Quaestionum Statianarum. Particula I. Dissertation ..

21쪽

Equidem malim eodem m0d Venetam ad archetypum accedere, qu ParmenSiS, ita ut utraque editio aliis manuscripti usa uideatur, quamquam n qu0ndam libro c0nprehensas amba fui88 n0 ita repugnab0.Τamen non praetermitto Venetae fidem, quae et iis quos attuli, l0cis et aliis relinquit Vrat auctoritatem multo inferi0rem Parm. editi0ue uideri. Qua de causa et in bonam mem0riam et in interp0latione incidimus

quarum in numer ea e8Se, quae gl0SSae dicuutur, elucet ex II, 5. 26, ubi Ven. 0ntra mnium librorum c0118ensum gladiat0r cum germanuS 0mmutauit. Atque

ipsa c0llati0ne archetypi, si facere uellem, nihil fore ut efficeretur, intellexi, 08tquam rarissime iisdem locis uersari, qua lecti0ne ex utr0que libro c0gnitas habeo expertu Sum. Quamuis autem crebri in l0ci alienia ratistaviensis fide, persuaderi tamen mihi n0u 0test

Venetam cum R0m et editi0ne, quae princeps u0eatur e0dem SSe 000. Quare equidem hanc editi0nem ad emendanda Siluas conferendam 8Se arbitror. Venimus denique ad Parisinum codicem emendationesque margini eiu adpictas. Quibus quamquam Siluis medicinam afferri penitus p0rtet negare, rem mitti non licet, ne in err0re incidamus eos, per qu0 Imh0sus uehementer lapsus est nimiam auct0ritatem margini

tribuens. De ipsius c0dicis facie Imh0fius in libolli saepe laudati p. 36 0ngius disseruit. Qu0d autem paullo p0st hunc codicem interp0lationibus Calderint scateredem0nStrabat, Superuacaneum erat multi enarrare, cum, quo uinculo cum ceteri adminiculi c0niunctΠ8 8Set,

pauci c0mmem0rare Sufficeret. Nam hunc librum inde a libri II ecl. 2 accuratissime descriptum esse ex editi0ne, quam iniuria principem u0camus, id quod O. Mulierum non fugit Quaest. Stat Berol. 1861 p. 5). exempli lon

typographi menda et paruul0s err0re ips08 librarium depinxisse apparet Pri0 uero huius libri pars, quae

22쪽

20 in II, 2 terminatur, maxime ad editi0nis R0m fidem accedit, neque deSunt, quibus loci principem plurimum

ualere diceres, ita tamen ut, quomodo Summam rei SSestatuam, diiudicare n0n 08Sim. Id autem non praetermitto hanc partem nequaquam interp0lati0nibus Calde-

Idem autem codex qui ab alii ali tempore correctus uidetur, qui uel uariante lecti0nes uel emendati0ne Sua inter lineas p0suerunt uel Superscrip8erunt interdum inter has emendati0ne meliorem lecti0uem prodere uidetur, quam cetera adminicula cum ipso rati, quae, utrum 40na memoria natae Sint an e c0niecturis pr0sectae, perae pretium S accuratius Spectare. Neque Imhosus ex his emendationibus alia ad ratisi pertinere, alia cum Veneta facere non animaduertit. Cum

uero . Mulierum, quae in marginibus libri arisini adparet uaria lectio, partim ab exempl0 0n uidetur

UeniSSe, partim pr08pera e0niectura esse inuenta offirmantem recte iudicare intellecturi simus, alienum n0nuidetur quaerere, num ex emendationum genere atque

natura, quale illud bonum exemplum fuerit, perspici possit Vrati8lauiensem enim aliquid ualere ad marginem manifestum est ex c0pia l000rum, quibu mend0Sis etiam alter cum alter c0nsistit: II, 3. 45. Icrutatur

4. 15. 0nuiuia. - III, 1. 120 inuida. -- , 51. ecce. - . 164. 0nga. - 200 lucida. - IV, 1. 45. dei. - . 30. Supra. - . 92. 00isera. - 58. et cultum. - , p. ed. V. 10 Sum. - . 28. magnam. 35. labente. - 83. rauc0. - alia

Multo crebri0res ii 0ei sunt, quibus arm una cum Vrat et margine tu integram tu deprauatam mem0riam prodit. Neque aliis l0cis marg0 08 deficit,

eo dic0, quibus cum un0 Vrat iuStam mem0rium praebet: , 2. 123. angustum. II 6 43. err0re. III, 4. 2. dignius. - . 50. uitamque. - IV, 7. 55. timavi. Longe autem maximam partem emendati0num nam permultae sunt, interdum per Singul0 fere uerSu ad-8criptae eam 88e, qua menda et uitia PariSini ex c0n-8enSu mnium libr0rum tollantur eaeque lecti0nes in discrimine nihil valeant, cuiuis facile intellectu est Neque etiam inh0fium perperam iudicasse dixerim marginem

23쪽

n0nnunquam miro modo premere Venetae uestigia, quamquam, i eiusm0di loco cum rati8lauiensis concentibus c0mparauerimUS, rar0S 08 88e 08 0 praeteribit Cum igitur Innin dubium 88 n0 90SSit, quin corrector lecti0ne margini adpingens exemplo adoratistaviensi mem0riam quam pr0xime accedenti Su sit, ne de Veneta editi0ne idem affirmem uere0r 0cis ita c0mparatis, ut fieri p0tui8Se concedendum Sit, quin, quae paucae lectione c0BSpirante inn0tuerint, eae alii cauo Si debeantur. Ad summam igitur marg0 Pari8ini exemplum SecutuS St, quod rati8lauiens multo magis resp0ndebat, quam ParmenSi uel R0manae, praeterea autem ex ipsa Veneta uel ex exempl0 Venetae simili hau8i88 uidetur. Quare c0rrect0 libri arisini, licet nihil n0ui pr0dat lecti0nibus in ipso archetypo Suo X- Stantibus, tamen in aliqu0 numero fuisset, nisi idem abundanter animum exercui88 et coniecturi atque iis, quae interdum optimae sint et b0nae memoriae suspicionem m0ueant. Neque paucae eiuSm0di sunt, ut indolem et naturam Suam prae Se ferant, et quo Imh0fius enumerat 000 Solius margini auctoritate reStitut08, eos plus minus bene excogitatas interpolationes S8 nemo non perSpiciet, ut II, 2. 143 margo uiuite, it discite.

Marklandi et Geuarti emendati0nes auct0ritate nihil Superant. Neque aliter re Se habet alijs 0cis, quos Imh0fius p. 39 laudat, inter qu0S V, 3. 195. eni0μpr ceter0rum herinnyS uehementer interpretati0nem red0let. Itaque tantum abest, ut cum Imh0si minimam tantum auct0ritatem his lecti0nibus tribuam, ut tanti faciam, quanti coniectura iacere par St. Sed cum Imh0sius ali0s et mult08 0d0s neglexerit, quibu emendati0num ind0les accuratiu perspicitur, ut eorum n0nnull08 viri d0ctiSsimi err0rem prodente adu0cem mihi permittatur: I, 3. 3. 0nat. - 4 45. tibi II, 1. 88.

At summa rei paucis repetita suem faciamus inli

24쪽

quando Nam quaecunque exstant adminicula eritica ex e0dem lante, 0ggian illo archetyp0, derivata esse demonstrauimus, ea autem n0B X pS archetyp prosecta esse, sed ex libr0, qui illum c0dicem Sequeretur, ex quo et rat et edd. arm et R0m ita ut haud dubie en originem ducerent pluribus pauci0ribusue manuscriptis intercedentibuS R0m uer alteram d. pr. partem pendere et X pS hac principe, quae u0catur, c0dicem aris inde ab libri ΙΙ, . alteram uero eiusdem principi partem e0dem lante Sam 88e, qu0Vratistaviensem, id qu0 de Budae suspicari 088ediximus. Neque Sine quadam ueritati specie arbitrati Sumu R0manam, armenSem, Venetam inter se arcti0reuincul c0ntineri, quam cum Vrat. Si igitur quis siluas emendare u0let, primum c0llati0ne illa archetypi utetur; quae cum paucis tantuml0cis iudicium criticum adiuuet atque pr0uehat, Nohlius iure su quasi fundamentum rati8lauiensem, licet inter-90latu Sit, 8Se affirmat, quem sequi scimus editi0nes illas emendatas, arm et principi quae u0catur pri0rem partem et Drtasse Veii Nec Budaeum praetermittendum arbitror, cum de Salisburiensi dubitare liceat. n- emendata igitur adminicula, neque id de udae0

Caput L .

us codicis uralislauisnsis ui atque auctoritata

Imh0sum c0dicem rat depictum magis quam de-

Scriptum 88 ex exemplo P0ggian0, cuius iactura nimis dolenda n0 e88et, putantem uehementer erra8Se iam antea dem0nStratum est. Nam quamquam hunc c0dicem ex archetypo u depictum esse n0 nego, tamen hunc archetypum P0ggianum illum n0 fuisse summopere doleo, id quod ex innumeris et mendi et erroribus librarium Serm0nis latini penitus ignarum prodentibus satis sciri 90teSt. Atque equidem, p08tquam N0hlius expl0ratum fecit, quae interp0lati0nes in rati8lauiensi ex8tarent, eaSuo omne in editi0ne principe inueniri, ab hac re ordi-

25쪽

endum esse putaui. Quam ob causam du interp0lationum genera distingui 0sse facile videmu8, qu0rum alterum iam in c0mmuni lante utriusque libri dominabatur, alterum postea natum est. Itaque rati8laciensem, si ceterorum adminicul0rum auxili0, quibus uti par est, utimur, sed maxime pri0re parte editi0ni principis, liberatum iri iis uitiis per0, quae in p0Steri0re numero Sunt. Neque igitur Imh0fius editione contra Vratista-uiensem nihili faciens nobis laudandus St. Quae cum accuratius quaerimus, primum mittamu tum necesso est innumerabiles fere loc08, qui uel in ratistaviensi, uel in editi0ne principe, uel in ali qu0libet libro librariorum err0ribus, peccatis, incuriis debentur. Quo facto tamen haud exigua c0pia interp0lationum restabit. Jam igitur, ut uia ac ratione progrediar, inter emendati0nes a N0hli detecta esse, quarum editi princeps

communitatem non habeat, primum dem0BStrandum St, has dic0 I, 2 42 Arch. d. r. frequentiS Vrat. Sequenti 236. A. d. r. imagine V. in agmine 3. 00. . pr. 0ctum V. dictum 6 43. . ueScimur, ed. r. 8Scimur, V. deStitur In altera vero principi parte c0n en8um cum Arch. contra Vrat retentum SSe apparet IV, 2. 25. . ed. r. aethere08 V. aethere0. - . . . d. r. Dberar, . quear. - . 98. A. d. r. qui, V. utS

234. . d. r. urgebant, V. urgebat et ita Politianus c0ni. - . 68. . d. r. Simium, .

Summum.

Cum uero ed. r. his l0ci uel cum reliquis conspiret uel lecti0nes Vrat eae sint, quibus facilius Su- Spici err0rum moueatur, quam interpolati0num, haud

dic principe rat fidem debilitari atque frangi. Quare

his l0cis adducti p0steri0rem principi partem contra ea, quae ante di 88erui, auct0ritate priorem aequare neque altu quisquam neque ego unquam arbitrabimur. Attamen id dubium esse n0n 0test, quin prior editi0ni principis par interdum urchetypi fidem Seruauerit, ubi rat. interpolati0nibus mendosior factus est, id quod de armensi nos affirmare p0Sse, ex iis, quae dei atque auct0ritate eius allata sunt, intelligitur. Ducibu enim editi0ne, quae princep appellatur, et ceteris; quaes in iudici erilico in aliquo tumero Sunt.

26쪽

interp0lat0rem his l0eis p0titum esse inter n08 conuenire debet, ut mea fert opinio: I, 2. 21 Vr nimb0, it tymbra, D. Haud ad h. l. hymbra, Thymbraeus haud rarambula fiunt, ut Theb. VIII, 202 silv Ι, 2 222 IV, 7 12, - 2. 109. r. Finierat tenera, ed. pr. DempSerat et tenera, magiS ad ceterorum Dixerat et tenera , qu0 a Domitio profectum eSSe aiunt, quadran8 At uero finiendi uerb0 Statiu ea, qua h0 l0c exstat, ut bis in Thebaide utitur, I, 283, V, 753; nu8quam uer in SiluiS, cum ἡDixerat 'persaepe et in lyrici et tu epici 0buiam sit. - 2. 195.c0niugii Vr , qu0d Statius nuSquam Su8 8t cit. Iun. connubii. - . 203. r. Nitidae-PiSae, ed. r. mie, aliae inladae uel intiadae, aris tumidae, quod Marklando pr0batur. Qui autem librarius nitidae uerbum quotidian usu expeditum cum semie uel alia quadam lectione inepta c0mmutaret C0ntra facile ex semie cill0 uel ceteris lecti0nibus sci0lum quendam nitidae feci88e,

multo pr0babilius uidetur, praesertim cum uerb0 Ditidus hac in ecloga paene ad nauSeam p0eta Su Sit, VV. 145, 147, 150, 213, D. Haud ad h. l. - . 13 Vr UittiS, cti myrti8. - . 36. uena, it luna, qu0d iure r0n0uius et . Bentletu maluerunt. - . 21. berecinti d0S, cit crebre Dyd08. Handium n0s equi decet u8picatum rem alludere ad fabulam quandam 110Strae mem0riae ign0tam qua rei ob8euritate una cum corruptela, quam librarium in ii exempl0 inueni88e HeriSimile esset, hic adductus . berecyntid0s infantibu8 expeditum Scriberet. - II, 2. 39 Melp0m0ne, it Phe-

cit earuS. Canis nec pr0pter temp0ris rati0nem, neque pr0pter metri c0ndicionem ferri potest . - . 60 fluminibuS Rheni uagantis, cit culminibu Remi uaganteS. III, ep. u. ID Marti Vr. amantissimum, cit amariSSimum. - 1 12. feliX, cit uel0X. - 1 156 praecedere, it praevertere. 2. 3. 0uti, cit divae, P0nti interpretationis ind0lem prae Se fert, quam ne laudemus, yderibus p0Πti, quae Sequuntur, uetimur. - 2. 13 3. r. lit0ra, cti. Pectora. - . 164. 0nga, it plura. L0nga X interpretati0ne SuperScripta l0nge ruenire persuaSum habeo. 4. 68 lenire r. cit. 0llire. Cum enim nec semollire neque lenire ea ui ab ali qu0dam auct0re usurpatum

27쪽

ties de iis h0minibus adhibitam, ut Sunt cinaedi, Spadones, alii, de quibus BuSquam loc0rum lenis dicitur, Cic. 0rat. I, 2, Catuli. 25, 1 et 10, Mart. III, 3. 4. 4. 8 Vrat pectebat et ita Parm. quare gl08Sam uerbo serepetebat adscriptum fui88 Marklandum n0 praeteribat cit repetebat, est Theb. VI, 541. - IV, 2 370. 0rdida rura, cti. 0bria rura. - . 47. r.

cycl0pe8, cit. Telchines. Interpolator rerum diuinarum haud gnaruS, cum elchine ex Graec0rum opini0ne periti88im08 utS8 deSciret, qui metalla c0ncoquerent et caelarent, cycl0pe8, qui infantibus etiam expediti sunt, quamuis ab antri Idaei abh0rrerent, lamen in eorum l0eum SubStituit. - , 1. 1. r. arct0S archetypum tam in V., qui Sequuntur, tribus iusne mutilatum fuisse, quam in h0e uer8u, in quibuS, quae rat mem0riae tradit, ea a ratione di8cedere non St cur c0mmem0rem. Quare Marklandum auster coniicientem iustam emendati0nem exc0gita88 facile apparebit c0nsiderantibus n0bis, quattu0 coeli plaga deSiderari.

3. 28. r. magnam, it magno . Magnam j0cabulo

uocem iuxta posito deberi facile intelligitur. - . 3. Vr rauco cit trunc0 cir Theb. VIII 620. Raueus dicitur de tussi, Lucret VI 187, de ranarum u0ce Quid met. VI, 377, de pici8, id V, 78, de Simii id. XIV, 100. neque n0n de palumbibuS, Verg. ecl. Ι, 58, de cicadis, d. II, 2 sed quid luscinii cum raucitate γat truncam earum uocem diei 0SSe pr0pter querelae Similitudinem, quam ubique uetere e0mmem0rant n0 tum eSt. - . 86. r. hiberna8, it hyber0S. Hibernasμ quod e0is' gentibus lebetur, metri rati0ne propellitur. 3. 209. r. 110taque, it luStrataque Martiland0, eum dubitaret, num recte dici 088et luStrataque , coniectura m0u8trata nata Si et ea, quam ueckius et Imh0sus n0u pr0barent, qui e n0ui quid reperisserat Vrat emendatum iu0ta l. e. ign0ta pr0pere receperunt. Quod eniti ipsum pulsaudi uerbum iam id ualet, ut uocabul0 ign0ta mi880 Statium ad0leScentulum aduenam atque h0spitem in MuSarum luc fuisse significet, salsam lectionem pr0bant, quamui urgeat alter Siluarum locus V 2. 20, ex qu aduenarum S8 lares pulsare discimus Atque cum Ἀlu8trata' m0n tam rau8picionis

28쪽

ansam non habeat Markland qua est 0rositate l0cum caStigante, quam ad 0cales luc0s, id qu0d Statianum

naeaque, e qu iure u Gronouius enneaque fecit probantibu Benilei et Handi0, qui henneaque malunt. Multo autem frequenti0ra ea Sunt exempla, in quibu8, utrum ex emendati0nibus u0luntarii lectiones riae sint, dubitandum est, an pr0ficiscantur everr0ribu et peccati librari0rum, qu0rum, quamuis numer0 GSe reperiuntur, du adV0c exempla, e quibu8, quemadmodum reS sit, appareat ΙΙ, 1. 204 Vr multaSque, it mutaSque

Quod autem editione principe, quae u0eatur, his locis

0p0rtet, integram lecti0nem in eo e0dice exstitisse, qui communi utriusque libri lans erat. Neque tamen illum exemplum interp0lafi0uibus et erroribu uaca8se iis pr0batur l0cis, quibus Vrat lecti0nibus cum editi0ne principe c0nsistit dissidens ab archetypi fide. Unde efficitur, ut, quem auct0ritate

cetero premere atque urgere dicunt, i c0dex ipse, cum certe dua manus interp0latrice eum e8Se expertum c0nStet, n0 tanti ducendus sit, ut nos ill uti duce, quibus l0cis aliis caremus pibus, iustam mem0riam restituturos esse peremus. Attamen quamuis Imh0fius non tam falso affirmasse dicendum sit, n0n 8Se cur Marklandus iudicauerit illiarum mem0riam magi eSSe 0rrus tam et emendati0uem muli mai0rem et lab0rem et Sagacitatem agitare et multis l0eis multi seri n0up0SSe, qui manu p0etae restituatur: 0n 0terimu8n0n 0nfiteri Siluas ea script0rum antiqu0rum c0nditione urgeri, qua qui mendosis et interp0latis c0dicibus 80lis n0Strae aetati eruati Sint, urgeantur. Licit igitur rat. 0 sit ea praeStantia qua uulgo credebatur, tamen i cum ceteris administulis eum c0mparauerimuS, ea mult0 0steri0ra 0 00dice esse facile apparebit. Nam miti editi0nes illas, quae S0lae men ti0ne dignae sunt, proprias et crebras habere interp0-

29쪽

lati0nes, id qu0 antea dem0nStraui tamen rat haud rar auct0 est lecti0num, quae iudici ac rati0ne usi B0 90SSumu B0n probare. Cuius rei cum N0hlius archetypi 0llati0ne duce n0nnulla specimina collegerit, alia supplere cogito, etsi deest 0na dux illa, collatio. Quaerat Drte quispiam, quibus causi Handius, nam

auctor St err0ri8, et qui eum Sequebantur, e sint adducti, ut ratistaviensem tanti aestimauerint; nam temere illos fecisse nem credet. Neque difficilis res est ad intellegendum et ea, qua efficiatur, ut nos quoque c0dicem cum ceteri e0mparatum ptimum putemuS. Nam quamuis emendatus atque interp0latu sit, tamen multis l0cis solus medicinam affert. At uero qu0niam res ita Se habet, ut multis demonstraui, cauendum erit, ne c0dicum mem0riae, qu0d 0niiciendo exe0gitatum est, id tribuente peccemus. Nam c0llatis iis l0cis, quos Politianus nobis seruauit, me temere et Sine causa hocm0nui8Se nemo dicet, quia rem0t archetyp pleraeque interp0lati0nes uix dubitationem nobis iniiciunt. Itaque Semper hunc errorem effugere n0 90SSe omnino negarim. Pervenimus igitur ad eam quaestiunculae partem, qua n0bi dem0nstrandum est, quibus l0cis ratistaviensi ceterorum adminicul0rum fidem rem0ueat atque obtegat Pa880ui0, qui primus haec praestantiae Signa c0llegit in ind. lect Vrat. aeSt. a. 1818μ, aetate Uecessit Imh0fius p. 40 et 41, quem manifesta interpolationes b0nae memoriae loco habui88e, quo err0re utebatur in aestimando rati8lauiensi, mirum n0n est. Cuius rei, quam l0ngius facere exemplis n0n iuuat, duo nunc sufficient: I, 2. 203 nitidae, et V, 3. 209in0taque Ad eum igitur numerum, quem Imh0fiu conscripsit, alium addere mihi liceat, quibus l0cis rat uel 80lus uel pauci adminiculi adiuuantibus iustam mem0riam

Serua8Se uidetur.

I, 1. 2 Vr per auras et ita Senensis et Lipsit c0dex), et t. peractum. - 2.14. r. VultuSque et ita Parm et Ven.), alia uultumque. Quamquam Marklandum, qu0d de numinibus ait illustri0ribusque pers0nis Statium plurali numeroseuultus iSurpaui8Se, multi e loci apparet errare, D. I, 2. 7 105 2ll. alia tamen c0ncentu syllabarum exeuntium: deum crinem uultum, ut uultuS praeferamuS, efficitur. 2. 22. r. violis, cit. 0llis. - . 44. r. SediSSeS.

30쪽

dit uenisse uel dixiSSeg. - . 63. r. profatur, cit profatus Cuminandi esse mali quam cum Queekio, cum profatu8 ad leuiusculam uostem init S pertinere interp0Sit enunciat id qu0d ferri p0sse non negarim minu pr0bandum mihi uideatur. - . l. Vr duraSe, B0 ut III1h0fius laudat, durare , quod illi in fide Vratistaviensis nix placet tamen duraSe per errorem ortum SSe pro ceterorum durasse muli probabilius uidetur Ven et Parm. Superesse, qu0d interpretati0nis instar haberi oportet - 2. 94 Alterum errorem et Ρass0ui et Imh0fit 0rrigere mihi ideat, qui , ,h0B0reS

rem legamus littera , ut saepe in sine uer8uum fit, in latere collocata E. - . 7. r. Hic cit. Huc Marklandus ratisinutensis Sus expers mallem, inquit hic pr huc, ut V. 57, ubi male Bernartius his. Imh0fius uer0 pinione audaci0 coniecturam ratisis utensis fide

c0nfirmatam tamen pellere Studet. - ΙΙ, epiSi ded. V. 26. r. rariSSima, it carisSima uel clarissima. Cum Marklandus, utrum clarissima an rariSSima praeferat,

vehementer dubitet laudans IV, 8 32 et V, 1. l. :0mnis dubitatio tollatur cum his l0eis tum sententia ecl0gae neceSSe St, ad quam P0llae Argentariae commem0rati pertinet O. 27 versa et ita Imh0fius), contigit, ut locos accom0dat08 repererim: heb. VI, 214.

Vr patet aut cit pateram et. - . 79. T. Uid Ctt. Quin III, p. 5. r. Ypaueris, cit expaueaS. Id enim templi SpeetanS, qu temp0re P0llius celeritatem eribendi poetae sua in uilla uersanti admiratu8 St, tatius epistolam seribit u0mod autem praesen templi Sirruerit, p0Stquam ad , Scias qu0d antecedit animum attendimus, acile liquet - 1. 145. Vrat humentibuS, cit uiuentibus uel uirentibus. - . 60. r. degenerabit, et t. degenerauit uel dedignatur. - . 5 Vr ecce, cit . inde uel unde. - 87. r. ferat, it gerat uel