장음표시 사용
241쪽
illius; est habere icientiam omnium concIu-sionum, nego, habere scientiam totalem e- '. tiam quoad extensionem,concedo.
Objicies secundὲ , Vel illi modi quibus' qualitas, puta scientia, extenditur ad di versa objecta partialia , distinguitur specie veI- solo numero: non secundum: quia alias duo accidentia solo numero diversa essent simul in eodem subjecto, suppono en Im Uno mΟ-do exten sion is adveniente non perire alteru ,
alias qualitas illa desineret se extendere ad abjectum partia Ie quod beneficio illius modi respiciebat,nec etiam primum quia si dis-
ferrent specie non possent uniri nec inter se, nec cum ipsa qualitate , veI enim unirentur scut actus & potetias vel per continuatione
fondeo modos illos extensionis esse quasi steria distinctoscum objecta partialia, quae reaspiciunt, specie salte materiali,& in eue entis snt diversa , ut constat de objectis partialibus Physicae v. g. Neq; hoc impedit quo minus pollini ipsi quesitati , quam extendunt,
uniri, non quidem per continuationem, nec 'tanquam alius potentiae. proprie loquendo, sed sicut modi uniuntur rei , quam modifieant. Nec sequitur illos facere unum pet a ridens cum ha hi tu aut quaIitate illa, sicut facerent novi habitus ut ostendimus , quia illi modi sunt formalitates quaedam incompletae , habitus vero essent entia completa ut praebatum est , & non tantum partiales . l - , qualit
242쪽
Dsp.Π.Quanam suasitases sec. 2 in qualitates ut putant adversarii. Haec omnia melius adhuc percipientur in Metaphysica ubi de unitate scienciarum ab unitate objecti desumenda.
uenam Qualitates sine eapaces augmentῶ intensivi aut extensivi.
SUPPONIT litvIus quod in Logica dixia
mus & ex tradendis magis constabit, proprium esse qualitatis quo ossis suscipere magis o misin. seu intendi is remitti, sive per ordi- nem ad subjectum, quae est intenso proprie dicta, sive per ordinem ad objectum , quae potius dicitur extensio suppi obje Eva de . subjectiva enim extensione , quae convenit qualitati per ordinem ad diver1as partes subjecti, nulla est dissicultas, cum constet eam competere posse nedum qualitati sed & cuilibet formae materiali quae beneficio quantitatis formalitier extenditur in divoesis pari
bus subjecti. JAdverte igitur duplicis generis esse qualia
tales et alia enim sunt qua dicuns tantum habia rudinem adsubjellum,ut albedo,lux,& hujuia modi : alia vero, qua prater habitudinem ad subjesium omnibus accidentibus communem ' impo'
243쪽
rmportant habitudinem ad aliquid extrinsecum ui ad objectum a quo specificantur, sicut potentiae & habitus': utrisque competere potest augmentum intensivum , ut albedini quae intenditur quatenus in eadem parte subjecti magis ac magi S perficitur, non per additionem novae albedinis,sed modi majoris perfectionis, &scientiar, quae simi liter m agis& magis intensi v cpei ficitur, quatenus eandem aut easdem magis ac magis penetrat conci usiones, solis vero qualitatibus ab extrinseco objecto specificatis competere potest augmentum extensivum, ut scientiae quae obj inivc extenditur quatemis per novaS demonstrationes successive respicit novas & dive fas conclusiones tanquam objacta partialia.
His positis Dicoprimo,Lualitates rima se tertia species esse intensibilas ct remissibiles, non vero qualis res secunda se quarta specieii Loquimur hic de
intensione & remisi ione late sumptis, prouς important acquisitionem aut amissionem gradus vel modi persectionis , . sive illae sincmotus phy sici & continui per se primo ad talem modum qualitatis terminati, sive non Probatur, Qualitas intensibilis & remissibilis dieitur illa quae eadem secundum essentiam & individualem entitatem manens p test perfici aut imperfectior reddi in eadem parte subjecti , , atqui hoc convenit qualitatibus primae & tertiae speciei a ergo illae sitne
244쪽
Di .II. Quanam qualitates sec. 12 hintensibiles .Probatur Minor, nam hujusmodi qualitates interdum perfectiorem, interdum impersectiorem effectum formalem tribu unt, Vel eidem subjecto indivis1bili, ut qualitates spirituales, tam naturales, ut scientia quae consile iit intelle num aliquando minus, aliquando magis scientem respectu ejusdem conclusionis,quam supernaturales Minfusae , ut charitas quae constituit modo magis modo minus diligentem, fides modo perfectius credentem, spes sperantem, unde Ecclesia in Collacta ait, Da nobis Domine F dei, Spei, o Charitatses augmentum, dc Apostoli ad Christum , Luc. I 7. Domine adauge . nobis Fidem 3 & Paulus ad Philippen. 8.. Orout charitas vestra magis , magis abundet. VeIeidem parti subjecti , ut qualitates materiales ejusdem primae & tertiae speciei pura
pulchritudo aut sanitas , quae modo magis modo minus pulchrum aut sanum con hiatuunt, calor modo magis modo minus calidum in eadem parte subjecti : Non possunt
autem tribuere effectum formalem modo perfectiorem modo imperfectiorem eidem
indiui sibili subjecto aut parti, nisi ipsae qualitates in se fiant perfectiores aut imperfectiores, servata eadem essentia quae consisti e in indivisibili rergo&c. Ex quibus secunda Pars Conelusionis
probata relinquitur e . Qualitas enim se cundae speciei aut quartae eadem manens
245쪽
non constituit subjectum modo magis mois do minus tale, e. r. intellectus modo magis modo minus intellectivum , facultas visiva modo persecti us modo imperfectius videnis rem, quandum est ex parte sui, nec figura triangularis verbi gratia , conmeuit modo magis modo minus triangulum , sed
consistunt in indivis bili. Dixi quantum est ex parte sui: nam si potentia intellemva,visiva , & hujusmodi interdum videantur in eodem subjecto perfici aut minui, hoc non est ex parte ipsarum, sed ex parte organorum
aut aliorum quae operationibus illarum deserviunt , quae interdum melius interdum minus bene aisposita sunt. Ratio autem fundamentalis ut iusque patiis conclusionis est quia qualitates primae &tertiae speciei habent causas variabiliter, hoc est magis & minus, influentes, ut constat de calore, frigiditate, & si milibus, secus vero qualitates secundae & quartae species o nam potentiae vi unius & ejusdem atiionis gen rati vae dimanant a substantia quae ut statim dicemus non suscipit agis & minus , nec subinde in hujusmodi facultates magis Scminus inquit, similiter figura v. g. triangularis invariabiliter resultat ex quantitate tali modo terminata seu disposita, quis dis' sitio si vel minimum varietur, variatur etiam& non manet eadem figura, quod ramen necessarium est et ut dicereinet luscipere magis
246쪽
DF. II. Luanam aeualitates orta in S minus. Non nego tamen hujusmodi qua- litates sincipcre magis 3 minus, seu cile ec sectiores veI imperfectiores in diversis subjectis, ut de intellectu aliisque animae facuItatibus constabit ex dicendis in libris de anima , ubi ostendemus unam animam es individualiter nobiliorem alia , quod proinde de facultatibus etiam est asserendum e hoc. . tamen non est proprid intendi aut remitti, seu suscipere magis & minus , ad hoc enim requiritur quod qualitates perficiantur in eodem subjecto dc in eadem parte. Dico secundo,ex qualitatibin qua ab extrin- fleo objecto specificantur, siolos habitus ese eva era augmenti extensivi in ordine ad illud, pote
Ouod habitus sint capaces hujusmodi augmenti extensivi & objectivi ut ita i
quar,constat in scientia v.g. quae per diversa, saltem materialiter,principia seu per diversas demonstrationes se extendit ad diversas partes sui objecti totalis,&in virtute, qua etiam per diversa materialiter honestatis motiva in
diversa quoque partialia objecta ferri potest
NOR tamen noc convenit omnibus habitibus, praesertim supernaturalibus Fidei, Spei,& Charitatis , Fides enim per idem omnino principium etiam materialiter immultiplicatum assentitur omnibus articulis , nempe ob primam veritatem , revelantem , unde
qui discredit uni , nulli credit fide divina, a juxta
247쪽
juxta illud Divi Iacobi, aeui peccat in unosa
rius es omnium rem , e contra qui assentitur uni, absquς nova dissicultate per idem moti .vum assentitur omnibus: i& idem constat de charitate , quae ob idem motivum divinae bonitatis diligit Deum & homines , de spe, quae sub uno & eodem similiter. motivo di- inae omnipotentiae ae misericordiae speras gloriam in futuro, & Omnes gratiaS omniaque auxilia in praesenti necessaria. Quod verapotentia non sint augmenti illisis extensivi capaces constat etiam, quia ab initiositae productionis aut em nationis sese in actu primo extendunt ad totam sui objecti latitudinem, nec indisent alia perfectione superaddita ut possint illud ruspicere omne'. partes ejus attingere, quod addo,quia ut perfecte illud attingant, necessarii Iunt inter. dum habitus ut constat in intellectu & v
Ex dictis habes cur entia ultorum pradie mentorum non simi capacia augmenti inten sivi, nee eriam extensivi per ordinem ad obiectum r& quidem de bujusmodi augmento extensiv' res est evidens , clim entia illa non spe. cificentur ab objecto extrinseco, de intensi- o autem non est minus certum, illud enim in eo consistit quod eadem forma' aut entitas magis & magis perficiatur intra propriam lineam & speciem in eadem parte aut
in eodem subjecto in sibili quod magis
248쪽
Di φ.Π. Ωuanam malitates, sec. 227& magis cons ituat tale , inductione auteni constat id nulli alteri a qualitate competere posse, una enim & eadem entitas aut forma lubstantialis non constituit subjectum magis & magis substantiam, nec una & eadem para quamitatis eandem subjecti portionem
modo magis modo minuS quantam & extensam , neceadem relatio constituit modo magis modo minus relatum . nec eadem actio modo magis modo minus agens praeci-& ratione sui, quod addo, quia ratione termini aut effectus producti poterit id habere, ignis enim dicitur magis & magis calefacere ratione caloris persectioris & perfectioris quem successive producit, vel ut melius philosophemur, cum actio transiens de qua sermo I immanens enim ad primam qualitatis
speciem spectat in nihil aliud sit quam i
natio motus sive effectus ab agente , non constituit HEm plus vel minus emanans ab agente et sed haec omnia aliave caeterorum
praedicamentorumentia in indivisibili conatistunt comparatione ejusdem subjecti aut partis, & ab initio suae productionis sunt talia qualia esse potiunt quantum ad perscctionem intra propriam speciem ipsis debitam : substantia enim v g. totaliter ab initio est substantia , cum omnino per se subsistat. lnec possit magis per se subsistere /: similia ter una pars quantitatis omnino est extensa quantum esse potest in ratione talis partis
249쪽
2 23 Phisica Pars III. ipso initio suae productionis , & sic de aliis De marisione Θ Augmentatione , quia . propriὸ sumptae .lis viventibus conveniaunt, & sunt motus vitales, ageturin libris de
Da Rarefataona ct GMensatione, EX stasim dicendis constabit, Raresari
nam is Condensarionem esse alterationes quasdam, atque adeo convenienter subjungitur haec disputatio praecedenti. SECTIO UNICA.
NOMINE RaresaZEois intelligunt
communiter omnes quandam partium corporis dilatationem , sive mutationem alia Dum qu parte: corporis magis diffunduntura' multiquφ
250쪽
Diss. III. De Rares se Condensat. 22, magisquefiunt a se invicem distantes, is ad maiorem locum occupandum apta, C converso nomine Condensationis intelligunt compresionem μυe contractionem partium , seu quod idem smutationem aliquam qua partes ejusdem comporis inter se comprimuntur funtque minus d flantes O ad misorem quam antea locum occu pandum idonea. In his conveniunt omnes
Philosophi: sed maxima est in ter illos dissen. sio, quidnam per huj usmodi mutationes &actiones per se primo producatur a quo pl aedicta partium dilatatio aut compressio in corpore raro vel denso proveniant ranquam effectus formales.
Prima Sententia est Scoti asserentis per Ra-ν actionem produci per se primo seu acquiri novam partem quantitatis, per Condensatio nem vero amitti, subindeque vult illam terminari ad majorem, hanc vero ad minorem
quantitatem, Secunda est aliorum asserentium Rarefactionem esse mutationem terminatam per 1e
primo ad majus Vbi quo corpus majori loco incipit esse prauens& habere partes magis inter se distantes ob solam dilatationem &apertionem pororum , Condensationem vero ex opposito terminari per se primo ad minus ubi quo res per eorundem pororum com- aerellionem ad minorem restringitur locum. Tertia est nomissarum sentientium Rarefacto-