Hippocratis Coi Prolegomena et Prognosticorum libri tres

131쪽

Ια,4 Ratiocinatio in potestate erit ip tur: cum his qiue uno eodemque modosius e irationi , ut morabitii possit tire fiunt,causam inmuncina inesse situm istinodo uti uniuerialia singularitas apsi arula. Dicitis,naturam bonamgeniare. eando Ita destissimus Zuingerus. ita ' bus moum Lucst, naturae motum inpe- inquit, ει dum mutuis ' λαγωῶ, ra -- singularibus notari ta etiam m. 'tiocinationis, methodus,iudicare niuer et gantiad σὲ Βισαλ αξ perie, do-ialia peian/uctionem insinsularibus cera per natura: ipectacula potio Dixit Rati ni socium essedebere usum. 7 Vsus finiat in Ratiocinationem Nam

Sin Vularium sisincipiat a Ratiocinatio clim cogitatio ex natura singularium re-neta in eandem finiat nam Ratio famu rum, colligit uniuersalam naturam Iunc lante sensu an plurimis rebus notat natu quod in plurimis singulaeibus verum esserae motum 6 ex hoc motu taniquam per notat, etiam in cunctis verumtae colligiti manum,ad naturae cognitionem prouehis

έλθοι τῆ ἀῶ ζ ἀπωρώ Πεω - ἔν τουτεων αλιο εμ δεειλεγ'. Sin ver. nexsensil--perta ' eruatione, sita sum exprobabili Rat μὴ figmento proficiscamin, frequenter 'grauem se tristem thesin adfert hie 'viami iam ingrediunt ma&m videretur solam mercedem auferrent hi, qui simBHemedia cisamfaciunt 2xunc vero aegru,qui etiam extra culpam siunt,quitiu

ialamitosae vis n-bi notis violenta esse videbatur, nisi se medici imperitiast illi consectaret. Sed de his quid haec seus ciani disserui se:

nimirum quod neminissolum, quaesola Ratione coiabuntur eres et, Aec etiam his qu 'laeo ad errare praeceps est a sertio quae sit cum nugacitate.

methodo

132쪽

methodo artificiosa,quae ab H αρ--οδω gato Pectorato Oxymes pleuriticis hy- incepit, di in eandem finiti ericis nocet reliquis prodest. In iudiciis roealamitatem adfert saepe.isiacati etiam valde fallit haec experientia ut si quis adseri,id eridanulis auget aegros viderit haemorrhagia finem imponi causo: Medico adsert αιολαν, nam errorem idem si viderit subtalum sanguinis cauis de pinurbationem illis conciliat, χλαι superuenire, non putabit illud calamit Φα illis adserti sem esse. Et Iudicium est dissicile nam

Hoc tenue.d loquacitatem magnis multa solitaria ratio suadet,quae ususco promissis aucupari pecunias uit. Quare accedat Iudicio experientia. Em ι--- munera quae medicis dan Alioqui, ut ait Salustius, utrumque persetur parumiacturae, si cum vita conferatur indigens: alterum alterius uacilio eget. Et Intelligequod supra dicit, iniquam experientia sine iudicio vana est, quod et 7 Ambo clim a perniciem conspirant zασε - σαω λίγ', uiam praeclare aegri,medicus, morbus: hic ferocia, ille Naziansenus, πιλες αλου--ξις climperitia&occasio mignorantia. λονγίιοπα- ,hoc est,aeque imperfectas Nec ratione nec usu seorsim aucupari in cum actio sineratione, tum ratio sine potest. Nam empirica periclitatio est peri actione. culosas etenim remedia vim suam amit- Praeceps enim in errorem est assimioetunt ac retinent, aut nouam acquirunt, non si compertae veritati nitens, scd -- Pro varia eorum quibus exhibentur na- ac tantiim imaginatione constans ractura ac ex morbi motu Exemplo sit pleu contra , experientia temerari , rationis ritis: Huic licina debetur iam a miti egens.

culpatum haω- , quem meditanam vocamus, sibi is re viae . Insignem im utilitatem, tum agm, tum horum artificibuου adferet. Arctamen cuncteris etiam ab Guinquirere se dissere si quida Miamin occasionem facere videatur ' Ita enisu puto totam artem

133쪽

Id est, uniuersalia ill ratiocinio som P recepta tradux m UnIti q.artis condidere. plectatur &x singularia. E ωα ιλλιβ Ω- d. Zuingerus, in unum Con citatio nim uniuersalium cum elati stabulum ci fiden: generis grege particula tabuS. OIDpcllere. Nam ut ait Plato in laibiade, qui ar 6 Iam dὶcit, a inedicis aris . periti suetias tem acquirit 1 et o ingenio, vel opeia castcre oportet pecudiaria exeni pla. io in caltei ius dADbus illi opus αντ-ώοις, ratio Θιca exercitatione. Vt scilicet maxinwnΟ- ne, cus Vel ercitationc AquibuSaia tent C mOIbOS, eorumquc me ατ α σῖγα teni disicimus, illi sunt vel idiotae arti ex id est, caeperientiam, qui εστ τοφλὐ nomi- perte , ves artifice, ridiotae, qui cum ira Desinuadere latcnr . naIn omnium uen-bcant eaden κυτέω cum artificibus, i tum notare inruollibite igit 9x i iam falcet non culta methodo, tamen o cruatio rem quae in sium incurruntassidub,culo nes interdum excellentes adferunt, dilicet rata illissit histori

dex Beliis uti nequeant, medicus tamen id uid assectae cetis .eprum medic0xui poterit Igitur d si praesens non fuciis, ab qui amodeste & suae iactantia medicina iὰiotismquire historiam motbi. Itaque d. facilint eorum αε οστρυιν norate in his Hippocrates quae solo sensa comprehendi Iucetis εμεαιοτος inter curandam,& ωμ' possunt,ue diuinare coneris, i faciuntio γ, i post curam ρη- τἐς Sophistarum ri ατ αν, id est, Ostendit id ratione rars ab usu idiota experientiam ne se stemini , ut qui omniarum nata videtur quae obseruata erant in immodette , superbeque pollicendo racmultis, cum eodem se modo haberent, en garrulitate suam excusantes ignorantian sit iudi e, id est ij - , τελω,vel, ut supra haec est cura ψελίη id est , pqllicitatio ante 'γιως εο τελα . cuius certus est curationem: ἰλλοωη, cst, cςusatio euentus viri iasignesiudicio ad generalia Pitcuram. . .

initium

134쪽

Iam varias regulas ad medicinam se opinionem cocipiat demedico, ut nil praecienda docet variis rebus sim opus sit curandi studio facturus iit quam quod ad ad sanationem , imperitia rabducti aegri , aegri salutem spectat Arctoteles . probLexistimant viro remedio et ocari posieri r a.d certaminibus reliquis, exceptio certa nitatem.' Nam aegri aegre remedioVni in mine virtutis ci lentiae,praemia pr0po- haerent, variis fatigantur. Igitur inquit sata fuisse qub virtute nullum it maius Hippocrates, oportet iam statim ab anitio praemium. Ita Micationi nullum sta- declarare pluribus remediis opus esse tuendum praemium , quod nulla merces 'Non polliceri oportet ab noetemedio huic olficio par sit. sanitatem etiamsi euentum res interdum Ita diffidet medico quod offot curae. habeat mr animus primis curandus Plato in 3 Iam subnectit rationem, nam chronici Charmide id docet ubi d. Socrates se a ob stabilitatem is,ta vocat ductum Zamiax is acerdote didicisse , omnes temporis, variis pelli debent acuti etiam morbos ex assimo increicere vult docti ina

uni remedio interdam nota cedunt flecti animosna Virtutem

Quia, d. nionem de medico conci τίθημι, pmpriana est debitori oppilex pacta mercede: gitur de hac eriam 409rQ. ubri m hum da, et uignae praecipiendum in Chronicis morbis Hispicibnem captem quodque o caemedia, mam existimabit quia quam ocissime fideliter ad fugam motia comparat iraeeumliberabit igitur ob aegri commodum . Ωribe adque M aractauis morba suae-

gresse, Mysiit eum qui medicinam eleganter facit. zm λά quod

135쪽

I. I EvRNII COMMENTARIVS. In acutis, d. qui nim raptim peragunt suam historiam de mercede paclici non licet. Nec enim id admittit munus medicum, nec aegri periclitatio. Praeceps enim

videst periculum, ubi morbis inest . ...,

vel το ΘΔν. Non medici munus admittit pactionem, ne occasio medendi interim euolet

dum deliberat de mercede aeger sed potitis sui offici existimationis rationem habeat, quam mercedis. Nam opportunitas medendi est momentosa magni momenti Propterea statim arripi debet quia perit' fugit ilico, quod materia nostri corporis sit fluxa a causas internis, d ab his quae sunt a seris. Huius opportunitatis momenta redire nequeunt, tyraeclare di cebat Procopius. Hac apsa inclinati fit

ad mortem vel ad deletius : nam aliamideam, motum, ac morem ilico sumunt causae morbificae, corpus nostrum subito mutatur a suo statu Propterea prudenter laudat sapiens oeta Pindarus ἰακὶ, ἐπιω- S, Praeclare etiam Salustius dixit Prolatando magnas corrumpi oppo tunitates factora non consulto opus esse in periculo. Et recte Caesar: Quae celeremi iustabilem habem motum, ad nutum: administrari debent. Ingratos futuros humanitate seruare satius est, quam inhumaniter ob ingratitudinis metum deserexe nam medicus non sine gloria ei suam ingratitudinem obiice, re poterit.

HIPPOCRATIS TEXTUS

m de stationem infantes: neglectu propterea dignx, Nec tamen 'poena Promis his, itidecet, occurre,in inconcitisin. enim emineamedis , is per Iouem depotius quam Aritis in medendo utetur. Propterea iseunte medela totam 'asseritin Hctoriam indaga resin et mono quaesum eis ira ad qua GAL

L MEvRNII COMMENTARIVS. v Karione aegri medicus vel paciscitur in aliorum vitio id potius aegris ἰονι πίλου terdum de mercede; interdum, non. μι-coia σαραυανοια iactatis in maria Non tamen digni, qui morte assician inconstantiae a cupiditate Mauri amore; tur, neglecta a medendi occasione. u. quae morbis impliciti promiserat,ma- QU. - cua non euadat improbus escentes non praestent tuam constantiam opponat,

136쪽

HIPPOCRATIS

QPp nat, quae nium tanquam anchqrae arti si , coiit raptu Pecuniae, huma-pitati. ,πxinissa voce castrensi uritur,ad-uosiacleae sister q d ne ten9is pecuniae causa medicus suam exi 'mationem λα-gat sed magnificentiam suam aegrorum auaritiae opponat. 4. Id est, in curando magis fidema officium sequetur,' aegrum uer, viam tingratum cinossiciosum aegrum, etsi indignum cui opem commodet , derelinquat aut duriter tra'et. Αου-- enim idem quod αυρο νοτης notat, ob his quae coqui nisi aegre nequeunt. Transscr-tur ad implacabilem animi duriciem .i humanitatem , asperitatem , rigi itatem, ferreum praefractum animu

Relligiosa obietatio Asclepiades ii

rabant fratrum loc habituros praecept rum filios, viae q. ab uno orti genere σαελ ινκῶ, a Platone dicti,fratres inter se videbantureta

PRAECEPTIONES. I et

6 In medendo sit sacra ei fide ut aegrinnseruet . adurix abeat, ut nequidem ingratum, di indignum cui benς fiat, resin. quat απιραμι tD anni est , qui imperae ex sensentia sed boni medici est persuad reliberalium more: nam πίως, - τα μιν deducitur. Mores itaque horum morbus sit evpi areis principio, fidein diligentia:

ad finem adsi his medicus Indicationes curativae limam addant remedio,quod ab affecta morbifero decernitur. Volente aegro pacitatur interdum: hic itaque modeste se gerat medicus, non opum causa medicinam se facere oste dat, quod his gaudeat sed propter media cinam,cuius visi daein exercendae org nasint opes ata reserunt Isecrato cumiachrymis mercedem a discipulis accipere solitum, diserio conqueri, quod Egestas arti liberalissimae, d ab omni qua tali

me hanc necessitatori adserere.

137쪽

hoenos in ecim fiduciam, iiseorsim a friantisus eueniaia unde Syracident 38. lin capi . suum consilium:perit hac de se. Itaque Is Stabitatuam dictam sententiam re ho- non impormn a exigat esto, di vetiti. Honesro: nam cum lucruim Vt amicis hanc beneuolentiam debe nullum expectet, si aeque benevole paupemus res ac diutic eaeceperit, insignis humani auaritiae notam iocurrat. d. q. si ratis sunt,Yed Ieamsιλανγο πιη pau- et Resp. Zuangelus dodii si 'ubfrian peres Scotorres etiam amplectatur. quam egebit medicus pli ilosophus, cum Nim aliorum qui ob se edici huma αυταρκης ut , paucisque contentus ii vidi nitatem crus artem amplectentur, lamad amictar necatim opes liberis quam vir bunt eam. tutem cruditionem relinquare vesit: Iam utile subdit nam spem ex illius quod aliae sint irritamenta malorum summa humani MC. concipiunt , se eius Egenti peregrino intην- tua, id est, sollicitudine etiaderi posse AE euaserint, apparatu tuo meclio . idost opem medii eius fidem celebrant aput locupletes , qui minentis ex faciti optrideris- Μetaphora se ludiththusei committent, si nouerint eius a rh Upico apparatu ducta γ' d. cuncta lugentiasti eream in illos, unde nihil lucri Cui Sogei ad curatioaena uatricatus, cert r

Seore autem 'comementer aegrorum cura sese itur sanitatis causa, at sanorum, viser morbis vivant quin etiam elegantiae ergo Caese iam qui fundo ignorotiae artis versantur, praedicia non unt Hienim medicorum mine iam sint indigni, farris probra,

138쪽

nam carent praesidiis quile ad euin erunt. 9 Hac secunda fruentes, luxu sese per-Nam medicina ars est , Tecta Latione con dunt,ab AEsculapidum praeceptis alieni stans, ex mcilioriam si hguiarium obferua- ' Respuunt eram mecticinam, S casuitione uni Iersialis rati natio. opinione . ascribunx inta elam οῦ ἀναν-- sepu- vulgi famam artis gerur, usi uo metito tant artiS opera, ad rationis censuram non Arti notam inurunt, sua instrita; per venire sonati venefici, ut ait Plinius Probi medici descriptio, qui nihil sine 6 Ubi nulla ars cibia fortuis in ta ratione facit,ομοτε ον ν ηὐλφις νιν -- nam artis comes plurumquc f rtuna. λοτεχνν. contra ἀνιχοπω.

139쪽

morbi quesinem morbi enim nitio magnum inierid mue os Milum adfert: adebit ιμ-- sami sis induisintd sum tamen e

randem remediorum Dure sint edicum uaropissitati in variam

mori primo meae Horienses se ador-tes movingrati evadunt. Et quamuis ''aeuitias sin optime messicos ibi devin

mercedem tamen af ciles sese priam , aetextuso integram saaritatem reduci viae, se quaectu ex fae re aut agriciatura cessantis, coni interea, sine metu iacturae fructum inde percipere negligant. delata admonitione haec satis simi. niam morsi mitolio

se acerbatio edicamiamini ationem mβderantur.

i me in maxima instrumentorum ino pia sedissicium suum faciet ἀναμαFτητώ ς, si nec Sithodo utitur. Nam vir bonus est Ec eruditione excellens bonus, nam Iustitiam colit aput aegros Sc fidem non, άς ο AMe, ut iniusti medici. Vita talia probus medicus, nec Vult, ut hi dolo famam venari improbi enim tam πιὶ φθοώδεα morbum.curant, id est, principutat, diuitum, de quorum morbis celebris fama est,etiamsi tenue malum sit, quod illos vexat,vesidum videtur. Sed verita cilicus arullo hominum respectu, quosvis morbos curat, non quibus, sed quantviri opis adsci re possit Milineans: quia peregrinisin inrixia pressi lubeα- erpinium situm praestat. 4 efiiamruditatem inconniis aperire cogantur hamdocti lubitet modeste conserunt consilium. Suas curas extollit, aliorum deprimit. At bonus medicus modeste semper de se,

de aliis magnissiae praedicat,si quid recte gestum; redarguit u sed praue ita vulta; Fraus agro n. maiorem reddit &elatiorem medicorum humanitatem nam implicant se Stultitiae de perfidiae : contra medici boni prudentiae dc Iustitiae se dicarunt. Hi nisi humanitate medici liberentur , mei gentur medio mari, deiere ab 'mesipe. Quod maximae fatuitatis fuit ut qui ad morbi vigorem usque tardant vel maturius medici operam reiiciunt, clim morbi remissionem infidam, nulli crisi,consectaneam,pro fida habemas Fastidio remediorum tenetur.

9 au rum perfidia qui sitis sumpti

bus curantem venerantur, at curati bene

fici imtnemoresfiunt, desingrati Videtur, inquit Zuingerus,enallage verborum esse: pro πολυπι κ μ λοιοντες si σεεως, o Diui;es auari μα- ῶν-αγ- χῖν τέ cπηρει- fraudant merced medicos, querulide iactura cenoris aut redituum, clim tamen ut maxime possint, negligant, ad tempus, acceptionem sui quaestus, ne medicis maerent. II umanitatem medici , immanitati aegrorum opponit sint haec, d. satis nam morbi semesa,vel placatio medicam actionem moderantur , non Agriperfidia aut

molositas q. d. indignus A medicus qui illos

140쪽

illos ut digiti sunt puniat, opis indigi qui tiam & importunitatem at in aetatis uuaestini.In chronicis pacisci licet, d auaritiam. potius ratio habenda quam morum. excludere, ueprehendere eius impatien- . NAEPPOCRATIS EX Tvs.

A ec vero indecore se illi geret medicin, α 'cum marium esse usi via deamur apis aegrum res 'sentes maxim imperitia icti tenebras undeote, lios insuper accersiri tu erit, ut contis amita rationibus hiama aegri recte rumigetur, Hi mutuam operam conferant in auxiliorum copiam Αἰμι in afflictionis vehementia se a Miduitate, incrementa ducente ectu,si consit inopiam, plurima ad rem ' sentem commoda sunt Mi iique m eo ortuno animo ibi constet. Nunquam enim ego' id inerminio dignum duxero, ' quod is esse iudicatur. Verumtamen neque de hoc ipso contentiose decertandum, ne derisui sese propinent.

I. MEVRNII COMMENTAE TU Seniores id agant, si instrumenta com ε η, assessio, assectatio, vehemoria non habeant ad manum iuniores, mentia des , cum morbumaxmae V10ctVO imperitia adhuc adeat, nec morbum dc medicamentis restit cur recte a noseunt Haec est eius raticicinatio 3 ,υκ- tempus achioni odoortu-Qu' rini artis confert, id artifice indi num, Latine appellatur occasio m men-gnum censeri non debet. At de morbo tum vertit Suet Hus,m Izitiosi, cum aizis consilia coRferre, adfinem artis est, quod artis ad finem confert diacit igitur id non indignum Minorem artifice indignum cenis ri non debet. Ita tirmat cum morbi maxime remediis , . Id est,quod ars esse indicatur: ad artem relucratiar, tum maXame mente constare pertinens, id est, ad ipsiam medelam quod&omnes occationes captare oportet, en attinet, nam bonorum med corum consi- propria industria, Vel aliunde etiam con lia prosunt aegris. qui1itis consiliis&auxilus. At in vigore S adest, consilia prolunt, modo ablaatre cum is in procinctu est se confidenter me contentione ineant a r. vi morbus ac urgear Igitur in vigore in Ne altercatio ea oris risi m mouent crimis lilyrocinctubes, medicu dc arti an miam Ad verbum, nacta vidc propriis c aliena industria conquilitis illis illudatur tabest commac ex- coi iurisdia ilias opponet. cipere