Hippocratis Coi Prolegomena et Prognosticorum libri tres

51쪽

I. HEvRNII co MMENT RIVs H At morbi quidam superari nequeunt habet, sed morbi natura.ItAq. omnes mor- instrumentis artis. cu reficile, non est paea f. Ostendit id exemplis,utqui prini cau- Eigo qu omnium morboru curationem stica petunt si illi igni inuicti fuerint nulla 4 gredruntur, uti laudantur a s illis, ita sperabilis situs prudentibus nec artis imperitis stridentur lia dc cuncti reliqui morbi, qui si non Ait rationalas ad rationem dirigere vincantur debitis sibique dicatis medelis actiones Sex ea actiones has, num bene

methodo praeici iptis, non medicias crimen agantur,eXaminare.

ui psis 'eri 'us, veri ad i. artes 1ectans, liud omin, aliisnc emonem γ ant diis vero admedicinam, qualia in c=qω modo diiudicanda, partim quidem superiori sermone octendi-mω, tum praesenti oratione doceb in Itaque qui accurare hanc artem---tiso rum Gogenerantii t alios in n- abdito loco positos cui r-lus: Aios in non manifesto loco tabulantes,Grmiatos mi erum ad interna vertuntur,in abditositi seunt: at qui

I His I C o Mail S. Demon t morbos quosdam rabi patitur. At medicina est ars Ergo. les esse attamen magnas causas interdum In caeteris artibus id serum esse ait medico habere chir renuant curationem, quod non est huius loci itendere sed Ob aegri intemperantiam, vel morbi contu quantum ad medicinam solum maciam quae lenti is se aeerit. Nam omnis 3 Morborum itaque diuisionem instituit.

ars vel vitio artifiψis vel ubiecti defectum Qui cognitu facillas, terni. . Vocat

52쪽

effectus medelarum soli rationi compertus possint sensibus operatione notata quare sit.Quidam incura, Mali curabiles vocat etiam subiectum πια-νόs ν -- Colore tantiis vel asperitate quae vi chanicum, quod sensu ipse noscatur,4 tiumostendunt citra periculum tractetur, ut notat Dinis- Vt vulnera, ulcera, tumores, tacturae. . simus Zuingerus. Metaphorice, ab arboribus. Haec postea

non afaciles sedgradcemamone inuent nona pulsessi volentibin, sed ab his qui simia etiam possunt. Possunt ver j, quibis libera disciplina non deer, senatura non felix contigit 'an manifestis itaque morbis, is artem emes

oportet de interim in mim manifectis eam inopem ac dubiam haerere conuenit. Sunt ' autem morbii nu manifesti i ad ossa des adventre e conuertere. Habet autem cor' non unum,sed hos ventres. Duo em ant Picibum acci iunt, se rediant: atii Irine hos ures, quos nol mihi, qui haec resis fuit.

Nammtali malo se ilic5 aeger medico Ergo ces inis expers erit medicus, qui dat Medicus intrira in re. caiiones me doctu eu, qui iudicio amatrem valet. dendi captabit 6 Quae in internis partibus, ut ossibus,& Medicus ἀνακάρπι, indierit: non qub quae ibi stabulantur haerent. Iam enarrat aciles se praebeant hi morbi notatu aut fata partes in quibus stabulanthi morbi non natu: sed quid Fendum, quando Si quan manifestita propterea cogialia dimci eS. tum modumque medendi sui ratio Nam ventricosae part illae, Sc aliena ne deprehendit de naturae familiaria accipitant. Non enim ita faciles hi morbi sunt, ut, s Vt coquentia familiaria , dc Gpes en- si velit,sanationem inueniat sed, quia do tia non familiaria r Vt ventriculus 4 a-ctrina valens, hoc potest testina. Natura doctrina instructi, possint. musculorum tori. Dj0jtjrocli LIOO

53쪽

concreuit me peliuia siue carne tegatur, umest. Im etur autem id sanum ea tu, tram aegrotat iobore. Habent ita e brachia a mearnem: habentes femora habent tibia. Miuoiae' carnis ex

pertibin, eis odi earo inese, similiter ac in caris ii se de rebendiatur. Nam se laborax dic in quo hepar lamatur, es capitisci culm is quo cerebrum con ditur,i a Vade dorsum,et aeqvodpia

sit ac 'Arimis oris pie sed fini in adi toga protenti Ramemm sunt istico rum

que sibi est niphytos, nam est soris . ad pudenda terminatur pactum quod Et quamuis hae etiam tangantur iniuria, hanc partem milite maxime armis tegetamen longe promptilis dissiimilares, in rent. Posteriores regione cordis itilmo- quibus multae νηδυες concurrunt ut siti nisita appellant Galanus ad Glauconem. gamenta,caro,membranae se iungant. 6 igitur principu partes obscuris morbis Igitur in materia eorum causa obnoxiae,undedi incise redintegrantur. Quae non muniuntur musculis Vt familiaria, &non familiaria. quae propria carne constant, viviscera ut Vt insperaaaucio etiam, cerebrum, pulmo cor iecuritie renea.

54쪽

si uenti constita re te si se a me assecuri morbis pestati sunt, se a mi etiam ob scuri esse iudicantur: - quod obscuri perimaUeant,oe cognitiovem Mara superent, ita qua Ompositaein cognoscamur sperentur ' 'Aibile aurin eis, quantum agro- - mrae ad imisi nam ' conferunt. o ingravi pers ut praebentitum ad perscruta Amana sunt. Cum mutio erum Libra necis '' minore tempore oculis videnturo cognoscuntur.

ID ME URNII COMMENTARI S. Cauae etiam partes siros ventres cauos quantum licet cognoscuntur &c raritur. liabent muccore plenos. Is dimanat per Nana tantum patent arationi, Caantuin Vulnera σιαλa vel εἰξαν ocat ali S.Igitur admitritaegrinatura, cicacias. q. d. de hic morbi occulti. Ratione aegri, nam occultum, Irim ma-

Occulti morbi, id en, qui sub oculos quin negligit,uel indicare medico necuit. non cadunt. Medici ratione qui usu S ARMA; Va- . Ocev ,obscuros dico mo bos rationi lere debet subiecto qubdocusiis comperti non sint: in disus requiraeur.

Non quod rationi sedici sint obscuri, qui HaPPOCRATIS TEXTUS.

55쪽

rosis erantur. que vero mesauripatiuntur ob id quod non illia agnoscanur,eorum culpa non iis me os qui curant,sed iunaturam Ium agri,sum aegritu is referenda- er enim cum malum neque visi vicauditu a flevi' D. ratiocinatione persequitur ipsum. 'Etenim coasiato ex vorso laborant ut maxime comnemur meditas suosmo os indicame, ex opinione tamen magis quam e cistia re- 2 vim sic scirent , meditas se non crederent 'Cum eiusEem scientiae sit moriorum causera se, o morbos ipsos omni nentis , quaamscere morbum prohibe curare posseG. 7 Euando Mitura ex aegri elatu ad infasi ibiam certitudinem ' ueniri otin alio meae ea resticiendum ' Itaque huivi tarditatis marai asi e corpo natu ipsa causa L.

Ratione&scientia,id est, iudicio similitudinibus utitur, se opinari ait. Σ Demonstrat morbi naturam latere, Operea Nam si morbum agnosceret; lpa aegri naturae, vel ipsius mores: Ergo medicum non accerseret; Nam eluviem est. α Operationem nosse,in citrare Hoc eleganter docet G Imperitia aegri medicusmon recte inor lenus libro primo De alimentorum facul-bum accipit; nam aeger dolore confectus talibus,in fine Capitis septimi. morbum suum sensu non recte scrutatu Ergo medicus cunctantius in cogni- nec si alius explicet eum intelligit. tionem veniet aegritudinis, ob aegri insti- Ratione intelligere morbum velit, sed iam Nam serisu visionis nec tactus in his mequiti uti potest erit ergo ratio, obscuris rebus, s rides suam ignorantiam ipse aeger de dicata. tegit,uerbis,& operci Verbis, cimi ipse co- Nonculpanda est medicina quod no- natur medico expucare naturam sui mali, ut id quod potis non est, sedaratura aegri.

56쪽

'ors enim muum cognoscens, mederi magnopere gestis, id num-dens acconsidemus,M potius temerisare,quam coussis facili di πα-pumsqMm vi medeatur, Medicinuero quidem suffeceris ad ' 88' eo oscendum sissecerit etiam ad aniam. Si vero sin quo mon. n.ατ- ό is cognoscimr Mn mo in Misigatur vim Mi vincatu vel hine quo erius miariam accest, vel ob morbi caritatem peribit.

Si enim paristam processerit mo incum coratione, iocior min. Sin Mecupauerit vesi rest. Praeoccupat vero tum in re comporum angoniam , in qua non in constimo inhabitant inorbi tun in propter agrorum negligentiam. Cunctantur e , atque cum ia- morbis inuoluti unt,tum demum curari volunt 8 Proinde ani potentium multio iam ad rubia r si quem ex abdita morbo aegrum

uat,quamsi deploratis Uemferre

L HEva Nar o, MI, S: 1 Si est medicus auxiliari, moresam uetur dum in sarrimum ventum est, coonoscete debet ita nec temere, nec Vi medica manuSin auxilium vocatur. medicabitur. Sed morbum et noscat tem Ergo occula morbi insanabiles fiunt pore opus in . si aeger eum aperire nequit apyi neglama , vel ob morbi vim , ω e--οπ ύας, id c Ἀξε - - λα-νη, νά-ο rem motum. Scribit Celsiis, in longis mor- ας Vt n. luc de medicetur bas, Vbi de iberationia remediorum mu-Σ Interim dum medicus cognitioni in rationi locus patet,raris obsequensmedicocumbit eleuadit, vel pestiandarur vi mor aeger perit: In acutis vero, ubi nec consilio,

bi aeger; effundanar, ves negligentia sua nec remediorum mutationi locus, igno-xeter vel motia morbi ita ut interim non scendum medico. possit pervestigari. laudandi itaque medici si tot iniurias 3 Quia latens in imis partibus non de occulti morbi. aegri superarint. A d. prehenditur interim. tamen celerite mo ploratos sition attigerint.

57쪽

'Ne visam verio in La Eiqua iam meatarum artium ' tale qui

mentum de it, optu intermittere cNantur. Et si vero cunctatio tam

aetas in hisce interdum perfectioni operis nihil inconm t: aetamen maiore digna in ram ituri se Aeritus.

I. EvRNII H. ex morbi natura curationis prouenit cunctatio , quamuis nec medIc nec aegri vitium ad sit. Non enim medicu'me-dgi potest, ni cognoscat hoc autem Uliae operae. Qusen ostendit X ecthanicis artibus. Qus sane faciles 1 an si committantur medianae Ad Ne mechanica quidemicilis, absque cognitione materiae circa quam docum qua operatur: dc abi-oue actiones encheizesi. Vt semperauum finem attingant-. Cognitione materia με; Di, operatur, id est, circa 'aam, d cum qua

operatur Vt instrumentcim opπanci, veluti ignis, malleuS. sibiectum d. Zuing. eia χε τί, πω ν, quod ab artifice ipso sensu agnosci potest, quale sit tractabit nec ne atque etiam citra periculum tractari potest. L Videretur facilis ars ut mechanica reli quae propter operationem. Sedit in E: facile qualia decet in usum adferuntur; ita in hac rae,qualia decet, Sc qua Ado. Sc quan tum cic ordo adhibetur. 6 empore festinatio laudem L. et opere Eabet. Sed cognitu est dissicae quid ilico

agendum,

58쪽

Iam veri disma, alta aegrotantibus ex emnem , in secundum ripar, et e renes, aliis secuniam omnes partes in ventre sunt,etsi

omnes in conses tas alias tamen faciatate 'coadiutrices inuenit., ω -υoci claritatem se tarditatem, 'μxime item quae ' - burdispartubm,per quas patet exitu fundisolebam; rum modo quasdam odore, talia colore cluasdam tenuitate ac rasime trutinando

facto orta u.

Demonstrat iudici dissicultatem in rum rerum notae. coonoscendo. d. quia subiectium non Ἀμνι- vocat reinedia quibuS nece1- λεγα ρ - τον : nam abditus morbus ri arib natura extimulatur, ut agat id quoa qe. incomperius necessiarium est. Sed cum polyamaaia lanto id est coonitionis absidia ad actio initrumenta, remedia talia quae Varie ne conferent a. irae istoc: lege a sum duci debent noc; E actionibus facestatum laess. dirieultatem moueo z. Itaque si natura 'κ rementa,quae scibstantia,qualitate, - Vltro, medici ad τομελεγα extincopia di cxcernendi modo in vitio ictile. mu aiada u. Praesentiam futurarum, praeterita

HIPPOCRATIS TEXTUS. 'co ritu autem congenitum nobis calidum, ciborum ac timm acrisu

za, ptuitam diffundere, q- coniectura accepta a certo quodam gno, ex iis quae natura conlpiciet oisit. ' Partim veri si laus istis rus in ex morbi finitia censu aciari tam insita eum accusare ac

59쪽

I. ΗΕvRNIL COMMENTARI S.; si itaque elucet notis pituitae crassities, locutio a iudiciis: anhelosus spiritus reum;tarino dictabit,&monstrabit remedium. arguit pectus, de interno morbo Ars me- incidenda lanta,incisio a calore est, calor talis extorquet μι-γρεειν, consumere nutricationi dicatis rebus excitatur, si in totam accusationem, cogitq inflentium illis is niteat. Ergo parandus est humor is accusatorem nam excuta morbo, etiam 4ncidendo symptomatatolluntur. . Si elucet symptoma, hoc etiam recte Attenuato humor a motu. perceptum medelam indicabit. Anhelosus Si natur medicinam non expectans homo fit, quod spiritus non sit bibere non ipsa agat,sed accisci quod est ἀνιειχ,id est, libera pituita incursu in thoracem Inci languere. Hoc*mbolis deprehendet ς- datur haec a piratione excludatur spira dicus, ct iuvabit,ut sudores promouend tio cursu&Rcensu excitetur. Ergo anheta dcvrina fundendo remediis propriis. sus spiritus cursu .curabituri Metaphorica

HIPPOCRATIS TEXTUS.

Sunt praeterea es quae per vesicam egressa madi mor Minendere ' sent,quam quaepercarum egrediuntur Inuenit itaque tales tiones Corn. o cibos quibus,utpote calidioribin a, a casiremfebrium in com

lis i iam efflvierem si Mistic modo paratafui sent. lia itaque au Aia, o Aia per alia sunt e prodeunt,ltum quae corpuσpem dunt, tum quae indicant. Vtproinde non mirum ' o horum certam explorat Oscientiam qua dedigna, longi temporis es, o me citationibus messitas multum temporis accidi, quandoquidem tam re--iis atque externis proba ionibus ad medendi scisatiam mediti

Ieruemunt.

L EVENII COMMENTARI MI Quorum olore, ea, quibus exardescit aura didicit, quo Viam affecte humor in febrem eorpus, fundantur in urinam. eius inclinatio.

O.d.abditos etiam morbos curat: ubi a na a meditana itaque ob iudicium dissicilii est di

60쪽

est, dolongo tempore ad eam iter ob signa rolixior si sit,in plomatis . id est,iis ἐξαγίγλο- ac aemediaequ*per 4 Vt notes ex quibus inquae at mutatio uadunt era pus,id est,τὼ σιAmra. Nam a s ob actionem etiam difficilis nam quoriant pro ratione corpori cui admouen plus tempori cognitioni datur morbi, eo tur,i. ρο απος τερον. suas agendi, fidelior curatio etenim ni cognoscas, non vi enata, Vel fabricata fuerint. curabiS Sed a longe remotis rebus. amor- tmesicratum aliis est diaphoreticum bis, morbum intelligimus viri ympto- aliis diureticum, aliis aluum turbat. Ita matis,cibo, potu, dcc. iligna: ut somnus in pueris est criticus aliis

'inculpatam vero se praeben in iis quos aggreditur. Utum' praeci dens sermo manifestum facit rium artis periton dem Erationes, quias multo libentius ipso opere quam verbis pastum: O- in dicendo maeque exercitati, tuterim eam fidem inceriorem putan-

aes,quae ima exemplo tacesta compertorum, quam quaeri auditarum rerum copia constat.

M EURNI I CG MM E TARIUM Claudit disputationem, rana pha potentiae noSme mores es1e vult Avicenna. Nullum errorem committit in curabilibus id etiam certam artem declarabit. set seu probatio quod in ea te na sit ars,ratione 5 1ensu deprelieadezur Razione ostendet aretem veram csse. Exemplis velitatem ostendit. ACc ἐπί- 'ειξι, vocat hic Hippocrates. Ita IdIota Iacto, actis certitudinem permadent.

6 id est, quae exein plis Potius quae I iden-ur, quam Sermonibus qui aud antur ἰ-laeosin addit praedictorum Medicinam n certam ei Ie resipectu morborum . Aoesta ταν Waegre curabilium. αλορθίων qui etsi facile cedant, non tamen temere, scd ex lege methodi debent curari. Eion minor in his ars es λόγω -ονγ ὐεπικουρῶ quam in aegre redintegrabilibus Certanti eis artem etiam ratione aegre curabilium et .aph. 0. Celsus I I. lib. 9. qui aeruari neq iit, non attingendus hoc pra identiam medici, artis cernitudinem ar dem arci faciunt ita ossicijeTrout guit. Sed hiunanitatis occuluae narurae