniani in Codice se Iiistiniani, sunt tres Codices, Gregorianus, Hermogenianus, Theodosia- .is nus, & cxtrauagantes Constitutiones, ut si quis dixerit, totius iuris ciuilis imateriam propriam cile volumina antiquae iuris,ludentiae , ut stiatit Accur situs in titula cla iustitia,&aurci Haec AZO, quae.prius disputata fuere ab an . liquis, Dino, Gul. de Cun. Alberico, Baldo,&alijs . nam a Dino illidi, 'de si ingi coeperunt, utpote, quae maximascontradictiones ine ias con tinerent: nudus t nam, caeterique eadem lucri. conati sum, varias etlain . . a aliorumlatili 4 ςiqij iij mm o Mnlimca axicientes .emij enim licimini 1 s. -- b negoti ab iuris subiectum cile dixerunt, nonnulli iustitiam, illidi ni donis V aequum, isti ultimas voluntates, contractus iudicia. Verum, quoniam . ' 'prisci illi auctores proprio in arte saltas, ac ineptos libi terminos commenti, is totam Dialta ticae aricin negligere, vζlpinius iniuinu: ii uestigere videntur,& haud siccus, ac psittaci, quae non intelli sunt, obloqui. consiliati iis sese putaui, inania corum argVinc'ta nusquam sigillatim e Tre, nec relata sit gula Mellere, ne tantas ineptias rosellendo, ipse quoque ineptita , es nuba torium opus secere videar: ni duobus ex ptis, Christopl ronem Cne imio,&Ioanne Corasio, qui dς principijs tutis xc te si psi rit, neminini , ivnquam legi, sed ut facile quod quaeri naus, cum. doctissitus viris inueniam ii possimus, quo inuento antiquorum opiniones perie corrui, atque Obrui vi idebuntur, per legitimos tramites progressi dicamus: dum quaerimus sibi ctum iuris ciuilis, duo quaerimus; primo xem in m nsideratam,&est ii adaequatam; Mcundo modum considerandi, quo res ill pertractatur ab auctore. Haia mina ambo, alteriaim, ut materia, altam , ut orn , recte nobis constituunt iuris discipEnς subiecium. Ex quibus manifestissime patet, AZonis sententiam reijciendam; utpote qui non constet duobus itis, sed multigena, confusanea, contradictoria, & aliena in se contineat; & qua-do asserimus, hominum negotia, uel actiones fore quod inuestigamus, ain
44쪽
et id situm non suscere, eum duo requirantur: & uix facta hominum , 6 tsacta a Iurisconsulto perpendantur: omnis enim quaestio aut iuris est, aut d icti, & ea quae fusti est a Iurisperito ii reijcitur ad Rhetores, ad Oratores: d l. eum e m quae in facto consistunt etiam prudentissimos sellunt: e nec facta per- '. . f paduntur, nisi quatenus ex eis ius oritur .s Haec insuper hominum ne e l. a.deiuriti qualia sunt etiam Romanorum gesta, commemorat Liuius, moralis, liticus, honeste secernit, & regit: nec ob id recte dixerit quispiam, Ti qu ς. in elitui Liuium Historicum, esse Iurisconsultum, nec Politicum Philosophum, i g neum moralem talem esse Iurisperitum, qualem nos ab Atheniensium, & Retianorum testibus Iurisconsultum Verum exoptamus ; quamuis tamen amo huic simillimi sint, & in pluribus maxime conueniant. Accedat,qubdg lege non solum hominum secta, sed scripta dictaque regunt: Portius ς iustitim subiectum materiale esse asserebat, quod prius Gulielmus de neo pubAea E. pro Hus est ; Sed quoniam iustitia vim potius habet serinae, quam materiae, inlic ciuili secultate, cum ad eam omnia dirigantur, non huius artis y subictum materiale manifeste patet. Alij ius vel bonum,& aequum , subiccum essecrediderunt, quibus obiici potest,duo necessaria exigi ad subiecti , materiam. s.&sormam, & aliud subiectum, aliud qualitates subiecti a rarterea, non solum ea quae ad ipsum ius, sed quae ad iniuriam quoque perineant legibus contineri, quam quidem rem aperte demonstrat lex Cornelia, & Iulia de iniurijs, de adulterijs, de sicarijs,Maiestatis, Pompeia de paricidijs , &aliae complures. Praeterea, ab alia unaquetque scientia di- Postitur, cum propter rem in ea tractatam, tiam etiam propter tractandi , , modum ; sed ius ab Oeconomico , a Politico, a Morali, a Canonico, & a Theologo tractatur: ergo luris Caesarei consulti eo iure oeconomici, rilis, Politici, Theologi , &canoniis haberentur: at se aliter rem his rore, nemini dubium esse debet. Nouissimi h vero contractus, ultimas volun- states, & iudicia huiusce facultatis subiectum esse dixerunt; quas sane partes in. ar. lib. a materiales subiecti, non subie cium esse constat: quinimmo, nec totam rem, i subiectam complectuntur. Amplior est enim illa Caii diuino, omne ius, i i. a. ἡ.quo utimur, vel ad Abnas pertinet, vel ad res de actiones: & Hermoge- statu honi.
nes inquit, eum omne ius hominum causi constitutum si, primo de statu personarum, tum de caeteris agendum . Demum prae caeteris omnibus Chri ρε istophorus Achemius libro quino principiorum iuris, Iurispriidentiae si lib. .ν iis
K biectium longe melius, de eruditius statuit esse hominum actiones,seu secta, i aristaque civilia,&legitima. Qiam brem huic sententiae, plurimum adhaerens ego ipse aio , iuris ciuilis iubiectum fore humanas aisones,lut hi eis ius ipsem vel iustitia particularis legibus Principum sancitur, & reiulget. 13 Humanas actiones sumo ut materiam: nam considetatae, ut in eis iumpsum legibus fulget, praebent nobis modum considerandi, & formam subiecti inod sane quatenus ad subiectam materiam, & hominum negotia, est qui dem commune Oeconomico, Morali, & Politico, in quorum sane phil 14 sophia subiectae pelvenduntur actiones hominum: Quatςnus vero ad mo dum considerandi ductere per suam sermam ab his; num &ij possident oui. de', & ipsi disciplinae suae subiectum, humanas actiones , sed e is cori san tur, ut tabellum in eis per prudentiam eluceat: Mo is suis virtutum ' moribus & habitibus, Oeconomicus & Politicus usdem, sed in familia, sed in uniuersa ciuitare; at iurisprudentiae Legislator, veriurisconsultus humanas examinat actiones, ut in eis ius ipsum vel iustitiam ipsam particula- is rem legibus sanciat,&exerceat. Putauit Achemius humanas actiones ciui-
45쪽
lis; delegitimas sufficere hoc subiectum, ut pote cum ciuiles, & legitii edisseiant a .Politico, abalijs, quod vix secerni potest, eum hi pol tica ph loseptua 4 ibintractet tir,&de ciuibus perleges ipsas reVndis. t hi 6 Quanuibrem id clarius ostendere tentauimus: dum actiones diximus ἱ--Π- latnitesis musi fami dictae, Jcrim consulta, vel actuna, gestum tractum : Humanavam , vel hominum, tum liberorum, tum sic seru suculustianii status, cuiustitiique sexus, legibus principum . his intelli mi e legrascriptas,&non scriptas , senatu consulta, praetorum edicta, respc sa prudenium Principum constitutiones ,&alia id genus. Namque - modum auxilio virtutum adipiscimin honestatem, inde beatitudinem: suffragio harum legum ducimur ad ius ad iustitiam ipsam , tunt de rod tranqttillitatem, ad salutem .Legibus inquam Principum, Summi Poti ficis,ci Caesaris, ut coruscet prudentia in utroque iure, legibus in lain gpermutentibus, iubentibus, vel vetantibus, ut iusta & iniusta, legisti & illegitima compraehendantur: tum ius ipsinn, & iustitiasti particular n α oi Nam Moralis, & Oeconomicus, ad se potius alendum & educandu quin ad ahemin virtutes contemplatur ,& quid in hist ude, ut ue vitupirari i--,σ-tione dignum sit: Iurisconsultus vero seinper ad alterum iusti in exeret ssem r. in unaquaquespecie, vel qu ilione , quid iuris sit, s diuo quarit, de quae dant responsa iurisprudentes: manctui, aperti v dubii ritu ari Roturis in v apparent. si politicus leges, ius, & iustitiam tractat cerid munus eminentiori modo ab eo expletur, principaliter ad uniuersa rem pindicam informandam: sed hirisprudens ad iustitiam particularem a-,8 ciuinto singulos ercendam. Nihil autςm intervile putam taliqui, si hominia. --ώ n , quatenus iuste legibus agit, iuris civilis subiectum cse dicamus: arptoseces hi cille est homo i qui lius insequitur subicctuin r& cui par tui,&pro quoi quaeritur vltimus scopus iuris prudentiae, quemadmodum victa , i . 19 Melarabimus. Quod quidem subiectuna morali etiam , d politicae playlus hiae, maxime conuenit, ut utrique potissimum tanquam parcnti,&chitectonicae iuris prudentia nostra subijciaturi, di viri utque pars , vel Mimithis is r. habeatur aureus, & praecipuus , quemadmodum enim, cui tordi sani Mohmores, ut vitam suam bene insinuat, maxime virtutibus curat, is, qu mphiblicae administrationem siticipit, quas inesciuitatem, yt induca; ineam 'pa 'atque tranquillitas haberet opolycat, sibi prospici dum i ta init: ita his Principum legibus actiones ciuium non sylum ad liminatem stat etiam ad ius ipsum, ad aequum &bonuni, ipsemquc justium, quo ad eius fieri potest, diriguntur. Concludamus: itaque humanu
e, ut in eis honestum , di quid laude dignum tardabitu vim
tum , &Uiud iustum in homine coimponendo inueniatur
- Si inquam ad seipsam cumpodendam, ad domum rege M. nai b - si ad uniuersiun ciuitatem luis Aida
46쪽
De parti,uinem imis cistas quemadmodum
amsenes, quarun partium pr0prie es in Militate quaerunt o Vt puta personarum iure, qiunana sint conditione liberit qui serui qui liberii ni de rebus ac earum turn, & domini ψ, sacra ne sis res religiosa nostri iuris, an aliena ξ publica uan pri Action pGeterea, sint ne in imos in personam , vel mixta ciuil i, an pnetorix Θ ad tempus,an perpetu e stricti iuris,an bonae fidei Nonnylli uno illud ita di hi dunt, in ς0ntractus,& vltimas voluntates, & iudi*iu, Mirum accidentia perscrutan F, Π0minati an innominati sint sc ny acty , an vero potius pacta nuda vitiina voluntas .st ne testas, alii intenati tu testati, testamenti, an codicilloraim e presse an praesulii pina in institytione, an sibili tutionc Militiν λ .pag niὰ directa, an iideic0minissa; git&id genus multa. iudicia vero, ordin iria, an extraordinaria ξ ciuili λ, criminalia , an praetoria ξ uniueualia, an particularia realia, pers alia , 0 mixta Huius praetcrea subiecti pQtiss-mam partem , hos eo brinam, nempe ius ipsam, in suas species disjrit ut, natural gentium, si uile: accidentia quoque eius indaganteii, ius publicum, aut priuatum, scriptum, aut non scriptum , rigore, a W inuo,
&bono, &ali aemulsami opsiderabimus. Negotia igitur hominu in his potissimum panibus injuriesivilis 'ς ntuti& nm desunt,qqi h priorem Caij relatam diuisiummatim intelligant, tu in persenas, ad F, ad bCoia. li. 1. actiones pertinere, id eclarantes, mi es ibi non intelligi Aelianas,vel Flauianas, de quibus Pomp0dius de oci ne inris, nec Iustinianeas, ei: π e. . '' de quibus in litiuolati utiminiaminionibus ;std isti0nes signific re bo minum facta, nempe 'moxi a immum Punc I nim esse videtur , tum qiua rerum ρpi gauυne veuiunt,adiones,& qui actione habet, rem ipsamitabem dicitur; t tu quia tertia, O maxima quidem. pars iurisciuilis in containibus, &Mhalsaei sanita ab h*c interpretatione commi ter incedunt eteribi sivi dii siqncmici saris aprimu la,
47쪽
rat Iustinianus in suis Institutionibus dum posteaquam rein inter ipsas coi
numerauit,&expleuit tiam onu actus: superest, inquit, vide actionibus loquamur, Actio autem nihil aliud est quasti his prosequendi in iudicio, quod nobis debetur. res enim generali appellatione & contractus,& deli cta comprehendi debent,tum etiam, quod munaquaque iuris ciuilis quae- lstione haec tria seri,per ut recte sentiri Duarenus sunt indaganda, res, per- r. , . Nam si de stipulatione, vel de unoquoque contractu aga tur, primum quaerendum est, an persona stipulari potuerit ξ deinde, an tes in stipulationem vel contractum deduci contractus ipse teneat postremo, qua actione agendum , an ex stipulatu , an ex alia, veluti si de testamen to agatur, prius est quaerendum' de personis, an testamenti factionem ha-τbeant activam, vel passiuam res ipsa,an potuerit legari Θ & an agendum sit actione ex testamento idem si de alijsquaeramus. Nec semper rei appella- itione veniunt actiones, niaxime quanti distinctae a caeteris rebus accipiun ortur, ut in ipsa diuisione distinguuntur: nec inconuenit, quod contractus & quas, item delicta &quasi delicta,in quibus non parua iuris ciuilis pars , veriatur, sub rerum nomine, & sub uno eius diuisionis membro includamtur, cum rei nomen generale sit etiam ad varios ,& omnes contractus, ut Vlpianus in titulo de rebus eriaitis interpi etatur: quinimmo inter transceno dentia connumerenturens', unum, res, ianum,uerum. O vero, ut uno verbo totum, adaequatumque materiale subiectum iuris prudentiae com t7 cludam aio id esse , αγμα,& inrelligo mutuum, factum obligatoriu, de quo Labeo, de quo Vlpianus dico, legem etiam esse συναψαγ ,&p est nuda esse allagmate destituta directe,& quoad actionem, si da indirecte,&quoad exceptionem : ac etiam pro ut propius accedunt ad A, abi , , contractum esse synallagma, ut nihil sit in materia iuris ciuilis, quod hoe
moralium . uno nomine non comprehendatur, vel quod synallagmatis gratia non per
a in fine, a tractetur. Ideo Aristoteles quinto Moralium aiebat, id in delictis, di in c69 mercijs hominum versari, nempe in his quae sponte faciunt homines,&quae: --- a V orientes 'iuestiones deiant a Iureconsulto ad sua tra- post in eon- hi principia, & res luit Exempli gratia, ad legem , ad voluntatem, ad pol
naturam & formam actus : Nam in contractibus', & in t .u .d. ρεῖ stamentis ad mentem contrahentium, vel testantium confugimus, tanquadi demons. ii ad sacram anchoram. Postiliat mina contrahentes quam sibi placuerit contractui legem imponere, & mens testatoris in hmni domina, & ruina habita est, di hanc iuris peritum ut venator feram coniecturis insequi oportet: Ad potestatem etiam, quia non semper sufficit voluntas, sed requiritur contrahentis, vel disponentis potestas, puta ne lex resistat. Nemo Gnim potest facere, quin leges in suo testamento locum habeant, nec aliquid letibus improbatum, vis filio familias, vel mulieri obstent , Senatusconsilitum Macedonianum, & Velleianum i Praeterea ad actum ipsum: dico ad naturam actus . nam etsi lex minime reluctetur, si ramen actus contra pro priam naturam eiusque principium sucrit constitutus, non poterit proiecto
sustineri, ut fulget species illa precarii, & mortis causa donationis, & sini Hlium: Ad sermana actus, ad eam per quam actus habet, ut si, & ad sermani actus qui ulterius annullando procedit,& quae non . Ad legem , ct in hix& in alijs potissimum, quando leges ex conflictu in eodem casu videntur contrariae , ut in capite de contrarijs legibus patefaciemus, & an iustum,an iniustum sit fictum, omnia ad haec & huiusmodi principia retrahentes, ac edecidentes, ut latius postea declarabimus,sed panes contextuales Pande
48쪽
De Via,&ratione iuris . Lib. I. s
.rum,&letoincla huim subiceisinterea pessi adamus, quas quidem , licet a1 varijs modis dividantiir ab alijs, nos tamen ab Imperiali Iustiniani rescri- , epto ad senatum popillosquedui Hos, & ab ipse Digestorum contextu coli de vete.iu legendas putauimus, easque M tem asse commemoremus. Harum prima ar- tis primordiis quae mmmis nuncupantur, iustitiam, leges,& iudiciorum praeludia , cum Institutionibus continete in secunda a titulo de iudiciis, a ilia habentur iudicia: in tertia de rebus creditis tribuuntur actiones personales: quarta pignora contractuum, acccssiones, usuras, contractus , iura do ilium , uiolas complectitur: quinta testamenta i substitutiones, legata,&fideicommista: sexta Praetorum edicta, bonorum .possessiones, di interdi- icontiner: in septima vc o astulo de verborum oblisationibus stipulatim hi potur, iudicia criminalia,& appellationes,nticalia extraordinae ari , dc posteriora mi uersalia,hoc est de verborum, & rerum significatione, i& ce regulis iuris, & quemadmodum a Iustiniano diligenter distributie sunt i. quibus qgi dein partibus singuli iiugula conserent , and γ' cilconsequentia ais demus. quae nouissimo iure Codicis,&Nouellarum ab Imperatoribus i. cita sunt, seu iacilioris se uim Ratia placuit illa ,quo ordine a Tritioni a. inci iislibris Digestoruuxcqnmuniae Aerunt, in visendas p. loe, α ci a cas de tempore & modo illudendi summatim digredi.
Singi partes ac in de in Cap. IIII., Ptima pars' gestorum seu Pandectarum libros quatuor, titulos veto duri quinquaginta complectitur.
49쪽
ne in integraran resstutiombis. 8 Ndmetus cosyna erit. 9 De dolo malo. o De minori vigintiumque amnis it De capite minutu. iam quibus causis mangres viginti inque annis in inrcgrum ristussiani3 De a nasione isael murania eam facta. i De receptis qui arbis receperiri visententiam dicari. iis maera avones, pabulari, ut recepi restis M.
Secunda pars Pandestarum septem libros continet in titulos quadraginta diuisios Libet Primus.
De ludi Ur Amsique agere, vel conueniri debeat. De m 'tas ιinamento. Debere Mupremone. Si pars haereditatis petarum
s De Uuri earum reru- , qua asconsitimamur, vel u mur.
t Si quadrupes pauperiem fuisse aecin
50쪽
6De via, & ratione iussi. Lib. I.
Defugitivis.1 De alerioribus. 6 Si mensis rasum modum diseris. 7 De re, asis o sumptibur funeram . se τι funus ducere liceas. 8 De mortuo inferendo Osepulchro in- ad canis. 3
Tertia Digestorum pars libros octo, titulos
x De rebus creduusi certum stemur,or de condurione. I De inreiurando inue volantario , enecessario, siue iud ciab. 3 De in brem tura o. 4 De condiactione cos data, ea a non secuta 3 De condisione ob turpem, vel inimnam causa . ε De eoia tione indebiti, I De condiatione ne ea L
1 De conssictione niua. a De condictione ex lege. 3 De condiatione trisca M. 4 De eo quod certo loco dari oportest. 3 De pecunia constituta. ε Commodati vel caninu. 7 Depignorarina iamne vescontra.
a ne lege Rhodia,de iam. 3 Dei oria actione. De tributoria amone. s Godcum eo qui magis peremus, negotium gratum esse iuretur. ε De nurus Uusto Macedonia .
r De perulis. a Mando depeculio actio an tu ea. 3 Dein rem vers.
1 Ad natusconsultum Vestri inum. a De compensarionibus.' a Depositivetcontra.
x De contrahenda emptione , es de sinctis inter emptorem, se venditore compositis, or quaeres nare non
De haereactate, velaritione vendita. I De cindenda vendisione, ando licet as emptione d cedere. 6 De periculo, ct commodo rei vendis 7 Deseruo exportandis, vel ramanci