장음표시 사용
41쪽
vel inlhsti euadimus agendo quolii periculis et cometi metuere aut fidere fortes vel timidi sumus. pimili. modo in his que circa concupiscentia: ct uidis que circa iram alii tempus et iacilco: alis inreperati et iracundi: prout doc vel illo mo-illis fit.dc ut viro coprectenda verbo G similib' actibus habitus fiunt. Paq3 videndu est quales actus edamus.na quales illi sunt tales habidio uac tus subsequunt. no paruagi ' plurimu immo totum rescrime vel illo modo statim ab adulescentia consuescere.
Veterminatio hui' tractatus secti di de libro Dichomachie Tri .incipit. - primu cap cpnem natura nem preter nam est viri' eo . ex doctrinavi intellectualesvclex consuetudine ut morales fiunt nobis innatio ipas suscipere: et iter v eo ur natura nobis aduenerit dorsi potentias et habitus prius dabitis opationi . In virtuti es aut fit ecouerio. Et adhuc eo rex eisdem opationiae bene vel male factio:et 2 easdem opationes bene vel mala factas iit et corrupitur omnis vir .unde tanis potissima colligit no paurum differre sic vel sic confestim a iuuene assuefieri adixit. . minitam virtutes sint duorsi modo*rintellectualis. v3.et moi ratio. 3ntellectualis plerum et ni et auget in nobisv dos ctrinam:et ideo indigem' in coprehensi oe ei' exercitatioe multa spacio mis logi .vioralis vero copudeditur p anufactionem et ypter hoc Meci derivat nomen moris a note cometndinis elitterantes ipsum de litteratione notitia faciere fim in cnrrit cosuetudo in nominibus derivatiuis .ED.Et fieri aut virtutu acquisitione pcdsuetudine scue per exercitatione in actionib' ea. appet:qm nulla virtutu moralisi inuenis in nobis a nam.gnulli' em rei per natura masteiis cotrarisi amniretur passuetudine pisem qui naturaliter deorsu3 descedit mis quismiiciat ipm sursum vicies ut innumerabilib'qua* no coprede dis multitudo voles p doc assuefacere tym moueri sursum num habebit possibilitates s hoc. sire ignisndest post ut recipiat p. assuetudine diuersum motio is sue.et vlli nihil eo* que naturaliter in fit actu eli que pol e est a cdsiletudine recipere dispone3 a qua ycedit actus ali' ab illo actu naturali q est ei: et si esset nobis alidd virtutu vel vitio* naturast tuc no esset nobis possibile aequirere oppostlu passuefactione.Cum sic fit tsic virtutes nossunt in nobis D mnatura nempzeternatura .Linuolutarie vel coacte: linos nati sum'ad ea* rec ione et coprehesione ea* in nobis per assuetudine. EEmplius omne qd in nobis existit naturatu primit' existit in nobis p potetia: deide erit nobis ad postreinu se seipsum existes p acts no cx pte nostre electionis intedo ορ no erit nobis eo ur nos assuefacim' ipm sicut se hue in virtutibus et hoc manifestu est in sensiM.etelli ipsi fisu primit' in nobis potetia et tandem couertunt in nobis ad actu ex se .hmoi ereptu est et do primit' vidis est potetia:deide fit vides actu no eo q)viderit innoties:et sili simus audietes actu post* suim' audieres potetiam o eo in a Isueuerim'auditu .l.. audiuerim' multoties.s, res est ecouerso:intedo q) nos utimur eis eo q) eris e stati nobis iidet existati nobex usu ea*.uirtutes sit luemunt nos postonos facimus eas multoties sicut est in reliquis artibus opari uis intendo et acquirit quide nobis ars p aissuefactione operu arri et pa hoc addiscismus res quas facim' posti b primitiis secerim' eas:vi edincites erini' edificatores:et cyrnari 3ates erim' cythariste:et qn facti uerim' edificatores et wthariste edificabim'et cytharnabinis sin u) o3. Et hec est dita iter actione prima et scd am: et siri facietis res tu stitie erim' iusti: et facietes res cam:
42쪽
tatis erisus rastin facientes res fortitudinis trimus fortes. m.Et attes natur huic qd videmus contingere in ciuitatibus. uidems enim in posistores legu a doc . assuefacisit ciues de acti de boni facisit eos ficri bonost et hec est voluntas et interio Ois legislatoris nisi q=qnddeceter fecerit hic peccator se hoc diuersificas ciuilitas boa a civilitate mala. UPixit. Σmpis τirt' ols cstde fit bona aut mala ex re unis eisde et o rcs unas easde:et silaoisI. gason' in poetiedo oethar&etlin aliis in hoc no fiunt tales nisi ex Mtepcuttedi rei ru:et sti se d3 in edificatoria et in ceteris artistitis.Eteni epedificatione na bon' sti edificator ex mala ma mali no sic esset no indigeret doctore i aliquo:inte do π doctor docet discipulu actione bona:quacu fecerit discipud sit ab eo actio bona in illo artificior et si no esset res tare essent oes aut placti in artib' aut implacti in eis:intendo * no inuenirene in eis ambo modi simul. Cum sic se habeat res in artibus erit mr in virtutiae. Couersatione.n .ad stinuice facietes dolis qda fiunt iusti actiones iustitie facietis:alii aut iniusti actiois iniurie agetes:et hoc mose m res circa pericula.Couersantist em inter res tirnorosas quida fisit fortes:alh vesro timidi: et sire exercitatione in actionib' cocupiscetie et ire: fiunt quidam casti masueti et humiles:et quida incolinetes: merui: et iracudi: et fiunt et see tales ex couersatione sic vel sic in rebus hinoi. Et vii dabitudines aiasus no fiunt nobis nisi ex pte operati onu .et py hoc op ut currat ollationes nostre mo debito .Etenim sim diuersitate opationu est ν sequis ipsas ex diversitate habitudinu: et pa doc no differt modi csi ut assuefaciant domines a pueritia uia ad opationes bonas aut malas sed multu3 differt immo eutota dria in habitudine hola.
igitur presens opus iasi at plavonis gratia ritatqueadmoducetera. Non .n. ut sciam' quid sit viri tusmam sic nulla eius sorct utilitas: 0 vi boni sim': perstrutamur necessarium est de actibus videre qualiter agere illos op3.na in illis cosistit quales sint dantus osten di. Oportere igit fm rect1 ronem agere pnne est et posuppositum nobis cristat. Que aut recta sit m et quo ad alias sel)3 virtutes dicetur.*llud prius a nobis confessum existat * ois de rebus agedis scrino quasi per figura quada etno p exacta3 dis scussione tractari d3. Quia ut ab initio dixim' fini mam sermo
bile est ut etiam nec in sanis. m. hec habeat uniuersum genus ta est, multomagio de singulis res nulla certitudo tradi potest cunci senili. sub artem nem sub professionem aliquam cadant: sci opus est vi hi qui agant semper ad tempus co siderent ceu in medicina et nauigatione.Sed quat ita sit in conandum est auxilium ferre. Prinium igitur idem considerandam est quod istorum ea natura est ut de defectu excessum corrumpantur:ceu in viribus ac sanitate vidcinus. Oportet enim pro obscuris clara e mola inducore. Excessus enim ac defectus laborum vires corrumpunt. Eodem modo ubi et porus nimis ina ni: aut tumis parui. sas nitatent coirumpunt. moderati iaciunt: augent: conseruanti
43쪽
incultur in sortitudine lac temperantia et alisa vitreaeras. Qiucuncta fugit ac formidat et nulli resistit timidus est. Qui vero nihil omnino formidat sed aduersus omnia vadit temerarius.*te qui omni voluptati potitur nec ulla se abstinet intemperans est.' Qui vero omnes fugit instar agrestium insensibilis quidem est.
Corrumpitur enim temperantia et fortitudo ab excessu ac dela crucia medio autem seruaturi. nec solum generationes et augmenta et corruptiones ex eisdem et ab eisdem fiunt: verum etiam operationes in iisdem crunt.nam et si alilo que euidentiora sunt ideaccidit velut in viribus. siunt xires ex capacitate multi cibi ac ex tolerantia multorum laborum:et hoc maxime facere robustus potest. Sic et in virtutibus abstinendo a voluptatibus tempera' ti effici murifacti autem maxime possumus abstinere.
Scom capti ai de eo q6op3 scrutari u circa opatides quast operadsi est eas.sa in recta rone et . dabis nati sunt corrupi ab indigeria et instaburatia ollationu fieri: aut augeri et saluari ab earii comesuratione et* eco uersso Qt dabities fiunt coptoportionales ipsis opationes . Dixit. m. iram no sit interio Ma in hoc libantetio speculationis et Ali scie tm:que admodum libris aliis sed inretio opationis pscrutatio eni nostra in ipso no est ut sciam' cid est viri' im: sed vi optamur ea et bonistam': aliter ei no esset nobis inscia ipsi 34 jiutilitas oD3 neccssario ut ascrutemur de actioni es quan est nos vis ope dueas .naqucadmodii dixim' pinearu diuersitate diuersisscasvlimr ale dispones. m. ponam' igit radice vre eis coemri est:*li actiones faciedu est fina rone rectari ditem' in postremo et en illa discretio recta et qualis est habitudo sua ad reliquas virtutes a ponam' etia . toi' seranio qui dicit in olbus istis no dicit nisi pin via descriptionis: no m viam ultime pscrutationis .intedoucdptededat plurimu rei ut dixim' a princis pio scriptionis: qm certitudo sermonis in ol re ori ut sit m mam ipsius: csim fit res in ulibus et sunt in hac scia isto mo qm no tolerat certificati inqsitionem py sui mutabilitate: potius cst sic in particularibus .f. Q non est potis in eis consscatoria inqsmo:qiii non sunt comprehensa nem ars crata sub arte nem sub pcepto uno. et necessarium est ascit sema ut speculae in expedienti ex ipsis in ilia hora in qua iste eli sicut se dabet in medicina et in arte nautaru : Perutamen et si sit sermo ille in cuius via sumus currena hoc cursu:thop3m dispone aliqua ut dicanius quan speculanduri unden incipienda in speculatione. Qicinius ergo qni primu qdponim' huic spoculationi est τ de na virius et eiusdem actus est vi corrumpatur ex additione et diminutione.et op3Vt significemus super hoc quod occultatur ne hae
intentionem aliqua rerurist docet apparet ex eis in quibusda earum ut ς videmus in fortitudine et sanitate. Etesii excrcitis superfluentia et dem cientia corrumpunt fortitudinemri sila cibus et potus superfluentes s id opt3:aut diminuti ab eo q6erpedit corrumpunt sanitatem. Comens iurati aut co seruat sanitate et augmeratri sit rest in castitate et fortitudine' et cetcris virtutibus.d em iugitaboi re et timet ipsuyrino tolerat alidd dic
est timidus:qai aute no ricier aliquid peniIus nec terretur ab ipso dic in
44쪽
an est:mediuo asit indec fortio estis re qui oem voluptatam respuit et qui omiti voluptati expositus est neuter l)orum h3 castitat .csi itam sic se haveat res .virtutes quide corrumpunt ex suptiuitate et indigentia: coseruat aut eas mediocritas. simittit.et nodiversificans quide dispositiones solus ex parte usitationis rerum earsidemusitatione diuersificata .sed actiones 4vstiantur in rebus unis usitatione una diuersificantur etiaeypte acceptionis dispositionsi preter illas actionesa doc euidens est in rebus illis que
sunt magis manifeste apud nos o res ille.v.f.virtus corporalis acquiritu acceptione multi cibi et toleratia multi laboris.et qli facii fuerimus vis rosiores erimus potentiores adusitationem laboris multi et cibi multiret talis est dispo in virtutibus. Etenim casti fimno ep retrahendo nos a volus platibus et sta facti fuerimus casti erimus potentiores ad retradenda nosa voluptatibus:et isto m5 se h3 in fortitudine. nam qn assueuerimus vilis pendere terribilia timorosa simus tolerantes ea:et qfi facti fuerimus toto ratores earum erimus potentiores ad eorum vili pensionem.
N Ignificatio autem dabimus vel voluptate aut molema que facta sequis deprcdedi couen it: qui abstinet corporeis voluptatibus si ob hoc ipsum gaudet te: oerans est in moleste fert intemperas.ῖtem qui pes
rietila subit et gaudet aut certe non dolet fortis est. Uui vero dolet timidus. Circa voluptates.n. et dolores virtus moralis consistit.nam seu voluptato improba lacimus:et pymoleombfi facere omittimus.*tam ab ipsa adulescentia instituatos esse coirenitivi ablato inquit. ut pro 4bus o3 gaudeamus ac tadoleamus:hic. n.recta est disciplina. preterea st virtutes sunt cir . iaca actus et affectus. Gem vero actum et affectum sequitur volu aulasse pias aut dolor. rtus circa voluptates et dolores erit. QMdst etsi sequi hoc pene que propterea infligunturniunt enim medicine queda3 tur voluc medicinarum aut ea est natura ut per contraria fiant. 'propto pias aurrea ut supraditimus omnis habitus animi ad illa et circa illa nav*turam h3 que talia sunt ut illu meliorem aut deteriorem essiciat. Sed per voluptates et dolores praui fiunt sequendo et fugiendo vel quas non om vel quotiens aliter a rone talia perscribantur. i Quaproptervirtutes diffiniunt tranquillitates quasdam et quieteomon in bene .qs simpla dicunt: sed non ut o3:et ut no op3: et qfiet quotcu*alsa adiunguntur. Subest igitur virtutem esse circa
voluptates et dolores optimorum opera tritam. Uicium aut con. tra. robat etiam id q6 cum tria ad capiendum repudiadum tantium pertineant honestu: viileri voluptarium:et tria hss co naturpe:inutile:molestu. Bonus quide hec omnia recte consequi turrimatus vero aberrat: sed circa voluptatem precipue. Dec.n. communis est alantibus:et cuncta que in electionem cadunt subsequitur. Ram et honestu:et ville locundu vr. Cunctis etia nobis, a pueritia simul educata est: quapu ardua est hanc rem insitam penitus vire nostre reiicere.uegimus aut actus nostros alii mo
45쪽
glo minus per voluptatem et dolorem. Ob hoc igitur necesse est
totum negoctu circa illas versare non passicivn. ad res agredact
sicilio es plan repugnareque ire:vt Ineraclitus inquit. Circa difficiliora vesema ara rosemperam:virtus d consistit abci in hoc melius est.*tam vi insae ob id quom circa voluptates et dolores totum negocium cssa virtutis et civilis etia facultatis . nam 4 bene dio utitur bonus crinqui male malus. Esse igitur virtutem circa voluptates et dolorea et ex quibus fit eisdem augeri: atm aliter factis corrupi: et circa Ola operari ex qbus iit: satis dictum cst.
Cetertium capitulum . sigilli habitum est inperuenies voluptas vel tristitia operibus eo . circa voluptates et tristitias en moralis virtus: quod probat Rer niale operari py voluptatem: et a bonis reccdere pa tristitiam. vii op3 cofelli 3 ex iuuenibus bene du ci.Et ite per virtutes csse circa actus et passioneo qbus sequitur delectatio et tristitia.Et tertio se penas que sunt medicine peccantiu factas circa das.Et quarto peram me habitum nato fieri ab dis deteriorem et meliorcaex quibus colligiturvirtutem morale esse circa voluptates et tristitias optimaru operativa. Et quinto per eligenda et fugienda cadere sub delectabi te et triste. et serto per das pallides esse nobio et quodamo conutritas ridis difficile coiritibiles et per regulari his operationes:et tande3 per hiisicilius ese voluptati pugnare o ire.mirit. aut ivt ponamus signu existentie dispositionum
si 'ol l virtualiu in nobis: hoc qd statur nos presens opetiones de voluptate et tristitia.etenim qr ci retractione a corporalibus letatur dabitu3 b3 a quo dcnominandus est castuo: qui vero ex retractione ab his tristatur incastus. Et mist qui tolerat pericul a vehementia et est gaudens cu bis aut non tristis fortis est: qui autem suffert ea et tris atur ex eis ille timidus est:et quidem hoc fit:qiii virtus moralis equidem est ut placeant hol ea que op3 ut placeat ei: et displiceant ei que op3 ut displiceant. Ideo . nos quido facimus mala delectationisca et retraduitur a bonis in eius ors cst in ipsis ex cotristatioe. Ict ph h eop3 qnead moda plato dixit ut incedat cu3 homine ex pueritia sua via ducente ipsum ad doc ut gaudeat in bis in quibus est gaudendum:et tristetnrin his quibus est tri standu&dec em equalis est et sana doctrina. Ennipire
virtutis iidem existunt in actionibus et passionidus.o in nem a sit actionem et passionem sequitur delectatio et contri iratio:et pa doc op3 ut sit virtus sirea delectationem et triistitias.intendo ut ipse ainbe delectationeo et tristitie
sinistin q) op3. set de his que super hoc signifuant est q)ybibitio accide
tium malorum et refrenatio ipsorumuit quidem per istas ambas res. intendo per delectatio ne et tristitia qua ponut illi de ciuitati M. Refrenationes erit resistate medicine qua sui medicine ast nate sui fieri p cotrariuris i. cut ante durimus unaqueta ex disponibus ale existit in illis rebus que aps propriantur illi disponi:et circa res a quibus illa dispo innata cist fieri peior et melior.U g.dispo anime notata iustitia aut iniustitia inuenitur quidem a rebus appzopuatis ut pos Icsponibus et honoribus: et qn similatur istis c circa res istas veriatur:et dotes quidem fiunt deteriores lectatioes et tristitias sim * requirunt ex ipsis que non op3:et faciut doc in hora in qua non op :aut eo modo quo non op3:et vla puter modum aliquem ex modis quos deierimnat intcllectus sanus circa delectationem et tristitiam. Enis
46쪽
.is .et re hoc dimn merunt virnites esse in ortem concupiscentiarum et dea rem earu .no fuit aut recte dictum sic absolute sed cum hac determinationerin . op3:et in hora qua op3 et cetera que excipienda runt ut hoc. Emitit. Iam igitur posuimus . virtus existit in delectatione et tristitia.intendo innocvt delectemur in quo op3ri ut tristemur in quo op3:et patuit ossi i Ba onerativa est optimorum malitia ecotrario. mixit Et delectabuntur nobio ista quo fecimus mentionem per hoc qd dico.s. res quas eligimus sunt tres: Decorum siue decens: utile siue expediens relectabile siue voluptas et trotum contraria tria: indecens vel turpe: inutile vel danosui incontristis vel molestum:et bonus est ille qni in omnibus his directus est: malus aula qui peccans est in Oibus hi' et proprie in voluptate: intendo cum qui delectatur non ut oe3:et hoc qui delectatio cois est omnibus animalibus. et statur ola ea que linteligentium .i.elisibilia .etcisti decenset utile eligibilia sint et delectabilia. Uint.Et hoc quidem difficile est nobis:intendit accidens illud qd est delectatio et consequens ipsius. ideo . existit in nobis nJliteret en natum nobiscum et conutritum nobis ab infantia .et pp hoc sinus commesurantes actioncs:coseques sue delectationis et tristitie:et quida nostra in hoc precellunt quosdam .et op3 necessario pa ola hec ut sit nsa interio in doc libro toto circa delectationcm et tristitiam:intendo ut delectemur in dop3 et tristemur in quo op3.noncm medicu differt delectari aut tristari inqbus actionum op3 set iam palam est etiam ossi virius est in delectati de tristitia: eo et circa delectationem difficilior est o circa iram: queadmod dixit. γcraclitus et ars et virtus semper ddem sunt in actione rei dissicilis: paea * in ea est bonu et optimums in hoc ergo o3 ut sit intentio intende iis virtutem et ciuilitatem in lὶoc lib.toto circa delectationcm et tristitia n14 usus fuerit istis fili * op3 erit bonus: qui vero aliter o op3 erit maturi apitulum. lui.
d quereret laitasse quispia qu&dmodsi dimus eum
ina agendo iustos . et modesta modestri -- Πα Π, sta agendo iustos: et modesta modestos fieri o3. Nam si .iusta et modesta agunt ia3 sunt modcsti et iusti: tau si fridmatica onusica gramatici et musici vel non in artib' ita ea gramaricaue u cu in ipso. mcterca neco
sinite est in artibus et virtutibusula q ab arte procedunt laudem insediit quare sufficit illa ita existere. Ecd q a virtute ita proficis cuntur non satis est si ipsam iuste quodamodo se hiat et modisse
agantur. Sed si agens ira cgerit. imo si sciens. Ereo si clisses: ἐId si fellini mobili iudicio agat. Tu ccte in parsi
nt in virtutibus scire i psum paru3 cst aut nihil. vii vcm au t cxcr ς' cere plurimum.immo totum valet utpote que cx frequenti altione iustorum modestorum proucnia r .n. tunc iusta et modcsta dicitur: quando talis cst qualcm iustus et modestus ageret.
Sumio autem et modestus non qui doc agit: scd qui sc agit ut iusti et modesti agunt. 15cne igitur dicit r* quis iusta oscii do iustus sit: et modesta modestus. Non agendo autem nullus
47쪽
ut bonus sit ne curare quide virista plerus n5 ita faciannversi ad
verba disputationem couersi putant se philosophari: at*lta τυ ros bonos fieri: rotos imitari: qui verba medicorum audiunt' quidem diligcnim faciunt autem nihil ex his que precepta sunt sibi. Ut ergo illorum corporibus no bcne erit qui ita curantur: sic nec illorum animis qui ita philosophantur.
4. Eouarmin capitula in quo queritur qualiter iusta et alia operantes iustiet tales fiunt: eo . si talia operantur iam tales esse videntur iquead modus in artificibus esse videt.quod soluit primo per intereptione huius suppositi. s. in artibus que operantur talia tales sunt secudo a dissimilitudine artium ad virtutes: qt in his que ab artibus est bene in ipsis operatis: et aure fini virtutes tot bene in operantibus .s.scire eligere propter hoc et Ars me et immobiliter ex quibus manifestat quado rco dicuntur iuste et duiuis modita et non sum cit scire ad studiosum esse.rdixit. 1 ergo manifestu est:qim virtus quide cristit in delectati5ei 31 et tristitia:et niti ex quibus fit et agetur his eisde corrumpiis ur et minuitur usitata eas diuersimodc: et qm agit postirpsicis itur in rebus illis de quibus gnatur. lx lxit. Et fortassio denta:
bit quia et dicct:vnde oportet vi agat homo actiones iustitie
nec fiat iustus: qt iustitia et castitas non gnantur nisi ab actibus iusstitie et castitatis:etactus infiitie et castitatis no inueniuntur nisi a iustitiam castitate .nos igitur dicimus stili omnis qui iusta agit iustus est: et qui casta castus: et strui qui cunae scripturalia agit scriptor est: et qui actiones cana totis agit cantor est. PDec aut desitatio soluitur per hoc q6 dico:et est: qim res in altibus n5 sic se habet nedu in his que fiunt a virtutibus. inredo in non quil3 qui agit actione alicuius artio alicuius est de artificialibus iistius artis. possibile essi est ut aliquis qui non est scriptot scribat litera3 aliqua3 casu: aut aliqua qua alius p descripsit ei: et hoc modo addiscitur aratione non se habet uno modo.et hoc nin bonitas rerum accidctium ab arte existit quide a seipsis.et ypter hoc sufficit artifici ad bonitate artificii sui si res quam efficit fuerit ipsa bona.Rebus aut sientibus fim viam virtuta nosufficit ut in te sint bone tali: sed et ut facictes sint habetes se aliqualiter.u.
a.ut insta et casta facietes, aliqualiter se habeat. primovi sciant res quas faciet. Secundo ut sint electores eau per se.Lypter actiones ipsas. Veratio ut sint firme habetes seno mutabiliter.i .ut perpetuet actionesostarum ante conditionii nihil opponitur in artificiis pretero visit artifex sciensons q6 facit. conditiones aute in qua coicant artes virtutibus.s.sclentie eius quod agitur non est necessitas in virtutibiis ut in artibus: aut em modic si indigetur ea in virtutibus et minus cs in artibus taut non indiscrurea.dliam aut duaru coditionum utilitas no est modicarimmo in eis e tosta utilitas: r iste due conditiones acquirunt quide in virtutiae ex frequenter agere actiones de quies es q) sunt actiones virtutu .M.f. electio actios num ius itie ypter se ipsas et conitantia in ipsis acquiris quide ex frequensti re iteratione actionume quibus dicit in sunt actionis institie: et siti aris runtur quide de due conditiones in castitate per rei teratione actionsi : de quibus dicitur in sunt ex actionibus castitatis: actiones aut iustitie et castitatio sunt actiones q fruut sin caemptu actionsi tu sti et actionu casti: et uis
48쪽
στ castra non striit qui faciunt actiones sestitie et actiones castitatis Fimodu in que faciunt ea non iustus et non castus Si quidem igito facieco actiones institie fit domo iustusnex faciendo actiones castitatis casi' non erit aliquis honuitu iustus abs 3 eo in faci at actiones iustitie.nem cainis absae eo in faciat actiones castitatis. Erdixit.verataine illi qui sunt numero plurium non facisit has actiones: sed nituns ad scicdum eas: et
Crapitulum quintum. considerandum est. CuS A
L AE aevoco cupiditatem:iram: metu: audaciam: ictitram: amorem:odiu3:desiderium: ulationem:misericordiam: et uniuersaliter illa que voluptas aut molestia sequitur. 'stotelias autem voco vin quas illa suscipere apti sumus: vetuis em quas irasci posssumus aut dolere aut misereri. Ioabitus asit o quos bene vel male ad effectus nos bemus: veluti ad irascen ui si vehemeto aut remule malem mediocriter bii. Eode modo etcirca alia. Ussectus ergo non sunt neque virtutis nem vitia: qr scdin affectus non dicimur boni vel mali.Secundum virtutes autem et vitia dicimur. stat qr scdm affectus no laudamurinem vitulla murinon essa laus catur qui timet nec qui irascitur. Nem vituperatur d simplicstcrirascituris3 qui certo m6. Ut scdm virtutes etvitia laudamur et vituperamur. Preterea irascimur et timemus sine electione: virtustes aut electiones queda sunt:vel no sine electione. In sup stet maffectus moueri dicimurri' scdm virtutes et vitia non moueruncerto mo dispositos esse. Propter docetia ncm poterie sun a nem boni nem mali ex eo dicimur qr facere possumus simpliciternem laudamur nem vitupcramur.clipterea potetes sumus naffra: at boni vel mali ita non sumus. Diximus aut de hoc puriu ergo nem affectus sunt ncm potetic restat ut babitus virtutis sinLQuid igitur vinus sit generaliter dictum est. O
LSed oportet no solummodo m dabitus est: in qualis sit habitus dicere. ergo dicen usi * omnis virtus idiosu3 cuiusvir Uiri' εtus est bii se habes perficit: et opus eius buredditi vi ecce virtus 'et oculum 'udiosum facit et opus eius: virtute enim ocu u bn videmus. Cod 3 modo virtus equi equu ipsum midiosu tacit:et bonum ad currendum portanduq3 equite et ex cladu3dolles.Si ergo hoc eodem moreo m omnibus se babet: et vitius certe bominis habitus erit ex quo bonus vfr fit: et ex quo suum opus bene reddit. Quomodo aut id emetia dictu est proterea
et hoc mo patebit si inspiciamus qualis sit eius nauaepe in omni
49쪽
sontinuo ac plus et miles et equale capi potest:et hoc aut respectu rei aut nostri. Equale vero medium quid est inter deae v crum et excessum .Pico autem medium rei quod equaliter distat Quid me ab utrom extremo quod est unum et illam in omnibus. Respectu autem nostri quod nem excedit nem deficit. ldoc aut neque unuis homi neque idem omnibus in veluti si decem milia: duo pauca: sex me nostri. dium: capiatur in re. sequaliter enim excedunt et cxceduntur docmedium in secundu numeri proportioncm .sed quantum ad nos no ita capienda. Π5 enim si cui decem minas comedere multum est duas autem parum magister ludi sex eidem tradet: est enim fortasse et hoc nimium:aut parum illinus accepturus est. Na3 in loni parum est.*ncipienti vero exercere nimium simile est in cursu et palestra. tDocitam modo omnis sciens excessum vitat almdefectum: medium autem querit et cligit: medium vero non rei urespectu nostri. Si utim omnis scientia sic opus bene posscit ad medium prospicienturiet ad hoc opera ipsa deducens: unde'ict consueuit in recte factis *nem addi nem denti quicqj potest: utpote cccessus atm defectus corrumpentibus. medio autem sero uantes. Boni autem artifices vi diximus ad hoc respicientes fa
i ciunt.Utrius autem omni arte certior ac melior cin quemadmo dum natura:medii quido erit coniectatrix: loquor autem de morali nam ea vertitur circa affectus:et actus. et in dis est excessus: defectus et medium:vtputa metuere:audere:cupae: irascivmis reri:et uniuersaliter ictamet dolere magis et minus ac utram non
bene:sed quado:et in quibus:et erga quos:et cui' causa;et ut opor tat medium et optimum est quod profecto est in virtute. Eodem modo est in actibus excessus et defectus et medium. Virtus autecirca actus et affectus versatur in quibus excessuo quidem delinquit: lectus vero reprehenditur: medium autem probatur ac recte piicituri sed hec utram virtutis sunt. mediocritas ergo.quedam virtus medii contectatrix.m dec delinquere multipharia=- est. lam malum quidem infiniti est vi pythagorici putant: bonuautem finiti.Hecte autem perficere unice dicitur. Quapropter alterum facile . alterum difficile est. Facile quidem aberrare. Tumicile autem eo ad quod intendas potimet ob hoc igitur vitis est es. cessas et defectus .riirtutis auto medium. Nam boni quide sim mira viis pliciter; multiphariam autem mali. CEst ergo virtuo dabitus iici, electivus in mediocritate consistens quo ad nos ratioc icrmina; ta et ut sapiens terminaret. mediocritas autem duorum vitiora alterius pinexcessum.alterius fim defectum:et etia quia alta excedunt:alia deficiunt magis co oportet in effectibus et actibus.Uirtus autem medium inuenit at 3 eligit. Quapropter pin substan/riam et ronem qd sit illa dictantem mediocritas est virtuo: em vota commendatione probitatis summitas.
50쪽
Eouintsi capidi de ascrutado 4d est vat' in quo prinio ondit in non est et
in sile pallionis vel potetie sed dabitus: deinde apponit specificas differestias dabit'.prio inc a quo hus ipsu3 bonus cst et bene situ opus redditunce collises coino virtutis rone hanc. Lvirtus est habitus ex quo bon' h mo ut et a quo bene fusi op' rcdditi inde bac adiicit cotractariusi scit ei Octiuum medii in ollatio mes et passionib' no ci' qd rei sed ci' q6 ad nos im am nlrexistes mcdist inde colligesmiasis sppropriata virtutis rone triuub virtus elt habitus eiecimus. Uiltat.
inquirendu et speculandu dd est virtus iciniusitam * cu res que inuemurur in anima sint trcs.Laccide tia anime. porcite: et dilpones:quod istorsi erit virtus. Et intiuido per accidetia: cocupisceria: ira:timorem:audacia: inuidiam: gaii disi: amore:odiu:licsideriu: cium: nuscruordiam: et uniuersialiter oe ob sequit relectatio aut tristitia. CEt iniendo p poterias res ex parte qua*denotas ab tris accidetibus: inredo res a quas possum' irasci et tristari et misereri.CEt dico a dispositiones dabitudines pcr quas sum'
ad ista accidentia dfitcs nos male aut bene.v.f. qm nos sin irascinaur ira vehemeti .i. inagis . op 3.aut ira remissa.i.minus ἐν op3 erit thabitudo nostra penes blic dispositione puersa qn vero mediocriter erit habitudo nosltra in hoc directari sic se habet res in cercris actionibus . no erunt isitur virtutes nem vitia accidetia vel passioesmam penes ea nem virtuosi ncm vitiosi dicimur: sed penesvirtutes dicimur istes. Izdhuc non laudamurriem vituperamur penes accidentia mon enim qu irascis laudas propter iram nem vituperatur:et silmliter l)aberit circa timorem: sed vituperaturnuidem quando irascitur ira qua non opoliet:laudatur autem quado irascitur quemadmodum oportet.Cum igit penes virtutes laus cadat et viruperium nes accidentia aurem non:manifestum est up accidentiamo sunt virtutes. Rmplius irascimur et timemus inuoluntaric:virtutes autem et malitie aut voluntates sunt aut non preter voluntate3.et cum hoc dicit etiride nobis .sumus patientes per accidentia: per virtutes autem et vitia nodicimur moueri sed disponi aliqualiter. propter hoc apparet quod cliam virtutes non sunt potentie . non cnini dicimur bomnem mali eo duod rabemus potentiam recipiendi am dentia' nccd laudamur nem vitupcramur ex hac parte.E lius potentes sumus natura fieri boni vel mali: botu autem vel mali non sumus natura sicut iam ante ruimus.Si ergo vim tutes non sunt accidentia neca potentie: remanet ut sint baditus . G3am ergo mani&stum est quid sit virtus secundum genus. non oportet aurcui Trut doc contenti simus.squoniam virtus est dabatis isti: scd determinem' Coanitis unalis babitus sit eu no sufficiat cognitio rei in genere suo. icimus ergo rei in suos omnio habitus ponit rem cuius est virtus bonam et actum cius bonum. alie nocu LQ.gfa.oculi virtus oculum reddit bonum et actum eius bonum to oe vir sufficiena tute oculi videmus visione bona: et est oculus ea bon iis . et sintiliter virtus equi ipsum reddit bonum ferocem:'exibilem equitanti: tol crantem i inpusitantes.Cum hoc sit commune omni virtuti: tunc &i' dotacit habitus per quem domo fit bonus:τponit actum eius bonum. et iam determinauimus viam ad hoc qualiter natavult secundum . inimo ut usitetur delectatio secuduniis oportet:et tristitia vir oportct.grdixit et declarabitur etianobis si consideraminus in natura virtutis que natura est. dicimus ergo quoniam ui omni continuo et discreto possibile est nobis accipere rciri u quam maiorem et aliqua minorem et aliqua equale: et doc vel in re ipsa vel
in relatione ad noo: et equale est in pdiu intcr supcrdabundaria et dimitutio