장음표시 사용
11쪽
in misma arti si sunt actiones ipsemet .vt in arte salia di et acuti diar tib agnarii' ra:et in quibusdaearu fines sunt octa et no actioncs: ut sanitas in arie mediiii 4b' m cineon arti aut in des sinoe sunt acta no attioco acta incliora sunt actiones sunt m : cu actiones 4 sunt in ipsis sint gia cctor Im. Cuitam sint artes et acta et no stle plures a crut fines plures: ut artis mcdici ne finisest sinitas: et artio actiones operadi nanes nauigiu:et artis gubernJdi bella victoria: et artis gubernas acta sunt di domu stmse opuleii a. es dixit. a Tri iussitqda sui subaltem et e aliis meliora ut ars freno*:et relique aries: des utis equestria sunt sub arte billica: et stiractionibu ols actio bellica est lub arte guberna di Mila:et sin in aliis snib' rerum itia eade di qui speculatur artes sicut inueniunt in eis strico plares sub arte una pnninctioni coali in illo sile: et in oles istis finis artis principalis dignior est et meliot .pb. coa. stne artis 4 sub ipsa est.' nesciit artis 4 sub principali est no qumini mussa sinis artis principalis rino et dria inl)is in hoc ut fines earum .siit actiones aut acta m. necesse est asit ut sint in istio rces 4 egunt rcs da volum' pa seipsas:et est res do volum' pp alid:et vi no sit ois actio ex actionib' huin amo vol: tapprealid: stem sic est et xcederet in infinitu: nec e siet finia coprehesus:et esset desiderisi inane.Cum itaq; sint hic artes actioncs quar si querunt Pp aliud:et artes actioneo quaru et runt pp se: manifestu estu, finis ei' d querifra se est bonsipfectu et optunurera cli unt reliquabo Ina 4slta sita trui' boni:et hoc siue sit istud bonsivit si aut multa: aut sit artis unius aut artisi pluriu. .Et cognitio Imi' boni est virilina in vita hus mana: et est grade adiutori si i venustate eius. intelligo per vita ciui litates. Cognito nam sine determinant actiones 4 ducsit ad ipm: et si remouet ab ipso:et dirigit intitio versus ibin. Queadmodnue accidit balistariis d psixo eis signo dirigut sagi ii as suas pira i pin: et sic certius altrias sit ipsum .c t taliter se nnt noles in adipiscedo id q6op3 cognito ipso. v .dirigui actiones s suas a quas applicans id ipsum. Conandum est igit nobis tric ad conis vro guo putrendendu stne istu sim via descriptionis et excpli. s. sermoni vΠ:r ad des Dernandi clarandu dd est:et cuius sciarsi et artiu est .guidet aut esse potissime agitur viuitates et maxime petincipatis:et ibinoi d de est ars gubernali ciuitates. Ete in trecprincipat ars pati sipatur Oibus arties cst determinet quas arteoet scias op3 esse in cioibuo ars uitatibus: τ quas artcs et stias op3 exercere viisi quem holm:et quas artes et tibus scias op3 exercere quosda troim:et usq; ad que stile op3 discipulos peruenis re in discedo artes. Cu igitur hec ars talltcr se dadeati ad reliquas artiti inest principalior earu . set patet hoc etia ex eo q) honoratiores arti si et nos vilio teὐ earu supponunt huic artuutpote regitiua belli et regit tua omiro et rhetolica.sipa ordinat has artes et metitur eas. Si ergo fuerit nec ars. l. res itina ciuitatu vies reliquis artibus et mensurao eao et pones quid opsoperari:et a quo op3 abstinere deo i remecessariu est ut sit finio eius aut Hectens reliquos fines artium. Cum sit bon si q6 liuedit nec ars illud bonu3M continet omnia bona: est nccessarium ae sit finis eius bonum illud quod appzopriatur domini in eo crdonio: etsi enim bonum qb appropriatur bo. mini uni sit bonum: illud in specieqs appropriar uniuersitati ciuisi maius et perfectius .3iὶud quidcm est: posito iri bonii perfectu possibile est haberia solitario: sicut possibile est haberi a ciue. Si aute hoc non appropalatur:
tunc inanifestiuo est in boc bonum necessarium est inquiri .f. bonum quod appropriatur ciuitati. Ud. Et si fuerit in sceptio huius boni:ct conseruastio ipsius ne tollatur. amabilis quidem um .s.ut iuueniatur ei et construestur erit inuetio eius ciuibus: et conseruatio sua ipsto melio: et dono:atior:
et hoc est quod iurendimus per hunc librum. s. inuentio duuio boni et consseruatio ipsius ciuitatis.
12쪽
mapitul um secundum. lao dii ita adnitcndu cst idipsum quasi Π figura cos pre cndere ud sit:et cuius sciarii vel facultatui: vidis
xlacto cius esse q maxime domines atq3 psidcat.Ta: .lto 'o ciuilis apparet. idec enim et quas disciplinastatui ciuitatib'esse:et quales quem addis re:et quousmdisponit. Videmus ct honoratissimas facul latcs buic op3 id salabe ut rem militarem coenonisca:rhetorica:cum si untiis reliσquio quaru est in agendo opus viati ac preterea lcsico ferat: et qd agere di m et a qno abstinere dcbcat: ipsa costituar cius prosccto finis aInru fines c5tinebit.*taque illud crit utiq3 sutiamsi bonum humanum: et si cns idom cst uni et ciuitatin maius in ac pcricctivo ciuitatis vidctur: et in capiendo:et in colam ado: amabila quidcmet uni soli.pul Φriuo tame ac diuinius genti ciuitatibusq3.1Intentio igitur circa ista versat: ciuilis uda plideratio existcno in qua dici ad sufficientia putandu crit: si pinsubiccta matcria declarcs. e na certitudo quide no codemocstinoib' pca quinda. Gucad modunccinartificu opinetb'lnoncsta 'o et iusta de quibus ciui 'ερ ..d lis considerat tanta varietate et discrepatia baben trivrlcsic duta tuo petulaxat: no autem natura constare videant. Tale quadam et ipsa bo renua. na habentvarietate: 'pterca ipscpe ab ills c accidunt dctrimcta. Iam cin quid a3 ob diuitias periere: alil ob fortitudincm. Satis ogo fuerit de tris:et ex his loquentes grosso modo ac xcluis pcrfiguram veritatem ostendere: et sm ea sitie plurium steri solcni dehinoi rebus trafigere: codcnim modo ijusula que de his diccn,
turrecipi eda sunt: nacius qui cruditur cst ea tenus in unoquom genore certitudinem exigere: quotcnus citis natura rei recipit. Simile quippe victetur a mathematico persuasionem rcciperc. et ab oratore demonstrationem requirere.
CScsm caprili in quo ostenditur ex qualibus: et qnalia ori in hac inethos
do concludere.s. ex contingentibus na:isiet contingentia nata m et exigit
huic methodo subiecta materia Dixit. - , in autem ut sufficiat quod dicetur in hoc quando ' fuerint scrinoncs inducti fui ur possibile est in materia subiecta multui sint propositiones inductais sicut
in pluribus non autem necessarie. m.sron enim inquirens da est certitudo in omnibus artibus cocle modo: immo o pora Stet ut requiratur in omni arte fim materiam in qua speculas tur talia aro.Que admodum nem oportet ut inquiratur certitudo in omnibus que aguntur uno modo. GP. res autem pulchre et pertinentes rustitie: a sunt ille in quibus speculatur trec ars.Lregit tua ciuitatum tanta das vent diu ex matem incidentem eis et errorc nuco ιν materia sua sit possibilis quod plurco opinati sui it . bona et inlla sunt nobis tantum per legcm. . Per positione imet . non est hic aliquod bonum ci iustum per naturam.
O iam accidit simile huic erroii in domo Q in se bona sunt co ς' iam accis
13쪽
dit pluribus hominst ex ipsis nocumentsi:ut quibusdam tam edtingit pericillum o parte diuitiarum: talis ex Parte Diritudinis. U.Et .ppter l)oc intcntionio quide et voluntatis nostre est τι pueniamus ad veritate illa; reru per viam grossam et eptarem sper distones et descriptioncs u ad as. Dians rebus existenties in ilia specie ut in pluribus: sed no omnibus.scut est dispostulo in diffinitionibus materie ncceiIarie.et per demonstratιoes quidem in quibus sint conclusiones sic in pluribus.
m et tiamsi bene iudicatque cognoscir.eorum d bon' est iudex. quisca bn Singula igitur is qui in lingulis: simpliciter autem is qui in cuiudic3 q ctis eruditus cst. Ex quo lis vr iuuenis quidem nequaquam idowsRQRyx neus auditor sit civilis disciplinc.Hudis enim earum rem quem vita versantunsermo aurem cx illis: et de illis cst. sequax vero adduc assectibus existens inaniter et in liter aud set cum finis 6ha me, non cognitio sit sed acrio .H: hi aute uita ricta te quis iuuenio fert etate sit: an mori s.flon culm in tempore dcfectus sed in vivendo et
qs iuves in persequendo singula secundum animi perturbarionem nam msssy an talibus quidem mutilis erit ista cognitio: quemadmodum his ηψM 'ε qui incontinenteo sunt inuivcro cupiditates suas rationi subiici ut dis ista scire multum admodum proderit. at de audis orcqdem:et quemadmodum recipicndum M. et quid propona in hce Dresaros esse suffciat.
etertium capitulum in quo ostenditur qualem oportet esse huiusmethodi auditorem.seruditura et expcrtum circa motalia:et ideo nec iuuene metatem:nec O morem iuuenilem.
- prudentisontendo instructum in trie logis iiii cco ultimate inquisitioncm colitudinis i ii sermone in unoquom genere in quo sit speculatio secundu 3 in
sustinet natura illius generis .equale enim peccatum est ilreceperis sufficientiam persuastuam a domino doctrinali stautereseris demonstrationeni a ri etore. U.eiunusquisae domuium recte dirigit iudicium circa rem in qua sciens
fuerit. Et iudcx discretus in re quadam cst qu i dirigit iudicium in re illa eadem: et est prudes in illo genere: idem cognitor losiceo particularis que appropitatur illi generi: bonus autem iudicator absolute est qui recte ius dicat de omni re de recto.videlicet. et non recto: z iste est prudens absolute: dico eum qui prudens est in arte dialectices communio. CU.Et p ropter hoc doctrina ciuilis non pertinet auditori pucromam puer inexpertus est actionum que debent esse in vita.scilicet non discernit rectum a non recto .serino autem dic non est nisi de his actionibus:et in his. IDixit. Et quoniam ecce puer .psecutor est eorum ad que ducit eum ala sua cie dclideras:erit auditio eius sermonio nostri frustra et innittit quo nili finis nrin eo de quo loquimur dic no est scire:'agere. U.et non differt ut sit qest in dac dispositione pucr etate: aut puer moribus: dcfccius enim sim quens virum denderiis no est ex breuitate ipis mam si esset sic non inueniretur senex prosecutovdesiderii: et .ppter thoc non Onci sit iuueneo per l)ane cognitionenusicut nec profici sit per cam copleti qui non retinet se a deles
14쪽
et ratio perutilis est scilii a qua die tractas. M apoc igil est ad quod noopportuit peruetrire in*l emtonsi sermonis .squalis debeat este discintis inmodi suis Et q6 est .ppositu nostru indoe serimonerien gubernatio ciuit atu: z cuius gnis sunt ratiocinationes qui Mutimur invecto ei te otdine eam in credulitate:aut formatione. Ein pero ut predixini' ois cognitio atq3 elcctio bon ut auod
clam affectat: videamus quid cst id q6 ciuilem dicim' affectare: et oium agibilium supremum cst bonum. Note quide oes lare sentiunt:felicitatem etia vulgus sim ni cruditur appellat: sed et bene Τiuere et bene agere pro codem accipisit: ac silice esse. Quia vcro ipsa felicitas sit de eo sane inter se discrepant: nec idem vulsuo sapientesm tradiderunt.Nam alis qusdam ex his que clarar manifesta sunt ut voluptatem: aut diuitias: aut honorem.HMitem aliud nonunque etia unus et idem divasa. Egrotans cin s nitatem: Pauper diuinasi ignorantie sue conscii eos cui mam si aliquid:et supra se dicunt admirantur. Quida3 vero et pracr nec bona aliud quidda ipsum p se esse putant: τ causa sit omnibus uis cui bona existant. e Cunctas igitur opinioncs scrutari sum uacaneum forsan esset. Suinciet autem si illas que apparentes sunt:aut rationem aliquam habere videantur.
Eouarta capitulo de eo et iumed si est quid est finis operabilia bolidisse
et eoru omnium summu bonu .et Q ipse est felicitas:cum enumeratione quarundam opinion in de felicitate que ipsa sit. . - Ret tritis aut reuertaimur ad id a qno incepim's prificipio
et dicamus .cum per ocin cognitione et omne electionem non desideretur nisi bonu3 aliquod qd est honoroe ars gubernandi ciuitates h3 et intendit: et est illud od appetiumus p ipsam .sbonum excellent ins et altius Oim bonorn zicimus igitur et pcne ab omnibu s cocordatum est in esse
ιuptatem: quidam autem diuitiao et opulentiam: quida vero honoret alii aut aliud aliquid pieter hec. Et vir psiderando in opinionibus dominum circa ipsam inuenies qualibet sectam ponente eam in partem alteram abra in qua ponit ipsam secta aliauta . inuenimus unum eundem variante dictionem suam circa ipsam pin varietatem natus sui. 1nfirmans autem dicit sanitatem:de pauperatus autem diuitias. Iad. Clim autem plures recognosciant ignorantiant suam de quiditate ipsius cum doc* conuenistin confeIsione sui esse eam admirantur dictum eius qui dixerit de ea dictionem superexcellentem hoc quod ipsi intelligunt de ea. Udixit. Mi iam putauerunt quidam quod hoc est bonum aliouod existens per se extra animam preter bona ista multa:et quod bonum hoc est causa bonis omnib': ut uni dona:vnde quod isti opinati fuerint quod cognitio istus
poni quod epira et applicatio ad ipsum est beatitudo in dumtes ideas
15쪽
pricipuo via sit an ad principia.
.sse. Udixit. sortassis ante inqsitio de Oibus opinionibus dictis te bestatvdine onerosa estet inanis :si incit citi de fomosioribus earu in rere tanthe ouibus putatu ret in ipso si argumentum pirsuasluum.
ε Ilcc vero nos lateat differre eoo sermoneo q a principi is sunt cos qui ad principia. Hecte enim Plato dubitauit quesiuiime utrum a principiss via st:an ad principia .qucmadmodum in ita dio ab his qui principia ponunt ad finciri vel contra incipiendu3 quid a notio est: ' qui dilarium C sm Isthae nota su nt: alia simpliciter nos fortasse ab hisque nobis nota sunt incipere de beniuo. Itam bene institutum moribus esse oportet cum quidehonestate et iustitia et omni ciuili ratione suinci ter sit auditur'. Nam principium esti quia et si hoc sufficienta constatmibu opus erit propter quid .Sed qui sta institutus est:aut iam dabet principia:aut certe faciliter cupiet. CCui vero neutrum immina adstiis audiat inestodum. Optunus ille quidem qui pcr sese omnia noscens. breceptor suus ipse sibi nactiora perinit. Ille bonus rursum monitus qui recta sequatur. Qui nec ipse vidct .nco credit rccta monenti. IIDic nulla in parte utilis est. Ecd redeamus vii digrem sum : nsi et solicitate non absq3 ratione et modo viuedi existimare videt.
Eouinta capitulsi de eo s op3 incipere a posterioribus natura:e nobis magis cognitis ad inueniendu quid est felicitas:et ideo auduetoici bene tuci cosuetudinibus:vt facile habeat vel suscipiat principia adixit. Tmit in opi ut nos lateat quid intercu into demonstras
id non tionco que sunt ex principiis rerum primarum.
Let intcr demonstrationeo que ducunt ad cognitionem caus: sarsi vult intcr eas esset disserentia magna fim ς' declarata Venui lib.t cmon strationis. Idaei propter l=oc recte dubitas uit plato circa hanc intentioncvr .d. utrum via que ducit ad principia est sicut via quea tu ctore exercito in stadio tendit ad postremana dii aut econuerso.uersi tamen universaliter opuli incipianans in docuina a rebus manifestis. Neo aut e iste dupitatur sunt:qda earu sunt manifeste pin nooim: et sunt ille ex quibus procedimus ad principia absolute:ctsida eam sunt manifeste simplicitem sunt ille que mani liue sunt sin nos: fm materiam: et cr l)is equide .pcedimus a priori et ad posterius In hocssit fortassis expcdiens est ut incipiamus a rcdus manifestis aDid nostvnde oportet es ii vult instrui in rediis pulchris et iustis et vli in rebus pertinentibus ciuilitati instinctione sufficiente ut sint morcs eius pni ορ oportet. uni enim talis fuerit in moribuo is in lauestiam Varu rersi:quare sunt tmoeen principi si scientiem:stantcm hic contentus fuerit non est indiscens in virtute suassentie: quarercs ciuet eu principi si qe oldinatur post sciatmqtres est. ii ergo fucrit talis in morivus 'm principia et suscipictea facile:dico principi si quare' principis py dd civi ouicni neutra adoptationum habuerim .ncccsse nec causam animaduci tunsa notum pocte dictatis.Optimus cithoiuni q alimetipso intelligit quid c ps dii:qui sute ab altero hoc intelligit:cst in via directionis:qvi vcro nec a scmctipso
16쪽
emam vulgus quidem atq3 onerolissimi voluptate. Qua proapter et ipsi vita adamat volupi uosam. o elii sunt maxime pcipue illa qua nunc dilain'Ite ciuilio.Tertia premplativa. ciuissus igitur omo servile vides vita pecox. dilis do. Sustentatur aut ob id G pleri in potestarib' 'stitui instar Sardanapali vita agunt. Elcgffres aut viri et reb' agendio apti honore. Dic f. N.n. ciuilio vite finis est. Sed vides leuior m is que qrrini strici:
magisq3 in honoratib' m in eo q donoras putare. Hos aut pro
prium qddZ et qs leuiter auferri nequeat summii bonum vacinarum. ynsust honore sequi videns ut se bonos csse pfirment. Sta Q a sapientib' maxie querunt: et apud illos ii eos cognoscunt:et virtutis causa laudari. igitur ibrum ad hos attinci virtute esse potiore: atm ea fortasseqspia ciuilio vite linc magis putabir. Sed videtur decim placrior. Ham et dormire virtutem habente et no opari in vita recipe vides:et in suo maxia mala aduersitates Q subire . Eum vero qita vivat nemo beatum dicet nisi positio'nem custostico:et de dis quide satis.Na et in coronis de his abude dictam. Tertia est pi plativa vita de qua in sequentib' consi derationem faciemus.pecuniis vero intendens violentus qui dem est.*pium profecto diustie nequam sunt id quod quimus bonum. Utiles enim et alterius gratia. Stam magis illa que s pradiximus fines quis existimet:qm propter se expctuns sed apσparet nec illa o Quis multa verba in dio consumpta sint.
QSQctum capitulum de hoc ιντ nusquisae estimat felicitatem ex popria vita:et π tres sunt vite famose.Lvoluptuosa: ciu ilis:et co templativa. Guarum punia et eius sectatores Oino despicit.Op inates honore esse nnἐ ciuitis redarguit:ostendes * nec virtus ipsius est: nec diuiticiet tractatu de cotemplatiua usae ad decimum librum suspendens. vixit. ergo et dicimus:* homines in opinatios
tricipimus ne sua de bono ei felicitate: qui existimat
in vita sin et videm non deviaverunt a rectitudine.hec enim
est res in qua conueniunt:verutamen vulgares et grossi pustant up hoc bonum sit voluptas :et quod vita ciui lio faciens Ulucrari selicitatem csi vita lucrativa voluptatis: et fiunt Quid famosi propterea ον multi potetes super res regi u limitantur Sardanapalo in immergendo te uoluptatibus. 3lli autem qui ducunt vitam nam et operatores sunt actionum nobilium.s qui preeligunt honestu 3 enimant bonum istud esse dono:em:ct in vita trumana est ad lucrandum hoc bonum donec fere putetur in tronor sit finis subernatoium ciuitatu3: dico principes.CCums exqui si te considerate fuerint vire: videtur q6 scellentiores earum et prepollentes sint tres. vita voluptuosa: et vita donoris:et vita conitemplativa.duo secundum illos qui digniore iudicant contemplationem et virtutem. I ulgares autem videmus propinquos sersura et eligentes vitam pecudum in dicto suo .quod sinis vire humane sit voluptas. Udicit vero eoium qui diterunt quod finis sit honor apparet corruptio ex eo quod de redon otio: inanisenuin est quod ipse vilior est
Uestto bono per actum Muendi Vamanum, uidetur cinae honoὲ Potius
Dono otius est in honoratet in hos
17쪽
est inhonorIte S in honorato:dico bonu illud q6 est honor: bonsi asit q6 est felicitas nocu nisi in actore mori ypter hoc difficilio est ablatio ci' ab ipso .gEmplius pates estu multi illo* d quersit honore maxime querunt
ipsum quatenus per hoc affirmet se esse bonos: io quersit tronore ab intelligetibus: rab tris qui noti sunt avirtute. anifestu est ergo invia i plo*roin virtuo melior eli bonoier quare laetiasse elliinadum est virtute potius esse finem vite ciuilis-aliud: attame insufficies vidcε csse et hoc. Si em ueesset nullii oporteret excusare se a somnonidemus esti se posse dormire tromine et trabere virtute. Et pin I)anc etia radicem possibile est ei ut sit felix et nihil operao tota vita sua: aut laboras vel careo prosperitatun maiozib rerum suarum. Et manifestu est . iid opinaturaliquis de trinoi ipsum csse beatum: nem dicit hoc de tali nisi velit pcr hoc custodire positione vel ras dicem quam posuit et credulitatem quam defendit:dico fui modum cotras dictionis lingua sua no corde. U. Et iam diximus de istis rebus t dictis nostrio famosis quatum sufficit. in e vita aut tertia et est vita cotemplatiuorsi perscrutabimur in postremo .gm.Lucrum asit et diuitie: manifestum est op no sunt bonum qs queritur per regimen ciuile πtilya quide em sunt ad aliud: et no queruntur nisi opter allud: felicitas asit no queris nisi Opter se: quare predicta potius esti inada sunt fines no esse:cu no queranr ν; terse:et ideo locuti fuimus multa de eis in alio loco:et ostendimus fedum esse dictum dicentis eas csse fines:op3 ergo ut rclinquamus ilia
Clisis igitur omissis:de uniuersali sorsan videre prestabitiet queri admodudicatur inurere: Sibyec ustio pardua sit ob amicos dideas introduxeriit. Sed x defensione veritatis etia xpria impugnare oportere: presertim phos magis forsan estimandu est. Na3 in ambo sint amici pili est veritate in honore preferre. lmui' oponionis latores no ponebat ideas in quib' prius et postcrius dicebatur. Itam nec numerus deam costituebat. Non si aut fr et in coq6 quid est: et in eo qd quale:et in eo q6 ad aliud. Q6 yoy se atque substantia pilus cst naturam id ns ad ali id est: natura id tan coadiaceno duidda: et accides substatie vρ csse. Quare in dis o uid Eris h sh ε coia foret queda idea. Pretcrea cu bonu tot modis dica,tes iba I xur quot modio fir erisma et in eo q6 qusd. Ut deus et mens: et in lire e na quali virtutes et in quato mensuratu:et ad aliqd vitici et in tepore id obe occasso: et in loco diera:et alia dindi manifestum est no coe esse τω ad ali d. et unum. no em in Oibus: sed in uno dutaxat piedicamelo diceretur Plato cum eorum que Fin vita sunt idca vita sit scientia certe et bonorum otin una scientia foret: nunc aut sunt plures etia eo*que sub viro predicamelo mi.Ccu ipio quidem in bello res militarisun morbo medicina: in laborib' gymnastica. Zimbigat veraro quispiam quid dicerevclint ipsum quod: siquidem in ipso homine:et in dote vita attv eadem ro dolo cst. Clua enim do nihil differentur si ita nec qua bonum: siquidem nec magis album id
- quod diuturnii * id quodvniuo diei.Probabilius autem vide'
18쪽
tur dicere a thagorici in ordine bonorum unum reponun quos et Speusippus sequi videtur.Uerum de his dicetur alio loco. Ex illis vero que supradiximus dubitatio quedam suborta apparet: qui de uniuerso bono sermo habebatur: et que nos propter scipsa appetimus atm optamus secundum ullam speciem dicuntur. Que vero hec efficiunt aut custodiunt non contraria prohibent propter illa dicuntur et alio modo Constat linur bifariam dici bonae alta propter seipa:alia propter illa. iraue ergo xpter se bona sunt ab utilibus separanico consideremus si secundum unay Co:cantur idem. Sed que ponenda sunt propter se bona .an qd Bonaalia sola licet quis persequitur veluti sapere vidcre: et voluptates q Pp se:aliadam et honores. nam hec et propter se bona aliud sequamur: ta ER Rummen et propter seipsa in bonis quis reponat an nihil aliud quicco pietero ideam.*tam superflua species erit. Sinaute et hoc sunt
propter se bona:eandem in cunctis rationem boni Grare oportes bit:quemadmodum albedinis in mire et cerula. lnonoris autem et prudentie et voluptatis alie atque diuerse sunt rationes qua bos na suntmon est ergo bonum commune aliquid secundum unam ideam:quemadmodum ergo dicunturin 3 enim surrilia videnatur dio que fortuito equivoca sunt.Sed. videlicet cxeo: quia ab uno sunt:aut quia ad unum cuncta conterminanti vel secundum potius analogiam. Us enim in corpore visus in anima mens et
aliud certe in alto. Sed nec fortasse relinqvcnda nunc sunt.Nammte discutere auersus circi philosophic magis.similiter aurem de idea.Si enim unum quiddam in quod communito de omnibus dicatur bonum:aut separabile aliquid per se clarum est id non esse tale quod ad domine agi:vcl possideri queat. Hunc auo tem tale aliqvid queritur. Et forte alicui videri potest melius esse idipsam cognoscere gratia illorum bonorum que agi possis cleriq3 possunt. lam si hociniam exemplar habuerimus magis intelisgemusque nobis sunt bona: intelligentes vero adipisces minuri CDcc verba suasionem continent quandam: sed latentiis dissonare videtur. nam ille quidem omnes bonum affectant :et euod deest perquirentcs cognitionem huius protermittunt.
qui tantum ac tale auxilium a cunctis artificibus ignorari, nec sequiri absurdum esset.nec vero apparet quid conferat terrori: aut
fabro ad artem suam si sauerit quid ipsum fit bonum :aut quid mcd:cus vel de re militari peritior lacrit si ideam ipsam contem platus sit. neque enim isto modo sanitatem considerare videtur medicus:sed domitus sanitate ummola:re huius:nani singulis
medetur:acpe his quidem satis. l
19쪽
' o Septi in si capitulum de univcrsali bono et idca si est aliqnid tale:et si ad
illud reducendum particulariora bono:vt ad perfectissimum quod non esse quoquoviodo ostendit prius: inde quoniam si est notavi operabili: nem practicis illius acti incognitio confert ad perfectionem: licet aliqualiter coferre videatur.Uixit. oz iri autem uniuersali quod opinantur quidam beatitudinem esse melius: viium est nobis vildoc scrutemur et consideremus qualiter se trabet : quamuis linquisitio de i pso grauis sit nobis:propter troc . quidam flamicorum nostrorum dixerunt ideao esse. uersitantenvisu3slcst nobis melius esse vi obseriremus veritatem:et expen' sa*ymus proprietatem scrmonum nostrorum in eius tris sone quando merit necessariu hoc nobis:ct si no xfitemur phiam: lto magi sipsam profitentes et dignissimam iudicantes et anteponetes.ctenim qfi faea ponites rint nobis duo amici dissidetea quo* alter veritas veritati plantiendum. ideas no sita. Qui autem hanc tenuersit opinione .sponem ideata no polaersit eas posuersit Cristere in rebus in quibus cst pilus et posterius inesse:sed in rebus v mus eas i reb' ordinis inesse:et ideo non posuerunt ideas Nerumtamen ex dicris torsi soldae e i ' quitur ut sint idce in huiusmodi reduo.s.coordinatio:cum bonum ulla dis posteri' car de rea:et quati: et de relatioersitaesba relatioe prior naturali: plura nanam sunt relationis que videns non hye esse iust in ala:et de in ultio eo:alnanifestum est:* siant reo accfiteo alteruqs ita sit nem doriani erunt id communes extra animam. CAmplius bonu dio modio dicit qbus et eno. bonum enim si de sba queadmoda de deo et intellectu:* est bonus:et dicitur de quali ut de virtute:et de quanto vi de equali:et vf de relatione ut 6 colerenteret dicitur detpe vide hora conneniente:et dρ de loco vide habitastione.Eodem modo de reliquio rebus:de quibus dξ nome eno .v . .x.ps dicamentis.Cum igitur nomen boni synonyme dicarur nomini entis:diso cer ambigue de. r. ii dicamelis. i. non sim intutione una qua yticipent.x pre
tia quidem eo* q in una sint idea una est scia: si ergo bonorum o iunivria esset idea:esset co* oiuin una scia.no est alit sic.Sed nos inuenim' bonisque sunt in uno predicamento scias plures ut dore pucnicti.est. n.l pdic mento quando:verutfi sciano re puemitis in bello ptinet ad arte bella ditet conuenientis in medicatioe ptinet arti medicine Gicae est de scia tpatio est ad ali id:scia asit quidem eius indicta plinet arti medicineri in lasbore pertinet scientie cxercitiorum. IV.veruin dubitatorio est ut dubita in hoc et dicat:qm non est hic bonu nisi bonum pliculare et terminus boni particulari set uris: cst unus: ut terminus holo pticii laris et uris.etenim sic cui non est dria inter utrum inesse holem. Linter pliculare et ure: sic se dari - in bono uniuersali et parti cntari: et cum sic silmo est Mia inter bonsi et bos,m6113 nu sue particulare: nisi invia si eouestppetu si .sv :et altersi noppetusis, ' , et non facit longitudo teporis in uno eoo: et breuitas eius in altero necessin,ὰi: hi sario diuersitate i in Ga eo. in mag:o et mili':nem in forti' et debilius vitii, , iis in alb' longi tempozis, ipsutii. i.no est magis albu albo menis tuis. m.
20쪽
inesse idctulis alteri' est screon bae ante nostra qstione es esse dubitatiouda ex hoc et potest quis dicere:qui sermo in quo arguistis bona esst mulsta est de omni bono: ustisi aute doc no est oe bonu: sed bona q sunt bona a se:et trec di cutis fini una specie.3lla aute que dicunt csi l)is per moda equis vocationis sunt factiva horsi et custoditina aliquo modoru:aut prohibitiua pirari orsime disinino dicis Q sint bona nisi gratia istorsi.sque sunt bona per se. m. Sed G sit mantissi in bona dicunt Pin duos modos sodona per se: et bona gratia isto*. i. viilia ad hoc: et sit quide pscrutatio l)ee de bonis q sunt bona per se: isic op3 vi inquiram' de istis bonis an sint in una idea:ann5.dicim' st*no credit aliqu is Q hec sint bona pse nisi bos na u querunt fili sua singularitate:t qfi in se distinguis ut intella et specii: iatio:et queda voluptates et honores:has etessi reo et si qranans sin viam dicen tisi ideas gratia rei alteri'.Lidee: in potest quis sin modii alique ponoe in bonis a se nisi sit ita:* no ponat aliqu od bonsi preter. idea : erit ergo spes inanis:dico copositu ex materia et forma .Si aute fuerint bona hec ex bonis per se:dico cdposita:et sit bonsi in ipsis unu op3 ut sit termisnus boni in eis unus: et ide sicut termin' albi qui est unus in niue et in cerusa et in aliis rebus albis. s. no diumificas termin' albi esse suo uini nodiuerue et in cerusa. m.manifestsi vero est et dissinitiones istox. bonoo trivs fficar tau sunt bona a se dico honore: intellectu:xolup tate:altere sunt et diuerse ri miles alis et bona:et in ita sit no habet bonsi comune eis idea una: ita qs dicas non e bic3 esse boni de ipsis univocemem etia dicis de eis pure equi uocerita his nihil hau sio i niuebeant comunitatis nisi in nomine solo.3lla em que sic se habet n5 partici l cerusa pat iust sola dictione couenienti' aute est ut nome boni dictu de ipso sit ex specites participatiois que nominat ambiguitas: si sit ut nome ambis
dunt ad fine τnsi:aut qrdicunt de reb' multis cosi milies sicut est nomen principii q6 dicis de corde inatali et defundameto in pariete.estem coin 'λot piparatio cordis ad alat sicut compatio fundanicii ad pariete. et sir nomen ver 'vicctionis dictu de intellectu et sensu: etem habitudo intellectus ad alam est gran sicut habitudo sensus ad corp': et digni' his mes bonis est ut sit nomen in ' an boni dictu de eis pira vid que dicis de proportionalib'. .op3 aute ut dimittamus hanc ascrutatione in hoc loco: alteri' em inquisitionis est:uult ut mo x et sint artes logicis vcl phie prinie. in .Et similiter termo de ideis et inαςψm vestigatio de ipsis inquatu sunt idecipertinet scicile alteri renit phiam prinia. U.Q6 aute hic apparet est qui si fuerit bonu qucsitu nominatu .v3. Sermo εfelicitas res erit per se no comune predicabile de nobis aut separalsi. nam idei sinΘ comune illud bonsi iid est invenibile nec acquisibi te . noo ait te in hoc lon tu si id co quide inquirim' bonsi potcs acdri a nobis . operabile p volsitate: α3 ptinet adfici de bina speculas in reb':quar: principisi cst volutas.i .cui' inueti op PMman tineat nobis P. fortassis aute putabit:quio q) bonsi acquisibile mcli' phiam. inucii ies quide qn cognitu fuerit bonsi viriue ale q6 se h3 ad honu qd est i ec scia acquisibile ad modu excplaris G dfites erant' in cognitione rei pseetiodi specul-eris.Eiqnsciuerim' bonsiq6 est tan* eplar boni q6 est possibilethaberi reo quava nobis eram' potctiores ad eius inuetione. Emico aute q6si aliqd prod pii pinevabi litatis h3 sermo iste versitii β asscrtio dissonare vi det et ' q, se reo in volutas, in cibus scicilis et artib':dico dictu diccntio qd si sunt bona vita: que sunt excplaria uniuscuius vexistetis bonis:eton noscit resistaς quino sciverit uniuersa Ie illius rei sicut non sit rein qui tio sci uit excplar eius: videmus eiii in Oibus scientiis no inqniri in tota litate earu nisi visciatur res ignouetata in tali scientia quesita st demostra ioncs iam placte tradii Icta est:: nCome .Hucr.super lib. Ethicoetu. o