Libelli duo de morbo gallico : Opusculum perutile de curatione morbi ... gallici ... / per Joannem Almenar ... Nicolai Leoniceni ... de curatione morbi quem Itali gallicum; Galli vero Neapolitanum vocant, libellus

51쪽

3De morbo gallico. o. rem

asperitas cutis cum in agno pruritn. repra sto hoc acto.zepra est tras mutatio cutis ad pirarii nature ben et leabitnni cu asperitate.doloreat pirnritn et squamae pra- resolutide Mnminarus p plures corporis pies depascitur. celsus quo psa in papulis uitia in impetigi. necutim exasperari innuit. mpetigini vero hoc pro. prium tribuit in in easquam nle resolutatur: hoc dide fieri in qualibet impetigine sicuti etia omne eius spetoriri in pedib' et manibus ato ungues onocv infesta. re de celsus testificatur:q postremii dictuin veris m*bare queat nihil alit signincare impetigine api cel canidsum qua lepra cum sol u reci auctores: sed pimius ni uelaqnom auctor Romanus ungues leprosos sepimine ligat pim nomiat.Anicena et ipse impetigine ita diuides q6 alia petigines siti non excorticata alia excorticatam impetigine non excortica cccorticata papulas apud Celium lichenas vero ap tam et nogrecos videtur significare sicuti per impetigine excor Icorticaticatam id quod celsus vocat simpliciter impetigine tam. greci vero lepram. Sunt aut hec Anicen ne se impeti. si ne excorticata verba. Et de impetigine est excorticata propter vehemeria siccitatis et multitudine profunditatis et est sicut albaras nigra et sicuti cortices.Est autem hic dubitatione dignum cur Suicenna hoc in loco impetigine excorticatam dixerit esse sicuti alba. ras nigram qni tamen in alio capite superiore alba .ras nigram ita definierat Slbaras nigra est impeti. Ibarasso excorticatina et est scabiositas accidens asperate nigra. hemens et facit squamas sicuti pisciuiu pruritu et est propter humore melancholicn3 inhibentem de eo os est iuxta ea in bibitione fortiore in colore imprimat tantum hec quid CBnicena est aut ut dixit dubitan, dusi albaras nigra est impetigo eircorticatiua ut hoc in loco inquit Anicenna quo Pacto erit si criti albares nigra quemadmodum scribit inferius quod enim moets. est sicuti alterum non idem videtnr esse anos vero stoereora hanc dubitationem ita soluimus Erecos a quibus iecitius orabes omnia ista acceperuntdno habere vocabula

52쪽

germanos in orbos significati lepra st et psora; alapideo hetne passiones propter nature proximitate a Iepra, paulo eginita simul descributur in hac siilam.zepra

Psora, et psoriiunt in nyficie cutis asperitates clim prurituet resolutio ex melancholico uore ortu habctes:sed lepra quide cute; profundi ias depascis in orbe proce defatae in ea queda veluti scamille resolutitur. pso'ra vero magis i summo sistit: varii' modis figurat et furfuracea corpora bucit.zepra igitur aps pauluesti inpetigo excorticatina apr Anicena sicnti impetigo non ei corticata apd eunde Anicena est lichen a pNgrecos utetia supra monstranim'. Alba ras aut nigra est apaulo eginite psora:qua' de albaras nigra Sui cena ab petigie excorticatina separauit in loco qualidisserentie adiunxit et est scabiositas accidens et relio qua quod verbum adiunctu indicio est latu importare Avicene albaras nigra quatit grecis auctorib psora:bocessi verbii arabes in sua lingua baras interpremasis tans:qσit; ex kbis Rasis' libro. xxv.ptinetis capite illo quo agit de passionib' ungui uri huc moduscripta legunt. Dixit Galenus expertus sium catharides et iii neniri sanat unguin3 baras si de cis fiat illinitio cuniceroto. nui , remedii suffici cic se habitisse experietia ad ungues plar paticles scribit Gal. lib. u. de siniplici medicina.ut vero primu nostri instituti propolim ni et tum ade absoluam'. Cu lepra ac psor soli' sint cutis , a se affectus ut ex ea a definitio ib' stat ac fere sine dolore Iiis eri r iii 4b'iunamule se et cortices larsuri silas emittuturmassi es no aut pustule eminetiores 4dda veluti virestillantes P quale ac quales in inorbo Gallico apparent exciteneni orbum gallicum non esse lichenas si etiam lichenes cum lepra ut apud Aui. atm ipsum forte pii.confula dans tam rone qua sensu ibo adstipulate demostrata, 'siqua satis ut opparet ibanimus morabum gallicia noesse lichenas siue impetigiis acin agriait ei' opiniois pie' eude mor

oua esse asasati asserit uua videmur destri

53쪽

dira cisi arabes alathaici lichenas neode morbo non u*accioiul:estem ut inquit Aui impetigono loris inqua alafati nisi cnyre occulta et pirali ut sit ala fati sicca impetigo malignior. Rassis quom qiet antea no Rasis. tam mus scribit in vigesimo quinto princiis puta 'se impeti ne es e linea sicca quasi diceret sala is cc ridetur essi hoc verbuia fati apud arabcs duo tineest Inera significare altera sicca: altera humida .rpion disti sunn aut ii de arabes in ea sicca ab impetigine ea Ane fortassis q)stes impetigini. dispones sicnti facie de

collu: ita inma capitis parte frequcter infestant. 'dcirco Sm cena utae remedus utitur etia ad salati omisbus paulus ad lichenas sine impetigin stercore sc lacerti et stercore turdoru proprie comedetium ordiam ouamuis apaulus aues illas vescentes orna non turdos sed stiirnos potius nominet de quo arabu ac scipue Auicenee ore turdos pro sturnis sepe poncilii Cerror a

alibi dixi inna. 267ero Suicena etia laps ait Ii et abii uenon modo sicca veluti aliquando rasis 1 1etichnini prccipue da accipiat ille ostenditiit medicine quibus uti Au Lm nob

ceima ad saphati humida 3 tucia. s.climia .et chimolea et tu iuret charta combusta cum sceto et summi pini cum a dos proausti cet acet oleo ruaceo: hec enim o lasere Nanismi sus eginita ad faui. i.cuiusdam perici linc hi, mi de unc te

i ita nominate adhibet curatione. cinesve quom acta p. num allegat scribente multos se sanasse: ni Tanhail patiebantur inimento chartaru combiistarum trita. rum et nin aceto temperatarum. Doc autem medica silento Saleians libro primo decetractatus o memiri

inscribis apud arabes ad achoras .alteruinini de t nee sp cui usu se fuisse testatur:qua etia tincolati Ra is in libro diuisionii saphati notat scribes est de altet a specie qua reciterion nos fanu api lignans ait m eius foram est lati' et mai' foramine a sati v sunt Caleni ac pauli Eba a choras et fata uir foraminu manni tudine distinguetiu. de Rasis in libro de egritudini bus puero alteram incespcm que favus sine ut ipse

54쪽

Nicolai Teoniccni libellus

inoni fauositas mellis vocatur etiam salati nonile arabico nuncupauit:.hec enim sunt eius verba.apas

sto dueo sanolitas est species la fati.3n almansore et

habetur capituludesasai vel alatique sunt ut ibi ex Donitur ulcera capitis habentia crustas.usui adeo nute rasis salati capitis morbis addixit ut vigesimo culto tinetis q6 et testar Ricolus salati capitis im/Detigine notauerit ni itide nicolans des fati et tinea una agitet salati idest tinee ut ipse et monit plures modos enuerat ex Galeni in primo mentiri et libro de To,ani apostematibns auctoritate ApudAnicenna etia oes omnes sa asati species sunt cutis capitis passi oes nas afati in Phati spe cipiesque est ut Avicenna inquit botor paruerat e cies cecu leues diuise innumeratide locoru deinde exnlcerant iis capiti tes nihil aliud sunt nisi e canthemata idest pustuleqs DasIoes scribit apaul inbidi esse coloris et asperas summam

abitis die exulcerates.Siregis ora est species alatii

humide aps Avicena est certon destianus api are icos:ad qua ut diximus antea Avicena scribit eades remedia . paulus ut videatur verbii Mecu certon instrengi apud Suicena es e deprauatu sicuti forte pla.dracia in balciati sine vi alii scributractati altera in ciuid usi fati specie.Sunt aut psidracia:vt paulus at dialem dratia. derexponunt pustule inperint capitis eminentes.

aulus uerbu aute balciati pustulas tales aut Anicenna rtatem gnificare indicant pi' Avicenda ba sequentii itis baiciat iide est degne salari male et quad8ιν

est ca eius morsus sicuti scinifes maligni est aut ρbus scinifes eune hoc in loco a sebo greco conopes defor linatum cni' dde verbi quotulibet vitiati significatum Dandectarius intellexit no iii scriptura emedanti sed corri tu vocabulii ita ut uenit exposuit hoc mo.Sc nifes id est queda musca pna quasi effugies visionem habens aculeum acutum et alio nomine τρcatur cuclerinlicis et idiomate nostro vocatur sen3ala: unde ciclinatii hoc scinifes genitino huius scinifes indectultiabile.anec pandectarias non magna cnim elegantiar

55쪽

ed fide tamenna in , nomen scinifes sit indeclinabis te ostendit modus ipse loque di Anicen ne cum in qnit morsus sicuti sciuilas maligni estissi scinifes casus senilini. Quod vero conopis en culicis morsus in cn, reverticis vel facilii a lesin stulas excitet:qnales diximus arpaulo atq; filexandro medicis psydracia nos minari loca habitantes in quibus pinrimns cs eius infecti prouentus magno sui tedio plerum experirino tur.Tantam antem sieri grecor nni nominum urnior. bos vel animalia significantium in libris Anicen ne transformationem quanta in hoc in loco insinnanim' unusquis visibi facile credet qui in secundo e insdem auctoris volumine equalem vel etia in aliquando masiorem in nominibus medicinarti factam animaduerotii. cum ibidem cochium proibocha. i. vitulo maris no. Dei che pro cacamo .i .gum quod a odorato. astra Monitatilas proasteratic' id est herba inguinaria bacches mola herbetio idest instilagine bilonium et pro a phare prope baru delio pepelio beblisi pro peplo herbis earundem virius prauata altera fi porrulace hortensi altera rnte similibus. gue apud gneris pro cenchro. i.milio sucului symphito. i.coso Bui. lida herba thephisiei thapsita et mille alie ecoraestoborum corruptiones inuenianturiquas vix puto pos/se intelligi sine auctoringrecorii qui medicina poste/ris tradidere cognitio quet Ani.tatus alioqui medi Errorea cine magister in eis caligat aliqfi victi tesisse.i .gumi ni .ima rute agrestis orynnspi uenit exponit sumtu o semp, Psiaet symniuais spem seminis madragore: Rr in duas opinio Phitobernes:vtra pili falsam interpretat. an qnide notiti obia. scuritate nescio ed possit esse in medicine opere periculosius qua do ex ea no modo alteru pro altero morabum curari:0 alia etia pro alus remedia exhiberi cootingat. Quocirca nunqna satis laudari posset Aldus

QDanucius Romanus uir non minore ingenio qua doctrina quisna industria at plabore omne; grecorii an Assapientiam gramatica poetica oratoria philosophia diat omas medicina et innumer sis voluminibus curat impri ni.

56쪽

Nicolai aconiccni libelliis

utenda: qui tot doctissi in orithoim lucnbratides ii Ismnliis post annis erat iteriture ita reficitato restanrat ut nulla via* possint teporii vetustate aboleri di'gnus profecto immortalitate qui a multis viris bita Llinati3. tibus dat eternitate. Alinatim vero de quo post a fati spes Unicen a facit mentione qui crurum non capitis vicera esse dicii tur: ideo ue pia fati ab eodem Sui congnominantur: quare nec ad presentem disputatione videntur ptinere qua tantu probare in tedimus mor ibum gallicusndesse salati. 3llud si a nobis obiter di icetur altuatim verbam esse arabicum corrupte hoc lo co pro albolim scriptuni: sic eni legitum non alinatim Uno si in codice arabico Huiccne. Significat aut albolim in gnificata arabum lingua arbore terebinthunt: ex qua nascitur Verbi resima terebenthina unde et gluten albolim nole par bolim ti in latino ptim arabico a medicis innioribus eadem apr ara resina notatur. Sed et ude3arabes albolim vocat quebes dam genera pustularii simili uiructui arboris terebinthi a na pariter similitudie reci quom asparabes Termin easdem pustulas terminibus vocanere. Enni aut vethus luti vicera parua lentis magnitudine verno gradiora

faba colore inter nigri acviride: quamuis et qualis est etiam fructus a quo nomen tam apud grecos peti agapud arabes habiter ut E e his autem arbitror unacu speciebui salati egit Uuiccita quoniai quom si cutis a fatim summa corporis cute nascunfitianius eginita qui de termit his scripsit ex Dioscoridis ale; ad ricilis auctoritate testatii; reliquit. Sed de eisde etialibro tertio capite de bothorioiatis bolim pe uice ira pleni' erat executus his verbis. Dec botbor apparent in crure nigre quasi be sint friici' amaricis aut gratia: viridia magnaetiuateria ea rest materia varicii et cura earu cypte in udificationis est cura varicu vlincerum melancholicoru3:que id everba Auiccne nihil aliud os icdcti, i libro . iiii .capite de solati circa fi nem de altuatim id c tini cena paliter scribit et videl3alluati in sunt ulcera molacholica que apparci in cro

57쪽

morbo

eex eademateria ex qua fiunt varices et appropiti tcura eius curationi eaq;: illud etia luce clarins manifestat verbunaliuatim libro. alii. male pro albor inposio tum et has pustulas bolim nominatas easdem eis e cuillis quas greciterininthus appellat a simili in die ut diximus fractus arboris terebinthi qui fructus a pndarabes granu viride notatur hoc enim est quod dicit

Anic capite libri tertii nup allegat esse eas quasi renoctus tamaricis aut grana viridia magna: id aut Ani. addidit magna qr sicuti duplex est arbor terebithnstructifera feminina utramnahmascula est sine fructu ita fructus diuersificas: alter ennest magnitudine te tis alter vero gradior faba: ut diximus: hic aut estque

Rui. magnu vocat ad alteru equale lenti cOparatum.

Decigi in si vera sunt ut certe vera esse existimam' non paria illi decipitant latinatim quarta faciut sala, ii spem qui* afati no ta cutis caput integentis qua tum faciei morbii esse arbitrans quo etia erroremncti videtur 4 morbu gallicusafati elle opinantumqm hic

morbus ceteris i tib'sub veste latetib'vulnus holmenidetius offendit.Eiusde do erroris auctores aluti ai icio .libro Galeui dedece3 tractatibus nosse sermones marsumpsisse: nec animadnertuti de anctor de morbis bolo faciet notriino libro sed quilo tantu illoru tracta inu meus costedisserit: sic em rectus ordo exigebat ut primu a calua gnometorie iv orbis inchoarat de libus solis in .Hibrottractat ut onta I deinde ad ea qiuauribus in Ocnlisat vin tota facie gnaria. oriuntur in ala descendes singula in propriis tractatilbus declararet ut vel exumque ibi poediit illi rbari

possit infati esse solius verticis passione qsi a Galeno chores in .i .libro decetractatuit de s afaci agis. Sedet achores fani psy et fani et psydratia et exanto emata quicum eodem li dratia exbro capitis morbi a Galeno conueratur vel linea ut antbema vel ineestres seditates sumpto tamen tinta vocabulo a. in eo quo medici iuniores capiunt signincatu .cinodnisi Huicena decola sub safati nole in inis libris ppre

bederitiane videbituriatos quicqd suo opi fuerit su

58쪽

Plicolai Aconiceni libellus

p additu esse in coprehensibile: cnmiuinaliter detinea aut histine affinibus affectibus egerit. anad vero salati proprium capitis morbu statuerimns iacit tamen ignoramus morbii etia certe parti corporis peculiare posse aliis aliqsicdicari quod etia innuitAuti inqniens a fati plurimu in capite fieri .alnos quom vemedici de his quemagna expleto aut raro aut sena aeueni ut hoc in loco disserimus apossum' ergo ita coi ligere. ii morbus gallicus no sit imis eligo ut etia an tea probauimus nem vero tinearum hic et ei cdpares morbiit in capite fiunt ita a capite incipiunt: mordii aute Gallicus primusni ortu habet ab obscenis tanti, morbii gallicia differre alafati quati caput ab ingui ne quacuet alia corporis parte est existimandum.

tuti Ontra vero illos qui dicut morbu galli e cu esse prunair igne psicu siue sacruidi , eo de moti cotra ceteras opinio es poti sumus argum clari curiata sit apud tra l bes et medicos iuniores de pruna et ignq, persico vel sacro ambiguitas'nata se Dei in de hoc ibo morbo de quo in plitia disputam'.Alii enina ignest pruna atq; carboneno idem aliis; diuersa poti opi sicoetan naris: cutiiqi ab inicena pruna dicitur a Galeno lithrace di bro xiiii. artis curatine et mitis aliis in locis carbola spatatio tine sicuti anthrax grece nonitet. Alij quanis anthrax idem grecis significet et carbo latinis: differre si an thrace a carboe ea rone arbitratur:qui anthrax fiat ex materia maligniore et magis adusta qua illa ex quae carbo gnatiar nec defueredita desiperet ut 'bo greη colatina daret derinatione anthrace ab antro dicta existimates om ut inquitat intra canitate h3 absco, sam. R5 ablip omni tardite 4da moti videnret inteni anthracem atql carbone siue pruna differetia statueH. Alloidi reni cu videret inde Anicenna de Alloim que ipsi .

thrace interpretatur viro capite agete: postmoau altero capite de pruna tractate laqua de morbo aballoi,

sine antbracedinerso inde Rassim in libro diuisioni de istic

59쪽

Ue morbo gallico. D. xxv.

me igne persico primu :ilio ede anthrace seortuni uris psisse. Ego in illos qui inter carbono siue prui; armanthrace faciut differetia libcter interrogare nu quid male. de anthrace in eo que ipsi sub hoc verbo intcllis sunt signincatu usqua fecerit mentionein: tali tune iii morbii ac magis*ceteros exitiale latuisse Galenum arm ideo nem in lib. quarto decio artis cura tinc: neminicI ad Abiu cone neq; in libro de tumorib conorra naturann denim ab ipso fuisse notatu3 pene ridiculi suspicari q6 si Gal.et de pruna dera agit Avice. et dea thrace pestifero subcodenoto Anthrace vc lib. xiiii. artis curative tractasse dicas. qiii anthrace fieri aliqsi in epidentia eo dein loco Galenus restas non ehocides de pinna et igne psico refertim his verbis. Qtqfim accidiat ista causa pestiletie. Talis ergo prusna atm alto tisiue anthrax minime different atq; hoc pacto Rui de eode tumore pestifero sub variis no ibypruna satq; alto ina rnstra in duob' egisse locis iudicabitur nisi forte dixeri in 'alto iniquid Gessse anthra. ceno omni tempore: sed solu pestilente neq; in omni parte corporis sed in in gladuloso: ac precipue inguinibus ortumqfiet ipse Ani. hocide videtur insinuare ita scribens. Antiquissimi antiquorum nominauer ut notiti ne quod translatu est in arabico alto imo ea possiem eueniens in inebris glandinose carnis aut alio

bi: becem est verior lectio paltera alibi siquide in ali. diu: significat apud arabes inguen si et herba ingui naria qua greci buboni ii nominant apud arabes alis

Diunnii cupatur licet pandectarivs secutus Serapio Error panis errore heringiuina bubonio siue herba inguina declari etria non distinguetis alibi uberingiti interpreta f. Uc sera Didis luisse aut Ani .lib.iiij ubi de altoi scribit de hoc tumo si itincrre agerest pcipue linguinib' nascis facile plecturabis ba ingui unusquis inuice r ba Unice. de alto im et pauli de naria. Dubone cotulerit: sun rem quasi eede vi edicine quib'Tuic. curatalloim et pantiis bubone nisi q*Paulus Duplex nauito recti tande curatione distinxit: nam cu duo bubo.

60쪽

zlicolai Acoinccni libellus

plex fit bubonidest bnbo:alterquisita causa primitis i tua vi utar verbo apud inedicos iuniores perusitato atq; ideo exsanguleno necessario maligno: a ter qui fit ex materia venenata tepore presertim pestiletie:in primo quide bubone inchoate vanius utitur refrige rantibus at* adstringetib' medicamelis veluti pose gia ex pusca etiana ervino et oleo acerbo vel rosaceo , vel inelino. i.pontorsi vel letiscino vel myrtino:nultu aem ex his in tali bubone periculii imminet ut qui libyi medice artis peritus intelligit. Suic.vero nulla ad hi fiagrrorani bita distinctione hec eade remedia*nis ex reprimetiit ce. citra bus adhibet in principio alloim dest buboni pestisti: tibe.Elto quib' nihil possit esse in hoc malo periculosi'. Re

im in vero illes satisfacit quodndniisside hoc genere me'

di didubitates dicunt in Anicen ne excusatione3qti l videlicet Avicenna voluerit no snper ipsum alto im si potius partes ipsi vicinas ne corrnpsi perambuletit cas quas dixim' imponi medicinas reprimam. Ego citi in hoc genere morbi prestare semper opinor non solum ad locu effectum: sed etia proxima tabem pesti' feram *tum fieri possit enocare.Si enim a locis cir/custantibiis repercutia I tu extrinsecis partib hoc est ignobilior ibiis mali depelletur tatu ad intrinseca et plerniam lethalia detrudeturicia illud quom in pestiletia sit obseruatu quato plures cutis citerioris pari res afficiunt tota vi noxia foras prodeunte: lato min' lab esse periculi sicuti ubi unu solii locum carbucillus occupaueri regri salus pene est desperata:qua inquas vero Auicena et sit 5 tu curadi ratione salte in eo cia in paulo puemat:q6 sicuti hic buboniti ab anthrace ita ipse alto im a pruna seiunxit:no in eque constat apud uicenna ex qua in ateria pruna: vr ignis persic oriaturicii videat usi vinicina no solii a paulo:atm Galeno sed a scibo parti dehisce morbis scribes dissentire Galenus enim que apaulusetialia sequitur ait ani thracem ex sanguine melacolico eructe generari atmiba pustula aliquado incipeie:ali si sine hac:deinde