Medicina practica rationalis Hippocratis sanioribus neotericorum doctrinis illustrata. Opus Pompeji Sacci ..

11쪽

mmam nota, sed sis, dirae inteν Lee duo extrema mediae, non est commun9 -ηssus,sed in sino Moseo, in una causis Morbi es varianda, usque ad maximam Dosim, o quae communi. ser QR etur certe non es maxima Dosis, ultra quam Medicus mela rationabiliter ab ea amamentum morbi . vel perniciem aegri timere. Et ceria non possum conciprre quomodo S. A. veli. remeaei abybuentis acidum , uri ventriculi. vel massae sanguineae possis acidum imus abfον. bendo, extinguere; sicut nec acidum ventriculi, o succi pancreatici moderari, cum quantitastatis Dosis vix Hy. vel io. guttas aridi absorbere post. Modum scribendi, quia nimis facilem, ct a tum, deridebis ,sed scias me Medicum, non Rhetorem agere Imeum intentum fuit doc re, er H pocratis Medicinam rationalem explicare, quod si obtinuero, bonum Medisum Unia

versitates me praedicabunt ,sedtanquam malum Grammaticum, oe malum Rhetorem me vitu per uni , nec mihi di issicebunt, quia veritatem a malunt. Multa corrigenda invenies, quia omnia correctione digna anima ertere non potui. Hoc opus correxi in aetate Octuagesimii

Tretii A M. Auditu, no oculis, quorum debilitas, si non pervenit ad Caecietatem tmegrum. legere, o ferisere non permittit. Si tibi, 4benigne Lector, occurrant contradictiones in D rarinis allatis, has excusabit interrupta per longum tempus applicatio ad haec scribenda. Maxime conueniens erat Remedia as reppocrate Proposita in fine Librorum de Morbi, , ct is Morbis Mulierum ponderare, ct illorare, edique nova aduere pro Vrborum curatione .sediserepita aetas hoc prohibuit, multa tamen, seni ne Lector, invenies in Bolanicis, ct praeci-ςὸ in Dioscoride, Mesue, Matthiolo, o maxime in eo Idiomate Gallico conscripto, in Cladio Ebriadriana H mai, in Gadripartito Simonii Pauli, er in Et milero in suis aesti in do uisum. Vale.

12쪽

POMPEIUM SACCUM

RESTITUTOREM

FAEorum est quodcunque paras: anno a vetustas Regnorum cineres traciat, ει ossa Virum. Fata tamen super, ignavique oblivia rils . Excelsae rebar surgere mentis opus: Scilicet in emit Numen mortalibus annis Mentem , animumque, hominem ne premat urna silens. Spes mendax t o fama perit , nomenque senescis: Nee senisu visit vasta ruina suo.

Hippocratis testor cineres, mansue colendos,

Sub cujus titulis mors sine falce jaces s2wd sacras coluis artes P quid Numen Apollo Profuit Z ingenii quid monumenta suist Cum Vulgo silet: est vitium deserta vetustas,

Nunc erroer , pecces dum novitate , placet. Nec tamen Hippocratis terris errabis inulta

Umbra diis; major fama repressa redit: Misis adbM SACCO , cui cessi Numen solis

Et sacras artes , ingeniumque suum: Arte sua, ut serpens vitis , quae nectitin ulmo, Perque axes ingens ibis, ου ora Virum.

En SACCUS mentem Hippomatis , ductosque recessus moisit, ει obliti puluere tergit iter.

13쪽

Tergis Per , quod fama παπι, ει turba Sopiarum , Et mors illisa euoide inermis eat. Hippocratem nunc longa jumane sit lar SACCEUt calamo laudes , ars latuis fuit. Sic te Troya 'vat quondam ereidisser silenti eam cineri Vates arma, decusque Aedit . . Ecce super fessum volitat nova gloria nomen Solis pergin vias, ου super astra vilis. Proximus HSppocrati tu curru SACCE recumbis araque idem famae nomen utrumque labor. Post emrum morbi veniunt imbellibus armis ,

Et surdum fatum spicula lenta ferens. Tempus edax sequitur maribus post terga revinctis,morque , er vitae quidquid honoris obes.

Mirantur Popusi, nee tu secerneris illor Vulgus Io magna voce triumpis canit.

Sed praeiaὸ Vulgus f Sosio F NESIUS HEROS

Plaudit , S in rureum talia multa Iacit. Nesse comam serto p dant aurea talia sertum sNec pretium ingenii majus Apollo dabit.

14쪽

POMPEIO SACCO

PRAECEPTORI ΑΜ ANTISSIMO.

Ioannes Antonius Amadet Philosophus, ac Medicus Parmensis. SACCE, tuas digia nequeam si disere laudes ,

Has genus , s virtus , nomen , S acta canunt Tu istis Apollineae , Patriae , saecllaue Sophorum Doctrina, ingenio , consilioque decus. Laudent Atavis , Fratrique addis , memorabile nomen Artibus , oscio , qui pietate geriis Largus opum in miseros, es ad Aras, spretor bonorum. Iustitiae cultor , gloria juris erat. Parma parem baud risu actis fore Virum laesita saeclis;

cre te majorem surgere Piasius amat. lon memorem prima in morbos , ae Misa febres, Victura ingenii quae monumenta miristius infixus sudis operosa retentas suc tua non metam laus habet , atque labor Te quaerunt, responsa petunt , oracula mentis , Et nomen celebram di a Regna tuum.

Itala lustrasti, Illyrica, oe Germanica Regna

Depellens mytis , oe nova quaeque docens:

Ameana in prima Patavi dum Me mmebas , quo gens Europae ὸ finibus usque venit Formari in sudiis , ubi flos eoΓlinque docensum, Te aemulus in Patriam PRINCIPIT accis amis cis amor iuvis es labor , ae honor Exedra Princeps Frigor 1 summum is te nam trabit ista decus.

15쪽

Quam nos feΓices, SACCO iastituente , per Artem Pectora Paeoniam queis coluisse datum es tincta Theores mage quis praecepta retexit , Et vim naturae, S mente notavit opus p Morborum quis tot causas , discrimina , sedes , Signa tulis, certas, et, reseravit opes Ris denis sextum lustris successit , ω annus

Tertius interea, sessaque membra trabis. Ab fractas vires , operum patiensque virentis Etatis robur quis revocare queat ZMirum 1 tot gratas annis , best ae, heu luminus expers Excernens xelo fervidiore dies E tenebris Coi r oras reacti Magistri, A aque confinis arguis apta novis.

O' mens s ὸ labor , Sed opus contendis Olympo lis quo nil aetas, rareque juris habent. Prisca labans virtute tua, donoque reυertit ν Eternumque jubar nunc Medicina parat.

Quis te SUMME Hippocratis decus eoebat astris rosis aegia sertis tempora vinRa feras R

Nomine FRAENCISCUS , qui HEROES aequat AVITOS

En proprio famae tradiaet aere libros sistire is fato fit bonos , oe cognita tartus Lux ubi consurgit Solis , S usque cadit. Laus semper erit: SUMMI quam PI IN CLPIT augent

Munera , neglecto tempore , fama mami.

EXIMIO

16쪽

POMPEIO SACCO

NOBILI PAR MENSI,

Ac in Patria Medicinae Lectore Eminenti.

ALme Pater, venerande Senex, Tu gloria Mungo ACCE, Mehaonii Tu decus imperii. Audio disentes Medicos super aethera notos, POMPEIVS nostrum, sustinet imperium. Sustinet imperium AElapsae Hippocratis Antis , Consiliumque suum, tollit ab Orbe necem. Pallida iam quondam squallebant corpora morbis

Famaque crudelis , nuntia mortis erat

Gaudebat Fatum, sunt nunc sua gaudia fletus Gaudeat is dino splendiri Fama Inro. O fella studium SACCI, quot damna reprimi on es inventum majus in Orbe Tuo. Nunc date felices Musae, date laudis bonores Haec duo verba vir dicite , s boc satis es: Vir noctus, Pollens, insignis, Caesus, ab dans Moribus, ingenio, sanguine, corde, Fide.

Ioannis Baptistae Mori Phylai Collegiat .ae Nobilis Parmensis, ejusdemque tanti Praeceptoris Discipuli.

17쪽

EGo insinscriptus mandato Reverendissimi Patris Sancti ossicii Padimae Generalis Inquisitoris, humillime obediens, attente, & jucunde perlegi Librum, cui titulus MEDICINA PRACTICA RATIO NALIS HΙΡΡΟCRATIS , Auchore eximio , clarissimoque Viro PoΜΡEIO SACCO Parmensi Patritio, & cum nihil in eo ossend

rim , quod non sit optimum, numerisque omnibus ingeniose, & erindite absolutum , ac Religioni Catholicae consonum, propterea, si Reverendissimo Ρatri placuerit, publica luce dignum, Typitque dandum a bitror , ut tanto tanti Viri opere Medicar Artis dignitas, atque fiet,

citas augeatur.

Parmae 31. Mensis Decembris Anno III 3. Alo ius Perontis Ptiscus Coll.

Die i. Ianuarii III 4. 'Attenta supradicta attestatione Imprimatur. F. V. M. MaZZoleni Inq. Gen. Parmae deci

18쪽

LIBRORUM, ET CAPITUM,

Q iae in hoc Volumine Continentur

L I B. I. De Morbis Capitis.

De Dolore Canitis. De Stupore, seu Senn tactus dim

De Uigilia immoderata. 19 De Somno naturali. 23 De Comate hom nto. 23 De Comate vigili. 28 De Uertigine II De D tomatibus Mamnationis .

Cap. 23 De Epilaphia. Ir6 p. 29 De Conuulsione, seu contractione. Iat p. 3o De Tremore. Is ICap. 3I De memoriat Lesa. I E

L I B. II. De Morbis medii ventris.

p. sDe Ersipelate Pulmonum. De Empiemare.

De Tin

L I B. III. De Morbis infimi Ventris.

DEI repetentia, ubi de Fame.

Cap. 6 De D, P sa. Foc es de deprauin

p. 2I De Uoluulo, seu Iliaco MLre. p. 11 De Dolore Glico , er alus dolor bus Intestinorum. III Cap. 23 De Dolore Nephritico. N8 p. 24 De Urina Ianguinea, s purulemta, ct renum Suppuratione. 3 2Cap. as De Urina cruenta ab Vulcere R num. 3 ε p. 26 De Urina impedita in Renibus , erHoraenatalce tu. χ-Cap. 27 De Morbis Splenis, oe primis de

19쪽

Adnotationes in Lib. Hipp. de Virginum, & Natura Muliebri , & Mulierum Morbis.

De particulari,

LIBER

20쪽

LIBER PRI JUS

DE MORBIS CAPITIS,

VENTRIS SUPERIORIS

CAP. I.

E morbis Capitis acturus, ejus

actiones consi iero, alias Sensum. alias Imaginationem,alias Intellectum, alias Memoriam, alias motum respicere, & laesionem istorum esse morbum,& initium sumo a laesione acti innis sensus, quae in dolore apparet: pro intelligentia t. amen dicendorum opere pretium duco aliqua de sensu in genere delibare, & aliqua de sensu tactus, ad quem dolor refertur ,& postea de dolore in genere, ut viam sternam tali modo ad explicationem doloris Capitis in particul. ari. Quoad primum, certum cst Animal sentire, nam audit, gustat, videt, odoratur, & tangit; exhiκ insem habere id, per quod sentit, sicuti quod ratiocinatur habere id, per quod ratiocinatur, nempe principium ratiocinandi, pari pacto, quod sentit, debet hallere id, per quod Lentit, & dicitur principium sentiendi. Demonstratur hoc principium ab organis sensuum in Animali communiter admissi s. Haec sunt instrumenta pro sensu, instrumentum est in gratiam agentis principalis, si admittitur instrumentum, & organum sensus, admittendum est agens principale sensus, quod est principium sensitivum,& sicut in Authon te Partibus illius motui, tamquam instrumenta lim 1ervientibus additur principale agens, quo motis moventur omnia alia instrumenta, & quiescente quiescunt, &tale in Horologio est elater, pendulum, pondus; ith concessi Animal esse aut limma, eique concessis instrumentis sensuum, cogimur concedere in ratione authomatis principium sensus, cui omnia instrumenta serviant pro sensia , eo modo, quo elateri in Horologio senuunt omnes aliae partes pro instrumento motus ad limr designandas, &si principium motus, ncinpeelater in Horologio, est distinctum ab aliis partibus Horologii, illi tamquam instrumenta se vientibus, pariter in Animali cognoscendum est principium sensus, distinctum ab organis,& imurumentis istius, uec ita distinctum ut entitatem absolutam, non respectivam reserat, & de omni Animali ita judicandum, cum istis donata sint sensus organa, quae sunt ordinata ad principium

sensus.

Hujusmodi principium est illud, quod dat esse

Animali, ideo communiter definitur habens primcipium sentiendi, & quod dat esse, Aristoteles v cat Formam: non placet hoc nomen λ appellaquomodo lubet, dummodo in hoc convenias. quod per hoc principium sentiendi Animal suum esse recipiat, dc consequenter suum operari, cum operari sequatur adesse, & per hoc distinguatura vegetabilibus,&ab inanimatis. Principium sentiendi debet esse talis virtutis,

ut omnia sensibilia attingat, circa ea operetur,& eorum naturam, & proprietates aestimet; nam tale est munus principii sentiendi, quapropter hujusmodi principium dicitur Sensus communiis, quia versatur circa omnia sensibilia,&assecti nes organi sensuum externorum has percipit,& circa eas agit. Id demonstratur ex eo, quod possiim mihi repraesentare hominem, cum quo alias confabulatus sum, & in eo videre cum immginatione colorem vultus, ejusdem delineamemta, audire vocem expressam in confibulando, semtire odores, quibus profundebatur, mollitiem manus, quam urbanitatis gratia strinxi, omnes co

poris gestus, modum Qxistendi partim stando, partim ambulando, & vestem, qua induebatur.

contemplari, quapropter in hac repraesentatione illorum omnium unico momento secta. omnia

objecta sensuum externorum colligo, & potentia haec repraesentans non potest non esse potentia. quae omnium sensuum objecta in se uniat, & pro libitu imagiruationi repraesentet, seriantibus omni