장음표시 사용
411쪽
scIenter eonstituitur In esse liberi. Maior vero probatur;quoniam actio ex sua intrinseca ratione est egressus a principio activo: ergo actiosthera a principio activo libero: sicut luctio vitalis a principio viventi: ae actio moralis a principio morali in egressu ab aliquo principio inti inI es auditur habitiHode tespectus ad tale principium ergo. y Confirma tur,ideo volitio secundum si sta tiam accepta respicie voluntatem intrinseco rejectu , quia ipsa voluntas eonsiderara ecundum suam substantiam influit per se in ipsam volitionem e sed volitutas etiam in 'nantiam libera per se influit in illam: ergo volitio libera dieit intri secum respectuiti ad voluntatem ii. heram . A ctus enim elieitiis secun .ddm Omnes illas rationes debet cmspicere intrinsect suum primipium , secundum quas egreditur ab illor e go sit voluntas influit in actum liberum non soliim ratione tae substan. tiae , sed etiam ratione libertatis ;secundum utramque rationem respieitur ab actu. 07. Ex his patet solutio ad argu menta contraria. Et ad primum n gatur minor, quia actum elicitum rocedere a potentia libera, ut li-era , non cst in eo donominatio extrinseca , sed verus, & intrinsecus
respectus: a quo, Re non ab ipsa potentia liber denominatur'. N Ad s eundum dico, 'obd quoties actust sit de necessario in liberum, vel E contra . mutatur intrinsecε , quia mutatur habitudo, respectus intritasecus, quem drcit a4 principium
sicut ex parte voluntatis mutatur
modus influendiis Et ad Tertium respόndeo, quod actus non dicitur Aser, quia est indisterens .ad virum.
libet, sed 'quis est exemtaum p teno ita indifferentis, cui per se & ab intriniso conuenit, taliter egredi ἐ potentia, ut non adimat tantita
riusio est a natiua, Edcommunis inter Thomistas quam etiam tenet noster Steplianus
Spinula in disp. s. sin. Probatur
Himb, quia ut aliqua omissio sit o
luntaria, debet proeedere, di oriri
a voluntate tanquam eius exercit saltem in rectum e sed a volantate nequit ulta invita oriri sine actu,quisit eius occasio, ves causa vesolvussi voluntaria, requirituri aspens biliter tali s actus.ns sis .eturien ea, tum quia de ratione volant
est , ut sit a principio voliantasio et eum etiam quia ut 'missio dicM voluntaria, non semiemhdio vestiuntate sie carentia actus 3 Hiis Omnia, quae voluntas non fiat, diceretur omittere e ergo requiritur
quod aliquo modo a voluntate pr cedat minor vero probatur quia
liti potest oriri a voluntate, nisi pellordinem ad suum obiectum specisio catinum, quod est bonum, de finitiatque adeo nisi bonum, & rinis mc ueat, Re influat in tale exercitium lsed haee motio, & influxus non sit snisi medriactu, qui sitiam δε pr sequutio iρsius boni ia ing',1 Consti tur,omissio ut diuat voluntaria iis actu seeundis, in exercitio bet oriri a via niat tali
quantum ista habet esse erincipium voluntarium: sed a princiriovesua,tario
412쪽
tario 'istali non potest aliquid oririnis1 ex Qettionrobiectio ergo exelu satae nimio e nequit intelligi ratio volunt rit , Caepeti inodi in iactus. si se per modum.omissoni id ori a- 99. Haec ratio traditur ab aliqui
quibus doctis.1 Tliomistis , milii tamen non Placet, quia supponie , quoi iri otio finis sit actKs v'luntatis euius oppositu' ostendi lib. a. physic. disp. I . dub. q. ideo ea reli Ela , pro vera ratione noto prim5 , Momne voluntarium duoet esse aliquo modo volitum: haec est enim natura voluntatis. ut reflectatur saltem virtualiter supra omne suum
exercitium: & ideo quidquid vult , consentit illud velle eo modo, quo vulti; & ita eu aliquid voluntarie o. mittit, vult se omittere, & consen ait ire omissionem . y Noto secundos, neque directὸ, neque reflexdposse aliquid esse volitum , nisi ininaeuantum habet rationem boni;funiscatur enim amabilitas supra rati M eouenietis: hoc aute vel est finis, qui amaturpropher se, vel medium equod amatur propter fine,quatenus ad ills coducit. y Noto tertio,quod cum voluntas aliquid omittit, non vertitur circa illiud, tanquam circa bonum , sed tanquam circa malum: ouiabmissio est veluti fuga,& re.
cellus liquaricirca malum versantur.
Neque ipsa omissio potest appreben di ut bona secundum se: cum enim
sir carentia , Se non ens, nulla boni
tas potest in ea apprehendi triunde non potest secundum se amari . test tamen apprehendi ut stili. 4 aliquem finem ,,cui contrarietura ctiis omissus Si amari in ordinst linilluni per modum medii , quatMUS.
ad consequendum, aliquod bonitae. delectabile potest cuia ne im
sio alleuius actus debiti: ut ad delecbationem, quae est in ludo , potest
conducere omiIsio sacri. . Ex ibis formatur secunda .atio pro eonclusione sic . Ut omisso sit voluntaria, debet esse aliq io modo volitar-at nequit esse Iolita nisi ex praesupposito amorc alicuius finis in ergo nisi huiusniodi actus siecausa omittendi , . non erit voluntaria Cosequentia est legitima. Maior habetur ex nuper notatis Minoe verb probatur, nuoniam omissio se eundum se non liabet rationem boni, cum sit carentia, & non ens; sed tantum potest apprehendi ve bona Per modum utilis ad aliquem finem: ergo solum potest esse volita propter talem finem, atque adeo ex prae supposito eius amore . IOI. Contrariam sententiam te nent Durandus in a. dist. 3I. q. a. Curiel. I. 2.q. FI art.s dub I. Atq-6.art.3 dub ι .via Salas disp a. sect. s. Suarea disp. I. I. Arriaga hiedi sp 8.sect 6. subsest. Oui edo controuer. IO. puna I.g. 3 &alii plures , qui obiiciunt primo nobis plura loca S. Th in quibus expressὶ
asserit , voluntarium indirectum,
quod est per omissionem, reduci iaves untatem; non sicu i in aSentem, sed sicut in non agentem : si autem praedictum Voluntarium afferr t.actum , reduceretur in illam, sicut in agentem sp. voluntarium induectum non
413쪽
D E 'Α - 1rba. Ob. 2. Voluntas est libera tion solum libertate contrarietatis ruae cli ad oppositos actu Med etiam: Iurertaincontradictionis, ad actum,idi usis in illius c ergo sicut potest se, liberὰ exereere ter actum , nullam exercendo omiuumon , ita potari: per omissionem nullum eliciendo qum: alias si in quolibet eius exercitio ineluderetur actus, libertas ex
utraquc parte respiceret. semper ex- ι trema. positiva contraria , non verbpraecia contradictoria r atque adeo nun'uam esset libertas solius con eradictionis.y Ad hoc argumentu r wonsuri est supras. q. numeri Pa.
a no3. Ob. Si Deus alicui praee, peret , ut exerceret aliquem actum indeterminaia, de vagὸ, tale piaree pium non si et aliter violari, nisil per Puram omissionemr ergo est possibilistalis ciniissio.' Probatutian ire denunam cum praedictum praγιceptum esset de aliquo actu vage , ver quemcunque adimplereturiergou debet violari , nullus debet adesse actus. 1 Respond. praeceptum non posse dari de quocumque actu: quiaudiem debet inerminare,ne sit marius ex obiecto; eo quod hqiusmodi actus sub nul lo praecepto potest ' dere.Vnde quoacum'ue pr eptum affirmatiuum4 Deo imponatur,p
terit violari , etiam si non sit possibilis pura omissio : quia poterit is,
eui imponitur , exercere actum malum impeditiuum cuiuscumque non mali. Io . -- q. Potest Deus stant e nitione praecepti suspendere omψnem piaedeterminationem adactum volunta is Qua fissilata neque vor Iunias adimplebit prscUtum,neque
eauia , ut est per sin notum ς ergo salte m in hoe casu dabitur vini ovoluntaria,&peccaminose sine actu.
omissiqnis peccatum sussicit,n vo- Iunias possit ,. teneatur , &non faciat equae omnia adessent is pr ductu rus: siquidem praedetermin tio quae sola delaceret,ad hiullum 'eorum
spectat,sed supponit rami 'quari
praeceptum. - 1 Confismatur , quia in predicto casu non est,unde homo excusaretur a pereato omissionis: aenim desectus praedeter natioms a malitia omissionis exeusaret, numquam honia peccaree omittendo pquippe dumi ommitin , t semper ernegatur praedeterminatio ad adiatia plationem praecepti. - l ios : Respisndetur admittendo
casum delege Dei ab luta Iiecti deIese ordinaria repugnet talis ses tasio λ α negando eonsequentim ΑΔ cuius pnobationem dico, ad volim. tarietatem, & malitia omissionis itu
nonraeer/,scissiore actuale exercitium voluntatis , ratione cuius illud a non
ab ea sit. Vnde quia praedictum exercitium necessiri b petit ire eipere ab actu, id circo ablata pra
motione ad omnem actum voluntatatis, omne eius exercitium , ac pro λinde omne voluntarium siue actus.
siue omissionis, debet necessat so sit. spendi. Neque aliter quoad pribsens Philosophandum est de necessitate δaut sispensione praemotionis, quam de necessitate, vel suspensione actua. pro quo exhibetur. 1 Ad confirmattionem autem respondeo, et: omissioi putetur, susticere praemotionem ad materiale actus impediti uila lim
pletionis, lices ad actita omisiuid
414쪽
utraque praemotio, & nullus esse:
ri cile ine expedio, cum extrae eontrouersiam sit, & ex communi Philosophorum consensu, lubd dentur aliqui habitus , & probatur exoperientia'; Experimur enim usu, ω
consuetudine actuum acquirere no&fatilitatem in operando: quae facilit ag cum realis quidam. effectus in nobis sit , ac permaneat transactis actibus, aliquam formam realem, a ermanentem requirit, quae in no- is sit , cum antea non esset; hanc autem vocamus habitu maergo experientia Fonstat , esse in nobis nabitus. z, Ratio autem a priori est: quia potentia ex se potens, At indisserens ad varios actus, non habet totam determinationem,& propensionem, quam habere potest ad aliquem actum d quia ergo natura intendit optimum operandi modum , iuxta uniuscuiusque rei capacitatem , ω hae potentiae non possunt habere ex natura sua innatam totam virtutem necessariam ad operandum singulos suos actus cum tota promptitudine,& facilitate, ideo aptitudinem , &vim aliquam a natura habent,ut sal tem usu,& exercitio actuum possint huiusmodi facilitatem acquirere.
partem Prima sententia negat, habitum proprie efficere actum , sessi: solum ait/per rnodum cuiusdam 3 dispositionis esse conditionemquam. dam, qua positae sola potentia faei.
Iius exercet actum. Ita Durandux inly. dist. 2y. quia z. g.&g. Paludamim ibidem q- a. S alit. Fundamentum
eorum est: quia nihil est in actu . quod per se possit fieri ab habitur etiago habitas non est principiam per se
effectivum actus . Probant antec dens, in actu considerare Possumus, aut substantiam eius, aut intensi nem, aut facilitatem , seirptompti
tudinem Ied nihil horum potest esse ex efficientia habitus rerm . Min rem probatit quoad singulas partes pnam substantia actus fit a sista poten. tia, tum quia ipsa habet ad hoc se ficientem virtutem , ut satis constanex actibus, qui habitum praecedunt, qui sunt ei uidem substantiae r tui etiam quia hi habitus non ponuntu propter substantiam actus i agimum enim de acquisitis, qui in tae differunt a per se infusis. . Eadem ferὰ rc tio est de intensione , quia potentiae ex vi habitus non potest facere actat intensiorein i quin potius sicut Imbitus supponit actum , a quo fiat mita habitus intensus si apponit actum
intensum a quo intendaturaergo p tentia est sufficiens princini uiri totius intensionis actus. Facilitas ver,
vel promptitudo, quod idem est ψnon est aliqua entitas realis, sed denominatio quaedam proueniens ex parte operantis, quatenus expedi. tior est ad operandum ' ergo ratione
facilitatis non potest habitus perso influere in actum: ergo nihil est ii hactu, quod per se possit fieri ab ha
q. Nihilominus dicendum est,ha, bitum
415쪽
bitum simul eum potentia essicere actum: Hste est sententia D. b. I. 2- q. 9q. art. I. in corpore, adiuncta Llutione ad primum q. t 'rz.3. ad i. Caietani ibidem , de omnium μὰ Doctorum.. Probatur.ratione , tuta habitus confert potentiae, ut facilius, pro prasis, εe maiori propensione effetant actum: sed non potest i hoc praestare nisi quia: iuvat potentiam ad aetum eniciendum tergo si ut cum ipsi potentia vera per se essieit actumMaior ab omnibus admittitur, & experientia conis me. Minor vero probaturiquia non potest intelligi, quomodo habitus auued potentiam, nisi eum illaessiei et O , neque etiam quomodo illi conserat facilitatem in agendos nisi illam iuvando. Quod praeterea ita
ostendo, nam quatuor modis intinligi potest, iuuari agens ab alio ad
facilius operandum. Prim3, auferemdo impedimenta . secundo,ex parte
passi illud melliti disponendo. ni3
augedo virtutem eius activa conficiendo eum eo. Habitus autem
non potest solum primo modo iuua- Te potentiam, quia saepe nullum est impedimentum suod auferat, ut
scientia v . g. non iuuat tollendo errorem , vel aliquid simile, sed tol. lendo ignorantiam priuatiuam,quod non est tollere, sed ponere formam, quae per se eo erat ad opus e ergo causesitas habitus in actu non potest intelligi per solam ablationem impedimenti . Neq; potest sol sim secu-do modo iuuare potentiam, quia ibino est Moesiaria dispositio remoues contrarias dispositiones, quia per se loquendo nullae sunt huiusmodi dispositiones totali potentiar neque interuenit ibi dispositio per se uniens actum cum potentis . nam ipsa
potentia per se nudὶ eoasiderata, unitur actui antequam habeat hab tumia unde pron tertiam solam diis spositionem nulla inet necessitas in lium habituum c r. Reyinquitur ergo, non posse havitum luitare, & facilitare paten. tiam ad actum , nisi augendo virtutrem per se effectivam talis ams , Non avget autem . . iam ' mutem potentiae quasi intendendo illam ,
quia potentia inie in indivisibilia
, intrinseta intendi, de aligerision potest Ergo habitus auget per se virtutem effectiuam actus per addi.tionem seu multiplicationima virtuotis, quia nimirum ipsemet actuat polemiam ut virtus influens per se
. 6. , perest verb explicandum . quid emeiat habitus in actui. Musto. cum enim sententia est emcere moridum eius, non substantiam. Illum autem modum quidam putant esse maiorem intensionem psius actus.
Alii dieunt modum illum esse facialitatem actus. Sed utraque sente etia est falsi. Vnde dico eum calata. no, Se aliis, habitum emere subastantiam actus. Et probaturi quia si habitus non emeiae utinantia actus
nihil est quod in actu eossit effecternam si quid esset, maximὸ intensio squidem facilitas, vel promptitudo non est modus physieus ipsius actus,
sed denominatio quaedam ab agente habente maiorem virtutem ad operandum . Sed intensonem habitus emeere non potest , nisi simul emineiat substantiam actus . erso . u7. Dices: Si habitus csscit actum quoad substantiam ergo st vera potentia , cum sit principium agendi rem quoad substantiam eius. Rese. negando consequentiam, quia habi-Cec a tus
416쪽
ias liePp insitiat in substatiam actus, habet tamen proprium modum virincutis, inflii xus , in quo cliseit a Tatione potentiae ν nam potentia in ratione principii proximi in primaticultas ad opcrandu m .habitus vero intrinsece, & natura sina suppqnit priorem saeuitatem , quam assiciat, ει aqua suo modo applicetur ad agendum. Unde habitus tesis virtus est, talemque modum Metendi hahet, ut per se solus nihil possit essicere ab ite potentiat neque etiam ima possit illo immediate viij ad
operandum , sed tantum mediante Potentia. Hac ergo ratione non est potentia , etiam si eum illa alia uomodo conueniat in eo, quod est,ha
8. Dices seeundo Vel potentia,
de habitus concurrunt ut causae tota-Ies, vel ut partiales e neutrum dici
potest: ergo i Respondeo potentiam di habitum eoncurrere ut Principia partialia: nam quando actio ab eis procedit, etiam si tota fiat a singulis , a neutra tamen fit totaliter,quia Ita fit ab una, ut pendeat ab alia, deὰ conuerso. v. i Dices tertio. Si habitus con- currit ad substantiam actus, nulla aesset differentia inter habitus acqui filos , & per se in Disos. Resp. negan do sequelam, quia hibitus acquisitus .non est tota esticacitas proxima ; at vero habitus infusus est tota esticacitas proxima, ita ut potentia non proximὰ , sed tantum radicaliter concurrat, quia virtutem proximam
qui fit a tio. LUPER hae dimenitate .st dudi in plex sententiai ma asierit. scientiam habu uMem nihil aliud enser, nisi congeriem quanclam specie ravn it, ligibiliuesb quatenus ordi
natae sunt l, non rauim qua itatem
distinctam a praedictis*oetebus, ita
riores, iniec quos ii oster Stephanus Spinula in libris de anima disput. a. sevit. a. quorum .fundamentum est rquia intellinus hominis eum sis p tentia iraturaliter operanu iam vide. tur indigerer alio habitu Praeter spe
cies intestigibilesinam si illi iussicienter repraesentandobicctum. i inlectus natures iter assentituti verbiniussicienterirepraesemant, et non
potest praebere assensun , vel nonnis iuxta lusti eientiam specierum tergo impertinens est alius habitus , praeter species obiectorum susteienister propositas, & ree E coordin Seeunda, & vera sententia docet,, generari in inteluctu prostprios hahatos distinctos ab speciebus intelligibili biis,ineli nates ipsem ad proprios actus. Et haec est opinio magis recepta in scholis , quem te
tiores Thomistae . Sumiturq; ex in 1- pIuribus, in locis 3 nam l. 2. I .art. .&3. dicit, habitusi intest citides, acquiriti. per actus intelletctus; de q. 3 s. aro . ad 3.dicit , habi tum scientie persei, per i acti, cum ad notias conclusiones extendiatur
417쪽
l ID. IE Atur, & non Πη trari tune alium ha-ibitum. Speci s ves4 tot Iligibiles non tiunt per actus , sed potius ip- . sat species sumi principi actuum, de quando sitiemia extvnditur ad nom ias conclusiones, certestri nouas species idtelligibiles.
intelligibilis non requiritur ex par cl
tas species obiectorum tui osticon suctudinem yeso, uri filequentiam actuum magnam experitur facilitatem: ergo lignum eβ, 'iabitumis
se quid distinctiim ab speeipbus, s Confirmatur secundo , quia speetes intelligibiles secundum se lamptae
Blum . repraesenta0 , uires i simpli'ces, incq υ laxas: ergoα κ Misillis , vel ex qu icumquc, collictisne ea minon fit homo sciens, sid ex facilitate &. protitii dine ut cladi. conueitient his speciabun& componendi, ρc discurrendi, ες ptaesei tun iudicandR. dei rebus apprehensis, seu represes in ris per illa. , Ad fundamentum autem Oppositie seqtcntia: respondetur , quod submuis integlect usi sit pote'tia na- uralitςr age*s , & ex parte specie. rum ies representata. sit euidens, ta- en ante 'bitum bacquisitum non
formali de expressa demonsti dii oire, tamineost acquisitum liabitumno isemper iniuget illo formali discursu,: sed proposita tali veritate, statim ex habitμ illi poebet assensumi Ordendtem . Et siquis postea ivelit demon'. strationem π plicii re, . etiam ad hoclerit mitrae hamiua , κtimuit proin 'pi ius sit facilius possit vii spetciebu ad applicauidum,prophium meditam, quo talis veritas demonstrisda est .i
Ires, inter quos nester Stephanus Spinuix in logic. disp. vlt. sest. vla. Nihilominus dieendum est , scier tiam totalem em unum habitu simplicem in ordine ad omnia i ad quae se extendit. Hac conclusio est ex pressas, Th. I. α q. q. arta φ in corpore, ubi se ait et inde ess, quda
s Thomam sequuntur Fermora, Cesepaniis, Solo, ali , quo cit ni Ioannes a S. Th. in i logic. q. 27. artis, a. & Ioamies Mattinea in
Metaphysic. controuer. a. artH. g
. Is Prob. primo a similia quia potentia est vn simplex qualitas, ut patet in potentia' diua, de intellae, ua, ycEt se extendat ad actus specie 4iuersos eliciendos; & similiter ha. bitus insusui est simplex qualitas, ut Mesi, &charitas, lieEt habeant m
418쪽
uersis materiis, di actibus; sicut fides destincta in dissicultatem habet
incredendo unum articulum, quam alium , ut dicitur 2.2. I. I. art. 6-εccharitas distis,stam difficultatem ha bet in diligendo inimicum, quam
amicum: ergo nulla apparet repugnabita , quod in scientiis totalibus una simplex qualitas attingere possit omnia , quae in ea scientia sunt. x6. Resdondent Aduersarii assia. gilando discrimen , quia potentia di& habitus infusi non acquiruntur avictibus t sed producuntur, vel infunduntur a Deove a generanter scie-tiaver. acquiritur actibus. Sed co-tra: quia vis nostrae rationis stat in hoc, quod si potentia, vel habitos infusus se extendit ad plura, di tamen est simplex qualitas , sic sciet, tia potest se cxtendere ad omnes ais
ctus, qui cadunt sub obiecto speci- 'cativo ipsius ,& esse simplex qualitas. Quod autem potentia vel ha bitus infusus non acquiratur nostris actibus, scientia vero .cquiratur, hon soluit argumentum , nam hoc solum pertinet ad modum, quo pro ducitur essective potentia ,'vel ha bitus, non autem ad formalem, &intrinsecam rationem, unde sumitur unitas , Si distinctio specifica . 17. Prob, secundo ratione a priori, quam significat D. Th)Ioc cit.
dicens quod unur babitων n3 se existendit ad piara , nig in ordine ad ρυ- num , ev quo habet unitatem : ergo
in una scientia totali, v. g. in Phy si- ea , vel Metaphysica, ubi diuertae c5-
clusones, & veritates ostenduntur pcrdniersa inedia, ita ordinanturinis re ut omnes conueniant in una
ratione formali in genere scibilis ised impostibile est, quδd ex parte obi mi relueeat unica ratio formalis in genere scibilis, Si quδd ex parte icientiae non correspondeat via secus modus cognoscendi tale obiectume ergo talis ratio scibilis dicens unam rationem formalem repertam in pluribus materialiter diuersis, attingi potest ab una simplici qualita.
I 8. Confirmatur, quia ratio G Iecti secutulum rationem forati alerii inesse obiecti, di in genere scibilis, aliquid reale specificat '; siquidem potentiae,yde habitus non Ipecificantur in esse rei,sed in esse obiecti: sed id, quod specificatur ab obi cto, est aliquis habitus , seu quali. tas , quae suam intrinsecam specificationem habet dependentem a tali obiecto in elle obiecti: ergo implicantia in terminis est, qu bd scientia sit una in genere scibilis , Senon in genere qualitatis, Si habuetus ; siquidem qualitas , de realitas ipsa est, quae specificatur in sua in trinseca entitate ab obiecto in esse obiecti. I9. Prob. tertio ex iin ossibili; quia si habitus scientiae esset confla tus ex pluribus qualitatibus, illae
qualitates, ex quibus conflatur, nopossunt distingui solo numero, quia duo accidentia solo numero disti cta non possunt esse simul in eodem subiecto;subiectum autem esset ide, stilicet intellectiis. Neque possunt distin qui specie , quia respiciunt ideobiectum formale, & scientia totalis est una in specie athoma. Rursiis istae qualitates no possunt unita per continuationem', quia hoc est proprium quantitatis : nee per modum actus , S potentiae, quia ambae qua litates sunt actus; & quod iti uno ordine est actus, non potest in eo
419쪽
dem ordine habere rationem poten trare ergo earum unio est jmpossi
bilis, Steonsenuentes imp ibilis etiam est, quoa scientia sit habitus,
constatns ex pluribus qualitatibuS. etro. Ob i, in quacumque scien-', tia totali sunt plures demolistr ii
nep speeie dis linctaei sed quaelibet :demonstratio nata ust generare scie- . tiam ergo si sunt demonstrationes
specie dili inctae generabunt hiabiQtus Incie distinctos. 1 Responde-itur , quod in scientia totalii dein istiatioties, quam versatur circa diuer-isoco lusiones, dicuntur diuersari
quia vetiantur ei a moerias in esse rei diuersas , sub eadem tamen sum
mali ratione sivngibiles; sicut in
homine Mutus manus differum Delie, non e3 vatres maei sit formantire, H lecuni*m materiale, distinctioilem organi Rr .r Ob: In epPoscenda secii da vel tertia demonstratione q)otest
dari nou difficultast ergo re' uisitur nouus habitus saltem partialis s ia habitus dantur ad vincendas
okMultates, ει sic ubi, est distincta dissiculias, est diltinctus habitus . 3 Respondetur , quod in habitibus
seletificis, & virtutibusdatur dum pseu disticulias, alia accidentalis aha cssentiaIis. Essentialis est ex deis sectu rationis Brinalix, sea inci in tionis ad obiectum formale utitutis, vel scientiae. Aecidentalis est ex defletu applieationis ad mat irram , siue ex deiectu exercitii, aut ex aliqMieircumstantia accidental rxenente se ex parte operantis, quη
reddit difficiliorem verationem circa talem materiam , & talis distacultas etiam in habitibus infusis reperiri potest, quo tamen .positi
auctores fitentur esse simpliees qualitates , sicut charitas potest habere dissicultatem ex parte operationis indiligendo inimicum, & non in dμligendo cunicum ι & Fides in assen
tiendo uni articulo potius, quam in assentiendo es teri; & tamen ad virici: as istas difficultates non requi . ruur noua qualitas stinhabitus: simi. liter ergo scientia, εο sabitus acquisiti ,licet dentur ad vineendas dis cultura, non tamen quaelibet di Lisievitas in indiuiduo petit distincta
habitum, sta ex una ratione serma-ili specifieante habitum possunt dici uerse dissieultates accidetales vinci aea, Ο, 3. Quando i fit seeundat
demonstratio in aliqua scientia, haalbitus praeexistens augetur realiter, per talem extensione erga aliud o Iectum a ergo er aliquid reale donouo superadditum : Daecaute rea litis no potest esse aliud,qua reali in aliqua, quae cum praeexistenti hab itu non potest non constituere esse
quod tertium , quod sit qualitas sena ex duabus conflatarergo Bee. Priis. mum antecedens maniffusi est, quia per seeundam demonstratione habitus praeexistens sirinaliter,& acta se extendit ad id , ad quod antea n5
extendebatur τ ergo augetur extendisiue. Prima verbconsequentia, sebi licἡe quod augmentum mi per a ditione alicuius entitatis realis pro batur; quia D. Th. I . a. q. I. arto a. Ad z. z. q. 2 .art. . ponte differentiam inter augmentum intensi-uum , &extensivum, quod augmε- tum extensivum fit per nouam additionem realitatis, at vero augme tum intensivum non fit per aliquam nouam realitatem seperadditam: e
go aliquid coceditur augmento existensivo, quod negatur augment inh
420쪽
liuensiuo: sed de augmento interiis sitio in schola D. Th. soluto nega-ltur ,qiidd fiat per addit rem nouae
to extensivo quod sat per illam c)' . t age Respondetur 'augmentu habitus quantum ad textensionem n6: fieri per additionem realitatis, sed, per aridem formam de nono appli eatam ad distinctam materiam; sicuti
eadem anima extenditur ad insem mandam nou m partem materiae si ne additione nouae entitatis informantis , sed distitietae entitatis informabilis. Itaque ista additio, &augmentum fit per additionem cxtrinsecam, non intrinsecami ad di stinctionem augmeti intensiui,quod solum fit per radicationem maiore in eodem subiecto, &nullam addi.tionem dicit, quia nec nouum subiectum addit, nec nouum obiectum attingit, sed maiorem actualitatem in eodem subiecto.
. M. Ob. q. Hoc augmentum pia. ducitur de nouo per causam realem,
Ae habet in ipso intellectui nousi esi fictum realem , scilieῆt reddere inclinatum & facilitatum intellectum proximὰ, & formaliter ad aliquod
obiectum , seu conclusionem, adi quod antea non reddebat. & eonis iquenter realiter immutat ipsa sciet iam praeexistentem perficiendo it lam:ergo est augmentum nouaere litatis. 1 Respondetur quod facta additione extensiva iam explicatata, redditur habitus magis persectus, Se intellectus magis facilitatus ergata Ita obiecta, non per aliquarir nouae qualitatem , sed per nouam appli- ration diri prae existentis ad nouam
materiam ; quia de se ille' habitus praeexistens, est inclinatio ad omnia, quae eontimntur sub suo obici
cto formali ; quod vero proxime, de
in actu non inclinet ad talem, vel talen, materiam, non prouenit ex
desectu habitus, sed ex desectu materiadit, vel subiecti, quatenus nondum:habet speetes , nec ex parte subiecti exercitium, quod pertinet ad applicationem, sine qua ipse habitus non est sufficienter applieatus, ut ipse habitus aequali facilitate in-elinare possit in illas, quod exemplo fidei de nouo inelinantis in notia credibilia ab Ecclesia proposita, ad quae actis non inclinaiar, manifestὸ monstratur. Itaque quando primo generatur habitus per aliquam de.
monstratronem,generatur essentia-
lis, & sermalis facilitas ad omnes a ctus & obiecta sub tali ratione sor-
mali contenta I perseundam vero, vel tertiam demonstratiqnem non generatur noua facilitas essentulis ,
sed accidentalis difficultas tollitur ex parte .subiecti, & applicationis
.2s. Quod vero dieitur, secundῶ,
vel tertiam demonstrationem esse nouum actum, te postulare nouum effectum. Refondetur habere quidem nouum effectum, non quia no uum habitum entitati ite producat,
dere. Iste ergo est nouus effectus in rerum natura I sicut quando Fides extenditur ad noua credibilia, vel anima ad diuersas partes materiae in.
f mandas . Nee est necesi DMomnis actio sit.productiva noni foramae , scd sufficit quod sit applicati ua, vel unitiva, ut in exemplis ad