Gerardi vanSwieten ... Commentaria in Hermanni Boerhaave Aphorismos de cognoscendis et curandis morbis. Tomus primus septimus Gerardi B. De VansWieten ... Commentaria in omnes aphorismos Hermanni Boerhaave de cognoscendis et curandis morbis

발행: 1764년

분량: 364페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

amicos monere , quod fallax illud levamensi sic enim famae detrimentum cavebitur. . Antea ad g. 8o4. notatum fuit, quod dolor minuatur, dum inflammatus locus in apostem purulentum abiit hinc levantur aegri tales a dotare, cum pus Mestum est, sed manet dyspnoeain molesta tussis. Ubi vero talis abcessus pure collecto, quotidie aucto turget, tunc membranae , pus coercentes, magis magisque distrahuntur, augetur multum dolor, saepe minus periti Medici doloris illud augmentum adscribunt novae inflammationi, debiles jam a longiori morbo aegros repetitis sanguinis missionibus quandoque exhauriunt. Si autem attendissent ad illa, quae in externis partibus corporis, simili modo affectis , apparent, intellexissent facile rationem novi doloris , qui percipuIur, dum vomicae inter ruptura iustat. Dum enim valida phlegmone manum Occupat, molestus dolor adest , qui augetur, dum incipit suppurari pars affecta i minui. tu vero, dum pus factum iam est. Verum ubi a pure accumulato incipit distendi cutisin magis distrata . sensimque quasi

lacerari, donec rupta cute, pus exitum im enerit, tunc vehemens adest dolori, sed cessans ilico , si lanceola chirurgica per-Iundatur abscessus jam maturus, vel emorulientissimis cataplasniatibus macerata cu ris sponte a distendente pure rupta suexit. Idem etiam contingit in abscessu imterno hinc omnia illa symptomata di L parent mox, postquam vomica rupta Empyem produxerit. Tunc autem sequun- Iur nova mala, quae a pure, diaphragma deprimente, viscera thoracis alluente, naiscerante c., producuntur de quibus sequenti amero agedum est 4. Tussis oritur tunc a pure comprimente pulmonem is impediente liberam eius

si ilatationem per aerem inspiratum, unde uesical .irum aerearum latera ad se mutuo

astricantur : ubi autem mora idem illud pus acrius redditum fuit , tunc augetur haere irritatio tussiculosa Sicca autem tus sis est, quia deest uso pure in pectoris cauam ita educi potest sed tantum quid

de muco pulmonis vasa aerea oblinieniste , abraditur . Cum autem sponte sua pus

inferiorern partem cavi thoracis petat hinc necessario gravitas percipitur ad dia-phragma Decubitus in dorso talibus aegris satia commodus est , quia diaphra in versus dorsum prosundius descendit ob eandem

rationem situm erectum in lecto amant, si multum puris in thorace collectum sue fit, quia tunc puris incumbentis pondere diaphragma versus abdomen descendit, si que amplior redditur thoracis avitas Cum autem, si in latus sanum decubuerint aegri puris pondus urgeat mediastinum versus alterum cavum thoracis, hinc

dictici fius poterit explicari pulmo sanns unde angustias magnas patiuntur aegri,

situm corporis nautare coguntur. Hoc signum Empyematis optime notavit HiII erares De Morbis Lib. 2. Car. 6. Om. 7 pag. 368 de hoc morbo agens se tie longius tempus progressum fuerit, ebris eis henam ne usu 'ehenciti, altis dolet. qu in fanam uidem partem de bitum feris r Iorἰs, sed in dolentem Oe. Cum autem pus illud, nisi aliam viam, inveniret, uti postea dicetur, per secti nem educi debeat , in Medicus eri esse debet, in quo thoracis latere pus hamreat quandoque, dum aegri se circumver tunt in lecto , fluctuationem puris sentiunt, imois strepitus moti puris ab adstantibus auditur. Ob hanc rationem jussit Hi

pocrates Ibidem, Lib. . de Morbis ea I et so I. , ut gri, in firma sella

collocati, alter humeros renear, Medicus vero aegrum concutiat, simul lateri aures

prope admoveat , ut strepitum puris in alterutro thoracis cavo collecti audiat Simul tamen monet, quod , vel obiuris crassitiem vel ob magnam copiam , nullus audiatur quandoque strepitus, quamvis thorax pure plenus fit sitissus su ρ

raris , dum concutiuneu humeri, multus Ostrepitus, minus puris auem , Mam illi,

quibus paucus strepitus x, si dii 'ilius θῶ

rem, melius in rati fueram . Ouibus a

Praenot. 877 Tom. S. yag. 877 3. Genae a tem iubent, melius colorati apparera

ulis

352쪽

illi, qui magnam copiam puris in pectore habent , quia inicilius transit in his sanguis per pulmonem, doque Wminus facile per augurare venas sanguis a

capite redux evacuatur in cor dextrum unde vasa sanguinea faciei magis disten. ta manent, uti alia occasiones. 857. ubi de Angitia agebatur explicui. Febris autem lenta perpetuo comitari latet Empy ma , ob tenuiorem partem puris resor p. tam is sanguini, stam . Haec autem tabris sensim habitum corporis depascitur, unde summa inducitur macies . Cum au. tem magna copia pinguedinis in orbitis oculorum adsit, ut molli quas pulvinari Bulbus oculi undiqu excipiatur, lubricetur servetur motilis, inde , pinguedipe hac consumta, redduntur oculi cavi,

id est bulbus oculi rosundius in orbitam

demergitur . Ob eantem causam, consumista illa pinguedine, quae in apicibus digulorum organum tactis sustinet, ungues recurvi magis prominent . Simulis calor satis acer in extrenis digitis, in votis

manuum solet percpi, dum perpetua se-bricula sanguinem velocius movet per V sa magis contracta atque ob tendineas vaginas incumbentci, exsuccas magi sinaridas redditas, ita compressa. Abdominis aut tumor tunc tantum adest, quando magna paris copia deprimit di

phragma, sicque abdomen prominere fa

Cum autem tantum intersi Medico, ut certo noscat, in quo thoracis latere pus haereat Hippocrates omnia fgna collegit Wvarias artes adhibuit, ut minam ha re Diagnosin. Ita observavit illud latus

pectoris , ubi pus copiosum haeret,is quod ideo sὰpe strepitum nullum iacit, magis

intumescere, quam latus oppos ruin is

Morsis Lib. a. cap. 6. Tom. R. pas. 68.

quod postea recentiorum Chirurgorum o servatis confirmatum fuit. Quia autem&magis calescit latus asseetum, hinc iussit, totum thoracem obvolvi linteo tenui, intincto terrae rubricae liquid admodum tritaeis tenui , suasitque sectionem aut ustionem instituendam isto in loco , ubi citius exsiccatio apparet Velis nudum thoracem , rubrica liquid illiniendum iucsit, ut appareat locus, qui primo siccatur; sed prudenter monuit, tunc multos simul illinire debere, ut simul & semel to tu thoracis ambitus tegatur : caeteroquin fallere pollat, dum ille locus , qui primus illiniretur , citius reliquis exsiccaretur. Consideratis ergo omnibus, quae ad Dia- gnosi spectant, sequitur , ut videamus. quaenam mala a pure , in thoracis cavo

stabulante, equi possint. ii 88. sectu huius mali et puris ex ulcere rupto, nec dein sanato , vel repurgato, continua accumulatio, et hujus in loco clauso calido humido, perpetim agitato, exacerbatio, putredo, cetor , attenuatio . . di aphragmatis elevandi inpedimentum, pulmonumque extendendorum unde anhelosa dissicilis, erecta respiratio, metus suffocationis jacenti, decubitus in liberam partem impossibilis, tussis cca perpetua , anxietas. q. Pulmonis , Pleurae si aphragmatis, Pericardii Cordis ipsius, maceratio, corrosio, in tabum fluidum consumtio, unde febricula hectica cum pulsu celeri, parvo , rubore genarum , si perpetua , fame sublata, debilitate summa animi desectibus . . hinc omnium liquidorum ineptitudo ad nutritionem, circulationem, secretionem , excretionemque , unde tabem, τροχ' , fibrarum resolutio , liquidorum putredo , adeoque vel per come sum pulmonem reiectio, uel alvi fluor saniosus lethalis, cum sudore nocturno posti omnum , pustulis faciei, aduncis unguibus flavedine pellueente , facie Hippocratica

tam sanitatem sperant aegri Verum tale

ulcus apertum, perpetu motum, pergit

pus undere, adeoque quotidie augetur puris quantitas. Videantur illa, quae de hac re ad s. ρ4. habentur. a. Ad g. 4ob dictum fuit de degener v tio-I. Quandoque contingit, talem vomicam paucas Iantum uncias puris comin

re , unde, post rupturam factam, levamen Omnium symptomatum percipiunt aegri parva quantitas puris effusi non multum angustare potest pectoris cavum , unde cerin

353쪽

tione puris, dum nimis diu clausus relinquitur abscessus is de pessimis malis, qua hinc sequuntur . Talis mutatio puris hie et in saniem acrem putridam Mentem, si diu maneat, a quidem citioi pejor erit haec degeneratio in hoc loco,

ob motum perpetuum thoracis, caloremque vicini cordis . Praeterea ratus inde discrimen metuitur dum corrupta sanies viscera vitalia alluit perpetuo

3. Notum est ex Physiologicis , quod ad

inspirationem requiratur thoracis dilaratio ut aer libere in pulmonem ingredi possit. Illud thoracis latus, in quo puris magna copia haeret, dilatatum quidem est,&, uti paulo ante dictum fuit maior amplitudo petioris in uno latere designa lincum , ubi Empyema ex verum , totum illud avun licet amplius fuerit, dum pure plenum est, impeditur expansio pulmonis tamen a pure undique ambienre . Praeterea , ut exspiratio fiat , debet diaphrastma, in inspiratione depressum, elevari denuo lurium Uerlus thoracem. sed dum plures puris collecti librae gravant dii phragma , ip te patet, illud longe doliellius attolli posseu adeoque erit inicultas magna rei pirationis, augenda simili proportione ac crescit copia puris . Hinc facile intelliguntur reliqua sympromata , quae intextu enumerantur, de quibus etiam an

te dictum fuit. . Omnia loca quae acris talis sanies alluit , erodiae in putridum liquamen converti deberes, dubitari nequit is observa. ra in cadaveribus Empyemate desunctorum veritatem hujus rei demonstraverunt. Si ipsa costa carie exedi potuerint a purem ridissimo, uti C leberrim H- erus Ἀ-cta PhisPο-W diea m. I. Observat. 74.

IM I94 vidit, quod cadaver secantis

digito roseries; non miramur, coris pulmones pariter in tabum fluidum conlumi potuisse , ut ad . ob ex Schen ι observatis constitit. Plura similia apud M-

I. pag. 666 edi I quis inveniri poterunt . Dum autem χα, acris, putridi ichoris oenis resorpta cum sanguine fluit, dum vitalia viscera irritantur perpetuo. er duntur sensim , perpetua febris', hectica

dicta, sequitur, totum corpus depascens, cum sti perpetua is fame deleta , ob putridum talem lam em ei rea vitalia viseera haerentem . Simul facile intelligitur debilitatem summam, Manimi deliquia,

debere sequi, donec mori omnibus his ma. lis finem imponat. s. Ut nurriti fiat, debent omnes h mores nostri blandi esse, omnesque ad Gnitatena requistas dotes habere' verum hie resorpto putrido ichore totus sanguis

corrumpitur , vitalia loca per quae omnis sanguis totius corpor transire debet, alia

luuntur perpetuo tali rutrilagines hinci

ret, omnes functione turbari debere , nec

possibile esse , ut relituantur perdita ineorpore per nutritionem dum interim hectica ebris sensim oram habitum corpo ris depascitur . Cum autem pulmo perpetuo maceretur in adiis putrida tali sanie, eroditur, 'quindoque pars conten rae materia in cavo horacis reiicitur per sputa, sed absque levamine, licet aegri, qui hactenus tussiculam siccam passi sue runt, inde spem conopiant facile autem patet , tabefacto si pulmone , nil boni exspeciandum esse . taeterea , dum putre

do augetur, attenuata magis corruptum pus , venis resorbetur iis totum sanguianem solint, unde sud ribus nocturnis dis. Riunt, sicque exsiccaur corpus vel putridis sina diarrhoea inuitur, corruptot to sanguine , quae in suppuratis ultimam morbi catastro hen tacite solet . Videantur

Willa, quae de sudoribus nocturni ad I.

8s 3 dicens : tu erebra tenuiter exsu dant , a subinde ris eat , ternicissim, ac sub Diem msνema Afro do 'reb na, ut ',a osque perturbatas . Dum autem in id ribus Usi, noelumis magna copia hum rum verius vasa culanea ruit, liquidissima parte per sudores expressa , erassor inc-rior sanguis in vasis culaneis facile haeret sicque vel bores secit, o cire selliculos eutaneos obstrue liones pariens pustulas excitat. Ad in Irs ex Proetnossicis ι recruris allegavi locum , ubi , inter alia sit m latentis in corpore ollet ionis p Iulentae, Willa habentur . Postquam enim

354쪽

recensuit ebrii herei cam , sudores, dores , tussim inanem addit oculi camifiunt, misi que rubores obsident, est tingues quidem manuum adtinc maciunt , digitiam inciai cunt , maxime sumnii , in inpedibus tumores tin , , cibis non 'petunt hi, E .rnae per Grpus .fcuntur Huc etiam spectare videntur binae Coacae Praenotiones , quae separatis quidem numeris cribuntur, sed e mutuo proxime sequentibus in , si uniuntur, perfectum sensum exhibent. Ita autem legitur I-hidem, a I 6 2i7. q. 864 D: Rubor circa nasum alta time cyntis signa sunt doloribus circa Noctonciri ara piamonem suppuratis , matam Cum autem sanguis per putridum miasma resorptum penitus solvatur, adulto iam morbo color ruber perit,is serum sanguinis flavescens per majora vasa fluit, unde perungues pellucidos avus color apparet, qui in sanis hominibus roseus esse solet Iimilis etiam colori νω toperficie corporis conspici εὐι . quod videtur itidicasse A retaeus De caus G Hn morbor is ti/ώ-

Lib. I. Cap. 9. v. 8. , de hoc morbo agens, dum scribit suo si in Angtim

mutatio pristicitur, halitus phthisicus redditura neque enim ultra in oscio niarura e severat, qdioniam concoctio non fit qualis antea dinde caro constimisAr, color quatis belluae χροι- Uerum optime videtur m

nutis Petitvis, quod aliter hic locus legi debeat, interposita particula negativa nempe o in is tuncque significat colorem curis deturpari , neque amplius esse talem, qualis in vivo, sano homine apparet.

Ubi autem per sudores, alvi fluxum, atrophiam , totus habitus corporis vero

f. ii 89. CUratio huius pro varietate

Causae Empyematis sunt vomicae , in quinque Iocis . II 8s enumeratis natae ἐω, prout in divertis locis haeret pus, aliarminritur euratis. Si in pulmone sit a.

mica spes est, emolliente tepido saepe

per minaresque attracto, licta molliri posisse membranas pus coercentes , ut tussi valida , sponte, vel per artem , excit

in rumpantur is pus exscreari possit.

marasmo consumitur , tunc magna mutatio in facie talis aegri apparet , sibi ipsi dissimilis tri solet autem aries Hippocratica dici ideo , quia ab Histocrate in Progvsticis graphice descripta sui est Tom.

8. v. 9o. yy I. . Postquam enim monuerat optimum signum esse in n. orbis, facies aegrorantis sanorum fac ei similis sit, di in primis sibi ipsi similis manserit ger, damnat quam maxime faciem peruulus mutatam a naturali sua onditione illamque sic describit missus acutus cuti concavi , temora ollars , aures friadae contractae, ubi aurium inses cutis circia remem dira , intenta , aria

da , colorque totius faciei pauidus auso niger se plumbeus . Talis autem vultus apparet, ubi omnis pinguedo consumta eli is exhaustis liquidis vasa collapsa sunt simulque , consumto, aut oppressis pulmone, pauculum sanguinis , quod ab encephalo redit , in venis stagnare incipit, tunc enim lividus ille plumbeus faciei color apparet satis autem patet, mortem instare, dum im Empyemate fum

alio in loco is e. r.enot. II. Ibid. pag. 864 Deadem mutati vultus signa recensens , vocavit faciei eorruption m illamque lethalem esse monuit. Caeterum nullum certum tempus determinari posse quo Empyema in moitem tendit , monuit Hippocrare De Morb. LI. I. Cap. 7. Tom. . pag. Ist Crem nonnulli rem

pereant , quidam etiam mutium tempus trahant. Differt enim ovus a eorFore , aer

a aetate , arfinio ab affectione, O anni tempestas as anni tempe te in qua α,

eausae statusque mas diversa plane est. Si tu pleus haeret vomica , mollissimissovendum latus remediis , ut extrorsum traharus pus , si fieri possit . Idem in aliis vomicat speciebus obtinet. Verum etiam ratione status morbi diversa plane curatio eliinstuuenda. Quamdiu enim vomica nondum rupta est , multa tentari quandoque possunt, ut caveatur puris in cavum thoracis delapsus ubi autem pus iam collectum haeret

355쪽

haeret in pectore , de cita illius edumo. ne cogitandum est, si vires aegri adhue constent, At recens Empyemari ubi am

censentur, tunc sola cura palliativa meum habet.. II9o. TAm I. cognita vomica pulmonis, pleurae, diaphragmatis, mediasti-

1 pericardi , quod cognoscitur ex gnis propriis 834. 33.

893. 9 Io J, omni ope nitendum , ut id rumpatur quantocyus is determinetur ad exteriora quod fit igne ferro, medicamentis, motu idoneo. Quomodo cognosci possit talium vomicarum praesentia , ad paragraphos in textu citatas dictum fuit 'adeoque hic illa

signa non repetentur.

Omni artis molimine tunc tentandum est, ut via concilietur puri versus exteriora hoc autem optime fit, si in illo loco, ubi ex signis observatis colligitur latere vomicam , minuatur resistentia perpetuis sementis , aut eataplasmatibus

mollissimis . applicatis vel cucurbitis, frequenter adhibitis, minuatur presso atmosphaerae in illo loco ; unde tutis panniculus adipolas ibi tumere incipiet , spes erit , quod pus , in vomica a-tens, pressum perpetuo, dum aere inspirato dilatantur pulmones, viam bii

tia sic conciliatur. Imo, ut ad . os . dictum fuit, ubi de hae re agebatur, si scalpello, vel causticis, integumenta th racis dividantur, ad pleuram fere usque, diu aperta serventur talia vulnera contingit saepe , ut elici eventu vomica ibi rumpatur , sicque pus per exteriora sibi viam inveniat. Unde etiam, uti ibidem dictum fuit , soliti fuerunt veteres Mediei in tali eas pluribus locis urere

thoracis exteriora , dum non constabat certo de loco vomicae latentis . Probat hanc rem Galentis Commentar in Aph

ri . 44. Sect. 7. Tom. s. q. I 6. ex Haron Comico, qui post pleuritidem suppuratum iuvenem sic describit Pinea vera Cnesias , vagorae filius, e pleuritiae factus sceletonet prae macilemtiao pure vacans Oid est pus no exspuenso arundinacea g

reus Tura , tabis praenuncta' plurimis hcharis eo us inustis as Euripiant cyc. simul etiam tune quaedam observationes practica enarratae sueruntque utilitatem' rus methodi contirmatis Certe Villi s Cerese Analom. v. a. q. I 6. , dum satagit explicare, per quas vias lim-ma , in cerebri ventriculis collecta exure possit, notat, in vivente corpore mea

tu esse posse, qui post mortem collapsi

in cadaveribus non deteguntur, suamque sententiam firmare conatur, quod, pulmonis vomica saepe per latentes vias exure queat sic autem habet Aliquoties, vi , in vomisa puImonis , per membranaae pleurae adnatas, humorem a Isi in fonta neliam , lateri intistam , der arum fuisse, adeoque, puto σψ-νω. morbum istas in etirabilem Vum, radi epicra eo sun

fialo . Legituris apud Schene tam Uo at Medicin Lib. 2. Observari I s. pag. 3a talis casus , ubi , post angunam male tractatam, materies morbi in pulmonem verat,is periculosam huius visceris suppurationem fecerat peritus Ndicus omentis, emplastris , cataplasmatibus , thoraci exteriora perpetuo overi

curavit, tali cum effectu, ut postquam per aliquot dies haec facta fuerant, inciperet cutis in utroque pectoris latere paulo infra mammillas rubescere , cum levi tumore is vigesimo die in sinistro M. ctore , disrupta cute , maxima affluxerit puris opic post triduum in dextro pe-e ore idem contigit unde statim magnum levamen aeger sensit,is postea integram

sanitatem recuperavit. Per motum autem idoneum corporis promovere maturi iam abscessus rupturam , in primis locum habet in vomica pulmonis, uti per puta educaturius ἰde quo videantur illa , quae ad g. 37. dicta suerunt.

356쪽

f. ii 9 i. a. T B constat , iam factam disruptionem 3or. 836. N. 4. 3. 894.

G9io. J, tum statim pus elapsum erit educendum . . per os , si natura hanc monstraverit viam . . per urinas, si in ea apparent puris evacuati

signa. . per boracis aperturam , factam ope instrumenti idonei in latere a me. Elo, inter costam vel 4 ab inferioribus numero ducto, pure te te, per vices, edu to, leni mulsa aliquando repurgato , ultimo bene con solidato 3o3. J. p. dando simul decocta Vulneratia , abstergentia, putredini resistentia , satis magna copia Quibus signis cognosci possit, vomicam

ruptam esse, numeris hic citatis dictum fuit . Ad g. or descripta sunt illa signa, quae docent, sanguinem in thoracis cavum estus uin osse cum autem pus enulum militer diaphragma gravet, κpulmonis liberam expansionem ab aere

inspirato impediat , hinc, illa signa

huc reseruntur . Ad g. 834. 8I, dictum fuit de volatica pulmonis peripneumoniam veram sequentes Ad g. 8o I. O . de is mili malo , post pleuritidem naro , Lectum sui . De vomicis autem diaphragmatis , mediastini , pericardit, . I . y II. actum ruit Prieterea de empyem ris signis eodem hoc Capitulo II 87.ssit tractatum

Generalis ero indicatio his est , ut educatur quantocyus illud pus , sive per

vias , quas narura monstrat , sive per alia , quas ars naturae succurrens facit. . Quandoque contingit , per os e

streari pus post vomicam ruptam sed videtur hoc in primis tune contingere fi abscessus in pulmone tuerit is ita rumpatur, ut pus in vasa aerea pulm ni edundatur, sicque per asperam aret fiam educi possit turgiendo. Si mulis serne ingens opia puris inundet vasa

aerea tunc subitae sustocationis metus est. Ubi vero per parvam aperturam uomica

rupta pus 'undit, tunc absque periculo tussiendo educitur, sanationis spes est; π optime notavit Amraere auf

enim videtur vocabulum τρεν his verti debere. Quiriam victus ti quae rem αὶ , tunc reuuiramur, die um .ia . 818.,nbi de hae re actum fuit. An autem pus iam stulum tu cavum thoracis , a pulmone adhuc integro resorberi possit tunc per pura educi, merito dubitare licet : Pus , acrius mora redditum , per co . me sim pulmonem reiici posse, g ops. dictum mit, sed, simul notabatur, a rum de sanitare, restituenda une sperari posse. - β. Antea ad s. os notatum est, pus in abicessu clauso diu relictum, e nis resorberi , cum reliquo sanguine per

vasa fluere non tantum per mera

stasi ad varia corporis loca deponi sed etiam quandoque eliciter per alumniautis urinae vias, evacua de corpore. Simul tu ne quaedam observationes fuerunt allegatae, quae docent manifeste hujus a serti veritatem. Certum est, veteres eis dicos fere omnes agnovisse, possibilem esse per has vias puris, in eavo thoracis

a d serie hoc monuerunt et sed videmtur in primis laudasse illam puris evacu rionem, quae sit per urinas, tanquam tutiorem illa, quae per alvum fit, ut anate ad s. st . dierum fuit. Diemrebro e ius Priarem LM. r. c. R. pag. 98 tractavit mercatorem Novimagensem, in quo fluctuatio puris, intra thoracem comtent , dum corpus antrorsum, teir rasum moveretur, manifeste audiebatur, qui

puris albi, bene octi, mediocriter crassi, duas matulas plenas per urinarias uias bidui spatio, eum aliquo in ureteribus dolore, excrevit, sine ullo sanguine, se feliciter ab Empyemate liberatus fuit. Binas adhue ahas observationes ibi habet, quae idem docem. Verum, alia observatio habetur, quae magis reabilis est ubi nempe Empyem , largo satis in

mine

357쪽

mine, inter septimam Moctavam costam,

viam invenerat, tumoremque secerat durum , uti concolorem is magnitudine caput infantis aequantem cum gravida

esset iam per quietuo menses aegra, di scillime respirare , diarrhaea continua eum tenesmo adesset, sudores colliqua-tivi , ebris hectica corpus depasceretur, pro desperata habebatur peritus Chirurgus scalpellum ad aliquot pollicum pro-Qnditatem per medium tumoris cerarium

adegit, antequam pus prodiret, quod tunc magno impetu, copia exivit Sequentidie invenit pus bonum in faecibus alvinis, ejusdem coloris, consistentiae ac illud,

quod ex aperto tumore fluxerat is simile pus in urina emissa subsidere vidit. Evasit autem haec mulier ex tanto periculo, licet abortum passa Heli sexta die

pol operationem institutam is postea adhuc tres peperit proles modica Fh DF Tom. . . pag. et et D. Illud in primis notari meretur in hoc casu quod , licet magna copia puris per vulnus factiun effluxerit is quotidie perrexeriterire. Iamen nam notabilis puris ex alvum, urinam exi verit adeoque videtur non adeo disticulae pus hos exitus venire Quaenam autem conducant tam in vi-

cIu, quam remediis intili easu, dictum fuit ad . sa. ς; . , ubi de materia morbosa, in Peripneumonia per has vias

exitum o iante, dicebatur.

Patet ergo, quod, postquam constiterit, vomicam ruptam esse , per quatuor vel quinque dies attendere debeat Mediacus , an gna quaedam puris evacuandi per has vias appareant : in minus, tunc cogitandum est de thoracis aracemesa suae non debet inerti nimis diu, ut cum felici successi fiat. γ. Quo in loco thoracis apertura fieri debeat, Qquaenam cautelae in hac operatione requirantur, antea ad s. o3. s. pluribus dicium sui . ubi de educendo

tanguine ex thoracis cavo agebatur: quae Omnia pariter oblervanda sunt , ubi pus evacuari debet. Verum sanguis rarava

fatus solet simulis semel emitti , quia lerumque non diu ibi haesit , adeoque

nondum corruptus est is pulmo satis integer ac firmus. Ubi autem pulmo diunaaceratus fuit pure illum alluente, tunc saepe educta tota quantitate puris, a

guis subito implens vasa pulmonis , sere tabefacta, illa rumpere posset, subita mors quandoque sequeretur quod Hippoe. lor. 7. ef 6. m. p. pag. 6

optime monuit, uti tunc ad illam para- graphum dictum fuit. Hoc monitum H pooratis omnes perit Chirurgi observant, nec simul, semel sed per vices , Emittunt pus per aperturam thoracis. Necesse est ergo, ut turunda immissa obtureis tur apertura, cum caeteroquin in peem ris vulneribus damnosum turandarum usum

invenerint Chirurgi , ut ad . O . dictum sui . Simul, abstergens sed lene liquidum, postquam maxima copia puris

jam educta fuit, solet per aperturam iniici decoctum hordei , . . , in cujus

libra uoci mellis soluta fuit vel insitam θανά i , marrubii, einnicae, iis milium, addito pariter mellis tandem ubi nihil puris amplius exit , debet consolidari vulnus inflictum, de qua re videantur illa, quae de curatione utieram tb raris antea dicta suerunt. Quamvis autem prudentia dictet, per repetitas vices pus educendum esse , quibusdam tamen

feliciter cessit totalis puris extractio. Sic apud Plinium CLib. 7. Cap. I. pag. I 66.

legitur , quod Phalereus , tram deplorarus

L icis υonarc. morbo, cum msrtem in acie qu.ereret, vulnerato pectore medicimim

invenerit ex hosti . Procul dubio in hoc casu tota puris copia undatim eiduxit ex vulnere inflicto Pulchre autem cautelas requisitas in educendo pure ex cavo thoracis recensuit inpio atra De Morbis Lib. 2. v. I 6.

pure, quantum tibi visum cierat , ut stinam mo ex lino crudo, em dum Iliga ris, obducito, quoeidie remptis semel emim tiro. Hiquam autem eremias dies colae4ris, cito pure emisi , penucilium ex linteo indito od is vin- Qt oleum , vita ,

per si iam influuisii , ne pulmo , pura

1 ciescere e verus , rasito resiccetur Infusum aurem maturiunm ub vesperam

358쪽

vespertintim mane edaeis . At ubi pus enus velut aqua fuerit ob ad digiti eanta dum glutinosum , ac paucum , sam neum enicilium c um indit : bi υ re prorsus avitas resiccata fuerit, paulatim νεφeri penicillo, donec ipsunt rimas, tiL.α Galescere finit . Nisi enim certo constet, depuratam rite & dein consolidatam , csse superficiem ulcerosam thoracis interni , nunquam debet consolidari vulnus, quia novum fieret Empyema, quod similem denuo operationem posceret. Uerum ad g. I 8s notatum suis, in ipso mediastino iericardio vomicast,sci , quae quidem sic rumpi polliint , ut

in cavum thoracis pus delabatur: int rim tamenis quandoque pus talium v micaraim non in thoracem , sed in cava mediastini aut pericardi venit tuncque modo descripta thoracis apertur educi non posset . Monitum tunc fuit , fi pus colligatur inter duplicaturam mediastini, quae vertebras respicit, quod tunc Plandoque miras sibi vias per panniculum adipolin quaerat sed simul patet . quod tunc per aracentes thoracis educi nequeat. Ubi pus in pericardio haeret, et inter duplicaturam mediastini sub sterno colligitur, pariter per operationem modo descriptam educi non potest tuncque vel suo fato relinquendus est aeger , vel debet

serna perterebratio fieri, ut via puri conciliari possit . Certe Arnaeus is cares. sign. -bor diutum L. I. c. . . IO.

notavit , quibusdam Empyem in osse

sterni nasci non quidem meminit perte. rebrati inis sterni, sed antea ad 3. ys. memorabilem casum descripsi , ubi, post pleurit idem suppuratam decimo mense in medio sterno tuber apparuit molle, in cujus ambitu exesi ossis sterni marginea

distincte tangi poterant rupto tumore

ingens copia laudabilis puris effluxit ibi

natura exitum puri per medium os ster. ni paraverat. Ad paragraphum 298 patuit, almum exscidiis sternupartem cor ruptam ;- , licet periciirdium suppositum sterno , computruisset , nudumque

cor appareret, tamen brevi tempore sue

cessit curatio. Uidetur ergo concludi posse, talem sterni aperturam tentandam ecse, si signa certa docuerint sub hoc osse latere Empyem . Sterni repanationem se vidisse institutam in homine vulnerato , testatur Diovis Osisieme demonstrat. q. queo. licet absque successes in orie. batur enim : sed inde tamen non liquet, mortem adscribendam fuisse huic operationi , sed potius vulneri, uti modo ditia demonstrenr, supervixisse otianes , licet sternum perforatum fuerit. x. De his remediis dictum sui in cura Periptaevinoniae 818. Dantur autem

larga copia , ut pars puris resorpta exsanguine hiatur per haec decocta, per urinae , alvi, aut sudoris, vias eliminetut

de corpus a

f. ii 92 pus album , laeve, aequale scetoris expers specillum non olorans, O exit, si aer sine febri sti alvi fluore, bene appetit, digerit, cae ter sanus est, aeri ingressus in thoracem , quantum polsibile prohibetur , spes

et , aegrum convaliturum 3 Qq. o . J. Omnia signa hactenus recensita tam tum docuerunt puris praesentiam in cavo thoracis. Sed nondum habebatur plena

ria certitqdo , quale seret pus ibi tolle. ctum, & quomodo flecta essent thoracis viscera, quae hoc pure alluebantur . Ubi

autem, apertura thoracis facta, pus erum.

pens examinari potest, tunc multa disce. re possumus , quae indicant quid speram dum sit . quid metuendum . Antequam paracentesis instituatur , semper monenisdus est aegei de dubio successu operatus ni , quae tamen absolute necessaria est si natura,villam aliam viam indicaverit; cum aliter certa misera mors sequa tur, uti g. Ii 88. dictum fuit. Si autem pus ex pectore eductum boanas dotem habuerit , id est album . . vera aequale fuerit, spissitudine sere mferens Iactis cremorem , attiai pingue. nullo modo stetens , tunc certi sumus illud pus nullam noxam conciliasse a tibus , quas alluerat , humores corporis blandos esse, cum aeteroquin ia acri h

359쪽

siorum ac bymia bonum pus nunquam vel saltem rarissime, fiat de his videantur illa, quae ad g. 387 habentur, ubi

de inflammationis in suppurationem exitu agitur Maxima vulnera consolidantur seliciter, dum tale pus ades, perdita corporis substantia sub tali pure restaur tur,is recressiit. Si ergo optimum tale pus mollissima ivlpos vesculorum extrema in vulnere non destruat, sed econtra foveat, conservet uti in vulneris generali historia explicatum fuit , sicilepitet, Viscera , thorace contenta, a tali put e non potuisse laedi vel erodi , adeoque certi sumus de integritate harum partium, quod magni momenti est ad sanationem . Solus ille locus, unde pus delapsum est, ulcerosus est verum probatum sui g. o7 ao8. op per blandum t te pus separari omnia, quae consolidati nem impediebant adeoque optima spes, quod locus ille ulcerosus brevi ad condiationem puri vulneris reducetur , sicque consolidabitur . Hippocrares, qui adeo accuratus sui in signorum doctrina e s lis puris conditionibus salutem praedixit vel interitum, ut alia occasione ad . 8ys. notavi . Sic autem habet Aphor. 44. Sect. 7. Tom. 9. q. II S. 7. coistippurari uruntur αδ secantur, si pus purum, album es t . emadum . Si DL

reum . Quid designet specilli mutatus a pure color, sequenti dicetur paragrapho. Quamvis autem bonum pus blandus sit humor , tamen nunquam potest amplius sanis assimilari humoribus, sed educi debet de corpore, ut fiat sanitas ubi

ergo quid de pure resorptum uerit , sanguini mistum per vasa corporis fluxerit illud acrius reddetur . uegrino stimulo febrim excitabit vide . 86. .. ac sitim Ovideri. 36. , sanguinem tandem corrumpet omnes iunctiones corporis

turbabit,is putrida diarrhoea soluti humorra exibunt de corpore, lethali sere semper

cum eventu , uti ad . II 88. dictum fuit. Si ergo omnia haae mala signa abseerint, novimus , ac hymiam sanguinis purulentam nondum adesse, levis ebriaeula atque aliqua sitis adfuerint, evacu to autem pure haec statim minuantur ac brevi cessent, optima spes est sanati nis . Tunc enim quidem aliquid purulemti resorptum fuit, sed poterit facile elui de sanguine per decocta illa vulneraria abstergentia, praecedenti paragrapho a data se educto semite purulento non amplius communicabitur sanguini milis

labes optime hoc notavit Caelitis Aurelianus mrbor Chronicor. Lib. I. cap. . Pagasso. dicens : Communiter autem , -υ uniυersim dicendo, quia graeci catholicon

vocant omnium vomicarum vel eorum si

iis assciuntur , salutarem metist α --ctum fore, si post optionem factam febres cessaυeris , O magis extemplo vel eadem disci ii quoque recedente, inque perfecto appetitu cibi e ventris quoque eicio parva atque congesta reddentes ipsius etiam purii

albedo, inque eodem colare apparente.

Si vero febris , educto pure , maneat eadem , nec redeat functionum corporis integritas , tunc novimus degenerasse jam totum sanguinem in cacocnymiam non emendabilem is periturum esse aegrum. Interim tamen vel nunquam , vel rarissime saltem , illud contingit, ubi pus optimae notae ductum fuerit. Aeris autem ingressus praecavetur, quam tum fieri potem quamdiu enim tota puris quantitas nongum evacuata est , impossibile est, omnem aerem arcere inter deligandum vulnus sed tunc curandum est, ut aer satis calidus sit, ne insolitum frigus horacis viscera sentiant. Quomodo autem, post evacuationem puris int gram , excludendus sit aer ex thorace, quaenam requirantur Iunc cautelae, ut denuo ingredi pectus nequeat, dictum fuit in Curatione Vianerum Thoracis ad numeros hic citatos.

f. iis 3. I pus sustum , chorosum, fibrilli mistum, scelidum, specillum instar

L ignis colorans, subcruentum , uno impetu totum iuuens , prodit summum periculum,' mors, vel phthisis. Recensentur hic sani puris, degeneran autem pus tunc semper simul acrius fiat, iis in lanie in vel ichorem , signaci cum partes, quas alluit, eroduntur is ipsa

360쪽

lida , brillarum instat , in pure edi

elo natant, dantque signum certum, viseerum integritatem laesam esse, adeoque parum spei superesse, cuia aeris accelluputredo iam incepta augeatur citissime Foetor autem pessunum signum dat, cum pus bonum omnino inodorum sit,is magnae iam putredinis indicium est . obser-Vatur aurem , quod specilla, argentea in primis tingantur iridis variegato colore, qualem dc ab igne acquirere solent , si humoribus putrescentibus, vel iam putridis , immergantur . Vidi aliqlioties , in is uria diu retentam urinam, jam fere putrefactam , catheterem argenteum per quem emittebatur , tali colore inte-cisse . omnia haec notaverat Hispocrates Coa .rr. Praenot. op. IO. Tmn. . p. 876 dicens : Θιibus dum oricutiunιurpus graυωlens' ornosum rodit, ut plurimum mora-- . Quibus a Iure special:ιm siritie elut ab igne, plerumq- ferenti. Subcruentum si fuerit pus pariter pro

malo omine habetur quia inde concium ditur , vasa rosa sanguinem exstillasse Wpuri miscuisse. Interim tamen notandum hoc est , quod sanguis cum pure prodiens tunc tantum malum et signum. quando ipsi aequaliter permillus est, non vero ubi striae qua:dam sanguinea in pure conspiciuntur. Dum enim pus per Mperturam thoracis exit, recentis vulneris

cruenta labia praeterlabitur, & facile quid sanguinolenti secum desert . Hoc toties apparui , quando abscessus , in externis partibus corporis hinentes , lanceola aperiunturis cutis enim vasa discissa sanguinem miscent puri erumpenti, sed non aequabiliter , cum sanguis ex vasis elapsus statim in concretionem tendat hinc striatim per pus dispergitur . Unde intelligitur ratio, quare ut crines CD ADrbis Lιb. 2. Eap. 6 pag. 369. dixerit ubi

, 194. Q exesum fuerit mediailinum

catio. Pus in tali casu vel tam opiosum fuit in pectore, ut premendo dilacerave rit mediastinum vel adeo acre ut erodendo sibi viam tecerit ad alterum horacis cavum hinc uterque pulmo com-

evasum si pus UMm ac prerum fueris, fibraque sanguinis insint, plurimum rem Antea autem iam monitum ruit , mriculosam esse puris subitam, totHem eductionem. Si ergo pus in thorace contentum malas omnino dotes habuerit ei. in mors ob subito auctam admisis aere putredinem, exspectanda est vel ob tabefactum pulmonem phthisis immedicabi- Iis . lentius quidem , sed erro tamen

mortem inducens.

In priori paragrapho omnia signa b

na enumerata fuerunt, quae si adsint cuncta, magna spes, aegrum superstitem stare . contra , si omnia signa hac para- grapho enumerat , appareant . Verum quandoque occurrit, quaedam signa bona adesse is quaedam mala , tunc anceps eventus erit; neque certa salus praedicenda runc, neque tamen desperandum . Casus legitur apud Irunneram lan L

84 qui ex thorace Empyici libras duodecim materiae subrutae intra triduum emis adeoque pus iam degeneraverat a bona sua indole sed tamen nondum a roserat thoracis viscera, quae vidkntur imtegra manuste hinc nullum symptoma supervenit Qquinto iam ab operatione die incepit esurire, pulsum is respirati nem in primis, liberiorem habuit, noctu dormivit, urinam sanorum similem redis didit, Mad miraculum usque convaluit. Prudenter hine Hippo - Coae. r. - Oa Tom. 8. m. 876. , postqvina bonais mala signa suppuratorum enu- ineraverat, addit quibus Aiaua ex praedictis aeresserinet, aliqua non horrem alia qui permn , aliqui uis tempore se, aperto morae , saepe subitant susse- primitur , c ut secationis periculum it

stat. Dum autem in tali casu paracentes instituitur, metus est, ne aer, mris aliqua topia effusa , libere irruat iri trumque thoracis lavum, sicque inspirυ

SEARCH

MENU NAVIGATION