장음표시 사용
171쪽
die quingentis;Crteris ut idem Acereiit,opera Petri Vasqucmbaceti viri nobili ad hanc rem delecti, actis,ita utBrtaxeis e caeterisque urbibus ac oppiadis,nobiles otnnes rasi,magno vulgi cum risu,conspicerentur. Haec res tum temporis insolita, patKos post annos,non selum apud Belgas Gallos, sed univ sam Europam invaluit,&quidem non absilue ratione.Virorum enim major gravitas esse debet,qu ut seriis omissis in Oritanda coma,instar muliercularum occupatisint. Huc accedit quod coma prolixior non solum mutitis in rebushnpedimento,sed etiam nocumento est,praesertim in fluxionibus capitis6vulneribus curandis. Postremo silentio praetereti nilum non fuit, sicut olim,ita nunc mali ominis loco haberi,in somno videre sibi amputari vel amittere capillos De qua re cxtat epistola notabilisC.Plinii cilii ad Suram tu. r. 0br. ubi interpres allegatMidamdentientem, quemadmodum tondere de vertice 27. capillos portendat detrimciituin rerum sic capillum decidere,magnum periculum. Hujus rei quoque meminit Pierius,dextram videlicet capitis partem capillis denudatam imaginari ostendere mares consanguineos extingui de-h
here, quod si nullos habuerit,damnum nihilo secis aliquod extimescendum. Si vero lan a capitis pars sitas capillis esse visafuerit, cui hoc acciderit, foemianas,si quas habet consanguinitate junctas,interituras ostenta:sii non habeat.
alicunde damnum omninoobventurum.Sed haec conjectoribus mulorum relinquamus qui somniantibiis similes, peculiares libros conscripserunt, inter quos Apol Maris Apotelesinata, In ae reliquis commendantur. Nos au- temex sacris literis certo scire debemus,capillos capitis nostri numeratos esse omnes,ireque unum ex iis absq; voluntate divinadecidere post e,cum praesertim non ignoremus divinationem superstitiosam per insomnia, non tantum a Christianis damnari, sed etiam legibus Romanis prohiberi & puniri. Apaseremiam quoq;Deus perProphetam semniavan inania detestatur, ι c...is.
sed vera&divina commendat. Et Sir cides in libro suo Sapientiae monet, somniis vanis aliquid tribuainus,quia cordi nquit,tuovisa offeruntur,instar rhem. parturientis. Nisi ab altissimodemissa suerint, ne attribuas ad illa cor tuum. Multos n. deceperunt somnia, &prolapsi sunt, qui spena in illis collocariint.
Demiranda naturae compensatione. Ira est providuntia & solicitudo naturae, quam Creator omniiunrcrum citanquam optimae matri attribuit. Ea eninhin animali
bus membris distortis, rei mutilatis aut debilitatis, 'el etiam , mnino defici cntibus plerunquc aliis membris praeter suum ossi cium,ad quod destinata sunt, tale robur & dexteritate cx diuturnacousuetu-
172쪽
dine suppeditat,ut dicere aliquis possit,non in ditaristione membrorum
in continuo usu perfectionem consistere,hac de re saepiuscogitavi,quum e semusComburgi apud vere nobilem& praestantissimum virum D.Erata Neusteterum. Is enim quum nul la benignitatis & hui'mitatis erga nos pr termisisset ossicia,jussit accerse i,exvicinisSalinisSuevicis homi lime cheriumnarum xxxI.annos,& quidemhonesti harentibus,quem licet nuta sua absque brachiis in lucem enixa fuisset, omnia tamen munia manuum, dum sublidio, ita exequebatur, ut quod in uno desideraret, in altero compensatum sibi esse affirmare non erubesceret. Nam quum in editiore loco, qui aequaret altitudinem tabulae,in qua esculenta apposita erant, consedissic. apprehenso pedibus cultro,scindebat panem,& alios cibos: pedes ostia nec non Sporum, veluti manus ori porrigebant; peracto prandio pedibo pingebat nobis omnibus videntibus tam elegantes latinas dc germanicaeterζ,ut exempla earum,quasi rem insolitam nobiscum sumserimus. Pol lantibus etiam nobis cultello parabat calamos ad scribendum aptissimo ,
Quos postea nobis donabat. Quum esset ita occupatus, diligenter main pedum,quorum digiti erant ita longi,& ad res tenendas a ,ut in
cul aspicientibus manus pallio enim suo verecunde admodum crurate e bat viderentur. Hoc spectaculum nobis sane jucundum,&antea nos 'sim, jussus etiam fuerat paulo ante Caesareae Maiestati, quum illac triplis: exhibere, quae hanc mirandam natura compensationem, non absque
scenti lubens spectavit. Hocipsem illustravit eleganti scepigram id Eannes Posthius Medicus&Pocis eximius. Id, sicut ipse nuper ad me in castassiendum duxi: Mira dest pedibus dextrefacit omnia Thomas, .
ι naturaparens brachia nulla dedit. Namque Νωtpessibin, pessibin Jaferculasumit, . - noluit cybu libros , praparat bis calamor. Quinct Iuterulas pede tam beneptvere norit , Arri usu reigrammata ducta manu. Maximus hoc Caesar,stupuit quondam Emibanus, ramasque scribenti largus bonisa dedit. , Omnia nempeporeIt vigilans indit tria, quo ae Natura ipsa negar. perficit ingenium, . Nmllis homo mancus, videlicet absque brachiis,nostro tempore fere to Uernimiam pervagatus cst,qui collo&mento gladium vibrare,hestiua culari,Scalia multa mira dexteritate,&itaecorto longa consuetudine, quat tutinartem transierat,didicerat, uta proposito scopo raro autnunquam
173쪽
sve meditationes historicae. I I
i rem eum sitisse impostorEhi 8c sceleratum hominem,eius infamis exἰtus uti fertur demonstravit. Id quoq; aliis nationibus olim rarum visum fuit. Nami ut reserunt historici,inter dona Regum IndiaeOctaco Augusto oblata,prae- is visa κα- ter opulentiam mercium Indicarum ex auro & gemmis ostentationem,adolestem brachiis ad humerosusque praesectis, qui pedibus omnia manuum officia praestaret,veluti res propter raritatem admiranda,adductusfuit. Apud nos sand habemus adhuc adolescentem & virginem,ex iisdem parentibus, &quidem celebri &honesto genere prognatos, qui peculiari acumine ingenii stat praediti. Et licet mutos de surdos eos ambos natura procreavit,tamen uterque scite legere & scribere elegantissime, nec non & rationes mercat rias coiisputare potest. Ut autem hic ex nutu quae sibi facienda sunt dextrὀpercipit,disi deest calamus,gesticulationibus suas co lationes exprimit,nec non & in omnibus aleae lusibus,qui apud nos usitati uint,& non siue accurata ratiocinatione persci possent,excellit: ita illa acu,&ingeniosa textura alias puellas facile superat. inter caeteras autem mirificas dotes,quas illis natura compensavit, memorabile est, quod ex motu labiorum interdum porcipere videntur,quid aliquis loquatur. Unde videas eos conciones sacras saepistimὰ frequentare, ut aliquis non absurde dicere posset, videri intentis oculis visi eos Murire,quod alii auditu facere solent.Siquidem orationem dominicam,
aliasque pias preces quando volunt,absque suggestione, aliisve adminiculi scribunt, Evangeliaque sinis diebus destinata non secus ac alii memoriae commendant,ita ut expedite ea scribere possint. QMd si intemplis salutiferum nomenJeLChrini prosertur,hic praecaneris in coetu detratio capiti pileo,ex genu nexo venerabundus conseicitur. Adeo natura,veluti fidelis mater , compensando solicita&studiosa est, ne tanquam dura noverca merito
accusari possit. Quod enim in aliquibus sensibus adimit,in aliis restituit. Id quod olim accidit Didymo Alexandrino, de quo Ruff. scribit, Quum liuni-nibus orbatus esici, eum adhibitis piis precibus studia ad laborem ac juges continuatasque vigilias, non ad legendum, sed ad audiendum, ut quod aliis 'visu, hoc illi conserret auditus,adhibuist e,eaque indefessa diligentia,doce
te Dro , in tantam divinarum humanarumque rerum eruditionem & scientiarn venisse, ut scholae Ecclesiasticae doctor existeret. Huc referri quoque . Possunt,quae infra demutis gesticulatoriis notabimus. Notum praeterea est, tuisse majorumnostrorum temporeJoannem Ferdinandum,natiun in Flant dri patre Hispano,caecum&praeterea inopem. Quas tamen ambas dissii cultates, admodum contrarias hominibus doctis, ita superavit, ut non
tum poeta N plii sophus inlignis evaserit, sed etiam tam eximius Musicusi ut cum maxima audientium dulcctatione varia genera Musica tractaret, i atque insuper cantilenas aliquot vocum artificiosissiinas memoriter com-
174쪽
poneret. Hunc tamen longὰ superavit Nicasius de erda Mechlinia nam Qui licet ab anno tertio aetatis suae oculis captus,&ob id etiam clementorum Iiterariun penitus igna ps fuisset: tamen nihilominus in omni doctrinae, vina&humana adeo profecit,ut admirationi omnibus esset,&quun ovatii gradum Magisterii accepisset, scholis aliqua u Mechliniae cum laude esset,&Lovanti aliquanto posui entiam in Ineologia consecutus, cactaliamvis Evangelium tamen publicc docuerit. Quin &post haec ad DOctoris utriusque juris in Academia Coloniensi quum accepisset, inn natio publice ibidem jura cum stupore omnium docuit, atque libros utriusque juris,quos nunquam viderat, S legerat memoriter recitavit,donec O
De Ursis ambestricibus hominum , mira crude Γας quorundam, qui Christiani perhiberi
evolunt. Enerosus & excellens vir, D. Nicola Virtaeus Poloriae, ito bis multa stupenda de vita & moribus Johannis Basilidis Mygni ducis & Principis Moscorum. & inter alia narrare solis hquod prope suum cubiculum ursos aliquot immanes alereta suevisset, iisque homines, quos e medio tollere vellet, pila que indicta causa non habito respectu proprii sanguinis, dilaniandos oh ceret, eumque hac re masnam delectationem capere, idque postea λ aliis eius horrendis & nefariis sceleribi is, quibus omnibus tyrannis delissimi fuerunt, antecellit, in descriptione Moscoviae prolixe recisio' Alexander Ga inus ,' N alii nonnulli quorum scripta extant. Quum M tem hoc genus supplicii plerisque mirum & saevum videretur , & ipkης quoque hac de re cogitarem, incidi paulo post in locum Ammianilini, qui fere eadem rcsere dc cnidelitate Valentiniani Imperatoris. Iram scribit: Illud tamen nec praeteriri est aequum, nec sileri, quod quum duo beret ursas saevas, homiluim ambestrices, Micam auream N Innocentim cura agebat enixa, ut earum caveas prope cubiculum suum locaret custo que adderet fidos, &c. Innocentiam denique post multas, quas eju tu cadaverum viderat sepulturas, ut bene meritam, in sylvas abire dimisit' noxiam, &c. Etsi autem Caligula aliique Imperatores vel potius Urmy Lepissime utriusque sexus homines feris, interdum etiam ferinis pellibu , in Nero fecit, insutos, dilaniandos objicere iusserio . hacque laniena - μ
175쪽
tamen pii homines protectione divina saepe incolumes mansere, seraequei .
contra naturam mitiores, quam homines ipsi fuerunt,ut apud Eusebium via derelicet delectatos miri e constat: tamen horrcnaum est, quod Suet nius de Nerone scribit. Credimus,inquit,etiam polyplis O cuidam AEgy- rarus. etii generis crudam carnem, & quicqiiid daretur mandere assueto,concupi L se vivos homines laniandos absumendosque objicere. Talem servum a thiopem,qui humanacarne vescebatur, una cum aliis muneribus Aladinum rumorum in magna Taprobana Indiae insula Regem, ante plusculos annos ad Solimanum Turcarum Regem,per Benchaomerum lagatum suum misi Lse,refertJustinianus DeAmidaTunetorumRegeJovius scribit,quod solitus fueritnon solum hominum interfectorum cadaver canibus laceranda Obji- . re,sed etiam in vivos homines mordaces molossos, diuturnaque fame, ut i asperius saevirent,efferatostia unittere. Si igitur ob hanc crudelitatemEllanici, ac Mahumetani,& quidem merito reprehenduntur,quis negare potCrit, eos
qui Christiani esse&perhiberi volunt,s eminime excusate posse. Idcoque perpetua nota infamiae & cmidulitatis dignos esse. Quare non sine stupore legitur,quod Sabellicus scribit. Famam sitisse, Franciscum Curetum Pata
vinumPrincipem canes immanis staturae habuissse,quibus miseros cives lani, 'andos objicere selitus csset Eandem crudelitatem belluinamJohannem la riae Ducem Mediolanensem exercuisse testatur idem JOvius. SaeVus,inquiti L princeps in cives, post multos ex amicis paternis securi percussos in iuditaec delitatis clanificinam exercuit. Praeurandes enim & voraciss.moloisos
noX1Orum primo, & mox innocentum carne nutritos, in uter eorum Gy
ramus sera immanitate ita alcbat, ut eis, quos odisset princeps discerpendos objiceret,incredibili horrore gemituque paventis populi.Quid autem Vetat diccre nonnullos ex domitoribus istis novi Orbis, erga Indos occidentales em dclitate his; de quibus diximus, haud i nferiores fui ne, quum opaeqntiss- manicivitatem Culconem occupassent, xcaesis captisque incolis totam illam Por ' bis regionem aini' nisere aist, i sient. Ferunt enim repertos Hispanosquo dam , qui trucidatos ad ludicrum oblectamentum Indos vorandos cambu I .' ii. objicerem,Et extat in Oviedi Indiae historia,nacinorabilisci lepidare clH. niam bene cecidit talas videlicet: Didaco Salaavi cujus litterS.loannis insulae primos occupatorcscclcbre adhuc nomen est canis erat molossus acer dc barbaris inprimis ivscstus,BeZer:llum vocabant. Nocte, quae diem quoCaci eum Mabodoma in praelio Hispani vicerunt, secuta cit, Salazar cancina versus Indicam anum,quaelirier captivos crahcmittere constituit,Id ut commodiu; faceret, epistolam tradidit vetuita perserendam ad Gubernatorem, qui duobus inde forte miliarib. aberat,sed eo comitio ut simul atq; a suomun 'conjectu ablata esset, canem in cam solveret. Vt quum laruabiret, sperans .
176쪽
sebrius epistolae benesicio libertateiri consecutrumn vixque inde lani disja ctu abesset,SalaZar canem emittit,is vetulam facile assequitur. Miserataci ubi molossum furibundum ad se recta tendere videt, humi residens, his cillaidiomatis sui verbis mulcere coepit: Domine canis, domine canis, ego feta istas literas a ubernatorem,obsignatam ei epistolam ostendens,&addens: Ne saevias ii, me domine canis. Hic canis,velut supplices illas euec adjectas preces sentisse protinus mitigato impetu substitis ex sublato altero crure, ut nes ad parietem solant,eam perminxit. Ea res Hispanis, qui ferociam &sbvitiam animalis noverant,miracula, sitit, puduitque ipsos eminam inters- Lib. 1 mul. cere,cui canis pepercisset. Hinc apparet verum esse quod Aristoteles scribiti
καθιζον me. Adversus se submicientes,revies re iram etiam canesmanis,stum faciunt,non mordentcs eo qui prostrati sunt. Eodem modo in hi γDε 46irμ- riis legimus Indos illos occidentales in regno Peruano,quumHiseanosa Nexplere nonpossent,ideoquetormentis Lbjicerentur usilvas sese abdidis quos Hispani velut feras indagantes sagaci canum odoratu perves rum,multos ue harepertos,efferati canes dilaceravere: ipsi vero damna vit spe tantas aerumnas suspendio finiebant adipsum etiam,tanquam i . confirmabatBartholomaeusEpiscopus de I.alcasas,siveCasius, Hispangs,ot' dinis Domini canimonachus,ubi in descriptione regni Permiti,ita Indomicalamitatem deplorat: Praeterea recensendus est aliusactus diabo licus, nescio an potius feris bestiis quam hominibus conveniat. Eteni ni His de industria alunt molossos ferocissimos & sanguinarios, quos potissimis assuefactuin ad dilamandos & occidendos Indos.Non puto quod tam emi ni,&veri Christian quam qui volunt videritates,&non sunt,dicti iri luit, smile aliquid auditumesic:Hispani illi secum ducunt,quo proficiscuntur γgnam multitudinem Indorum in vincii lis,acs esset grex porcorum.Hos
rint,&habe at macellum carnis humanae. Saepius autem unus ait uim
compellat: Concede mihi frustum carnis Verici ita enis contumelio a nomine vocant Indos illos pro pastu canum meorum quod si mactavero. num ex meis, id tibi restituam: non secus ac si alius alii partem porci vel vel vecis concederet. Nonnulli ex iis solen ire venatum,qui si revertuntur terro antur,quo pacto venatio successerit, Recte inquiunt,quia occidi cassimeis canibus quindecim aut viginti Vellacos. Haec & alia horrendascribi: Episcopus illeHispanias in dicto suo libro,qui impressus in sua vernaculalia' gua Hil pali, Anno M. D. LII. &postea in Gallicum idioma conversus fuit, quo haec transtuli.Praeterea Antonius Piso in suo discursu quem Gallicosa incine conscripsit, refert exhistoriis Indicis, Valbo ae praelecti Hispanoni iussu, Regem Indoriun PMacram nomine,cum luis aliquot principibus canibus
177쪽
emibm oblema ab iis devoratum. Ubi addit, militem Hispanum in illa expeditio adduxisse secum molossum tantae ferocitatis , ut in praeliis hostibus terribilior esse quam ipsi met Hispani milites. Ideoque suo domino menstruum stipendium peculiare pro illo numeratum fuisse. Hunc tandem ab Indis interiectio jaculis cum tanto odio ipsorum fuisse, ac si plures hostes mactassent. Vipstam assirmat Petrus Martyr, ubi dilacerata cad vera a canibus cremata esse dicit. Est postquam deferocitate molossorum erga miseros nudos & inermes Indos plura recensuit,aliter tamen accidit, quit,quando eum Caramairensibus & Caribib. manus conserunt,ferociores namque bellisque sterendis aptiores sunt,irruentibus canibus citius fulgc venenatas destinant sagittas,&multos perimunt.
De crudelitate Ethnicorum erga amabile Christi
E Amum semper fuit odium diaboli erga Christianos Antiochiae enim primum discipuli appellati sint Christiani, quum Petrus & Paulus ibi fundarent Ecclesiam ut sua organa quiescere non sit; passus,sed excitarit N excaecarit,ut inauditis modis erga eoS, qui nomen suum Christo dederant,saritierint. Siquidem spiritus isti contaminati ac perditi utLactantii verbis utar quibus veritas¬a est,&invis quia per se nocere piis nihil possunt, publicis eos odiis persequuntur quos sibi graves sentiunt,exercentque saevitiam quam violcntiss. possunt, ut aut eorum fidem minuant per dolorem: aut si id ciucere non quiverint,au&rant omnino de terra,ne sint qui possint eorum nequitiam coercere:&c U de cvenit,ut mendace sanguine gavdcntes innoxioilli spiritus,suisorganis Phrsuaserint,Christianos autores csse omnium malorum, atq; ita eo rem de duxerint ut deficientibus aliis eriminosis obtrectationibus solummodo tam amabile nomen hoc capitale esset. Hinc emanavit Edictum Neronis imperii uini ora v.QuisquisChristianum se esse confitetur,utanquam generis humani convictus hostis,sinculteriore sui defensione,capite plectatur.Etsi a tem sub imperio Commodi,qui regnare coepit post natum Christum, Anno s. e. Qxxx.lex lata suit,quae delatores Christianorum non sinebat vivere,ut Eu- βsebius memoriae travidit ubi refert, uomodo delatorAppollonii Martyris, s fractis cruribus punitus fit. Immo Antonini Pii constitutio testis est, eam in D. --Σhonor Christianorum promulgatam esse Eaestat relatore Ulpiano,hisce οι .vobis:Eas quiJudaicam superstitionem sequuntura DNervid Antoninus hoc -- Dissiliaco by COOgi
178쪽
honores ad lici permiserunt. Non loquitur autem hic Ulpianus,ut Me itus & alii putant, te Iudaeis,sed deGiristiani qui proptereaJ udaicain supe stitionem sequi dicebantur, quod a Judaeis primordia sitae doctrinae hausis.sent. Hoc quoque eruditiss.Lipsius obser avit, ubi de Pomponia Graecina, quae supcrstitionis externae rea facta scribitur, inquitii Christianismi credo accusaram hanc immina sive,ut tunc confundebant,Judaismi. Habuit sales causam gravem Antoninus, ut faveret Chi istims,eorum enim precibus ipsi eum universo exercitu in bello Sarmatico servatus, & victoriani consecutus est.unde legionem istam Christianorum militum κεε-,ος λον, id est, Mi natricem appellatam asserunt, sicut Eusebius Orosius Nicephorus de Paulus Diaconus testantur. Eodem modo deinceps non raro praesides provinci, rum mitiores filerunt, & Christianis, utpote itutoriis,& pacatis hominibus pepercerunt, saepe etiam cos in honore habuerunt, considerantes scilicet tanquam prirstantissimi viri,non minus impium esse,eos qui non peccarunt, impietatis condemnare,quam impios absolvcrc.Etsi vero haec ita habebant, ut dixi:tamen accusatorcsNhostesChristianorum, Cainico odio&Diaboliaco fluore incitati, magis Demebant,& quum nihil aliud illis suppeteret,ins, num & suriosum tapulum incedebaia ut clamarent Christianos ossic atheos, .scut Justinus queritur, nec iron hostes communes seditiosos&turbatora pacis de ei p. cosiue tanquam hominos noxios &flagitiosos apud praescisDνHne l. s. deferebant. Eo autem res tandem pervcnit,ut,sicuticlem Lactantius deplo rat,inepti religiosi inexpiabili stetere contaminari atque astringi se putarint, si rilsianos rationem fidei suae reddentes audirent. Timent enim inqua ne a nobis revicti, manus dare aliquando clamante ipsa veritate cogamur. Obstrepunt igitur N. intercedunt, ne audiant de oculos suos opprimunt, ne lumen videant quod osterimus. Quo planc ipli diffidentiam sex praedita ta tionis ostendunt,quum neque cognoscere,neque congredi audent, quaasEluit se facile superari. Et idcirco taceptatione sublatae
Pellitur e medio renita,vι geritur res.
Ut ait Ennius;& qui student damnare tanquam nocentes,quos utique sciunt innocente conitia e de ipsa innocentia nolunt. Quas vero major itiiquitas sit probatam inliscentiam damnasse,quam inauditam. Sed vcrentur,rie si a dierint damnare non possint.Et ideo cultores Dei sumini,hoc est, justos b mines torquent, interficiunt, exterminant,nec caussas Odiortim reddere i pupost unt,qiii iniri vchementcr oderunt. Quia ipsicrrant,irascuntur iis, qui v ram viani sequuntur,rk cum conigere lepossint, errores suos inseper crucie libus factis coacervant, innocentium cruore maculantur, & dicatas De mentes evisceraxis corporibus cxtorquent. Cum talibus nunc congredici disputare contendimus, hos ad veritatem ab inepta persitatione traducem
179쪽
sive meditationes historicae. I
qui sanguinem facilius hauserin,quam verba justorum,&c. Tinis praeterea est hac de re locuples Tertullianus: Si, inquit, Tiberis ascendit in moenia, si
Nilus non ascendit in arva,si coelum stetit,si terra movit, si fames, si lues; statim,Christianos ad leonem, acclamatur. Quin immo, ste eodem autore, Christianos Sarmenticios & semissios vulgus appellavit, quia ad stipitem dimidij assis revincti,sarmentorum ambitu exurerentur. Cum tamen ide Temtullianus alio loco pro defensione Christiani nominis, dicat: Nos pro salute
Imperatorum Deum vocamus aetemum,Deum veru,&Deum vivum,qucdcipsi tinperatores propitiu sibi prae caeteris malunt: Imperatoribus precamur vita prolixam,imperium securum,domum tuta,exercitus fortes, senatum si delem,populum probum, orbem quietum .Eode modo Arnobius ita coque- Contra t-ritur:Cur nostratcripta ignibus meruerunt dariΘcur immanitor conventicula diruitin quibus summus oratur Deus, pax cunctis&venia postulatur,magi
i stratib.exercitibus,Regibus familiaribus,inimicis,adhuc vitam degenti b. Ni resolutis corporum undione in quibus aliud auditur nihil, nisi quod humas nos faciat;nisi quo mites,verecudos, pudicos,castos, familiares communii catores rei cum omnibus,quos solidet germanitatis necessitudine copulatio. Verum ita se res habet,ut quoiam plurimumgladiis&potcstate valetis ferri, Cormi nei ante ire vos etiam veritatis scientia judicetis Sc. Hunc tarore populi, cujus t . a 's mos,quamvis falsus reum subdere , principes provinciae humaniores cope i scere non potuerunt,licet egregium Imperatorum responsum tunc teinporisi habuerint, quod postea in Justiniani Codicem relatum est; Vanas videlicet Lindusis i populi voces non esse audiendas, nec enim vocibus eorum credi oportere, C. Gs quando aut noxium crimine absolvi, aut innocentu condemnari deiiderant. i Est enim,teste Salustio, vulgus ingenio mobili,seditiosum, atque discordio i sum,cupidum novarum rerum, quietit cocio adversim. Attribuerunt aut tein Gentiles Christianae fidei,mutationem&labefactationem imperii, ob eam rem in immolationes conservandas,& sacrorum Christianorum cultum deserendum contenderunt, unde tanta & tam crebra, mala fluxissent. Idquel patet cx oratione Symmachi praesecti Urbis N Legati Senatus Romani, quii Valentiniano, Theodosio & Arcadio Impp. veterem deorum cultum rcitii tuendum persuadere voluit.Namque ut reparationcm Ar.eVictoriae quam, i vel,non procul ab e Revardus Puteal Libonis fuisse putat) quae a CDristia- Ii, r.e...isi nubnperatoribus decuria sublata erat, facilius impetraret, allegavit Ro-1ur. mbet. manae urbis senectutem , cultusque falsoriam deorum diuturnitatem, simuli dicens, seliciter&prospere omnia siccessisse olim ac evenisse, sub falsoruml deoriuncultu, &contra sub Christiana religione conversa omnia. in detei rius terrarum sterilitatem, famem, bella, &nestio quae alia mala exorta esse. Vcrum ejus rationes & argumenta graviter a D. Ambrosio. k Aurelio, i Z Pru-
180쪽
Prudentio consutata sunt. Huc referri possunt, qua regnante Theodosio dcltructor templo Serapis , in quo Alexandriae cedebatur, accidere. Moris enim erat in AEgypto, ut mensura ascendentisNili fluminis ad templum S rapis deserrctur , velut ad incrementi aquarum dc inundationis autorem. Subverso autem ejus simulacro, ignique consi meto,omnes simul negabant Serapin injuriae memorem aquas istra intuentia solita largitumno Sed ut ostenderet Deus, non Serapin, qui multo erat Nilo posterior,sed se esse qui aquas fluminis temporibus suis juberct excrescere , tanta ex eo & deinceps lait inundatio, quantam fuisse prius anas nulla meminerat. Et ideo ulna ip id est,aquae mensura,quam τή - vocant, ad aquarumDominum in Ecclesiaccepta deserri. Haec gesta ubircligioso Principi nunciata sunt, extentis aes coelum palmis, cum ingenti sertur exultatione dixissir: Gratias tibi Christa uod absq; urbis illius magnae pernicie tam vetustus error extili tim est. E em modo accidit, quando Radagaisus Scytha innumerabiles copias in Italiam adduceret. Quum enim Romam tanquam caput imperi j pCtero, neque in Honorio Imper. ullaspes esset; pagani qui adhuc multi in v mc atquItalia, suris Christianis nondum acceptis, crant erecti animo, palam in v mone jactare , merito haec barbaris secunda evenire, quod deos propitios haberent,quos ritu genrilitio colerentiChristianam vero pietate,quaeI Ea suum haberet infestum,maledictis incessere, accivitatem Romanam idcirco
destitutam asserere,quia deos&sacra deseruisi ci. Profecto,si priscae cerem niae rcpetantur,sinem his malis & periculis affore. Idem accidit, quum Ala: cus Gothicum exercitum in Italiam duceret, & Romam acerrima obsidione premeret am tunc omni humana ope deplorat ad vetera deorum auxiliuquibus saepe se conservatos sercbant, imploranda se converterivit. Auxit ve-
. ro eorum fiduciam, ut Sigoni j verbis utar, Pompeianus urbis praesectus, se Tuscos quosdam audivisse dixit, asserentes se nuper Narniam , sacri se snetis,e maximis periculis exemisse , atque hostes longe a moenibus propulisse. Quam rem cum ad Innocentium Pontificem retulisset,ille si Zosuropagano homini habenda fides est,respondit: Agerent quod Reip.conducturum putarent. Caeterum Senatum in Capitolio sacrificijs incumbentem po pulus aversatus est, sacrilegium illud verius,quam sacrum arbitratus. Eo. . dem modo in sacris literis legimus, Achaetem Regem Judae, quum promer tur bello ab Assyriis, idosis ipsorum, relicto vero Dco,sacrificasse, quum pi taret eorum auxilio se victum, &hostibus seliciter omnia procedere. Sed recte ibi dicitur: Ista sacrificia prohibita, ruinam Sexitium tam Regi,quam populo Isi aelitico , accumulatis poenis,accersivisse. Hoc sane considerandebuisset, quum non ita pridem, Romae, tincJovio historico, Graeculia
quidam Dcinarius lavis pcstucatiae placando numini in amphitheatro, ethnico