장음표시 사용
261쪽
LIB. III. TRACT. V. O c. majoris pretij. Sylv.Nav. Trull. Li11. Est usura ex communi sententia sit des mu- inu, ut postea mutuatarius ex debito civili obligetur tibi rursus mutuare, aut vendere, vel apud te:
in tua officina emere merces, aut operas suas loca
re quia talis obligatio est res pretio aestimabilis. cum privet mutuatarium potestate alibi emetiat, de locandi operas Less.l. i. v αυ. . 8. Carsi Lugid '1 3. Vsura est mutuare Principi , vel Rei p. eo pacto, ut interim,dum non solvitur,sis liber a tr hutis vel oneribus justis solvendis. Salas, C. Lugo
I . Item mutuare ea lege, ut mutuatarius et arripecuniam exigat a debitore mutuantis. quo non facile extorquebit.Quod addo, quia si sponte onus illud suscipiat, eo quod facile possit obtinere,non serit usura.Ibid & Bond.c.
Item si frumentum quod alibi habes leumatusim, obligando, ut tibi reddat ut hic vel alibi cum maioribus su vibus,vel laboribus, ubi pius
τε Vsura etiam est, obligare mutuatarium, ut pruriem mutui accipiat in uari cibus, quindiget. ibid. 17 In mutuo laecuniario , nisi alit' conventam sit, si quis de mutuo, v. g. roo florenos , non Detest exigere pliis , quam eorum pretium& vabor. tunc fuerit. Unde si eorum valor tunc augeatur , non potest repetere oo.quia reciperet aliqv d supra lortem liod si valor decrescat, debet mutuatarius reddere plus quam 1 oo quia alias non
restitueret ad aequalitatem v Lesi 2. c. 2 a. d. 8.Laym. 63. . 44. I 6 n. l. Bon.l.co. y I3. In mutuo tamen aliarum rerum, ut vini, triticu Rc aliter se res habent, quias quiis v. g mutuet alteri Io .modios tritici, sive pretium crescat, si ς non,potcst repsiςx io Itali Miraritati eis,
262쪽
Ap. LII. Du B. VII. De IJum. quia in pecunia non spectatur orat narie, nisi aliter conventum sit ob certas, Si licitas causa. nisi valor, sive pretiu.Vnde non debet restitui,nisi pretiu aequale. At vero in frumentis,&c spectatur ipsa naateria: quia non petitur mutuum frumetum p Iopter pretium frumenti, sed propter ipsum corpus A subit tiam;ergo etsi crescat pretium illius, potest repetere tot mensuras, quot dedit mutuo Inti rim tamen quidam de his rebus eodem modo loq-n xur, quo de moneta .v.Lay . e. 14. Bon Le. iaeres. Quae obligatio 3 poena sit usurario.. Iuna, cooperantium . Resp. io surarius etiam non manifestus ac lite redes tenentur restituere, imo etiam omnes ij, qui ex parte usurari j cooperantur effcaciter, v. o. judices, domini temporales, notarij, famuli, advocati, qui quovis modo juvant , vel cogunt mutuatarios: bad soliuionem usurarum. Dixi positive se effica citet quia habendo se negative possunt permittera usurarios ob ustam causamin necessitatem pauperum. Praeterea in praxi,ea praesumpta voluntate . . mutuatariorum fere excusantur minus principales in muli 1. V suratius publicus, siue notorius non debet admitti ad coinmunionem altaris , nec ab,
solvi , donec res iuuat usuras , nec sepeliri in loco. . sacro , qui scienter sepelit , ipso facto est ex -
communicatus. 3. Addit Lay m. s. n. 21 ejus testa --.
mentum ipso jure irritum esse , nisi ante mortem faestituerit. Less. Bon utuli I, d. 2. uer
Resp. Et contractus , quo pretium pro merces . oluitur, completurque mercis traditione .Venditio contra. Iustitia ejus in hoc consistit, ut pretium . , sit justum , si's exaeque Halorem rei, Qncra . .
Alias si absque legitimo titulo secus si ad , cona α
263쪽
LIB. III. RAc T. v. mitetur injustitia gravis, vel levis, pro gravitate excessus, qvi proinde ad restitutumen in consciε-.tia obligabita. etsi in foro externo ad restitutionem fere non cogatur,nisi ultra dimidium defraudaxe
r. Quod spectat ad emptorem sis potest emere vilius quam re valeat, si ei non sit commoda, vel emat in gratiam venditoris, ac similes sint circun- stantiis,quae rem faciant iliorem.Nee obstat quod venditor necessitate ductus vendat vilius, quia venditio inane voluntaria, inquit Caiet vid.Bon. L nam.αLe,i3 Potest nihilominus graviter pec- pari contra charitatem, si quando pauperculi ex-xrema inopia res suas vendere coguntur,nirnis vis
. 2. Empt. potest emere minoris , ex eo quod multa simul mat innies tunc venditorem liberat multis caris,in expeditum facit ad alia nova com- p rand unde meritis pretium destrescit B-.I.c.
3. Quoad venditore is communiter debet Veii tire secundum pretium taxatum a lese vel magistratu: quod si nullu est,id censebitur ustum,quod morali hominum aestimatione imponitur. Quod non consistit in indivisibili , ut anxie scrupulari oporteat,sed dividitur in infimum,medium,fisummum,sive ut ali voca pium,moderatum, rigo- rosum , ita ut iura latitudinem hujus pretii enderet emere liceat , nunc.summo , nunc infimo. . Si quid emptori valde,utile sit,non licet hoc solo nomine rem vendere ultra pretium justum: quia utilitas emptoris tota est ipsius,nbi vendito
s. Licet autem vendere carius quam valet pretio currente , siali boni tituli adist,is simul de hoc emptorem moneas: quia tua illi non fit injuri .Tues autem sunt,u-g uerum cessans,aut damnum emergens, ut hic omino a in vel molestia tibi
264쪽
ventiva ex rei venditiones, aut affectus in eam singularis, ut si acceperis a majoribus, a Principe. Item si res sint novae, rarae,& singulares ut v. g. pe
ui res minutim in parva quantitate vendunt,possunt aliquando caruis, clare, quam qui in magna quantitates quia debet majores labores, Oxpensas, impedere ad ea conservanda in sie quida in excusant caupones is stabularios , qui
avenam, sexnum,paleas, e carius Vendunt,quam
alth dui unodo pretium iis noli sit laxatum , Sal Non licet carius vendere praecis ob dilatani
solutionem, aut vilius emere ob praecis anticipa-xam solutionem;*aia in venditione quae fit credito,vel in anticipata solutione,est virtuala mutuunt ideoque usura , si quid supra sollem exigatur Quod tutellige, ni incerveniat alius titulus ei supra enuine ratis de usures vel nisi alitiinde crescat pretium, v g. ex sequen ii emptorum, dic, Bon.M. o Less. Fit cavauperiore dub. 2. Licitum eis vendere rem cum pacto de retro- vendendo, id est , ut emptor teneatur tibi statuto tempore, vel cum volueris, eam revendere, modo vexa,M non ficta emptio fiat,nec palliata usura in-t prodat, Μοψ.4 3 3 Letati is i q. e. Qui adduint juxta aestimationem illius operis ac pacti pretium esse inminuendum Sug. -ν ,3 ' s. Monopolia, id est,cum unus, vel plures id efficiunt ut ipsi soli aliquid vendant,vel cum mercatores conspirant, non minoris vendere, non sunt conixa justitiam ἱ modo non conspirent extra justum pretium vendexe. Ita contra Rebel Navaret.&e. docent Molin. Leff. c. Qui tamen concedunt, esse contia charitatem vid. Cardin Lugo' . ..
Ie 43 Pori o Principum vel Masiiciatus est, cum
265쪽
138 Lia. III. RAc T. V. 6Y. ni,vel paucis tale priuilegium onceditur,ri soli
aliqui vendant, iis etiam pretium taxare,& sic prouidere ne subditi grauentur,v-Less.c ix.d.2o Card. Lugo l. e. mTrul. e. xo. d. Is ubi recte notat ex Nauar.&c.etsi alia monopolia ex ii sta causa, authoritate Principis,vel Reip.concessa taxato pretio sint licita,v.g. Bibliopolis,ut nemo alius talem librum vendat,vel ut tantum sit unus, aut duo tabernari in aliquo loco, nihilominus quando unus vel pauc propria aut horitate ea constituunt, .g. emendo merces certi generis , ut frumentum, num,oleum, c. ut ipsi deinde arbitratu suo vendant carius,peccare temper etiam contra iustiti in cum obligatione restituendi. o. Venditor debet emptorem praemonere denotabili vitio rei, quod ei obesse potest: v. g. si equus it furiosus,domus ruinosa, oues morbidae, pannus adustus.&c alioqui tenetur dei inde, damno secuto: saltem si defectus fuerit in subitana tia vel quantitate v. a. si deficiat in pondere uel mensura, aut vendiderit rem unam pro alia in sic peccat mortaliter cum obligatione restituendi. t. Qui frumentu venditurus ponit prius in loco humido,ut intumescat, 2. Qui vino Rhenano miscet Francicu 3 inii carnes bubulas Vendit pro verveci
.Quando utem venditor possit ulte tacere vitia qualitatis rei, quae venditur,fine obrigatione resti . tuendi pretium,vel rescindendi contractum, vid. C. Lugod a. s.s 8.n. Iv8.QTrulb c. a. . ii .ubi notat venditionem factam ab ignorante vitium iei esse olidam:rescindendam tamen vel reducendam adaequalitatem,nisi venditor contra hoc exceperit. LI. Si scias occulte debitorem tuum non eo soluendo,iniustum videtur,iis qui id nesciunt,debitum illud venderc pretio ordinario: tum quia est dolusnum quia vitium intrinsecum crediti non re
266쪽
Car. PII. Dus. VIII. De m. a 3 sini Et venditor sciat pretium intercis mox
minuendum, licet tamen vendere pretio currente,
non dicere emptori sectulo tamen dolo, frau-ὀibus , inendaciis quibus mstorem allicere ad
t 3. Si cui datum est alic uid vendendum pretio v. g.infimo x vel moderat is Vendat rigoroso, probabile est, ut habe Angcl.V. Emptio, non teneri . . restituere, sed posse retinere exeessum,cum sua in- dustria acquisiuetit. Aliud tamen est de famulis mercatorum,quibus indeterminato pretio traditur meliori modo vendendum quo pontant in utilitatem domini. v. Lessius d. 'A. 26 f ' Q iando sartoribus ementibus pannum pro iis , quibus vestes conficiunt minoris venditur, quam aliis, eo quod sint Parochiani mercatorum, vel saepe ab iis emant, possunt partem preti remissam sibi retinere,dumodo alias fideliter agant, quia nulli it iniuria AE cum mea catorum plurimmum intersit,ut tales ad ipsorum potius,quam ad aliorum officinas veniant , censentur in ipsorum gratiam remittere, iisque donare eam partem Fili Dian λ. I tona. IQ, 26 eg t tamen Salas, eo quod . mercatores falso dicant e retinere ut iniciant, I s. Cum res duobus in solidum est vendita cis. domnium acquuit, cui tradita est, dummodo istpretium soluerit si neutri tradita sit debetur ei qui prius ς' pore emit, alter habet actionem in venditorem.Siquid tamen vendatur,aut detur Ecclesiae , vel aliis piis locis , acquiritur dominium ante traditionem.' Letii Ac. C. Lugo . αε f. 9. I 6. Si res pereat ante traditionem,& sit certa ac Acterminata, 'erbi gratia, haec domus, hoc dolium ., ini,perit emptori. nisi aliter expressὲ conuentum sit, aut venditoris culpa pereat Si autem res si inridet minata ut si quis emerit, Io.Modios tritici ex
267쪽
a o LIB. III. R AC T. V. granario,oves, rese)a si emat rem deterini tam quidem, sed ad mensuram ut acervum totum tritici uno floreno, in singulas naensuras tunc ante rei traditione,aut mensurationem, periculum spe
Si res vendita pereat , aut deterior fiat posti raditionem,perit emptori, licet Pretium nondum 4 riolverit, uia res Domino perit, L -Bona cc. Quae res i. Ani quomodo liceat emere chirographa,seu credita alterius. Respondeo.Si credita in posterum exigenda sive jus quod habet alter , ut ipsi in futurum aliquid sol'atur sint certa,ea minoris emere, solutione anticipata, est usura, secluso tamen lucro cessante, damno emergente BOn...3., 3 '. Io ex Mol Leg. Tol. Fil. Quia accipitur aliquid supra sortem exrnutuo;nam mutuat implicite minorem pecuniam pro exigeta majore.i Dixi creta, quia si credita sint incerta, periculosa litigiosa ac eum difficultate exigenda licita is qui non est eausa istius difficultatis,minoris emit,prout dissicultas vel incertitudo solutionis minor est,uel major;quia cum tali periculo, dissicultate minus Valent Bon LG
a Usuram eo mittunt. i Ministri Regum, Primcipum,&c.qui ut anticipatam faciant solutionem aliquid accipiunt aereditoribus. L. Qui aliquid aecipiunt a debitoribus concessa dilatione adseruendum; quia accipiunt aliquid ultra sortem pro m tuo virtuali. B--cc Nau Molin. salas,&ox. Manoris emi possunt rogulariter credita, stipendia ; sive salaria debit militibus, aut famulis otabilium,quia habent ad juncta in comoda, ricula molestia in exigendorquam ob causam id ε icet,etiamsi credita illa tempore presenti, vel etia
, Ma Vis est clausa dissicilis lationis peccat
268쪽
contra iustitiam emendo minoris,&tenetur ad Ieis stitutionem;tum quia ipse est causa damni eurii ius culpa creditum valeat minus;tum quia alio inqui praemium ex delicto suo reportaret Molin a, 343. Fili .Boo l .c. Hinc Quaestores Principum ad. uos solutio pertinet;quando ipsi sunt causa di citis,i malignae solationis, non possunt chirographa , vel credita emere minoris , ut docene Auinxit. Additque Salasac Molinuaseis hon esse Iiberum Quaestoribus,&c. quibus incumbit soluere magnatum debita,vni potius oluere, quam alteri nisi quis forte ius prae aliis habeat,ut vide supra de ordine restit. sed teneri onmibus soluere pr.
. Resp. Ea est, cum quis rem sibi comparat eo an ano ut integram,&non mutatam,carius vendendo, vel permutando lucretur.Quod quia obnoxit Apericulo multorum peccatorum in valde distractivum, ac indecens statui Clericali, sic lucris inhiare, seuere prohibitum est Clericis constitutis in sacris,& Religiosis omnibus, ita ut mortaliter peccent in mestam negotiationi dent operant, ut ait
Ἀπt 3.3.7.p.FG Lugo ἐχε.f-3.nasande resolues. c. Siclericus semel iterumque tantum negotietur,in materia non lavi v. g. libros cruces, et emat, ut occulte iterum vendae carius , non est mortale Tess. Mald Fid.Dian.C. Lug.I.c.
x. Non est negotiatio celasiasticis vel Religiosis prohibita,si emant pecora,auae pascuis suas 1aginata edant:quia vendunt fructussiorum prγdiorum, vel agrorum. t L Lugos n. 29. Vt nec, si greges alant, ut s*tus, lac, lanam vendant. C. Lugo De cis Vbi tamen negat licere iis conducere agros,ut fructus, edant,eo quὁd liere
Mini si negotiatio propriu iacta specialiter in a
269쪽
fit prohibitum in Concit Carthagin-V.loe. eir. 3. Non peccat Clericus. e. Si emat agrum cum fructibus iam maturis , illosque vendat: qui ve dit fructus agri sui Card de Lugo I.Lex Molin. Fillluc.&c. 2. Si id quod proprios usus emerat: postea vel quia non indiget, vel mutato consilio, cuius vendat. Ibib. An vero, quomodo Clericis liceat nepotiari per alios non famulos, praesertim in necessitate.v.
st contractus censui,s an liclaui 'Resp. Is est,cum certa summa pecuniae .g.Ioo sorenis .emo a te ius percipiendi quotannis ex bonis tuis,aut certa aliqua re tua utili siue fructifera, certam aliquam pensionem seu censum,V. g flore nos Annuos,vel .prout consuetudine, vel lege taxatam erit. Ita ut hic non sit mutuum Musum si alias prauam intentionem non liabeas essed vera
emptio,& venditio, qua emitur, non praecishipia pensio; sed ius eam percipiendi: quod longe minus valet, ideoque minoris emitur , licet post mulios annos pretium longe superet Molin Less. Laym.
censum ab usura, dicendum esse, non emi pensiones, neque ius dilus, neque fruistus, sed potius partem,susfructus talis praedij, super quo censis coost tuitvr,ixa vi dominium totum directum pro . Aij maneat apud venditore dominium vero utile, seu ius suffractus ex parte vendatur.Vnde resiluuntur sequentes Casas , qui etiam ex natura emptionisi venditionis solui possunt. . Hic contractus est iniustus , si non seruetur protium iustum a Lege vel consuetudine probatum quo modo pro Germania constituit Carolus V.Ycius ad 3 -ta uia pro Io ematur.
270쪽
et. Non solum licitus est census realis, id est constitutus super re aliqua,ut supra dictum,ex cuius utilitate pensio extrahatur,ita ut ad quemcumque res transeat eum illa obligatione, onere;sed etiam saltem ex natura rei,&declusa prohibitione
legis positivae, personalis, & constitutus istimediate super persona quae sua opera, industria utilis sit in fructum aliquem pariat , vel bona in spe vel re habeat,unde pensio duci possit aliooui
enim ius quod vendere, non esset pretio aestimani-Ie,.sie contractus fictilius.Jta probabiliter Con. Leg Sal. Ab 3.n. r.&c. contra Nau Mol. C. Lugo d. 7J.2 n. I . ubi censum mere personalem illic
tumidocet eis probabilius, prolixe probat. 3. Iniqui sunt venditores le censuari , quὶ emptoribus siue censualistis obligant rem non potentem reddere fructus, saltem tot quotiensio exigiciaut reddentem quidem, sed iam aliis censi-
sibus venditos Bon d. 3- - - t .m 9 et 3. . Sicut cum in emptione res perit damno emptoris, sic etiam in censu reali, si res super quam impositus est census pereat,vel fructus eius absque culpa venditori. tunc enim perit census , ita ut emptor siue censualista, non possit amplius percipere fructus, siue censu, quia qui emit, suo periculo emit.Bon .loc.c-Fil tis q.aai 23 3. Unde ad hoc μ3- commodum cauedum inuentus est sequens modus. Licitum est,ut proba Tol I. s.c, s. ωLess,e. 22.dio. I.contractescenssis adiungere aliud pa- chamasse curationis,ut si res,super qua fundatus est census, pereat id fiat damno venatioris,ide6que nihilominus obligatus sit,uel super aliis bonis suis e statuere, vel restituta sorte eodem pretio redime xe.Debet tamen hoc pactum venditori compensam,augendo pretium census,vel quod eodem reci--it,minorem pensionem designando Bon.l.nii 3