Panegyrici veteres

11쪽

S. P. D.

BIIHI quidem, saepenumero hos Pan Trico consideranti, quorum fidem in contexendis Patris nostrae, sub Dioci uano et Constantino Annalibus praesertim secutus est, omnibus ad Historiam scribendam praesidiis paratus, Janus Wisgennarius, quosque praeclaro et valde laudabile a pellat Pontanus; bonos oratores, et ad Atticae eloquentiae exemplar, ipsius: praeceptorum regiorum Ructores,

Barthius ' mihi igitur hos considoranti dubia saepenumero sui ratio, quid esset, cur, inde a Grutoro, in iisdem limandis nihil persectius protulerint illi, qui in his elaboraverint,

summa quamvis essent eruditione, et non parva in talibus auctoritate adeo enim in locis, longa temporum injuria affectis, negligenter versati suerunt, ut ne libelli quidem, quo Variantes ex codd. Veteri et Vaticano, lectiones Claudii Puteani industria congesserat, ullam habuerint rati nem, quamvis illos ex ed. Parisiensi sugere non debuisset, tantique esset pretii, ut ex eo quam plurima restitui selicissime potuissent. Is demum erat clarissimus Schwa gius, a cujus intelligentia hoc non erat remotum, cum aliis quoque codd. adjutus, ad utrumque amertini Panegyricum sese applicaret observationibus illustrandum, admo-

12쪽

dum eruditis, sed justo, si verum latear, Iongioribus. Cum vero reliquos in aliud tempus seposuisse Panegyricos mihi videretur, neque adhuc in manus hominum L es angi Isegeri, Philosophiae in Academia Alidorfina Prosessoris, pervenisset editio, ampla eorum seges supererat, in quibus ingenii vires experiri, et locis librariorum praesertim inertia laborantibus opitulari liceret Telam hanc sibi pertexendam sumserat olim in Praelatione ad Plinii Panegyricum

pater meus, fidemque datam in Pacato solvere coepit reliquam spem morte pervertit is annus, qui ipsius amorem, et curam mihi eripuit, cui, etsi non parem, pro meo tamen studio debitam semper meritamque reserre gratiam pietas jubet. Cum vero in ipsius commentariolis nihil invenissem elaboratum, aut persectum, quod hujus esset operae proprium, sed tantum ascripta ed. Cellarianae conjecturas, locaque eorum, qui sparsim ad hos Rhetoras quid contulissent, nescio, qui actum suerit, ut ipse manum admovere coeperim, eo quidem successu, ut ad pag. 29 jam perrexisset typographus, cum anno 1774. Iuris in illustri civitatis Groningo-Omlandae Academia docendi provincia mihi omtingeret, in qua cum ad alia, et ab hoc studiorum genere

remota me magis conferrem, omnem hujus operis curam in

ipso velut partu abjicere, aliorumque auxilio relinquere ex re mea mihi antiquius videbatur, speranti, fore aliquem, qui majori otio, et ingenio maturiore opem afferret. Neque spes me destituit; is enim erat cl. Isegerus, omnibus accuratae doctrinae copiis assiuens, cum anno 1779. duobus voluminibus, forma octuplicata, hos Panegyricos seliciter admodum in lucem protulerit, cod. Schwargii, iisdemque ex Gudiano excerptis, quae Pene me servabam, adjutus. Ita nihil erat, in quo mea, quantulacumque esset, opera Iocari amplius posse videretur. Lapsis ita 14 annis, tamen evenit, quod futurum non suspicabar. Typographo enim, cujus sumtu priores illae, de quibus dixi, paginae ty-Pis essent excusse mortuo, cum alii emtionis titulo omne sibi jus comparassent, hi quidem non destiterunt, quin

quotidie hortarentur de promissi fido implenda, iisque non

13쪽

PRAEFATIO. 101 premendis, quae non parvo labore in hos Panegyricos com gesseram atque ita, quamvis o felicissime peracta gloriam Iubens L aeger relinquere Voluissem, tandem metum ab his, tum vero ab amicis, quorum judicio non parum tribuere soleo, Vinci passus sum, et ad intermissas Iucubrationes, aliorum magis voluntate, quam meo quidem consilio, redii. In enarrandis, quae alument fuerint, non diu te in limine morabor. Primum ex putemis schedia. excerpta adhibui ex codice Gudii praestantissimo, quae in Bibliotheca

Guelphemnana servantur, Cortii manu descripta, et ex Longotii humanitate ad patrem meum missa. Haec autem sunt eadem, quibus plerisque in locis usus quoque est 3 aegerus, quemque Gudianum 1 appellat, ipso autem nomine, quo in notis ad Pacatum significaverat pater, retento uelphemytanum. Deinde Vossii excerpta consului, ex Bibliotheca Midens descripta, sed, ut mihi

quidem videtur, non ex eodem codice depromin. Quaedam enim a Puteant variantium libello nihil discrepant, nisi quod additus sit Panegyricorum ordo, alia etiam in quibusdam lectio, de qua fideliter monui. Quaedam vero ad amertini Panegyricum aximiano, ejusdem

Genethliacum, et Eumenium Constantino ad cap. VII. aliunde sunt hausta, et saepenumero a Gudianis, et Schwaria cod. distant inuare suo loco notavi, quid in iis legatur, quamvis in Praelatione ad Plinium horum Vossianorum

cum Gudii codice consensum pater agnoverit. Id vero aegerrime sero latere variantes Hacii manu notatus, quas in Gallia olim possedit Catherinotuse neque ad munus suisse cod. D. Marci Venetum, quem habuit Patarolus, praesertim cum Parce eodem sit usus, quique cod. Eumenii

Ita in Genethl. i. s. Vossiana a quaeritu Adde limen Constan- habent inquabilitate Ix s.felieiιate; in II. . quae omnia in Gud et

XIria immodicos eod. cap. n. 2 suae; Schwargit aliter leguntur, ne plura ibid. n. s. quanta eum; IV. 2. Iove cumulem.

14쪽

quo alii Parisiis in Bibliotheca Regia, et Coibertina apud

Finitimum est, ut de editionibus exponam sed cum plerisque usus fuerit t. aegerus, otium mihi faciet accurata ipsius in Praefatione diligenti Quam tamen comparare haud potuit, ex antiquissima uteolani, de qua ad Plinium pater meus, variantes addidi. Praeter tertiam M. Henrici Stephani 1604. quam consuluit Iasgerus, vidi qum quo ejusdem secundam 159i primam dederat 1581. do qua

Μodius, omnes autem minori sorma, et accurate Frobenianam, iis Rhenani, secutus, quare unam Stephanianum

nominare in variantibus suffecerit. Ab hac vero differtiata Paulli Stephani, an 1600. Livinei textum praesertim secuti, quam 1625. repetierunt Petrus et Iacobus Chouet, illam vero Henrici Stephani Petrus Chouet 1632 utramque

in suo edd. catalogo omisit aegerus, ipse autem, propter eonsensum cum Stephaniana, in notis neglexi posteriorem. Silentio quoque praetermisit aegerus Visam a me edit.

Jens 1650. et Francosurti ad Viadrum 1665. quam abrucii auctoritate Andrea Rivino tribui, quamvis de eo nihil

in Praelatione monuerit typographus Closemannus guntur ad imam in ea paginam conjecturae, mersoque tamen Rhenani. Ex his, aliisque edd. variantes diligenter notavi, ne quid deesset, quia ad Mamertinum ita praeiverat Schwargius, quamvis ceteroquin plerasque potius omisissem; Dhil enim habent, quod non aut Rhenani, aut Livineti textui conveniat. Eumenii pro Instaurandis Scholis editionem cum Schwargii notis, et Rhetoris vita, an 17l6. quam memorat Harlesius, non vidi, neque ejus meminit aegerus, qui tamen inde Eumenii vitam, et Schwargi notas sorte

transtulerit. Eruditorum observationes, etiam aliunde collectas, com-

15쪽

PRAEFATIO. Is posui, maximam partem integras quamvis ex iisdem munii et Patares quaedam adhuc omitti potuissent, in vii xum jam gratiam addita. Vellem, his adjungere ligui et Casauhoni notas, quas memorat Livineius,' aut P. Roue. Tu, quas Weitrius,' si modo hae ad homo Rhetora pertineant. De Franciscimodii promissis nihil habeo, quod affirmem neque etiam, unde qua ammitteris ii not hauserint in sua edit Parisienses sunt enim in iis, quae ipsius Reliquiis Conjecturaram in Panegyricos a uente Conveniant, quas . Velsero an Isin rana ima edidit Insulae ad lacum Acronium an I 604. par primae Parsen ticorum Goldasii adjunctas sed sunt etiam, quae ibi non legantur, in quibus cum saepe in ed. Parisiensi additur, probat Rittershusius. suspicor ex margine cujusdam ed. esse descriptas, quare illud probat in probo mutandum duxi. Sed praeter has alias adhuc Rittershusii notas videro debuit Acidalius probatam enim amitterahusio Iectionem memorat, cujus neque in Conjecturarum Reliquiis, nec in ed. Parisiensi est vestigium et forte ex notis hisce diversis tollatur, quae mihi saepenumero oborta fuit, dimcultas, qui lactum sit, ut Acidalii conjecturas nunc laudet Ritterinusius, nunc Rittershusii Acidalius quin si verum sit, Acidalium an 1595. esse mortuum, quod ex Fabricii testimonio confirmat ci collega noster, Saxius mon video, qui Ritterinusii conjecturam, quae in Conjecturarum Reliquiis, postea editis, extat, commemorare potuerit, aut

etiam Gruteri sententiam. cujus an I607. domum prodiit editio.

syllog Epist. Burmanni tom. I. et de eadem Goldasti, ibid. VIII. I. p. 640. et saepe aliis locis. Ad Petron Satyri eap. I20. p. ' Ad Eumenium Constantis. II in

669. a. ed Burm. n.' Syllog Epist. Burman. d. l. p. ' Onomast tom. IV. P. 36. IIo. In voce resti vere ad Incertum Praeterea in Parisiensi omittun Constantino VI. 2.

16쪽

Quae ad ipsos Panegyricorum Auctores Pertinent, Prae' termitto, cum ad cujusque Sermonis initium copiose de eo exposuerim. Ut autem his eram me saepe scripturam reddidisse mihi videor, ita lucem quoque ex rebus gestis attulisse, praesertim in Carausi expeditionibus, eademque de caussa Baunii Vitas addidi. Et quoniam numeri, in quos capita primum divisit Cellarius, longa jam consuetudine in laudandis locis sunt recepti, ideo mutare nolui, quamvis ceteroquin divisio parum justa saepe videri queat. Vale, Lector, et fave Scripsi Trajecti Batavorum XII.

17쪽

SORIPTORIBUS priscis accurate recensendis et interpretandis tantum temporis et operas viri docti, iique permulii,

impenderunt, ut Omnia jam praecepta esse, omnesque hac in re labores frustra et temere suscipi nonnullis videantur. Quae sententia, licet prope absit a veritate, tamen non Potest ita prorsus probari, ut in magna copiarum assiue

tia nobis aliqua deesse, et non Omnes omnino auctores e teres pari sortuna usos esse, non agnoscamus. Inter eos,

qui fere neglecti adhuc jacuerunt, sunt profecto Panegyristae illi, et laudatores Principum Romanorum, qui, Diocletiani inde aetate usque ad tempora Theodosii, ingenii et lacundiae laudo ad Ciceronem ac Plinium, et ut quisque

illis est proximus, aspiraverunt obfuit, Puto, oratombus his judicium eorum, qui, cum illos a Vera loquendi norma interdum recedere, et levibus atque inanibus sonis ludibria quaedam excitare viderent, parum sibi placerem culosum istud et argutulum genua dicendi ostenderunt. Verum hoc non debet eo valere, ut legendis scriptoribus hisce stribliginis et ineptiarum contagione contaminari arbitremur. Nam praeter quam quod optimum quemque ad imitandum sibi proposuerunt, ipsi ab ingenis artibus, do trinis adeo fuere instructi, ut jure ac merito studiosis elo

Collatos ad odd. et edd. Pana et Altorfit 17so eandemque hie ex- gyricos edidit . . orimberg. 177s hibeos alteram tomi II omisi, quia duobus voluminibns, quorum rutri praecipue Pacatum, et Morippum, que Praefationem praemisit. Alteram qnem adjunxerat V. C. speetat. Quae tomici in quibusdam mutatam, repe vero in utraque leguntur Schenchii iii ante Appendicem observationum emendationes, suo loco notis inseo Panegyricos Veteres, orimberg. rendas curavi. Arnιz.Dj0jtjgsui QOO le

18쪽

1110

J EGERI PRAEFATIO.quentis et hummittatis ab idonei harum rerum arbitris commendentur verissimo de iis judicat C. F. Musserus, A. M. et Biblioth. Acad. Wittentiem custos, literis acerba morte ereptus, in praeclaratim de Pacati Panegyrico ad Pliniani exemplum sormato, p. 7 sqq. Ingenio nullus eorum caret est autem illud vel judicio destitutum, vel Augustes saeculi elegantia minus excultum, vel cujus luxuries stylo non satis depasta sit, vel exercitatione umbratili

nimis coarctatum, vel corruptum servitute. . . meo tamen

istis Panegyricis suae desunt virtutes quarum in gratiam saeculi naevos illis condonari par est. Abundant enim descriptionibus bellorum a praeliorum inprimis, quamvis langioribus, elegantibus tamen abundant sententiis vero

auraimibus: abundant acumine: gaudent multarum remin

liciter expressa similitudine floribus nitent luminibus splendent ipsam denique sonantiorem illam Virgiliorum

dictionem, si a numero discedas, germanam non raro nobis repraesentant. Quae omnia, etiamin modum excedant no

nunquam, ad illiciendum captandumque lectoris animum vim habent praecipuam. h

Dissert Mamertini Panegyrico Max-rmiano praefixa, o Dignissimum est, quod addatur, viri summi judi. eium in i otii Critie. om. r. p. 10. Eorum, qui postea post D

mosthenem, ieeronem, eorumqueaeqnales fuerunt, oratione tecti nem habent magnopere eum utilem, tum jucundam utilem, quod ex eorum virtutibus et vitiis discere licet. quid fugiendum, quid sequendum

sit jucundam, quod observatio omparatioque exemplorum veterum, quae posteriores imitando expresserunt, rationisque, ad quam imitandi sin-diunt eomposuerunt, res est plena inmanissimae voluptatis. Ex hoe genera sunt Panegyris Latini. . . . Est enim in iis habitus eloquentilabentis quidem, et multis partibus Daetae, sed tamen hieientis misam suam studio, et erigentia a veterum imitatione. Neque fieri facile potest, quin ab ejus leetionis initio miremur orationis eum divorsitatem abula veterum praestantia, tum ipsius inaequalem varietatem. Cujus depravationis causa non, ut vulgo putant, uniea fuit libertatis amissio, quanquam ea multum valuit; sed fuerunt alia complures, . . . inprimis fuit ea, quod Caesares, quique republiea P tiremur, plerumque nec literas alerent, nee eonsilia sua ad humanit tem reserrenti Ceterum gravissima,

aine dubio, pestis in ipsa hominum inbecillitate latuit. Ita enim natura

19쪽

J EGERI PRAEFATIO. 111 Affulgebat olim spes aliqua novae, radisiantissimaequaeditionis horum Panegyricoriun cum curam eorum Suse

pisset C. S. Schwamius, qui, praeter insignem literarum scientiam, codicemia habebat perantiquum et egregium, cujus ope multis locis utriusque rationia Mamertini a nioris, et Drepani medicinam attulit. Sed cum aliorum laborum varietate, et multitudine, tum praecipue studio in Panegyricum Plinii inillato districtus, ante excessit e vita, quam exorsa detexuisset. Post ejus ohitum codex illo

possessorem sortitus est Virum summe venerabilem, Io.

Sigiam Moeritum, Antistitem Remministeriimorimber. gensis, et Prosessorem primarium, cui sacra, et litera insigni commoda et incrementa debent, et cujus tanta in mopropensas voluntatis benevolentiaeque documenta extant, ut nullo unquam erga eum ossicio mihi satisfacere possim. Is mihi aliquot ab ne annis, et illius a. et aliorum pra sidiorum, in quibus sunt annotationes adhuc laeditae Schwariai copiam secit, atque auctor extitit novae Panegyricorum editionis adomandae, in qua si ita versatus esse videbor, ut non ait, quod vel illum consilii, vel me obsequii poeniteat, satis me pro labore pretii tulisse putabo. Operae meae rationem redditurus, quos libros habuerim, quid iis tractandia observaverim, et quid in curando

hoc negotio secutus sim, explanato nunc edisseram. AD

sui mihi:

I. Codex illa Schwargianus olim, nunc Μωrlianus --

eomyarati sumus, ut optima quaeqt in verborum deleeta graviter labor longo urit nobis ordeseant, et nova ret, habeae tamen haud rara verbo inceps alia ex aliis eupiamus. . . . rum sententiarumque lumina et non Ad hane morum, sensuumque labem nunquam felici quodam impet ad eum inlia pestis a ederet, infelix priseam illam sublimitatem a attol- adulandi nee sitas, noli naarere lunt, ut iis non insonium adeo aequae monstra nata aint orationum. . . . doctrina, sed temporum selieitas de-Neque tamen eo valet nostra dispii fuisse videatus. Arata. tatio, ut his Panegyrteia nullam lati id Schmarg. Paneg. Plin. . dis partem relinquamus. . . . Nam xx. aeger. Eundemque in Dissert.

etsi ea aetate florerent, qua a liber Panegyrteo Mamertini Maximianotatis spiritus detheisset, et ipsa elo praefixa, a. Amre. Mentia eum in rerum judicio, tum Disj1j sdi. IOOQ le

20쪽

1112 AEGERI PRAEFATIO. In quarti ordinis, unt quatuor, et quod excurrit, saecula manu nitide in membranis scriptus, qui, Praeter Panegyricum Plinii, ceteros quoque, quos adhuc habemus, Veterum Panegyricos Latinos complectitur, itemque oratiunculam Metii Voconii Tacito Aug. dictam, quam Schwargius,iscellan Politioris Humanitat. p. 125. annotatione sua iblustratam, addidit Porro ex libris editis: II. Panegyrici Variorum Auctorum, ex recens Io. Cuspiniani, Viennae Pannonias, 1513. 4. id de hujus editionis praestantia Biblioth Lat. Fabricio-Ernestiana tom. II. p. 428 et Schware Paneg. Plin. p. 737. Equidem speraveram, fore, ut etiam facultas consulendae editionis Pute lani, qua Schwargius usus erate mihi contingeret. Verum Erneati, quem hac de re per literas adii, cum cetera satis Prolixe respondisset, negavit, fieri posse, ut libri illius, Bibliothecas Dresdensi nunc illati, usus extraneis indulgeatur.

III. Panegyrici Veteres, Basileae, per Io. Frobentum,1520. . Haec ditio tribui solet B. Rhenano, qui, cum inter legenduin obiter in suo exemplo Mediolanensi sino dubio Puteolani quaedam annotavisset, quaedam etiam, licet sine vetusti codicis auxilio, et inconsulto exemplo Cuspiniani, restituere conatus esset, illud deinde petenti Frobonio concessit. Verissima esse deprehendi, quae Lipsius Epist. Quaest. I. 22. p. m. 153. de hac editione, non Parum vitiosa et depravata, scripsit. Et Rhenanus ipse non multum sibi in hoc negotio tribuit uti patet ex ejus Epistola ad Lucam Bathodium. IV. XIl. Panegyrici Veteres. o. Livineius recensebat, ac notis illustrabat, Antverp. 1599 8. Textus Livineti unde ductus sit, non plane mihi liquet. Suspicabar, eum

ex Puteolani editione esse sed illud mihi obstat, quod in Panegyrico liniano lectiones Puteolani et Livineii, a