Cl. Galeni De Hippocratis et Platonis dogmatibus libri 9. Iano Cornario ... interprete. His accedunt ultra editiones caeteras, dispositiones argumentorum ad sua quaelibet capita, adnotationes praeterea quaedam, eorum quae praestantiora uisa sunt cum

601쪽

DOGM A TIB vs LIB. VI Ir. 4 lis generatur. Flauam Vero,aut luteam bia Iem appellare in praesentia nihil intersi. Ouae porro omnia Hippocrates primus omnium quos sciamus, ct medicorum , ct philosophorum optime definiuit . atque ideo primorum corporum aegrotationes, ex intemperatura fieri prodidit. sed quae-PHmoris nam appellem prima corpora, prius explicorporacemus, ne in oratione hac, quicquam Ob- atroM- oscurum relinquatur. nam ipse Hippocra- tiones Getes,corpus primum,aut secundu , sicut Ari intempe- stoteles, non videtur appellasse. Plato, se- raturacundam quandam corporum asseruit esse constitutione. primam Verd, neque ipsum nominasse compertum est. sed quia' secundam dixit,aliam quandam ante eam ponere, proculdubio apparet . quam videlicet Aristoteles, utpote qui latius de animalium partibus, ct generatione tractarit, si αο milarium nomine insignivit. quato enim

quis exactius, subtiliusque quancunque

rerum naturam conatur eγplicare, tanto plura nomina inueniat,necesse est. corpora itaq; quae una circunscriptione claudu-tur,inter tu similiaria, eo quod omnes partes,tum sibi mutuo,tum toti similes habeat interdum simplicia, ct prima nuncupatur.

quippe in ea postea costituat, quae cop

602쪽

sita, ct instrumentaria solemus appellare. digitos inquam,manum totam, bitum totum, totum brachium.& quae his respondent in cruribus,digitos, pedem, tibiam,&semur.Quinetiam oculus,lingua,cortuumo, reliqua Viscera, Venter, intestina,instrumentaria sunt.ex quibus postremo, totum corpus componitur prima igitur nostra generatio est sanguis, qui ex alimento intra corpus sumpto efficitur. est item iosemen. ARGUMENTUM C A P. VII.

Sanguis est generationis σ eorporea constia tutionismateries. Hippocratis es opinio,ex primorum fleu elementorum commisione,anima tis eoum subsistere. MDuuanguis,bilusa , respondens eui, atrabilis terrae , pituita aqua. Horsi inter se moderata sisit temperies tum fa- Itate , tum multitudine, valebit animat: aliquid defecerit,aut abundarit, aut in corpore io's paratum, nec iuste cum aliis temperatum, dolebit. Isa recte tribuit Hippocrates humoribus.Plato elementis non reste. Hoc tamen non mare,quod in secundis constitutionibus secunda naturam humores facit morborum causas. Subiicitur de bilium disserentia er morbis , qui ex ea oe pituita nascuntur. Bilis omnis ex nimio oritur calore. Omnisque in corpore inflamma-

603쪽

DOGMATI Bus LIB. vi I r sitis,ex bilis nascitur incendio. pituita acida σfalsa, sens omnium est morborum, qui destilla

tione creantur.

SAnguinε unco, qui ex dominio hoc no Sanguis

men sertitus est, quiq; in venis coliti-qMUL netui ex his,primae illae partes existur,cartilago, os, nemus, membrana, ligamentum, id genus reliqua. ex quibus postea oculus, . lingua caput Viscera, ura, ct brachia gia *gnuntur.vnde totu demu corpus costituitur.Quo circa Hippocrates, in libro denatura hominis,cu hac ex elementis unione, 'comissioneq; omnibus naturalibus corporibus comune esse dixisset,ad ea'que inans', malibus emcosi derada trasit. atq; illis qui de no omnibus,sed sanguine Haeditis tatu, inter quae est etia homo ad que, tota deinceps eius sestibavit oratio.scribit igitur de

ipso in huc modia. Corpus hominis habet ' in se sanguine,' pituita, ct bile ta flaua,qatra.ex quibus natura corpbris eius costat & Ppterea dolet, ' valet,maxime cu im . *derata haec'nter se cu facultate,tu multitia hominis dine,& mista optime fuerint. solet, in ali-quaia doquid ex his plus vel minus vel separatu inlitvel vacorpore fuerit, nec bene in omnibus cola lit. sum extiterit.necesse quippe cu vel separa

604쪽

48α DE HIPP. ET PLATONI s .

locu unde secessit morbidii fieri, sed etiam eu in quo stat,& in quu propter nimia copiam diffusum est, dolore ac morbo vex ri. Etenim quu quid horum, ex tra corpus effluxerit amplius,redundat, euacuatio ipsa dolore exhibet. Rursus itaq: si idem intus secerit euacuatione ae transitione, ab aliis secretionem , geminatu dolore exhibere necesse est, nempe & unde secessit, ct ubi receptu redundat. Hactenus Hippo-iocrates. Quem sequi Plato, illis paulo superius citatis verbis, mihi vidctur voluis. se, ubi de quatitor clementis Ienerationis nostrae,& uniuersare morboru ratione agebat.quoru initiu tala suit. Cu quatuor sint genera, o quibas corpus nostru copam est, terra, ignis, aqua aer.& reliqua. Accurratius vero de ipsiis, medicoq; etia utilius

scripsisse Hippocratemcoctat.quippe qui,

cum eX quatuor elementiscorpus nostru is

QEM- dicat extitisse,ab effectricibus qualitatibus os quasi omnino ea appellat iccum humidum, c rares. Iidu,srigidum. neq; tamen de morbis secuduin illorum rationem sermonem iacit. po testatesquidem in corporibus, non amet insunt. acha vero insunt, quae .ex ipsis rermedia alimenta gignuntur .sanguis, pitui- ea,fima ad atra bilis.igni flava, atra terra:

605쪽

B DOMATI Bus triti: Vro. 483 pituita aquae correspondet.atq; idcirco, lida& sicca est faua bilis facultate., sicuti ignis,arra frigida ct sicca perinde ac terra, pituita non secus,atque aqua,frigida ' humida euasit. lum autem aereum elementum, in animalium corporibus iuxta naturam suam, tum in respirationibus, tum in pulsibus cernimus perstitisse. Quin-ro etiam in palpitatoriis affectionibus initationibus, tumoribus, atque iis quos status

dicere cosuevimus. aequabilis autem ex o- 'mnibus quatuor elementis temperatura. quisitum sanguincm creat.meliusq; est

ut de humoribus dicamus,quod de elementis Plato scripsit. Nam Hippocrates cum dixisset ςorpus hominis in se habet sangulnem,mtuitam,flavam,' atram bilem.dein , - .ceps subiungit , ' propterea dolet Re va- et olet. ut dolet per excellentiam magni mor-j σbi,dc omnibus praeter natura,valet de op- positis ad praeter naturalia omnia, intelli

gatur. Inde progredIendo, quo modo V Ieat, docet ita. valet maxime cum modera '' tW haec inter se, tum facultate, tum inultitudine, ct mista optimc fuerint. Quaena haec non elementa sane,sed quae cotincteria proxime corporis inebra Aducunt san-

606쪽

guis videlicet, & pitula, & geminae biles. dolet, inquit, cum aliquid ex his, phis vel

minusvel separatum in corpore suerit,nec bene cum omnibus confiisum extiterit. Id quod Plato,paraphrastice imitatus ait. &sedis e propria in aliana facta mutatio.sed hic,ut dixi errat cum addit, ct rurses tum ignis, tum aliorum, quum plura uno sint ipsoru genera.non enim sunt hisc quae tras mittatur, & sedem in animaliu corporibus d variant;sed pituita,bilis' sanguis has an guis quoq; Openumrro, aliena sedericcu-lpata letarium morborii causa efficiturAllae Parro,i cum plus ' minus, unu quodque cx iis q nosc6ponunt,euadit,morbi eόst l, tuantur, & de humoribus, ct de clementis comunis oratio est. Q, verὁ idem fiat, elim . aliquid per se in aliquo corporis loco con- Humores stiterit,non amplius deutrisq; verum repe ciouomque ritur. perspicub enim humores vidennis, in mebro quocunq; in membro per . se constiterinti perbe co- morbos inducere, ignem sacrum, & herpestiterint, las, Bilem flavam, cancros Nigra, tumo- morbosiores Pituitam. Sanguis quoque F propriis ducere. Vasis etasus, cum in pulmone,& inter ps mel sisera ctus ' pulmonem collectus putruerit, taretur ab iam affert.concretus etiam in ventre, ct iniae s. magia is vulneribus extremis periculis ho-

607쪽

mines exposuit. At terram nullibi vide- linimus per se sola, in corpore cogregata esse. nullibi ignem,nullibi aqua.s sanies tan- Utum quasdam aqueo; ct igneo Hemeto in- . ter se comistis, neq; illis synceris, scd coe-' nosam quanda crassitiem adeptis. eodem modo citam, cum aerea sit stantia, humido Vapore coniungitur, flatuosus spiritus

in animalibus gignitur. Rino igitur Hip- ' γ.humores scripsit,'d: separatos ab aliis, ct in quolibet membro sigillatis collecto,

morborti causas existere. Plato veri idem de Hemetis non recte. De generatione itaque exciernentis e fanitate, ct morbo s-m laxiu,primorumque corporu haelcnus. nunc ad reliquam in Timaeo scriptam orationem descendamus.quain tamen eYpotatione iam praeuenimus, sic ad verbum hob ntem: Cum vero secundae constituti Deo secundum naturam constiterini accunda etitam quaedam morborum 4ntellectio, Volenti cuique animaduertere, sese offert: nam cuni medulla, Sc os,-caro,& Derinis illis consistant,sanguis praeterea, quantuis alio quoda modo ex itidem factus sit, caeterorum pleraq; quemadmodum sup

xiora euehiunt, maximi vero morbi hoe

ii e to

608쪽

48 .:D 3 HI PP. ET PLATONI omnium to, rectδ quide secuda omniu elemetor ielemento constitutione medullae,& ossis,& carnis,&ru consti nerui ait esse ex humoribus enim,quorum tutio. ab prima est generatio,ortu haec habenti non bumorib. recte tamen, sanguine inter ipsa conume

orti; -- rauitiquippe qui primae, no secundae co sentia. stitutionis opus sit. inane mihi videtur, etiam ipse dissimilitudine quandam sanguinis aduertisse, atque ideo non absolitae ita dixit na cum medulla,& os, ct caro, R Ibneruus ex illis cosistant, ct sanguis praeterea: sed addidit,quauis alio quoda modo, ex iisdsm famis sit.quibus verbis fatetur, noeade constitutione ex quatuor elementis, ut os,' medulla,& caro & neruus,sed alla 'sanguine procreari.qui quidem prior illis omnibus, comune cum aliis humoribus generationem brtitus est, ex quibus postea

prima corpora,medulla scilicet caro, ner- ms,os,consistunt, atq; alia multa. integer enim a me de similariu corpora differetia

scriptus est liber. At vero si quis a Platone quaesiuist, quisba alius modus sanguinis

generationis stillae,quem innuit, mirarer

profecto ii altu posset dicere, qui ab Hippocrate fuit explicatus. dissusius enim vir ille, de humorum generatione,differentia, i λ α facultate tra laui tque eoru qui , ct in

609쪽

In regione, tempore, aetate, corporis habum dominetur, optimo disseruit. Oua t men omnia,Platoni no suit necesse com

morare. sed neq; illa Hippocratis instituto,quaestio coueniebat, quid esset in causa, cur albus pituitae humor, sanguinis ruber,

flavus amarae bilis, acidae vero niger extitisset. Cuius tame rei inuentedae causam,

'ipse videtur praebuisse. Quemadmodu eu Q ex lingus coloribus,nigras in corpore affectiones dignoscendas docet, ex adustionesuliginosa seri eas affirmans.scut enim eatra corpus h lucernis,& facibus,siisq; hu- iuscemodi pingu ibus rebus,exire subgo cosiminua etia in animaliu corporibus sa penumero fit, ut torrctastis humoribus acyraecipuae pinguibus,suligini sinite quid-da generetur.Nam pituitam propterea alba apparere, quia in generatione eius mur' o tae paruae ampullae in ea contineantur, tu Iud vero dicere non est ausiis Η ippocrates cum maioris id, quam arti medicae conuexi iret, naturae speculationis esse videretur.

At Plato & hoc dixit, & de sanguinis c lore in eodem libro disseruit. quae tamε in praesentia mihi non est opus ascribere. melius etsi est ut, queadmodu amici quida sactedum censent alibi rerum medicinalium

610쪽

is . ET . I L A TONI in Timaeo scriptarum explapationes com damus. S iquidem,cu de aliis multi comentaria ediderint,&longiora etiam nonnulli

quam par erat, de his pauci admodu, neq; li quidem bene scripserunt. In praesentia igitur, id tantum dixisse sufficiat, quatuqr humores a Platone no secus atq: Hipp ate plurimorum in botu Ο causa ς'

existimari. id quod sigillatim de ipsis , a

calcem libri scripsit.principia tantum ora auxionum citabo, reuocandae memoriae ca

a. De billum differentia, sissetis haec a . Causa eo ''tasse. Qin uiasti aute Vetustissi ina,contorsi bu- coctioniq; ineptάς r' coitiqua a suersi,

morum. ex multa exustiohe nigreseth atque ex eo, quia Idde quaque corrosa adclaq; est auii itudine cotracta,oinni corporis parti, quae nondu corrupta fuerit,infesta vadit.& interdum ex amara, ycidissima effecta, amam. ro Videlicet plagis attenuato, nigrum adi in piscitur colore, interdum fingi ine tin Gaamaritudo,huesubruin colorem habet .viridem vero ' herbaceu, si . huic niger aes misceatur.cόmmiscetur prutere favus color, cum amaritudine, cum a fameo igne recens caro contabuerit. atque his quidem omnibus,bilis nome est vel a medicis qui