Disputationes in Aristotelis logicam, philosophiam naturalem, et metaphysicam, in tres tomos distributae. Tomus primus tertius ... Auctore P.D. Antonino Botto congregationis Somaschae sacrae theologiae professore

발행: 1671년

분량: 432페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

421쪽

ti , & quantum ad aliquid manerer sed constat, quod habitus scientiae

quantum aὸ lectandam vel tertiam coirclusionem, remanente demon

stratione primae , patest amitti: ergo non potest esse idem habitus, qui inclinat ad primam , de ad secundam,& tertiam demonstrationem. y l es pond. quod qualitas indivisibilis, de simplex, quando virtualiter est multiplex in extensione, vel intensione, potest amitti quantum ad noua pera sectionem , seu applicationem erga illa, ad que se extendit, nulla amission e facia ei rea entitatem; sicut ansema desinit insormare aliquas partes

materiae sire amissione alicuius entitatis ipsius animae .

DUBIUM QUARTUM

xI E ST omnino certum interphi. In losophos, dari habitus naturales in voluntate, inclinantes illam in hec, vel illa obiecta , ex quibus inritur, qudd voluntas facilius pro sequatur aliquod obiectum post Dr

quentationem actuum, quam antea

Dissicultas est , an huiusmodi facilistas proueniat a qualitate aliqua physica existente in voluntate,an vero avi uidis cognitionibus bonitatis obiectorum. cte a speciebus experime-

talibus, a quibus oriuntur praedicte

cognitiones . .

28. Hoe posterius asserunt alicui I ecentiores, inter quos Oviedus hieront r. I . punct. a. noster St, phanus Spinula disp. 6. sect.,&quidam Iunior E Societate Iesu, qui adeo huic opinioni adhaeret, ut qua-uis praedeterminationem physicam

alias neget, ore tamen proprio fit tur, se praedeterminat si omnino esse

ad tequendam opinionε istam, dim

citque contrariam sententiam esse prorsus improbabilem oz9. Dicendum tamen est, in c&muni sententia Doctorum, habitu, naturales voluntatis consistere i a qualitate ipsi voluntati superaddita , S per frequentatos actus acquisita. Prob. conclusio, simul destruendo fundamentum 'ppositum; quia ma

fila tacilitas, & inclinatio,quam post

requentatos actus experitur volutas ad timiles actus exercendos,non pO

test refundi in vividam cognitionem bonitatis obiecti: ergo refundi debet in qualitate iam dictam in volutate

existentem.Consequentia patet,qui,

non potest assignari aliud quidpiam,

in quod refundatur. Antecedens vetiro prob. 'uia qui operantur ex habitu, ordinariὸ operantur cum m dica cognitione obiecti, Se nihilom hnus experiuntur in exercitio suarum operationum facilitatem magnam, quam initio non expcriebantur: ergo

hare magna facilitas,& inclinatio, nopotest resudi in cognitionem boni tatis obiecti, sed in qualitatem pro ductam ab i psis actibus frequentatis. 3Ο. Confit mattir , quia cognitio bonitatis obiecti quantumuis vivida sit, non potest repraesentare, nisi illa bonitatem , quae de facto reperitur in obiecto, vel quam quis expertus est in tali obiecto. Si n. repraesentaret maiorem bonitatem , non reerpsentaret bonitatem obiecti,sed aliam fictam bonitatem , quod est contra suppositum. Eigo eade bonitas,que

repraesentatur .voluntati initio, vapost primum actum ex perimentit e, repraesentatur post actus centies , RIIxillies repetitos e nam illi centu vel mille actus non experti sunt naaiciae delectabilitatem ca,quae est in obie.cto,quam primus actus expertus cst.

422쪽

DE TRIBUS LIBRI s

Sed initio post primum actu m expe. rimentalem voluntas no habebat fisenitatem Morumpendi in similes actus , post vero eentum, vel mille actus repetitos habet illam ficilitatem: ergo talis ficilitas non oritur ex vivida cegnitione obiecti , sed λqualitate illa physica per fiequentatos illos actus acquisita . δI. Confirmatur secundδ;quia id, quod mouet voluntatem, no est cognitio bonitatis , sed bonitas ct Pisinam bonitas, Ze non cognitio est obiectum illius ergo maior cognitio eiusdem bonitatis non magis mouet, de inclinat VoIuntatem. 32. Ex his patet, Aduersariora sindamentu sistere solism in verbis, Ilam' ue efficaciam habere; na vel per viviaiorem cognitionem boni-inis obiecti habetur cognitio malo. ris bonitatis obiecti , ves maior e gnitio euissem bonitatis obiecti:prtiorum non potest dici, quia ut oste- sum est, eadem bonitas, quae ostenditur per primum actum experime- talem , offenditur post mille actus repetitos. Si secundum, casus imprimis es, impoIIlbilis , quia maior cognitio bonitatis obiecti, est cogno. scere maiorem bonitate in obiecto: ergo non retest stare maior cogni rio bonitatis cum eadem bonitate. Deinde adhuc eo admisso,no urget,suia id quod mouet voluntatem, dein quod ipsa voluntas inclinat, non est cognitio, sed bonitas r ergo ii est

eadem bonitas,etiam si sit maior e gnitio,non propterea habetur ma Orinclinatio voluntatis.. Videat modo

ille Iunior si sententia nostra fit improbabilis , & si rationabiliter an ex passione verba illa protulerit.

cπ Ιcὸt eonsideratio animae rati nilis separatae a corpore, Momnnim quae ex ratione illius status ocouenire possunt, per se pertineat ad considerationem primae philoso-Ibiae, potiusquam ad naturale,quiaeaee solum agit de anima rationaliseeunddm quod costituit homulem, estque pars ilIius placuit tamen de

ea dic considerata aliqua breuiter tra.dere, ne Philosephus ad illius. perfe-

cognitionem assequendam ex pectare cogatur sterius scientiae exisplicationem, Quaerimus igitur primis, An talis status sit ei naturalis PNegant aliiqui,dicuntque et esse vi lentum . Et erimum , scilicet qubdstatus separationis non sit animpna. turalis, probant ser Id est naturale ineui, quod natura eius appeti vel in quia inclinatur, ut est naturuis

terrae motus deorsum, & est naturale materiae coniungi formae, vel eam recipere sed aninis rationalis nec arpetu esse separatam a corpore , nec in talem separatione inclinatur:essi status separationis non est ei natura. Iis . Minorem probant;qilia separariis eorpore est malum copositi,cuius. anima est pars: ergo non potest anima appetere talem separationem, Se in eam inclinari . a. Quod vero praedictus statua sie animae violentus , probant dupliei argumento . PH-λ quia violentum est illud, quod est contra naturalem inclinationem ,& appetitum rei:sed animam essς separatam a corpore est contra naturalem inclinationem , Se appetitum, quem habet informandi corpus &componendi cum eo tot urergo status separationis a corpore

est ei violent .Le o, quia contra

423쪽

naturam rei est priuari persectione vitae habet modum intest redi presbi naturali ter debita: sed per sepam conuersionem ad phantasmata ; ita rationem a corpore priuatur anima post huius vitae statum haia alium perfectionibus sibi debitis, nempia modum intelligendi sbi eonnaturae

commvnieare se eorpori,uineo eL Iem .Ex quo ita arguo 3 modus opsse prinei pipium vegetandi,sentiedis randi sequitur m um essendii sed re intelligendi, quae maximam per- anima separata habet modum operaia sectionem eius important,de quibus di sibi connaturalem:ergo habet etiacarere in statu separationis manife- ex mete D.Th. per locum ab intrin-stu est ergo status ille violetus erit. seco modum estendi sibi connatura. 3. Dicendum tamen est, statum separationis non esse animae violentum , sed naturalem. Primiam priso, quia si status separationis esset animae violentus, sequeretur naturalelem, quod est statum illum separ

tionis esse ei connaturalem . s. Ad contraria autem argumeta

respondeo, quod status separationis

non est eonnaturalis animae rationω

ei fore post separationem itera unu li ex inclinatione,' appetitu,sed exri coreori: quemadmodum, quia la- eonsequenti, seu ex naturali conseis ei di violentum est detineri in loco eutione . vero in eo statu nosuperiori, naturale est ei sie detento

moveri deorsum sed animam sepa. ratam iterum uniri corpori,in eorpus ipsum mortuum, & hominem Iam per mortem extinctum resum habeat aliquas perfictiones, quae ei in statu coniunctionis conueniunt ,

nihil reseri, quia persectiones ille in statu illo non sunt dibitae, sed haial re modum essendi ,& operandi sub .re: ergo resurrectio mortui hominis stantiis spiritualibus completis simi. esset naturalis , quod est plusquam lem, ei dcbctur.

falsum,pluraque absurda continens. 6. Securidum quaesitum est An Probo seeiandum , scitiset ςMod ea ae anima separata habeat appetit si na-a,tu lanatωνalis An m , 'itia anima rationalis natura sua est immoris talis,& perpetua ergo naturaliter est ei debita perpetua coseruatio in proturalem informandi corpus p Resp. negat lues ita tenent Femira a. ni. gent cap so Bannea ι. p. ' γ Lare. dub. I. R alij Prob. quia appetitus prio esse: sed non potest naturaliter naturalis respinu cuiuscumsterini. conseruari proprium eius esse in eor- ni,vel actus, etiaturaliter expieri poώPore , quia corpus, quod naturaliter informat, est corruptibile: et go debita est ei naturaliter coseruatio cor. rupto corpore. sed conseruari corru- Ito co; pore, est conseruari separata corpore*e so naturaliter debita est ei a corpore teparatae conseruatio in

proprio esse: quod est, statum sep

rationis a cini ore i se ei naturalem. Haec autem sentetia colligitur

ex D I homa , qui explessὸ docet, quod sieut anima in statu praesta istest a Mioqui erit frustra: ergo aptitudo ad mis and ain, quae nomine appetitus intelligitur, si naturalis est,dieit intrinsecum ordinem ad

agens naturale, Per cuius virtute lactivam naturalem expleatur. sed nodatur in tota natura . Sens,euius vita

tute activa possit anima separata it rum uniri corpori, ipsumque in Ninarer ergo nec in anima ipsa potest poni talis appetitus naturalis ad inisset mandum corpus . 1 Consi matur

424쪽

DE TRIBUS LIBRI s

quia si anima separata habet et nati ratem appetitum ad insor mandum uera corpus , debita esset ei reunio,

quia appetitus naturalis no rersatur, nisi circa re naturaliter debita appetenti: sed reunio non est ei natural bter debita. ergo anima separa non haubet appetitum naturalem ad illam .

7. Tertium quaesitum est: Qitar- nam potentiae , qui habitus, quae species,& quinam modi cognoscendi sint in anima separatap Dicenduest primo, nullam potentiam organicam , aut corpoream permanere in anima rationali separata a corpore . Ita sentiunt omnes . Et ratio

conclusionis est manifesta; quia omnes istae potentiae sunt in coniuncto

ex anima & corpore, aut aliqua eius

parte, tanquam in proprio subiecto, vel organo : ergo dissoluta unione animae & corporis desinit esse coniunctum illud, &ex cosequenti po. tentia , quae ei ut subiecto inhaerebat ergo in anima separata non est.

8. Dicendum est secundo, in anima separata permanere omnes potentias spirituales, ut sunt itelleMus agens, possibilis, & voluntas . Raat, , huius est : quia omnes istae potentiae sunt in anima tanquam in subiecto proximo , & adaequato ι& nulla earum est organica, vel co porea et ergo a sala anima pendent, cuius sunt accidentia, & non a corpore:ergo licet dissoluatur unio animae cum corpore, & coniunctum

pereat,ipsae perire no possunt,sed in

anima separata permanete permaneto. Dicendum est tertio , perma. nere in anima separata omnes species intelligibiles , omnes habitus

scientiarum ,& virtutum , quas habuit in statu corporis, atque etiam usum specierum omnium . Ita D.

Th. I. P. q. 89. aIl. 3. & 6. I. 2. q. FI. art. I. & 2. Et ratione probatur;

ilia omnia ista subiectantur immeiate in potentiis spiritualibus ani mae, quae in statu separationis reis manent ι'& in eo statu non est a Iiquid , a quo corrumpi possint . Specierum autem usus ibi non est pec dependentiam a phantasmatibiis , quia anima separata sicut habet aliumodum essendi , ita habet alium modum intelligendi. Dubium cst, an habeat solas species, quas acquisiuit in corpore, & percas lautii meognoscat, vcl nouas alias recipiat

per infusionem a Deo, eidem statui

separationis cog ruentes, & ita per utrasque operetur. Respondeo bieuiter , animam separatam nouas jecies habere pretereas,quas acqui- uuit in corpore, & eas non acqui rere per opus intellexitus agentis nec

a rebus accipere , sed per infisione a Deo , R: per has atque illas intelligere . Ratio est, quia modus operandi sequitur modum essendi: sed anima rationalis in statu separationis habet alium modum essendi , eum non insormet corpus , sed separata sit ab eo , S omnino per se

subsistat ad modum & similitudine

Angelorum: crgo debet habere mois dum operandi similem , At ex consequenti principia tali modo operandi congrua, quae tant speciςs, quas debebit eodem modo accipere; non igitur a rebus, sicut nec accipiunt eas a robus Angeli, sed a Deo per infusionem. Io. Quomodo autem Anima separata existat in loco, de quomodo moueatur localiter , dependet ex

materia de Angelis, 3t ideo Theo- Iogis relinquuntur. Et haec lassiciant pro hac disputatione , de tota philosophia naturali. Finis

425쪽

I itulorum , qu4 in hoc secundo tomo continentur .'

is prooemiasis rotitii Ph ιηη bibe. An Philosophia naturaeissis cientia ' Vnum sit speculatives quodnam sit elium obse m y In quas partes sit diuidenda λ Et υινumsecundtim omnes partes sit Ona in specie dihoma i r

, PHILOSOPHIAE NATURAUS. I E octo libris plasicorum . s

-Dub. 3. Vtrum primipia entis natur.rtis sint prima contraria . 8- Disp. . De Maseria prima . .. 8Dab. I. An detur materia primal An sit distincta realiter a forma ' Et in qιιο- nam eius essentia consistas i 8

ma. M

- tis necessariumsit, vi prρductio maceriae anteceuat tempore' ues Dub. q. An formae accidentatis educantur de potentia subiecti l 36Dιθ. q. Detrιuatione. 38 Dub. I. uidsit priuatiot an detur in rebus ' σ υtrum sit ens reale , Del MI nis , an purum niιιις . 38

posito substantisti ι niantur immediate Perseιpsas, an Dero medis alιquo nexu ab eis realiter distincto' 43Dub. 3 Vtrum totiam ph fictim realiter

distinguatur is suis partibus simul sum

Dub.A. Muabus conueniat rario natur Hs Dub 3. Vtrum Natura distinguatur Marte i Et an ars possit efficere opera n turiel . Di p. 7 . De causis in comm mi. 5 II. An causasti trior suo essectH ὸ Di p. 8. De causis materiali, sir mali . ct Disp. s. De causa exemplari. . σ

DUP. I I .De causa prima esciente ;

426쪽

INDEX

I. De ereatisne set quae spe mer ad motum regoroso Bub. i. An creatio sit positis ' virum sum um . . I Στemma entia sint proaucta a Deo ter D cuti. I. A quo principis fumatur dia creaseone mi Et quid rei φ si crea uersitas graisrica m-Iuume I Στ is f - εν Dissicut , . Undo desumatur vinitas nu-Dub. M Virum virtus creatiua ita sit pro- merica motus ' 1x8 Pria Dei, in creaturae communicari no Ddficiat. 3. Vnde sumatur contrarieras

Dub. L. Vtrum ea a Iecun n omni Iua amone dependeant a causa prι- DIU. 18. De loco .

μ' 'Dub. x. Virum finis sit causa realis ' ta per quid conssiluatur in actu primo ad causandum φ Io IDub. 3 . Muaenam Fr ca alitar 'nis/ Ior

427쪽

' quando re ina 3 1 mes A. An mobris quiestat in puncto reflexionis lDisp. LI. De AEternitate motu3, τ primo eius motore ia Inub. I. Vtrum creazura aliqua potuerit

esse ab aeterno Ilorum motus potueris esse ab

SECUNDA PARS

PHILOSOPHIAE NATURALIS.

E quatuor libris de Coelo . I 83

. Et plures sint po sibiles s id sotib. 2. Virmn mundus AP perfnἶδ' reous. An Deus to ιι hunc murarum,' perfectiorem reddi re

dere possit ' I soa M. f. Vtrum Mundusi siolo generat r. concursu Dei perpetuὸ durare ρομφOM. 6. An Mundui de Iacto perpetuὀ. auraturus sit I sn- At j. corpore coeIesti. Is3 Dub. I. An Coelum sit tDiab. 2. An Calum sit diuerse naturae a corporibus sublunaribus t iss uri. I. An qu titar Coelorum μ

tisirim jecisa cum materia corporum

sublunarium t Iso m s. v. An materia cierestis sit peν- fctior Iullunari l Loo uas. 3. An materia coelorum sini diues speciei inter μ' xoiBub. 4. An Coeli sint ιnant Ii, incor-- νuptibiles, ετ solidi l. . Ao a b. s. νt sint Coeli, quem situm se uent inter se, x quam Auram ha-Mant i et os

. 3 3. Quomodo Angeli moueaat coelos ΣΙ .. uasq. mantum tempus consui munt orbes coelestes ad perscis ossum circuitiones Diab. I. An corpora Calestia insuani in

haec inferiora l . LIo uas a. Per quid corpora caelestia

influant in hae inseriora rui I uies A. An moι- cir laris coeli sit necessarius , Ut corpora coetistia in-ytiant in haec inferiorat a. II. uxs 3. Aia corpora Cortistia insu re possint in intellectum , σ MuunIa-um nostrami . x Iri

428쪽

TERTIA PARS

PHILOSOPHIAE NATURRtas. DE duobus libris dis generatione , σ

Unic. 'An generatio substantialis sit essentialiter mutatio ἶ Σ: I . Dub. 3. sit terminus generarionis Iubstantialis Φ 2 L. Dub. λ. In quonam generatio bubstanιιa

z u.6. I. An corruptis substantialiisit

E. An corruptis substantiaιis Ai

Dab. 3. An rnteiso clualitatis fiat per a ditionem gratius Ai gradum s En vetatem maiorem radisa nem eiusdem is

. augmentationet: rui, Dubri. 4 ffit terminui nutritionis Vbiesram resoluitur,ein substantia materia lis babeat partes lDub. 3. An nutrit o flat in tempere, Oeι inflanti Σs L. f. mnic. An naturaliter repugnet,ntitritionem'eri in instanti l as D . q. An Mutritio sit continua rus s. Diab. An materiarier remi priusquare flar nutritio, uniatur mat i e corporix inuentis ss. Di p. s. De augmentatione. . xs7. Dub. I. Vtrum augmentatio sit per se m

429쪽

natura iter competat m tu ,3.7s

QUARTA PARS

PHiLOSOPHIAE NATURAMS.

Iubiectum Up. q. Vς Anima vegetati . 3II

SEARCH

MENU NAVIGATION