Quaestionum Statianarum. Particula I. Dissertation ..

11쪽

tran8cripto. Quam primus edidit Reifferscheid in Mus. Rh. XXIII. p. 45, adn. 1. Quamquam uero Imh0fius summ0pere dubitat, num per concilii C0nStantienSis ccasi0nem, id qu0 Vespasianus Florentinus in vita P0ggii narrat, repertae in Siluae, quia neque ipse P0ggius in multis epistulis, quas Constantia ad amic08 dedisset, oblitus esset alicubi c0mmemorare nec silenti praetermiSi88et, qui diligentissime auct0res ibi a P0ggi repert0 numerauiSSet, Laurentius Melius, ii quae attuli dubitati0nem Sublatam iri certissime sper0. Ac forte arbitrari licet P0litianum suspici0nem rei habuisse et sub Gallica illa manu mem0riam Sancti Galli latere, cum omnino non pateat, quid haec Gallica manus sibi uelit, qu0dque Scripturae

genu Sit.

Ex 0 igitur 0ggian exemplo omne n0Str0 et codices et editiones ducenda eSSe 110 80lum lacunis omnium c0mmunibus, Sed etiam peccatorum uiti0rumque c0ngruentia c0mprobatur. Atque inter lacunas, quae per omnia sere adminicula critica reperiuntur, hae Sunt Lib. I. epiSi de dic. 4 Martii. sepro . . . . bulam S in rat. arm. Ven. codd. 0mitii, cum in Parisin et ed princ. 0mitio Calderino auctore, cuius emendati0nes in illa inuasisse p08tea intelligetur, lacuna .prodiiSSent 0ce Suppleatur. Iisdem adminiculis et in uersu, qui equitur, et in lib. V. 5. 2 et 2 lacunae traduntur, quae quin exarchetypo una cum iiS, quae Sunt in rat et en in VV. , 5. 2 et 26, ducendae Sint dubium esse non poteSt. Ac uiti0rum c0mmunium duo Sunt genera, quorum alterum eandem Drmam per mnes codices et editi0nes Seruabat, alterum librari0rum arbitrio in aliis aliam SumpSit. In pri0re autem numer et alia et haec unt: I, 1. 64 0ntiS. - . 23. 0miniS l. illi. II, 1. 67. fate0r. - 161. palam St. -- 3. 38. romium

quod iniuria Imh0fius retinere uult. - III, 5. 80.

12쪽

Jam antea de Noliti quaesti0nibus Statianis disserens illum uidisse dixi, quae res in Stati uerSantem uix fugere p0test, ratistavien8em et editi0nem, quae princep appellatur, c0mmuni uinculo teneri. At dicere debebam a880uium primum rem sensisse in ind. ecl. Vrat. aeSt. a. 1818, qui eam leuiter tangit. Sed neque ille nec N0hlius uel argument utitur ad pr0bandum, quo in re paene manifesta fortasse Supersedere p0tuit, uel singul08 libros in primis haerens perquiSiuit. Nam quom0d acie utriusque fugere potuerit h0 uinculumn0n 8Se per Singul08 libros idem. Sed ad pri0rem partem 80lam pertinere, quae libri ΙΙ ecl. V finitur non intelleg0. Inde enim ab hac ecl0ga illa n01 Solum n0n 88 paria,

13쪽

Sed maxime inter de pl/0Sita, cum editi princes ex

editi0ne 0mana et interpolati0nibus D0mitii Calderint pendeat, rati8Iauiensis autem dem seruet integriorem facile c0gn0Scitur. Neque enim h0 tam discrepantia

lectionum pr0batur , nam nimia S - quam e0, quod, cum antea errore perinsignes et miri perSaepe conspirauerint inter perpaucos loco discrepante atque e08, qu0 facile ex incuria librarii uel typ0graphi nato uideamuS, in p0Steriore parte inter nullam fere uiti0rumc0mmunitatem grauissime inter Se discrepant. In numero uiti0rum miro m0d in pri0re parte comspirantium l0nge minima pars haec est Ι, 1. 25. r.

multa. Aliis locis ipsam discrepantiam eandem habere

Quae ratistaviensi 80l traditur b0na mem0ria, editi0ne principe firmatur: I, 1. 231 et fulgent unde

effulgent. - . 23. habenteS. In 0Steri0re parte congruentes l0ci raro obuii sunt atque ii, ut alii facile in utroque libro nasci potuerint, alii cum P0mana editi cum principe concinit ex communi archetypo derivati forte c0ngensum retinuerint ceteris adminiculis tenda, quae uidebantur, emendantibus u in p0Steri0re numero maXime accusatiu0s plurale in iS' exeuntes c0ntineri c0ncedent 0mnes. Sunt enim his l0cis traditi: III, 3. 125 uiridis.

14쪽

95 leuarat. - . 20. caeli. - IV. 6. 35. artuS.

T. 35. pr0pinquo. - . 1. 207. duciS. - 247 laetissime. 5. 3. fulmina. Reliquum est, ut numeremus discrepante l0cos, qu0rum cum enumerati0ne una demonstrabo 08terioremed principis partem uestigia aliterini et ed. 0m premere. Comparantibus igitur n0bis e08J0008, quibu ed. pr. Romanam Secuta orat auct0ritate longius recedit, et interp0lati0hes coniecturaeque D0mitii et l0ci mend0s et integri in 80lis pr. et B 0m edd. sibi resp0ndente obuii Sunt. Neque enim dubium est, quin coniecturae Domitii

reperiantur haec: II, 7. 14 d. r. 0m pateram Vr. patet. - III, 5. 22. d. r. 0m. Si men tua Vr. etenim tua. - , 3. 4. d. r. 0m Cyda lab0r, r.

15쪽

Praeterea uerSus n0 deesse, in quibus digrediantur Romana et editi princeps, vix St, cur dicam, Sed n0nita frequentes Sunt, nam mne fere 90Stea enumerantur.

Quamquam autem cum ex interp0lati0nibus D0mitii tum ex tanta reliqu0rum l0eorum c0ngruentia, ut utraque editi n0n 0dem lante Sa Sit, Sed princep e ipsa R0mana hauSerit, consequitur, tamen his discrepantibus locis, ne repetitionem S0lam editionis R0manae principem iudicemus, adducimur. Quibus digredientibus lectionibus cum emendentur peccata et menda R0manae atque ea emendati0nibus, quae cuilibet facile obuiae sunt, mirum 8Se non p0test, qu0 easdem Sive St 0niectura Siue codicum mem0ria, quae in editi0ne principe reperiuntur, et in aliis adminiculis plerasque in omnibus animaduertimus. Atque in h0 numero l0ci unt, qui

Alibi varietas ex incuria librarii ducenda uidetur:

III, 2 87. d. r. gerit, R0m gerat o. 3. 35. hebetatem R. hebetante. Ex iis uero, qui reStant l0cis manifeStum erit, quamquam plurimum ualeat in editionis principis p0steri0re parte editi0 R0mana, tamen alia qu0

Cum igitur altera pars tam pr0pe ad rati8laui-eΠSem accedat, cumque in altera parte non desint 0ci, qui ad ratistavienSi fidem quadrant, nam Xempla, quae uituli et inar et tu Vr. 0n8istunt praeter torani illud, cuius l0c in ratiSlauien8 istiniaui est SuSpicari licebit, ut mea fert pini0, auct0ritati eiusdem libri, in qu nixa est altera pars alterius lecti0ne R0manam relinquente8, quae cum ratistaviens faciunt, deberi. Sed hoc ita affirmare n0n ausim, ut hanc Summam rei

16쪽

statu0 priorem editi0ni principi partem eundem habere fontem, quem ratiSlauien8em, B0manam editionem sequi posteri0rem partem, adhibit ali0, qu0dcunque est, adminicul0. In pri0re uer editi0ni principis parte uestigia R0manae frustra quaeres, frustra D0mitii emendationes. Qu0d enim lacunas dicunt, in quas incidimus initi0 epistulae dedicatoriae primae, Calderint c0niecturi esse impleta8, re n0n eadem in utraque est. Nam altera prodii88ent prompta atque proposita cuiuis facile c- currebat, altera apta uidetur, qua SuSpici m0ueatur, nec sententiae l0ei neque pati in ratistaviens tradito penitu re890ndens. amen uix, ut iudicium n0Strum mutetur, hac re effici p0test. Nam qu0niam eadem supplendi ratio in margine editionis arm extat, quae editi R0manam aetate superat, hanc emendati0nem, Sit D0miti pr0fecta, ante emi88um exemplum Om. er-

Erg re ita c0mparata, quantum equidem intelleg0, in re critica mnin nullam habet uim atque auct0ritatem editi0ni principi p0steri0 pars, nam quae pauca 0Πae mem0riae Sunt, c0lluvie interp0lati0num et exempli 0-mani auct0ritate obtecta ac demer8a parum intelleguntur. Quae uer altera huius ed. parte cum rati8lauiensis fide arcte coniuncta u0bis sunt tradita, ea in iudici desiluis faciendo adiutura n08 esse nem negabit. Sed haec hactenus. Nunc uideamus quae80 de editi0ne 0mana, qu uincul cum rati8lacienSi 0niuncta Sit, quae Sit eius auct0ritas, quam pr0pe ad ParmenSem accedat. Ac primum quidem B0manam n0 ita ad ratistaviensis auctoritatem quadrare c0nStat quam ed. r. ad illam quadrat. Nam missis iis l0ciS, quibus expl0ratae sunt D0mitii interp0lati0nes, multa dissidere videmu utrumque librum, qu0rum mend08 Sunt haud pauca in Romana, plura errore Vratistavien8iSaeStituunt. Quare pauca exempla, i cum abundantia mnium, quae eXStaut comparas, liceat afferre I, 1. 27 Vrat captiS.

17쪽

artemque R. 0ncessa D0mitius 3 - 83. V. Laurentia,

R. Lacinia. - 87. V. DXuriS R. aut curis. - . 49. V. mixt0 R. miti. - 131. V farra, . Sacra. - . 21. V. regnanteS R. praegrande8. - ΙΙ, p. ed. 26. V. rariSsima, R clariSSima. - 1, 19. V. 0lemnia, . Solatia. 2. 147. V. curae R. cuiuS. - . 14. V. ibi domum, R. iam demum. - 55. V. Scrutatur, B. Sinuatur. 6. 48. V. Unde natae R. inde n0tae.

L0Bgum 8t, Singula ecl0ga perquirere, praeSertim cum affatim exemplorum inuenia p. 12. Pertinere autem ad rem arbitror commem0rari in hoc numer eSSe, quae n011 0manae Solius propria sint

quibusque et armensis et aliae editiones se ratista-uiensis fidem relinquere uideantur ostendere. Unde profecti de armensis qu0que auct0ritate et uinculo quaesti0nem habebimus. Consistit enim armensi cum R0mana et aliis et his locis: I, 1. 27 CattiS. - 1. 0pus mittitur - 103. dixerat ei. - . 21. ymbra.

83 Lacinia. - . 1 praegrandes. - ΙΙ, 1. 19. 0latia. 3. 4. iam demum. III, 3. 40. geniumque. V, 1. 1 laceraS. Quibus addas alia quae80 III, 1. 145. Parm. R0m. uiuentibus Vrat humentibus. - . 84. . . repetebat, V. pectebat QV, 2. 19. . . Super V. Stupet. 5. 17. . R. Iapigeri, V. lanigeri. - . l. . R. aulae, V. alae. - , 1. 36. manet, V. mater. - . .

P. R. agent, V. Tageti8.

Α perspicuum est multum intere88 inter ratistaviensem et utramque editi0nem. Et cum ed principi altera pars cum ratistaviens c0niuncta Sit arcto uincul0, magis laxum 8 uinculum qu R0m et Parm. cum codice c0haerent. Qu0 autem libri inter archetypum P0ggianum et Romanam uel Parmensem inter-ceSSerint, e numero l0c0rum, qui diScrepant, Suspicarin0n 0test. At R0manam ex ip8 Parmen Si quae du0bus anni ante in lucem prodiit hausisse, uix credip0test, qu0 Calderinum uitia Parmen8i Secutum SSe omissi quae haud raro b0nae mem0riae continet 0n est cui probetur. Neque rem Subtilius Spectantem uim atque auctoritatem aliam fuisse effugere p0test c0dicum, qui ParmenSem praece88erunt, aliam e0rum, qu0 R0-

18쪽

mana Secuta est. Nam cum R0m magi magi8que a Vratistaviensis mem0ria digrediatur err0ribus et interpolationibus catens, armensem eamque maxime in altera parte, quamquam ne in pri0re quidem crebra desunt eXempla, adcurate ac mirabiliter lectionibus cum c0 diceconSistere videmuS, qua re, ut putaremu utrumque librum e0dem exempl0 Sum 8Se facile adduceremur, nisi ut caueremus haud paria discrepantium lecti0num numer adm0neremur. Quam uere affirmauerim c0n- Sistere Parmensem lectionibus cum ratistaviens c0ntra Romanae memoriam his dem0nstretur l0eis: I, T. T. Vrat Parm. Quo, 0m. t. - 96. . . prementiS R. potentiS. - 97. V. . 0rruit, R. obruit. III, 2 30. V. P. Tim0S R. rupeS. - 129. V. P. Ac arch. t), R. 0c. - . 22. . . etenim tua , . Si men tua. IV, 3. 87. . . pud0rem R. put0rem. - 4. 10 L .P. 0Π0rem R. am0rem. - . 43. V. P. Ac R. AB. 7. 51. . . Un0, R im0. - . 40. . . lenteS R. arenteS. - , 1. 33. . . Sipelea, . Sipuleia. 231. V. P. Spirat, R. Saepit. - . 54. . . negantem, R. Basantem. - 153. V. uallumque P. uellamque) R. ueniamque. - 160. . . Et, . heu. - . 94. V.

99. . . leoneS R. ten0re D0m.). - 183. . . laseleat, . lanea St. Qu0 uer ad auct0ritatem editi0ni P0manae attinet, c0niecturarum c0pia ipsa Calderinarum, qu0miui18b0nae memoriae eam Sse iudicemus, impedimentum St, imm ip8 editi B0m una cum ea, quae princeΡSappellatur, parens ieeti0nis uulgatae, ut ita dicam, Si, quae err0ribus interp0lati0nibusque cate et eam ditore usque ad Martilandum Silua caStigante8, cumrar relinquere auderent, t0rta plerumque interpretati0ne Seruare ludebant. Iam igitur, quid c0llati lectionum ex archetyp0 oggian sumptarum, quatenu mihi Xpeditae Sunt, nos iuvet, pectemus Quas Si contuleri8rar R0manam cum archetyp facere, Saepe uer eum deSerere m0 apparebit. Nam eadem lecti in utr0que libr0 8t: I, 2. 147. praec0rdi 0mn.). - . 40. 0-

19쪽

A. habiture R. habitare - 105. . am0ri R. amari et aliis l0cis multi8. Quae cum facerent, ut uere dictum uideretur id, qu0 paullo ante statui, c0mmemorare ViX 090rtebat, hanc editionem plane esse mittendam. N0s paucis ad haec additis finem faciam us quaerendi de editionibus R0m etlarm. Nam contra B0manam Parmensem a Martilando laudibus elatam ad P0ggiani exempli demirspius accedere ex e intelligitur, quod, ita ut archetypus ille siluas 80las continebat, ab hac qu0que editione carmina pie desunt. Mem0riam enim ante codicem a P0ggi detectum recentiSSimam Siluarum, quae per t0tum fere medium quod u0catur aeuum obliui0ni datae erant, Otto illlerus in epi8tula quadam Caroli Magni uel eius, qui a Car0l tu SSUS erat, uerso laudat0: Curre per Euboico n0 Segni epiSt0la camp0Sμ reperit, quem uersum legimus in Silii. IV. 4. 1. Mus Rh.

t. XVIII, p. I 89.)Qua ex re c0BSequi ut innumer auct0rum Caroli cura mem0riae n0Strae Seruat0rum in Siluae iure suo iudicat

neque non arbitratur, id qu0d 0bi probari portet, archetypum a P0ggi in Italiam allatum ex ips Car0liaeu fluxisse uel paululum tantum distare, quamuis iam illum errare uiderimus c0niicientem P0ggium in Gallia codicem detexisse Thebaidem uero et Achille idem intere0 libr0 fuisse, qu0rum memoria per mediam aetatem fl0reret et alia multa ostendunt et quae uestigia recens Dummierus in libro Res gestae Berengarii uiperat0riS, Halae 871, in scripto publici iuris fecit, qui exemplis allatis auct0rem carminis Berengarium celebranti cum ali08 00tas tum Statium in Thebaide c0mpilasse d0cuit.

Sed ad quaesti0nem intermissam n0 reu0cari 090rtet Nam ea, quam Supra numeraui, copia uariarum lecti0num, penitus sublatam 88 SuSpici0nem putantium RHmanam pendere ex ipsa ParmenSi Spero oratistavien- Sem autem Parmen Si uel Parmensem ratistu utensi subiectam 88 - qu0d ne c0niiciamuS temp0ris rati0ne nequaquam uetimur 0n erit qui Suspicetur. 0n enim reliquum 8Se videmus, nisi ut, qua auctoritate sit Parmen8jS, Spectemus. Atque Romanam hac editi0ne deteri-2

20쪽

0rem esse, quod miro interdum m0do cum ratistaviensi lectionibus uidebamus armenSem e0nSi Stere, perSuaSum nobis erit. Quare n08 0llationem cum archetypi fragmentis faciendam negligere non decet. Quo facto primum conspirasse armenSem et archetypum manifestum erit nonnullis locis II, 4. 10. non. - ΙΙΙ, 1. 69 grauatiS.

IV, 1. 25 aethere08. - , p. ed. V. 0 utSum. 1. 189. e. - . 98. qui S. - . 68. Simium; multis

uestigia archetypi agn08cere liget II, 8 Arch carpit,

Parm. capit. - 104. . habiture, . habitare. - 105. A. amori, . amari. III, 2. 121. . ad ma88ylas, .maSSyriaS. - 128. . At, . c. - , 1. 2. A ne illaceraS, . laceras alii omnino digrediuntur.

Atqui ne haec quidem editio, ut conuenire debet inter n08, integra et uitiis libera St. Cuius c0ncentus

cum R0mana, Si, ut concedere debemu8, est is, quem supra Statuimus, haud scio an ex eo ducendus sit quam rem pr0 certo affirmare minime ausim, qu0d inter c0dice eos, quos sequuntur ParmenSi et Romana, unus Drtasse fuit, ex quo integri 0re seruata mem0ria utraque editi manavit. Qu0qu0 0do autem res Se habet, editi0nis Parm. ita ut principis prioris partis in iudici critie rationem esse habendam c0nStat. Imh0sus Parmensem attingens de Silv. 0nd. crit p. 8 sequae t0ta pendet ex editione principe addit, dicit autem Venetam re uera principem. Iam n0 qu0- modo poterimus illi istud 40ncedere, qui multa uideamus

Quaeramus igitur, quom0d re uera iudicandum sit. Nam quin Imh0fius errauerit, intuenti quam Saepe discrepent in ipsa l0c0rum in0pia, qui publici iuris Sunt, dubium 8Se non p0test, quibuS, ne p0Ste repetam, Vratistaviensis fidem adpingam liceat Ι, 1. 18 Ven.