Summa philosophiae authore R.P. Raymundo Mailhat ordinis Praedicatorum, conventus S. Thomae Aquinatis Tolosani. Tomus 1. 4. Tomus 3. Secundam & tertiam partem physicae, hoc est libros de coelo & de generatione ac meteoris complectens

발행: 1664년

분량: 393페이지

출처: archive.org

분류: 철학

81쪽

Probatura quia, ut iidem observant Astro nomi, non solum contingit planetam in eo- dem signo Zodiaci existentem interdum esse a tcrra remotiore, intexdum ipsi propinquiorem: propterea quod dum ibi versatur,modo in Auge, modo in opposito Augu circuli deserentis reperitur , uti diximus conclusione

praecedentis sed etiam dum & in eodem Zodiaci gradu aut signo , M in eode existis prinsati deserentis circuli puncto, puta Auge, adhuc magis & minus interdum distare cernitur: quod pariter non aliunde provenire potest, nisi ex eo qui, d in circulo illo uiues intra ipsius orbis deferentis classiliena,& circa proprium ejusdem Epicycli centrum speciali motu rotatur : ex hoc enim fit quodpJaneta in Auge v. g. circuli deferentis existens interdum est a terra remotior, quando videlicet est a n Auge ipsius etiam Epicycli , in te dum minus remotus, quando nempe est in opposito Augis ejusdem. Quia ver δ in Sole illa ma)or vel minor distantia. dum est in eodem circuli deferentis puncto, non observatur,sed tunc semper aequaliter distat , ideo pro illo non admittitur ut clud, sed imm diat E ipsi circulo deferenti seu eccentrico haeret, propter quod etiam solus est inter planetas qui per Iliaeam eclipticam semper directe movetur absque eo quod di vagetur , ut alii planetae,per latitudinem Zodiaci. '

82쪽

Ba Alptaonisus seu Aecidentibus

Coelorum.

DIeo primo: Coeli habent quantitatem, raritatem, densitatem. Prima pars patet : Coeli enim sunt corpo Ia, quorum propria asse nio est quantitas. - Secunda ex eo suadetur quod raritas & δε- csitaI sunt etiam propriae astectiones corporis quanti, nihil enim aliud sunt quam dilatatio aut compressio partium ipsius et cum ergo coeli sine corpora & quantitatem habeant, habent etiam consequenter raritate aut densitatςm. Quod etiam pate, quia videmus re ipsa alias esse partes densiores coeli, alias rariores. astra enim .ut Sol,Luna, & hujusmodi . densima sunt reliquis partibus , sicut nodi sunt densiores quam reliquae partes tabulae cui insulitii mo in uno & eodem sidere sunt partes aliae aliis rariores, maculae enim quae

i ' Luna apparent nihil aliud reipsa sunt qua

ratiores Usius partes quae propterea minus. Talent retinere lucem. . . - Dico secundb figuram emorum Θ Urorum thar cam esse seu dircularem : exce-

83쪽

pei siguram quadraram designatur , daeit civitas in quadro, hoc est in statu firmo, po

Dico terrio coctos non habere colorem verum ,

sed apparentemsolum.. Probatur: quia ut dicemus alias color verus est qNaIitas secunda ex permixtione primatum N contrariarum resultans, adit; adeo in sudiς mixtis reperiri potest . ' coeli autenv sunt corpora simplicia & experria nedu per- . mixtionis illius sicut elementa quae hac dei causae colorem etiam verum non habent, sed etiam ipsarum omnino qualitatum primarnm, in sectione prima vidimus. Dico quartor omnea caelos omniaque astra ha- bere aliquiῶ lucis aseipsis i maximam Ueropa-uem illius mutuari a Sole.. Haec secunda lam admittitur ab omnibus unde Sol appellatur fons Iucis,positusque est ha e causa in me dio planetarum ut scilicet eos sommodius , illuminaret. Quo Japertertiam pater in Luna , cujus eclipsis &quodlibet lucis decre- mentum ex eo provenit quod magis vel mi

γ pus Soli obveisetur. Prima vero pars ex eo

probam quod quando astra eclipsin patiu-tyr, quantumvis totalem, adhuc tamen af

parent aliquatenus lucida aut veluti rubra, ut in eclipsi cernitur Dices contra secundam partem c0ncluso i nis Si omnia stia lucem mutuarent a So ω, omnia eclipsin paterentur,cujub opposi-

84쪽

tum constat caeperientia , nunquam enim stellae firmamenti eclipsentit r. Respondeo astra quae a Sole mutuantur luis ecin, pati eclipsin per interpositioncm terrae inter illa & corpus Solis : ita autem eleVatum' est fi amentum supra terram , ut quamvis 'totum ipsius terrae corpus interponarur, non

pcssit tamen ejus una a pertingeae usque ad ipsum firmamentum , nec subinde aliquam ejus stellam aut stellae partem occultare, sed longe inserius desinit coeuntibus ruisum S latibus radiis . Dico ultimo in cisis non dari aut fieri senum aliquem. Est cotra figmentum Pythagori ex

1stimantis ccissos suo motu musicalem qua-dam harmoniam aut cocentum efficere, qua homines ob asi uetudanem non perci piant. Probatur vero conclusio: quia sonus non fit ni si ex violenta corporum collisione , aerea aut ut hoc gratis dem aliquo alio corpore

raro di fluidoantercepto , quod inter coeloS nullum en, ut supra vidimus, sed sunt contigui: atque adeo nulIus ibi editur sonus. Dices: Iob 38. dicitur: Concentum caeli quis dormire facis Respondeo locutionem illam esse meta psoricam, & sensum esse, nihil coelos imis pedire poste quo minsis structura sua; , dis . positione, ac cursu mirabili laudes conci- ι nant Creatoris, hoc est homines ad ipsim. laudandum invitent, quo etiam sensu dia

85쪽

d, . . . ' ' physicae Pars TI. Locui reisin uia detineretur ibi violenteriir pote exitii proprium locum & centrum, idq, Perpetuo, contra illud axioma quod nullum

suiolentum perpetuum.

Duo secundo : Satis probabile es dari dum alios caelos mobstes seupra ocis signatos is infra

e Treum: arque adeo undecim esse coelos. Haec conclusio estmodo valde communis inter

Philo phos & Astronomos. Probatur, quia, ut dicemus infra, in octavo encis, hoc es in Firmamento deprehendunt

sironomi tres diversos motus, unum Diurnum ab orienteis occidentem , alium Rerror dum longe tardiorem ab occidentem onum, is tertia

um quem appellant librupionis seu titubationis ain trepidationis vel etiam motuum accessus is reces issa meridie in septentrionem ct e converso, cum ergo uni & ei de corpori simplici nequeant per se competere di vers motus,ut s pra demonstraVimus, cosequens est ut ex iulis tribus unus tantum sit propriuS D mam to,alii vero duo proveniant ipsi & derivetura duabus sphaeris superioribus,quibus conaturales sint & pro otii, unus non ς sphqrqqus appellatur Coelum Aq-umseu Cr allinum, ob similitudinem quam cum aquλ et crystallo in diaphanestate habet, alter Verodecimae , i quae juxta hanc sententiam erit primum mobile , contra Aristotelam, qui icum non admiserit nisi octo melos, septem

86쪽

De numero Caelorum s r. videlicet planeticoS & firmamentum, existimavit consequenter illud est e primum mobile. unde s cordi nantur ab Astronomis coeli, ut proximum nobis omnium pinsimum sit eaeia

Luna: secundum, Mercurii: tertium, Veneris et quartuis, Solis:quintum,Martis' seruum Iovis: Iepti'mn Saturni: octavumellatumseu Firmamentum ita dictum quod stellas firmiter

inhaerentes & non errantes cotineat, qua etiam de causa Aptines, hoc est, inerrans appe latur: l nonum Aqueum seu C sallinum: decimum, primum mobfle, undecimum, En Treum

id est,igneum, sic dictviri non al, ardore sed aspi e re dc illud est beatoru sedes Sc Dei aula regia, proptereaq; immobile,quod inam bili illi beatoru statui firmissimaeq; quieti id

congruat. Sic vero ordinados este coelos suadent Astronomi ex eclipsibus, hoc est stella rum & planetarum occultationibus. illud n , astru institus est quod alterum nobis occul-tat,ad hoc enim necesse est quod inter ipsiim& aspectum nostru interponatur: Luna auteut illi observant alios planetas nobis inter . dum o 'ltat 3c ut ita dicam eclipiat, similiter Mercurius Venerem Sc sic de aliis objicies: Suphemum omnium coelorum 'est empyreum: sed illud dicitur tertium in Scriptura , de eo enim intelligitur quosd-cit Dium Paulus se raptum fuisse usquo

ad tertium coelum: ergo non sunt ad sum-- Tomus II. I V mum

87쪽

mum nisi tres coeli.

Resondeo coelum empyleum appellari tertium coelum comparatione aethereae regionis ex decent coelis mobilibus conflato, quae unum sper asgregationem j coelum appellari potest,& aeriae, quae una cum toto intervallo quod est usque ad concavum Lunae, dici potest alterum,patet enim ex Scriptura aere appellari nonnunquam coelum, ut 'aim. 8.

Volucres coeli,hoc est, aeris. VDico tertio omnes coelos esse ab invicem si reis distincto Ratio petitur tum ex di ctis supra, quia materia cujuslibet coeli distinguitur specie a . materia alterius,alias esset in potentia ad ej formam lubindeque coeli essent corruptibi- Iet: atqui non distinguitur nisi per habitudinem ad propriam formam eaquam ad suum specificativu : ergo forma unius coeli distinguitur specie a forma alterius: atque adeo Aipsi coeli specie distinguuturi tum quia multiplicatio solum numerica & individualis intra eandem speciem non intenditur pta se primo a natura, sed tantum secundario propter ipsius speciei conservati onem: ergo non habet lacum in rebus aut speciebus incorruptibilibus , quales sunt coeli qui absque ira in perpetuum durare & conservari exigunt:Dices indi vidua intendi etiam propter ipsius u- iniversi persectionem , ut scilicet iis locupletetur, sicut supra dicebamus. Sed contra, quia

88쪽

De n umero Caelorum. 6yad persectionem universi primario facit specierum multiplicatio, individuorum vero tantum secundario, ergo ex hoc etiam capite alius est coelos specie distingui quam nu- , mein solo Dico quarto caesos esse contigum. Proba ur: quia alias inter ipsos daretur vacuum, quid enim mediaret ikter illos' Dixes dari aquam supra coelos, juxta illud 'al. I 8 6. Et agita omnes qua super Gesos fune Iaudent nomen Domini ollad Gen. r. Fiat Ammamentum ut dividat aquas ab aquis. Sed contra: quia aqua eiset ibi in sta tu vio-3ento, utpote extra suum centrum & connaturalem locum qui es immediatὰ supra ter- Xam & infra aere. Deinde, quia loca illa 'cripturae possit ut dupliciter explica1i: Primo ita ut per coelos aut firmamentum intellio ali

aer qui dividit aquas pluviales aut vapores qui sunt materia pluviarum, im B & strbstati aliter sunt aquae,ut in tractatu demeteoris dicetur) ab aquis inserioribuS: Secundo ita ut per aquas quq supra cosos sunt, intelligatur coelum aqueum , mplures intelligunt; ste appellatum quod speciem aquae quantum afl diaphaneitatem refer i sicut supra dixis

89쪽

s. unicus

DIco primo in caelo cujuslibet planeta agis

mittendum esse circulam ecoentricum in

quosis eorpus ipsum planeta. Probatur: quia observant Astrono mi, quibus in hac materia magis credendum est,planetam in eodem signo Zodiaci existentem interdum esse a notas remotiorem,interdiim miniis remotum , cujus signu est quod modo majorem modo minorem evicit umbra: hoc aut m non aliunde accidere potest, nisi quia movetur in circulo eccentrico i hoc est, aiud centrum a centro mundi habente, inde enim continsit quod quando, ad motum illius circuli circa proprium centrum Syrantis teperitur in parte a nostro & munὀ1 centro xemotiori, quae dicitur Aux vel Apogeus, tuc magis distae a nobis, minus vero quando in parte eidem centro nostro propinquiri,quq appellatur Perigam & oppositumAugis:ergo admittendus est necessario hujusmodi Greutas Ecceruicus planetam deserens, & quidem medius inter duos extremos ejusde coeli orbes aut eirculos, ita ut integrum planetae coelum in tres circulos realiter sit divisu , nempe Supremum, Medium is Infimum , quΘ-aum Medius sit simpliciter eccentricus, id in

90쪽

De Eecentricis se ni elis. 6 'est tam secundum superficiem con Vexam, quam secundum concavam : Supremus Verb& Insimus secudum quid Concentrici, hoc est idem cum universo centrum habentes, ille quoad superficiem convexam,hic quoad co- cavam;&secund simquid,hoc est secundum superficiem alteram , Eccentrici, primus se- 'cundum concaxam, alter secundum con C- .

Tam,Quod totum trahitur c duobus plinc piis,primum est quod coelum integrum planet cum moveatur motu superiorum coe-- Iorum,inferioresque pariter secum trahat &rapiat, debet necessario esse simpliciter choc est tam a parte superiori quam ab inferiori Concentrictim cum illis coelis & cum universe; secundum, quod necessario ut vidimus

concedi debet in tali coelo circulu, a QM ζ1a -- pliciter Eccentriem pIanetam deserens qui . motu speciali circa proprium centrum vvlvalux: ex his enim auobus manifeste sequi- . tur,ut attente perpendenti constabit, Coelum Planeta tribus debet e constare circu Iis, Medior deserεme Osimpliciter Eccentrico, Supremo se infimo partim eccentricis partim cώncentricis' modo explicato. Dico secundo, adhue is circulo illo eccentriaco cujuyquellaneta Sole excepto P admittendum esse abum parvum circulum seu spharula, quam Epicyclum appetiunt utra era item hu- νιsmodi circuli deferentis inclusam , cuι imm uisio affixus sit planeta. U 3. . Pνώμ.

SEARCH

MENU NAVIGATION