장음표시 사용
41쪽
DISSERT AD MAMERTINI PANEG. IIas rerum maximiano usque ad id tempus gestarum. Nimirum: I. Quia Maximianus rusticanorum actionem compe
2. Quia Burgundiones, et Alemanos; item Chalbonas, et Erulos, irruentes in Ialliam, represserit, cap. V. 3. Quia ipsemaximianus, die auspicali consulatus sui. Alemanos, denuo ad depopulandam Galliam Rhenum
transgressos sortiter repulerit, cap. I. 4. Quia idem aximianus, transgressus in Germaniam, armis vicori hostes, securamque reddiderit Galliam nuDiocletianus e sola auctoritate nutuque sibi subjeceri represseritque hostem ultra Euphratem, P. VII. quod sactum exaggerat Mamertinus comparatione Scipionis, cap. VIII. Item alio exemplo Diocletiani, qui Rhaetiam ingre aus, Romanum limitem protulerit, cap. IX. 5. Quia Diocletianus tmaximianus ex diversis orbis partibus convenerint, et mira Virtutum consiliorumquo consensione res imperii curarint, geminis illis regibus Lacedaemonibus, Heraclidis, concordiores Cay. IX. 6. Quia Maximianus regi Francorum restituerit regnum, et alii concesserit pacem; sicut Diocletianus regem Pera rum redegerit in ordinem, caP. X. 7. Quia utrique hi imperatores, concordia sua, justitiaeque studio, tum Per se, tum per administros, maxima afferant bona imperio, ony. XI. 8. Quia pirata Carausius, eo sit redactus, ut timeat exitium suum; et quia classis adversus eum apparata sorii tunatum spondeat belli eventum, cap. xl I. In Epilogo Orator felicem praedica Romam his imperatoribus tam concordibus, cap. Ii I deinde feliciorem in futurum auguratur, si videat eos reduces Victores, una cum Maximiani filio, &c caP. XlV.
Etsi adeo hic Panegyricus potissimum in honorem, ximiani Augusti dictus est, non minus tamen Orator iden-
42쪽
tidem etiam in laudes Diocletiani, senioris Augusti, digreditur, quamobrem de utriusque ita, rebusque gestis, no
nihil praelibandum duximus. Cum vero in horum annis imperii ad Fastos Romanos digerendis jam diligenter e sati fuerint viri eruditissimi, Norisius, Pagius, Relandus, aliique, ex his, quae nobis probabilior visa sunt, breviter nunc repetere licebit. Anno Christi M. A. V. 1087. Carino Aug. I, et Νωmeriano Aug. Consulibus, post occisum Numerianum XV. Kalend. Octobr. i. e. die VH. Septembris C. Aurel. Va- Ierius Diocletiarius, renuntiatus est imperator, ut tradit Auctor Chronici Alexandrini ad hos consules: -κληπιανος κομψειαν πρὸ d καλανδῶν 'Oκτωβι- - ἀπορφυρίδος, καὶ κώ-
λανδας Ιανυαρίαις προηλοεν ματος. Di istisaeus renuntiatus
Imperator XV Kal. Octobres in e dio XVII. Septemb. Chalaedone, Meomediam V Kal Octobr. eum purpurea chlamyde aegressus est. Deinde alendis Ianuariis onsul pr erasit. Huc pertinent, quae Eutropius, X. 19. scribit: De Porside victa exercitus rediens, cum Carum Augustum fulmine, umerianum Caesarem insidiis perdidisset, Diocletianum imperatorem creavit, Dalmatia oriundum, virum obscurissime natum, adeo, ut a larisque, scribaestius a nonnullis Anulini senatoris linertinus suisse credatur. Hoc eodem anno, a quidem XII Kal. Decemb. h. e. XX. ovembr. Diocletianus, ut Carinum facilius opprimeret, Μ. Valerium Maximianum Herculeum aes rem nuncupavit. Id quod Pagius in Dissertatione Hypatica pari. I. cap. 2. n. s. et in Critic Baron ad h. a. ex
Lactantii cap. I7. De Mortihus Persecutorum, aliisquo indiciis, ostendit. A C. 285 Diocletiano Aug. II. et Aristobulo Consulis hus, Carinus imperator occisus est, tertio imperii sui A guste anno, testo Idacio. Tunc Bagaudae, i. e. rusticorum lactio, in Galliis seditionem conciverant; quos domuit Μaximianus Caesar. Huc referimus, quae narrat Eutropius, IX. 20. Postea Diocletianus Carinum, omnium odio et
43쪽
DISSERT AD MAMERTINI PANEG. 135
detestatione viventem apud Margum, Moesiae oppidum
ingenii praeli vicit, proditum ab exercitu suo. . . . Ita rerum Romanarum potitus, cum tumultum rusticani in GaIlia concitassent, et sactioni suae Bagaudarum nomen imponorent, duces autem haberent Amandum et lianum, ad subigendos eos Maximianum Herculium Caesarem misit;
qui levibus praeliis agrestes domuit, et pacem partem Gallias reformavit 'A C. 286. m. Iunio aximo II et Vettio Aquilino
Consulibus, levatus est Maximianus senior, sive Hero
liua die Kalendarum Aprilium. inquit Idacius in Fastia;
cum cilicet Diocletianus sentiret, ad compescendos tot motus sibi consorte imperii opus esse, scilicet tunc Di I tianua in hybomis morans, ac bellum adversus Persas ibi adornans,maximianum renuntiavit Augustum. Eodem uinio Germani, superato Rheno, in Galliae oppida impetum secere; quos autem sortiter debellavit Maximianus. De qua victoria loquitur amertinus, Panegyr. cnP. v. Quinet eodem hoc anno Carausius, classi per tractum Belgicae
et Armoricas parandae, et propulsandis Germanis maria infestantibus praesectus, ob suspicionem Vero muneris non Tecte administrati, maximiano jussus occidi, pomum sumta, Britannia occupavit. Quam rem narrat Eutropius, IX. 21.
A. C. 287. Diocletiano Iovi Aug. III. et aximiano Herculio Aug. Consulibus, ipsis Kalendis Ianuariis, Μ ximianus Augustus insignem victoriam rotulit de Germanis, qui ad Treveros usque, in qua primaria Galliarum urba
ipse agebat, pervenerant. Di letianua vero rem adversus Persa feliciter gessit, dum arseo Persarum regi, bellum de Proximo ostentans, tantum incussit terrorem, ut hic non
tantum adventanti imperatori ultro cesserit Syria; aedetiam pacem supplex per legationem rogaverit. De a-ximiani victoria agit amertinus Panegyr. cap. I. de Diocletiani rebus in Persia gestis cap. VI i. Ex his itaque rebus gestis utrique Augusto triumphus Romae decretussulas videtur, qui quamvis non re ipsa fuerit tunc peram
44쪽
IIm . . soHWAREI Itus, tamen nummo uso memoriae proditus est. equo enim quadrigae in nummis semper triumphos revera uctos; sed aliquando tantum a senatu decretos designant. Hinu modi nummum in Gagamedicen asservatum, Cardin No.. risius egregia dissertatione illustravit. In cujus nummi adversa parte conspiciuntur imperatores Diocletianus et Μaximianua se respicientes, et laureati, ac consularibus trabeis induti scipionem consularem manu gestantes, in cujus summitate aquila apparet Aversa nummi pars exhibet currum triumphalem, junctis quatuor elephantibus: in curru stant imperatores, et desuper Victoria, quae hinc inde palmas spargit. In adversa parto haec legitur pia
graphe IMPP. DIOCLETIANO ET AXIMIANO AVGs in aversa: IUPP. DIOCLETIANO III. ET MAXIMIANO COSS.
Recto hic nummus, cujus imagine ornavimus frontemi jus dissertationis, refertur ad A. C. 287. in quo utrique hi imperatores consulatum gessere, et Diocletianus quidem tunc tertium, Maximianus oro adhuc sine numero Diocletianus, pace cum Narseo inita, in Europam se contulit, et Rhaetiam ingressus, Romanum limitem Protulit, ac cum Μaximiano de rebus imperii et sorte de bello adversus Carausium, qui Britannias occupaverat, suscipiendo desi- heravit. Cujus colloquii mentionem acit amertinus, cap. IX. Eodem anno igitur naves adversus Carausium aedificari coeptae, de quibus commemorat Mamertinus, caΡ. x II. A. C. 289. M. Aurelio Valerio aximiano Herculio Aug. II. et Pomponio Ianuario Consulibus, videtur,aximianus Rhenum transgressus arma victricia tulisse in Germaniam, securamque reddidisse Galliam, et regi Francorum restituisse regnum.
A. C. 289. Tib. Basso II et Quintiano Consulibus M mertinus dio natali urbis Romae, scilicet xl. Aprilis, Panegyricum hunc dixit, ut recte probat orisius quanquam Pagius eum reserat ad annum proxime antecedentem. Sed cum eo anno, post Christum natum 288. aximianua consulatum gesserit, nulla ratio apparet, cur amertinus tunc nullam mentionem injecisset hujus consulatus imp
45쪽
ratorisque fasces Veneratus esset. Sed neque ad posteri res annos commode referri hic potest Panegyricus. Nenim, cum is ante habitus sit, quam educta esset classis adversus Carausium, utpote cui classi orator selicem egre sum expeditionemque ominatur vix credibile est, eam fere per biennium in mari vagatam esse, Prius quam Cum Carausio conflixerit. Praeterea in hac oratione, neque
classis infeliciter disjectae, neque Caesarum a Diocletiano et Maximiano jam designatorum, fit mentio. A. C. 290 Diocletiano Iovio v. et Maximiano Herculiora II. Augustis Consulibos, Carausius, bello navali superior, aximiani classe partim apta, Partim adversa tempestate disjecta, pacem et Augusti titulum obtinuit. A C. 291. Iunio Tyberiano Is et Cassio Dione Consulibus, Diocletianus et Maximianus imperatores, Venere Μediolanum, ut de Caesaribus creandis deliberarent; prout et sequenti anno Constantium Chlorum, Constantini M. Patrem, et Galerium Maximianum Caesares nuncupa
Cetera res horum imperatorum in praesenti prosequi supersedemus, cum ad illustrandum hunc Panegyricum
46쪽
A. U. C., l. Christi cCXLVII i. Philippi Aug. V. AURELIUS VALERIUS DIOc LRTIANUS, cognomento O-Vius, quod tyrannos, ut ait Ioan Bap. Egnatius, Velut alios gigantes a totius terrarum orbis regia Iovis instar, propulisset, prope Salonas in Dalmatia nascitur. Fuit is Anulini senatoris aut libertinus, ut aliqui volunt aut Scriba, ut alii aut libertinus idemque scriba: sic enim variae sententiae conciliari possunt. Patre ignoto genitus est, matre vero pariter, atque oppido nomine Dioclea quorum Vocabulis, donec imperium sumeret, Diocles appellatur; post vero, Graio nomine in Romanum morem converso Diocletianus. Epit Victoris. Ex infima illa ortuna per omnia militiae stipendia ad supremum tandem honoris apicem pervenit, non sine multo ante accepto suturae suae magnitudinis augurio Cum enim gregarius adhuc miles apud Tungros, quae Galliae
47쪽
Belgicae civitas est, in Drmidis alicujus caupona diversatus, cum ea rationem sui convictus saceret illa, Diocletiane, nimium avarus, nimium parcus es. Cui ridens Dio-eletianus 'Tunc ego largus, cum imperator fuero. Tum Druis Diocletiane, jocari noli, nam imperator eris cum Aprum occideris.' Risit ille, verumtamen dicti illius memor, mirum quam acer ab eo temPore venator, quam caedendorum aprorum studiosus foret. Interim cum Aureli nus Tacitus, Probus, ac porro Carus imperium accepisset, subinde dictitabat, 'Ego semper apros occido, sed alter utitur pulpamento. Haec vera an salsa sint, non statuo; certe ista ab Druid ipsa audivisse avum suum refert in piscus in Numeriano.
A. U. C. III. Christi co L. Decii Imp. II. M. Valerius aximianus Herculius libertini etiam sanguinis, inquit Ioan Bap. Egnatius, ortu agresti, inquit Victor, in annonia nascitur, haud longe Sirmio, quem lacum adhuc aetate sua insignem tradit, palatio ibidem
exstrucis ubi ejus parentes opera mercenaria Xercu rant.
A. U. C. MXXXuri Christi co LX xxiv. Marini, et Νumeriani Augg. II. Dioclet. Etat. XXXVI. Diocletianus ardebat magis ac magis studio adipiscendi imperii, quo quidem eo dignior sibi videbatur, quod alios ex aliis honores gessisset. Igitur cum Νumerianus imperator, patre in Perside prope Tigrim amisso, e Persico bello in lectica rediens ab Arriano Apro, socero Suo, eodemque praetorii praesecto occisus esset re a militibus comperta, advocatur concio, in qua et imperator, et hujus necis ultor quaereretur. Ibi Diocletianus, tum domesticorum imperatoris comes, et Moesiae praesectus, omnium consensu Proclamatur Augustus XV Kal. Augusti. Quam dignitatem cum solenni de more ccepisset, Quoniam jubetis. inquit, ut de umeriani interfectore quaeratur, obsequar Voluntati vestrae. Tum Aprum, quem
48쪽
milites eo protraxerant, proxime astantem digito commonstrans: Hic est auctor necis Rumeriani Quem transfodiens Gloriare Aper, magni Eneae dextra cadis: et ad exercitum conversus Tandem Aprum satalem occidis atque ita Druidis de suo imperio vaticinium implevit. Quae visa et audita ab avo suo refert idem Vopiscus in Νumeriano. icomediam purpuratus intravit V. Kal Oct Chronico Alexandrinum. Hic primum consulatum iniit. Ab eo anno incipit ora Diocletiani, quae illo
mortuo sera martyrum dicta est. A. U. C. XXXVIlI Chr. CCLX xxv. Dioclet. Imp. u. AEtat. XXXVII. m. Imp. I. Earia. TXV. Diocletianus e Syria redux consulatu Kal. Ian. secundum inlio, multis praeliis in Illyrico congreditur cum Carino, qui in Galliis Italia, et Illyrico post patris Cari et Numeriani fratris mortem sub Augusti nomine imperabat; donec Carinus prope urgum, inter Viminacium, atque
Aureum montem in oesia superiore, a suis, quibus Pro' ter nefaria scelera summe odiosus erat, confoditur. Qua morte cum vacuum esset Occidentis imperium, ab iis provinciis et exercitu, cui ille praeerat, renuntiatur imperator,
et in Oriente et Occidente sine competitore regnat. Quo fit ut inde aliqui annos Diocletiani computent. Interim cum rusticorum factio, quibus Bagaudarum nomen, ducibus L. Pomponto Eliano, et Salonino Amando, ut Victor et Eutropius tradunt, tumultus in Galliis concitaret, castrumque arisios inter et Meldas ad Matronam situm, ubi
nunc Fossatense S. auri onasterium est, occupassent; Diocletianus metuens ne similiae omnes superiorum temporum injuriis, hoc est, Carini Augusti acerbitato ac serocia, tyrannicisque judicum suorum exactionibus vexatae est. cerent, . Aurelium,aximianum veterem amicum, et sub Probo atque Aureliano commilitonem, cui uni Druidis do suo imperio vaticinium aperuerat, hominem sibi aetate prope Supparem, bello strenuum, et inter arma ducatum
institutumque, Caesarem savit Romae, ubi illemicomedia
49쪽
ne exceptus est. Paneg. I. 8. Eodem die inde in Gallias mittitur, ad quam expeditionem legionem Thebanam, quae 6666. militum erat, secum abduxit. Gallias revi seu vi, ae prudentia pacavit. Atque hinc Herculiua dictus est, quod Diocletianum Iovium, instar Herculis, ad purgandas monstria Gallias adjuvisset. aximianus legionem int gram olitis gentilium sacrificiis pollui recusantem, trana
Alpes Octoduri in Veragris ad Rhodanum occidi jussit.
Maximianus rediverat victor consulatum Treveris initurus. Cum ecce nuntiatur Achilleum in AEgypto tyrannidem invasisse: araeum Persam Orienti hellum inferre: Quin egentanas gentes in Africa turbare Carausium Belgico et Armorico tractu contra Francos et Saxonas piratas tutando praesectum, abducta secum Romana classe Britannias occupasse: Burgundiones et Alamanos, immo et Chalbonas, Erulosque viribus primos barbarorum, locis ultimos in Gallias irrumpere Maximianus hos repente adortus fugavit ceciditque, ac reveros redux magno omnium Plausu exceptus est. Interim Diocletianus opus sibi consorte imperii, ad reliquos motus compescendo Sen tiens, Maximianum ex Caesare Augustum sacit M. Apri- Iis, moxque in Orientem convolat. aximianus vero Carausio, quem Propter publica latrocinia proscripserat, Praecipue insensus, in Galliam contendit. Ibi cum ad Carausium in Britannia persequendum classem nullam reperisset quo perduellis illius vires accideret, eam, quae Rhaetis objecta est, Germaniae partem ingressus, in Burgundiones, et Alamanos, propter occultum cum Carausio oedus in Gallias emasos, arma convortit, et eos partim fame, partim serro conserit Paneg. II. 5. Chalbonas vero, et Erulos ad mare Codanum degentes internecione delet, ipsumque eo rum regem inter ipsas, quas moliebatur insidias, capit:
sicquo Romanos limites ad Danubii caput, atque adeo d
50쪽
transitum Guntiensem, id est, ad Gunigeburgi pontem extendit captivos bene multos ad erviorum et Treverorum excolendos agros abducit. Qua victoria ita attriti sunt Franci, ut Esatech unus ex eorum regibus magna multitudine comitatus, pacis petendae et sui purgandi causa ad Μuximianum Venerit ac rebus ex animi sententia consectis domum reverterit Genobaud vero item Francorum rex, quem fortasse amantem otii bellumque dissuadentem Franci expulerant, suerit in regnum a Maximiano restitutus. Paneg. II. 10. III. 3.Νec minus prospere rem gessit in Oriente Diocletianus; nam adversus arseum Persarum regem cum Saracenis et Parthis Mesopotamiae atque Armeniae imminentem Pro. gressus, his quidem ultra Tigrim propulsis, illis acie viciis, Νarseum ad petendam pacem adegit. Inde reversus Gothos, Scythas, Sarmatas Daciam trajecto Istro populantes, nec multo post Quados et Μarcomannos superato Danubio Rhaetias ingressos subegit quibus in victoriis annos omnino tres ambo imperatores impenderunt. Obiter autem notandum est aximiani imperium ab anno CCLXXXV. numerari, quo Caesar actus est ita enim anno imperii Vicesimo purpuram deposuerit.
Α. U. C. ΜXL. Chr. CCLXXX v II. Dioclet. Imp. IV. Etat. XXXIX. maxim lmp. III. Etat. XXXVII. Diocletianus tertium, aximianus secundum consulatum gerunt. maximianum assilis hoc anno suisse constat ex actis artyrii S. Victoris. A. U. C. XLIII. Chr. ccxo Dioclet. Imp. VII AEtat. LII axim. Imp. I. ssitati L. Diocletianus Iu et aximianus III. consules, deliberaturi de duobus periculosis bellis AEgyptiaco adversus Achilleum tyrannum, et Asricano adversus Quin egentanus gentes in Africa turbantes item et de Caesarisbus creandis, quibuscum hujus duplicis belli curam communicarent, acturi; ediolanum hyemis tempore conve-