장음표시 사용
341쪽
33Ο Η ERODI ANIgarit, quae ille uel in Senatu dixisset,uel ad populu scripsisset, laeti omnes agitare, sperantes seriisse di clemente principe, parentem . adeo magis q: imperatore hahuuios. Nam & militib. edixit, ne cui ex populo contumelia faceret, ne ue quem uiatore pulsare .cune ac deniq; ad honesti cultu modestiarnq; referebat. ipse cautit ingrederet, aut ius diceret, comem scilicet, ac mansueta indole ostendebat, eccum Marcii in primis referre uideret, senioreS quide admonitu delectabat, reli quos aut a crudeli contumeliosiaq; tyrannide ad modesta uita, tranquillam hi tun dicatos facile ad se amandu impulerat. Qt Iar chim fama latius evagaretur, natio es Omnes atque exercitus subiectos Romanis aut amicos ad deferendos ei diuino
lion ores incitauit. Quin Barbati quo in, si qui aut frenos depulerant,aut sediti 5es moliebant, metu uirtutis, qua prestitisse eum superioribus bellis mcminissent,iu sistis , fide, clim nemine ab illo scirent ultro offendi, sed gratist cuil O meritis re ferri, uim cp abes le dc crudelitate Donte illi se dediderunt. Legati OeS praeterea undique confluebant, gratulatu Rom. pop. quod Pertinacis imperio gubernarent. Sed quod plerisq; omni b. publice priuatim Q gratum fuit,modestu mansuetuinq;
Principe pop.ROm. cotigisse, id uero urbanae cohortes imperatorii cristodiae ad hibitae grauiter naoleste ferebant. Siquide a rapinis iniuriisq; ad temperatu uitae cultu reuocatae, ac instem illam ciuilemq; gubernandi ratione in contumelia sua ac dedecus accipientes, ut ex qua licentia sibi adempta intelligeret, nullo iam pacto rectore huiuscemodi tolerandu statuebant. Igitur principio cotumaciores se gerere,minus Q dicto audietes elle. Postremo nondu bimestri imperio expleto, cum quide ille iam non dubia suae probitatis sipecimen dedisset,uniuersis in opti mam spe erectis, inuidit repenter mala sors, que omnia funditus euertit: sic ut egregii illi conatus uehementer omnib..pfuturi, in medio quasi cursu prolaberentur.
Nam primis quide quicqiud in Italia aut alibi gentili inculti soli, etiam in sub regi
hus uacaret,id tota occupantibus & colentib. adiudicauit: decem l annorissim munitate, aC perpetua libertate agricolis concessit Imperatoriis aut possessionib. nomen suum inscribi prohibuit, no e sie illas dictitans imperantium proprias, sed comunes Romanorii, re publicas: uectigalia quo in omnia, quae ad cotrahendas pecunias tyranni excogitauerat in fluuiora ripis, in urbici portubus, peris uias Acitinera, penitus remisit, atq; in antiqua libertate reuocauit. Multaq; item ad idem exemptu facturus uid bat . Nam 8c delatores urbe exegerat, ec ubi ubi inuenirentur, puniri imperauerat: cauenS ne cui de uaniS criminibus periculii conflaret. Ergo in maxima traquillitate sese, beatis limo Q rerustatu uicturos Senatus, caeterique
arbitraban Siquide adeo se aequabile parem in caeteris prestabat, ut filium quo iam adulescente in aula palatina nuncis adduxerit, sed intra priuatos parietes continuerit: sicut in ludii quo in literariu, atin gymnasia de more itaret, nihil priuatis
absimilis, crudiretur Q, R omnia perinde ut quiuis e medio agitaret, ne illa aut tyrannicam, aut omnino imperatoria pompa ostentaret. Cum in hac morti iii ei, mode, ita ageret, soli scilicet praetoriani milites praesenter eru conditione haud satis aequo animo ferentes,uetere illam licentia uiolenter se gerendi raptandiq; onania affectabant, inter , uinaec epulas cosilia inierunt, Pertinace e medio tolle ii, grauem iptis,atq; onerosum, alterumq; eius loco imponendi rebus Romanis, in dulgentem atq; intemperante nihilq; deniq3nd licentiae praebitum.Igitur conse sitim haud opinato cunctis otiis agitantibus turbidi ac furentes, militari cursu me ridie ipso, protentis hastis, nudis gladi js, frequentes ad imperatoris pedes feraturi Re aut subita insperat ac, perterriti cubicularii palatini, pauci plurimis et inermes
armatis minime ausi resistere,relicta sua qui scp statio e divcrsialil alio defugerunt.
342쪽
Pauci tame ex amicissimis nuntiato militu concursis persuadere Pertinaci cona hantur,uti fuga sibi c6suleret, populi*auxilia imploraret. Ille aut tametsi utilia in
Praesens audiebat, tam C indecorii existimans, atin illiberale, minimeq; dignu inrisperatoria maiestate,atq; antea Ota uita, fugae aUt latebris salute debere: occurrere Periculo, ac procedere in mediu decretiit, sperans persuasuru quae uelle .&iurentes in praesens animos placaturu. Igitur cubiculo egressus fac iisq; irructibus ob viam, quaerere causas institit tam subiti motus,& a foedissimo illo tumultu ab liter rere, non attonitus periculo: sed habitu oris graue moderatuch retinens, parem limperatoriae dignitati,ac nihil humile,nihil pauidis aut obnoxiis, nihil deniq; supplice dignu prae se ferens, ita ad eos uerba fecit: Me quide, o milites, inquit, si occiditis,neq; ipsi rem magna facitis,neo mihi sarier grauem, homini uidelicet huius aetatis 8c gloriar.Siquide humanae uitae snis certe est aliquis necessarius. Vos aut principis curae custodiae , di propulsiandis aliunde periculis adhibitos, caede ip sos facere primos, nccp ciuili tanta, sed imperatorio quot sanguine polluere dextras, id uero uidete, ne uel in praesens flagitiosum sit uobis, uel in postersi pericu losium.Neq; enim ego ulla uos iniuria assieci. Si enim Comodi doletis interitu, nita hil εfecto nouis fuit mori, qui homo natu&suerat: sin dolo necatu putatis, no mea
sane id crime, quippe quem ipsi scitis ab omni etia suspicio e procul abesse. Quae enim tunc acta sunt, uos primi cognita habuistis, ut etia si quid obortu suspiciola est,id util alios attigerit. Caeterii ne illo quidem extincto, qui ccb uobis defieri patiemur, quod modeste, atq; ex dignitate uesitra, no aut per uim re rapinas cocupi Meritis.Ita loquente eo,iam quida ex his permotum iti uidebanξ, neq: sane pauci abire iam coeperant,ueriti sanctimonia principis, ac senectute: sed a caeteris facto impetu obtruncat. Qui statim eo perpetrato scelere multitudine declinates, in dignissime latura id facinus, occupant in castra abire,muroq; cotinent se dispositis p turribus armatis, qui populit a moenibus arcerent.Hunc fine Pertinax sorti lus est uitae,morti Q ut supra diximus laudadus. Sed ubi caedis illius fama per po
Pulii dedica,tumultus ilicet, luctuq; omnia compleri, discurrere uniuersi furen' libus 1 malleS neq; certi, quid agerent, quaerere ipsos autores, quos neq; inuenire in potetat neq; ulcisci. Precipue uero Senatus indigne id serre, comunemq; eam calamitate existimare, desiderans parente optimu, ac principe indulgentis timii, rursum tyrannidem metuens, qua cordi esse militib.intelligebat. Sed cum dies
unus, itemq; alter abii isset, plebsq; uniuersia suo quisl metu quiete ageret, ec qui dignitate autoritate 3 pollebant,in sitia praedia in longissime: poterant, ab urbe se cessisten ne quid in eligedo successore grauius obiaceretur: cognito milites, Scquietu cile populit,cto existere nemine, qui principe interfectu uindicaret, ipsi quidem casti is se cotinebant: constituto aut supra muru uocalis smo quot, edicunt uenale imperiti, tradituros φ se ei sui plurimit pecuniae polliceret, tutoq; in aulam deducturos. Id auditu neminem er Senatu grauitate atq; autoritate praeditu,neminem l e nobilitate,aut ex his deniq; permotrit, quicunq; adhuc opulenti supera hant tenues reliquiae Comodi tyranidis, neq; ausus quisqua, aut muro succedere, aut tui pern contumeliosum Φ dominatu pecunia pacisci. Sed enim Iuliano cuidacosulari uiro, qui grande habere pecunia credebat, uespere stupra coena nuntiat, inter uinuati epulas, militu edustum. Quippe homo at lo qui parii uitae continentis habebatur. Persita dent igitur uxor, atque filia, & parasitorum turba, ut reli tamensa accelei et,& quid agatur itatellegat, ac si ibinde inter eundii adhortatur, occupet proiectum imperium, superaturii largitione omnes, qui tantum diuitiatum postideant.Igitur ubi ad muros accessit, clamare occoepit, daturum quae uellent:
343쪽
habere se magnas opes, plenos auri thesauros,atq; argenti.Eodem tepore Sui pitianus N ipse uir consularis,ac praesectus urbi socerq; Pertinacis imperi u licita batur. Verum in eo milites suspecta habueriti Pertinacis propinquitate, subesse aliquid fraudis susipectantes, quo illius caedes uindicaret. Ergo Iulianus calis de missis supra muros attollunt, non prius ausi reserarce ortas, quam conueniret de numero dandae pecunie.ille ingrestus incasstra primum quide honores Comodi. ec statuas quas sustulerat Senatus, instauratur u pollicebatur, concessurum qi ipsis quam quonda sub illo licentia obtinuissent: praeterea,militibus singulis plus m alto argenti daturos, ct aut petere auderent, aut accepturos eXpectauerant: neq; in
dando moram sutura: nam domi eam pecunia adservari. Quibus adducti rebus milites, ait in tantam spem erecti,Iulianu declarant principe, simul ei Commodi cognomen tria ponunt.Tu signis sit blatis, impositisq; illius imaginibus, deducere homine tendut. Igitur de more Lacrificio in castris peracto, exrjt maiore militum comitatu, cli caeteri consiue uerant, si quide per vim, contra Φ populi uoluntatem, perq; turpitudine Zc dedecus,imperiti emercatus, iure impetii multitudinis uere hatur. Sed induti armaturas milites, circunseptiq; undiq; testudine laeta, ut etiamsi res posceret, dimicarent, receptoch in medis imperatore suo,clypeis, hastis cs supra capita clatis, ut tutiores forent, si sorte lapides P tectis mitterentur, deducunt eum in aula te auso resistere populo,neq; ut mos est faustis acclamationibus prosequente, sed diras procul imprecanti b. uniuersis,grauiter p exprobrantibus, quod aere sibi imperi u parauisset. Tum primum uidelicet corrupti militu mores, foeda 8c insatias ilis pecuniae cupiditas, Zc contemptus imperatoriar maiestatis
inolevit. Nam cum neq; Vindex existeret ullus tam crudelit ex interfecti princi
pis, neq; promercale factu imperiu,foedeq; nundinatu quisquam prohibuisset: id
Uero initia causaq; militibus fuit,ut etiam in posterii turpissimi contumacissimi ocuaderent, sic ut auaritia in dies, ac principii contemptuS, etia usq; ad fanguinem prouehcretur.Enimuero Iulianus impertu adeptus, deliciis continuo crapulael se dedere, circa rcmpub. indiligens, Uita mi mollissima, luxuq; circumfluentem traducere Sed &sipem militu sesellerat,nessi implere fidem promistarii potuerat, siquide nec opes domi quantas iactabat,& publicia erariti sumptibus illis insanis iampride a Comodo exhaustu. Quare cum milites habebat infensos, tum a populo totius rei conscio facile contenebatur. Ital&praetereunte maledictis insectahantur,ec turpes ambiguas ' Voluptates exprobrabant, sic ut propalam etiam in circo, quo maxima uis hominu confluit,Iulianum inccsscrent, ac uindice Romatani imperii praesulemq; summi principatus Nigris uocitarent, Orantes utcpprimit adesset, ipsos Q a tantis contumeliis assereret. Is Niger consulatu gesserat, ac tum Syriae praeerat uniueris, qui honos ea rempestate multo maximus erat. Quippe etia Phoensces, omnisq; ad Euphrate regio Nigri suberat imperio,ipse statis eratiam ad senectute spectantis multisq; ec magnis in rebus uersatus, fama obtinue rat mansuetudinis ac dexteritatis, sic ut etia Pertinacis uitam putaretur aemulati, Quibus maxime rebus populi fauore adeptus uidebatur. Huc igitur ast idue fre quentis populi clamores implorabant, ac priesente Iulianum Couitio lacerantes, illum etia absente uniuersi principalibus acclamationibus,faustis p uocibus pro
sequebantur. Quibus intellectis, Niger putans omnia sibi ex sentetia successura, quod ec a militibus negligebatur Iulianus,ut qui fide minime: impleuerat oc coi temnebatur a populo, ut parum dignus empto principatu, spem cepit imperij uindicandi. Ac primo quide ex ducibus tribunis*,caeterisq; militibus, qui plurinatim haberet autoritatis, diuersos alium alio tempore domum dimittebat, edo
344쪽
L r B E R I I. ctos rerum ominiu quae sibi Roma afferebantur Id hoc cosilio faciebat, ut th latista 1ime toto Oriente rumores disseminarentur.Ita enim sibi adiuncturu plurimos
exutimabat, si no impertu ex insidijs occupaturus,sed opem uocantibus atq; im plorantibus allaturus uideretur Proinde uniuersi cofestim adesse, obsecrare pro se qui sit, obtestariqet, Ut cν primum rempub. capesseret. Est aut Syrorum gens na tura leuis,pronaq; ad res novandas. Amabant aut uehementer Nigrui quod θc imperia apud illos humanissime gesserat,&ludis multitudine ac celebritatib.deistinuerat.Sunt aut Syri suapte natura huiuscemodi oblectamentoru cupidiores equibus Antiocheni maximam felicissimam Q urbe inhabitantes, tota ferme an Dum, uel in urbe ipsa, uel in suburbanis ludos Sc festa concelebrant. Quocircaedendis a II idtre spectaculis, ac remittedis exhilarandisq; otio animis, ita sibi uul RIS adiunxerat, ut ab omnib. magnopere coleretur. Quae cum ita se habere intelia tigeret,itulis adesse dicta die militibus,reliqua etiam confluente multitudine, ita
pro suggestu ad id ipsum extructo uerba fecit. ' Vana mite ingeniti, quanta , in rebus maiori b. aggrediendis nostra cautio
si forsitan ipsi quo in iampride cognouistis. Neq; ego nunc apUd uos pro cellissem uerba facturus, si uel priuato consilio,vel incerta sipe, aut spem superan te cupiditate adducerer. Sed me uocant Romani, re assidad clamantes satietant ut eis manu porrigam salutare. Neq; patiar tam excelles, tamq; gloriosum relictua maioribus imperiti iacere abiectu turpiter. Vt aut citra occasione aliquam res aggredi tantas, audax sane, temerarium in sit: ita si implorantibus ac rostantibus opem deneges, timiditatis & proditionis crimine labores. Quapropter eo coensilio ad uos huc prodit,ut scitarer, quid facto opus esse duceretis, uobiaeque uterer quali totius nego iii huius consultoribus: quod si ex sententia successierit c6 mutanis mihi inde uobiscu erit utilitaS. Neq; scilicet tenues opes, aut leues sunt Quarnos solicitant, sed ipse Romanus populus, cui rexu Omnium po testare superi tri -riit, ipsum Romanu imperium fluctuans adhuc, neq; apud quenm certa sede resides.Sed neq; parti tuta inimus cosilia, his implorantiu animis nullo ad pro hi hendum resistendu parato. Nam qui illinc uenuit, ne ipsos quide milites unde imperiit emptitauerit, fatis ei fidoS Bre assirmant, quonia promissa non soluerit Quae siligitur uestra mens ostendite.Talia loquente, continuo exercitus omnis caeterum in uulgus imperatore at*Augustu consalutant.Tum amictum purpura reliquo in exornatum aulico paratu, ibide eX tempore coquisito, praecedente etiaigni, in Antiochiae primum templa,mox ad suaS aedes deduxerunt, quas ctia ceu non iam priuatas omnibus extra insignibus imperatorijs adornauerunt. His ite tus Niger, cum scilicet & Romanorum animos, re caeterorum studia hominum animaduerteret, iam haud dubie rem omnem sibi esse in uado arbitrabatur Oui postq; rumor increbuit, statim quaecuno aduersum Europae continente nati sincolunt, festinare se quar*,ut praesid illi essent. Legati undiq; Antiochia coniatiuere, uelut ad legitimum principe. RegeS quo* di satrapae n ans Euphrate Tu gran , habitantes gratulatum miserunt, suam h opera in omne euentum pollice hantur. Quos ille amplissimis affectos muneribus, ratiis , actis dimittebat nul iis sibi in praesens opus esse auxiliis assii mans satis munitum imperium id due gesturum se incruentum. Quare rata spe sublatis animis supinius iam neqlluditus in agitabat, seq; populumq; Antiochenu otio deliciis let oblectans, ludos in edens respectacula.Nel uero aut Roma, quod reS maxime postulabat, proficisci studuit aut Illyricos exercitus, qui scilicet in primis adeundi conciliandicii fuerant ullis de rebus certiores secit, sperans statim intellecta re, cum Romanis eos pariter, cumi
345쪽
cum di Orientis totius exercitibus consensuros. Haec dum agitare leui incerta in spe subnixus,fama iam per Pannonios,illyricosq; increbuerat, per que exercitus
omnes, qui pro ripis Danubii Rhenio excubantes coercendis Barbaris Roma
num tuentur imperium . Praeerat asit pannoni j sunt uersis nam unius regebantur imperio Seuerus quida, genere Aser,uehemens homo negotiis gerendis, ac ferox, uitaeq; insuetus durae ec asperae, promptus excogitandis,acer exeqtrendis re
hus. Qtii post* Romanum principatu pendere sibili nem, quasi , direptui expositum uidit, alterum quidem ut desidem, alterum ut parum emcacem contem
p tui habuit. Addebant praeterea spem somnia q-da, re oracula, caeterat fatu rorum praesagia, tum denique fidem ueri impetrantia, cum sunt euentum sortita. Quorsi pi eram ipse in libris de uita stra conscripsit, ac publice in tabulis picta de dicauit. Sed quod illi extremsi,maximiq; momenti somniit, spem propemoda omnem conciliauit, id ne nobis quidem silentio praetereundd. Quo enim temporununtiatum est, Pertinacem ad imperium ascitu, peracto Seuerus sacrificio, iura tus in fidem principi,ubi primum domum redint somno comprehensus, uidet per quietem magnum quendam, ac generosum equum ornatum phaleris imperia libus, qui Pertinacem ipsum per urbem ueheret media sacra uia. Sed ubi adipsum sori peruenit ingrcslum,in que olim liber populus freques c6ueniebat,uisius est excussisse Pertinace equus, atqr abiecisse humi, proxime astanti Seuero ter gum substernere, eumq; proferre sublimem tuto in forti mediu, conspicua uene rabunde multitudini Manet aut adhuc huius imago somni j eo de ipso in loco in gens ex aere conflata. Ad hunc igitur modii sublatis animis Seuerus, ac se diuina prouidentia solicitari ad imperi u ratus, decreuit animos periclitari militia, quare primum quide praefectos tribUn Osi, di primos militii sibi adiunges, cum Q ijs de Romano imperio sermones serens, abiectu id esse dii titabat, existente nullo, per
quem fortiter, at* ex dignitate gubernaretur. Inuehens praeterea in praetorianas cohortes, quae sacramenta militare ciuili, imperatorio sanguine pollui fient, uindicandam esse aiebat, ac persequendam Pertinacis caedem, minime ignarus cx' cubare adhuc memoria Pertinacis apud Illyricos exercitus: quonia sub impera tore Marco multa illius ducta aduersus Germanos tropaea excitauerant, dc cum praefectus Illyrico foret, nullsi non eXem plui uirtutis in praelio ostentaverat,bene uolentiam porro, ac probitate, ad I c ciuile moderatum in imperisi sociis praestiterat. Quocirca memoriam eius principis colentes, tantam in ill si editam crudelitatem indignissime serebant.Hanc igitur Seuerus occasione arripies, faciter eos quo uellet adducebat, simulans non se quide impertu quaerere, aut summam potestatem affestare, sed ire ut id sanguine tanti principis. Nam ut eius regionis h o mines corporib.utuntur praeualidiS,atin proceris,& in pugna caedemq; paratim
mis, ita pingui sunt ingenio, quare haud facile senti sit,si quid agas dicas ue astute, ac subdole. Quocirca cu fide fecisset Seuerus, caede se Pertinacis persequi uelle, ita sibi uniuersos c5ciliauit, ut imperator diceretur, sitammaet ab eis acciperet potestate. Sed ubi Pannonioru animos explorauit, statim Vicinaru quoq; gentium praesides, quaecunq; Romano subiacent imperio, magnis illexit praemiis Trat aut Seuerus unus omnisi mortaliu ad amore simulandu maxime: faetus,sc ut ne iusiurandum quide fallere dubitaret si ita usus posceret, longeq; aliud in lingua promptuna, it in animo reconditu gerebat.Igitur lilyrico omia rectoribus uinciara per literas insinuatus, collectisq; undecunt militibus, ac suscepto Pertinacis co gnomine, quod no Illyricis modo, sed Romano etia populo gratissimu sore suspicabatu conuocatis omnibus in campum, ita pro suggestiI locutus dicitur:
346쪽
LIBER II. 33sOVantum uel fide ues religionis erga deos, per quos iurati estis, quantum in
honoris imperatoribus exhibeatis, quos adeo ueneramini facile ostenditis milites: cum tantopere indignamini, cohortes urbanas, pompar magis i uirtutis
administras, adeo foedii facinus perpetrasse. Ac mihi quide in uotis est, nunc priamum tantam spem auspicanti nam profecto scitis, * semper audiens dicto prin cipibus fuerim perducere ad exitst, atq; explicare, quae uobis cordi sint neq; Romanum impertu abie fili pati, quod quidem apud maiores summa semper autori tate gestu, uenerandum omni b. uidebatur. Postea uero *ad Comodum recidit, etsi ob illius adulescentiam stipenumero impegit, attame omne uitiis, cum ipsius principis nobilitate tam sanctisssimi parentis memoria obumbrabatur. Nel tam errata illius odium q; misericordia emerebantur. Quippe non tam ipsi quae gere
hantur Φ as Irmatoribus imputabamus, caeteriSi malarum artium consilioribus atq; ministris,do 1aec ad sanctissimu illum senem, cuius adhuc uirtutis probitatis nostris mentibus memoria residet, delatu fuit imperium. Quem tam e tantum abest: ut tolerare illi potuerint, ut caede etia nefaria tale uirum e medio sustulerint.
Post hunc aute teme maris 4 imperiti nescio quis turpissime auetionatus, & po puto quemadmodu auditis, inuisus est,&milites ipsos, quibus imposivit, parusi dos habet. Qui tamen si etia defensuri illusorent, attamen net numero Universi, .nem uirtute singuli conferendi int vobis. Ad haec bellica uos negotia exercue runt. Nam dc cum Barbaris pedem cdferre,& labores omneis perferre, & algores etesi j desipicere,& concreta gelu calcare flumina, ec potare estostos latices non haustos,&uenatu inuigilare consueuistis. Omnia denit ad uirtute adepti uiatica, sicut nemini faciter sit, uestris obsistere uiribus . Etenim labore miles pro Battar non mollitudine, qua illi exsaturati atq; enutrit: , ne uocem quide uestram, nedum pugnam poterunt sustinere. Quod si cui Syriae res formidabiles uidentur,is uel ex eo cogitet, in imbecillae sint, quar tenui spe nitantur, quod neque adhuc progrcili quoquam, neq; de urbe peleda deliberare ausi, sedes 4 illas boni considentes, delicias in diem qussitas,lucris este ambiguae potestatis arbitrantur. Est aute ad ioca cc cauilla in primis factu Syrorum genus, tum qui Antiochiam colunt, ij studere Nigro potit simu creduntur. Nam gentes reliquae,& ciuitates, cum adhuc nemine imperio digna aspiciant, quid sit rempub. sortiter modera tri gesturus, ei scilicet obedire tandessimulant. Quod si ab Illyrico exercitu duce
creatu cognouerint, simul Q nostru nomen inaudierint,no obscurus ane apud ipsos,nel ignoratu: quippe illic etiam cum imperio praesuimus: neo me profecto desidie aut torporis arguerint,neq; Uestra exceptare impetu, aut bellica uirtutem Dolent experih prssertim cum di corpora proceritatibus, ec armoru exercitatio nibuso confereda manu longe uobis impares habeantur. Quare occupemus lprimum Roma, larem ipsum imperil, reliqua dein facile expedituri, cum deoruoraculis, tum armora, corporans uestroru uiribus confidentes. Haec locutu Se uerum Musiis acclamationib.milites exceperunt, Augusti Pertinacei appeliantes, studium P in eum propensum, atq; egregiam uoluntate pollicebantur. At
Seuerus nihil procrastinanduratus, armari 'expeditissime iubet, iter ii ad urbe edicit, distributis , uiritim cibariis, omni* uiatico, nihil sibi ad celeritate facit retaliqui, nullis interquiesces locis, ac uix residere tantisper milites passus, donec a ni nata itineris contentie respiraret. Ipse inter primos laborans, uili , tabernaculo utes, cibu potirinj eunde, quem etia caeteri milites, capiebat.Nihil un* impera toriar luxuriae, nihil deliciarum ostentans, sic ut acceptior indies militibus fieret. Nam cum laboru omniu, non modo particeps,sed princeps etiam,autori foret, adeo
347쪽
336 Η Ε R O D I A N Iadeo cunctis uenerabilis erat, ut nihil non pro illo clupidissime facturi uideretin Postea uero cli emensia Pannonia ipsos Italiae montes insedit famamq; sui praeue
niens, prius coram cosipectus esst,cb aduentare auditu fuerat, magnus scilicet omis nes Italiae cituitates tanto consipecto exercitu metus inuasit. Quippe homines in Italia pridem ab armis bello in remotissimi, agros, pacemq; colebat.Etenim quandiu libera ciuitas egit,atq; a Senatu belli duces eligchatur, fuere in armis semperit taliae nationes, Graecis chec Barbaris subactis, terrae sibi marisq; imperist pepere runt.Neq; ulla OrbiS terraru pars, aut coeli tractus suit, quo non uires suas Romaγnoris arma protulerint. Postea uero Φ Augustus rerii potitus est, delabore Italis ademit,& arma detraxit milites tantu quoidam certis autoramentis habuit mer cenarios, qui Romanu tueretur imperiit, tum fluuioru magnitudine, ait fossarii, montibus cp asiperrimis, desertisq; locis atq; imperviis circus cptos, imperii limites
comuniuit. Quocirca merito omnes, postq; aduentare Seuerti cum tanto milite audiuerunt,insueta re perterriti, cum ne* stare contra, neq; prohibere auderent,
ibant obuiam laureati, portis Q eum patentibus excipiebant. Ille tam diu locis singulis immoratus, quam diu aut sacra faceret, aut populos alloqueretur, Romam et uestigio pergebat. Quae ubi Iuliano nunciata sun actum de se prorsus existimauit.Nam exercitus Illyrici potentiam,multitudinemq; audiebat,&populo parum fidebat, cui se cernebat inuisium: neq; fatis magnam spem in militibus habe hat, quos uidelicet fefellisset Itaq; collectas undiq; pecunias, partim suas, partim ab amicis acceptas, tum quascunq; in templis, alijsq; locis publice in re nis et, di uidere militibus instituit,ut eo pacto illoru beneuolentia redimeret. Sed ei tam cisi multa magna acceperant,nullam tamen habebant gratiam, persolui debita sibi, iid dari munus aliquod interpretates Caeterum suadentib. amicis Iuliano ut exercitu educeret,atq; alpium angustias Occuparet sunt aut alpes altissimi montates, quales in his regionibus nulli, porrecti ad muri formam, circumdati Q Italia quasi ad reliquam regionis eius felicitatem hunc etiam quasi cum ulu natura ad diderit, ut munitionem haberet inexpugnabilem, pertinentem scilicet a Septen trionali, ad id mare, quod ad Meridiem spectat) no ausus tamen ille urbe cgredi,
si applicatu militibus mittebat, uti arma caperent, exercercnt se, ac fossas ante ur
herii ducerent, omnem 4 belli apparatu in ipsa demit urbe expediebat.Siquidem elephantos quoq; , quos ad pompam institutos habebat, insuefacere conabatur sessorem pati: ratus Illyricos militeS, equosq; eoru perterritii iri facie magnitudi neq; beluaris, quales antea nullaS aspexissent.Totaq; ciuitas armis fabricadis, bet licis instrumentis conficicndis erat intenta. Sed cunctantibus adhuc Iuliatii militibus, ac se coparantibus ad b ellis,nunciatur adesse iam Seuerus.Is multos e mi
litibus suis siparsim dimisierat,qui clam Romam proficiscerentur. Quare alij alii
itineribus noctu ingressi urbem,protectis armis habitu paganom operiebantur. Iam o intus hostis crat,supino adhuc Iuliano, Jc quid ageret ignaro. Quς ubi populus intellexit, cunctis metu perculsis, ac Seueri potentia formidantibus, sentire iam se cum illo simulabat .Et Iulianti quide, quod imbellis, Nigrum, quod lentus
atq; iners,uituperantes: Seuerit ipsum iam aduentantem magnopere admirabari tui Enimuero Iulianus haesitabundus, atq3 inopS consilii, cduocato prius Senatu, iteras ad Seueris mittit, quibus foedus pacisceretur, eumq; in comunionem acci peret imperii Caetcrum Senatus, etsi illa omnia decernebat, tamen ut eam patri tare desperata salute animaduertit, totus iam ad Seuerti incubuerat. Biduo uero post, triduo ue, audito Seuerum iam plane adeste, omnes contempto Iuliano, incuriam conuenere iussu consulti m. Quippe iis curae Romana res cst, quoties de imperia
348쪽
I, I B E R II. 3 3 7 impetio ambigitur. Qui post j frequentes affuerunt, quod facio opus esset inter
se deliberabant,manente adhuc in aula Iuliano, ac fortunam suam miserante, suppliciteri rogante, ut sibi eiurare imperisi liceret, Omnemq; eam potestate Seuero transcribere. Sed ubi intellexit Senatus pauidd Iulianum,perterritos corporis custodes,ipsum pene ab omnibus destitutd: decreta illius nece,Seueru imperatore declarant. Tum legatos ad eum mittunt,partim qui magistratu obtineret, partim qui maxima haberent in Senatu autoritate, ut omnes illi honores Augusto ru de ferrent Occidedi aut Iuliani datur uni e tribunis negotisi. Is imbellem miserum msenem, qui sibi ipse tam infelicem exitu propria pecunia emisset, desertulam, d cistitutumq; ab omnibus,inter foedissimas coplorationes trucidauit. Quae ubi Scue rus audiuit,maiora iam molies animo, consiliu iniit capiendorsi militum omnisi, quicunq; Pertinacem interemissent. Datis stat clam ad tribunos, centuriones, literis hortatur, multa pollicens, persuadeant militibus urbanis, ut sibi dicto audientes sint Ipse edictu proponit, ut relictis inter castra armis, exeant pacatorum habitu, quales procedere in pompam, aut ludos celebrare consueuissent, iuretq; in Seueri nomen, ac spem sibi optima proponentes presto sint ut noua imperatorem comitentui. His creditis, milites suasu quoq; tribunoru relictis armis, pom parum habitu laureati processierunt. Sed ubi ad exercitum Seueri peruenerunt,
nuntiato iam adesse, iubet in campum conuenire frequentes, quasi salutaturus, ac Perbenigne accepturus uniuerso S. Enimuero cum ad tribunal principis accessissent,unanimiter acclamantes,dato repente signo coprehendunturilla enim preceperat Seuerus,ut cum stare pendeteS eos ab ore principis uidissent, circumiret uniuersos milites sui more hostium,neminem l uulnerantes, aut pulsantes, tan tu orbe facto clausos in medio continerent,pila duntaxat intendentes, di hastas, ut scilicet metu uulnerum nudi resistere armatis, paucic, plurimis minime auderet. Quos ubi uelut indagine armorum coclusisS caPtiuos habuit, magna uoce, ac
turbido spiritu, ita ad eos uerba fecit :SVperari uos a nobis, tres sapientia,uel uiribus, uel etia num ero, re ipsa uidetis. Capti estis quam facissime, ac nullo serme negotio tenemini. Quid futuru de uobis sit, in mea manu est. Iam scilicet ut elimae hic statis obnoxiae nostro imperio .si sceleri uestro debitu quaeratis supplicisi,nunquam sane inuenietis, sianctis 5 mum illum senem,imperatorem C, Optimum seruandu, tuendumq; uobis, ipsi octacidistis: Romanu imperium perpetua clarum gloria, quod maiores nostri aut uir tutis, aut nobilitatis nomine suscipiebant, hoc uos turpiter foedeq; uelut aliquid ex priuatorum instrumeto, quasi sectores uendidistis. Ac ne eum quidem ipsiimquem sic ad imperium produxeratis, seruare saltem, ac defensare ausi, homines ti midissim pdidistis.Ob haec igitur crimina, ac facinora uestra,mille uobis deben 1ur mortes, si quis par noXae suppliciustudeat petere.Proinde quid uos equu pati sit,sine uidetis.Ego tamen sanguine abstinebo,neq; uestras imitabor manus. Sed quonia ius fasq; negat stipari a uobis iam principem,uiolato iureiurando, ac ma,
nibus ciuili et imperatorio sanguine pollutiS, proditaΦ fide custodisque, animas
quidem & corpora uobis nostra largietur humanitas. Porro, militibus meis ita praecipio,recingant UOS, ac Vestimentis exuto S militaribus, nudos que dimittant Vobis autem sic impero, discedatis Φ longissime, edico item,turo*,ac denuncio capite poenas daturu, si quis uestru posthac intra centesimum ab urbe lapide conspicietur.His imperatis, e uestigio milites Illyrici concurrunt, breuesq; illos adios detrahunt, quo S auro argento Q Ornatos, in usum pompar sitis ensis habe hant, tum zonis, uestitu ire caeteris militiae insignibus per virn ablati Q nudos ad
349쪽
333 Η E R O D I A N Iunum, exautoratosq; dimiserunt. Enimuero illi proditos se uidentes, at astu ca
pios, patientia scilicet praestabant. Nam quid agerent nudi aduersus armatos, pati
ci aduersius plurimos c Discessere igitur coplorantes sese, cocellam c. salute loco
muneris interpretantes, pertaesi tamen, ac dolentes, quod inermes egressi, capiendos se turpiter, ignominioseq; obtulerant. Vsus item alio consilio Seuerus esit. Qtiippe mei rens, ne recincti exautoratii deploratis rebus, rursus castra repete rent, resumeretq; arma, praemissos aliis itineribus ac semitis electissimos quos , S explora tisssimos silioris militu ubet clancula uacua castra irrumpere, armisq; ipsorum occupatis excludere redeutes. Hanc igitur poenam Pertinacis interfecto res dederunt Post haec Seuerus cum reliquo exercitu instructo armis,Roma pe -ttit, attonitis metuentibuSq; pariter primo conspectu Romanis, audaciam in uiri, ac fortunam repetentibus animo. Quem quidem Senatus populusq; uniuersius laureati exceperunt, primu scilicet ex omnibus hominibus atq; imperatoribus citra sanguine, at p adeo citra puluere tanti effectorem operis.Omnia porro mira
hilia in illo, praecipueq; ingenή acumen,labora toleratia, rebus p maximis aggrediendis, bonam sibi spem propones audacia. Postea uero Φ eum populus faustis acclamationibus suscepit,& Senatus uniuersias ad portas urbis consalutauit, ini to Iouis templo, factaqre diuina, reliquis litem Lacris aedibus de more consalu tatis, nouissime: ad domu imperatoria se recepit. Postridie uero curiam inii t, 1 bici; placidus oratione habuit plena optimae sipei simul omnes publice priuatim in he
nigrae complexus, uenisse in urbem aiebat, ut occisum Pertinacem ulcisceretur, daturum cp operam, ut status optimat tu fundamenta se principe iacerentur. Nul lum nisi iudicio damnata capite boni, Ue multatu iri,non passuru delatores,aei
lum se Marci futurii gerendo imperio,nel solii Pertinacis cognomen, sed men rem quoq; habitura. in hanc sententiam uerba faciens, fauorem sibi fidemq; coniciliabat. Quidam tamen e maioribus natu, qui consuetu ipsius haberent ingeniti, iam tum clanculti reliquis prςdicebant,uersipellem hunc esse hominem, nihil n5 astu & arte tractantem, simulatorem dissimulatorem Q idoneu, nihil pensi habentem, dum id eniceret, quod usui sibi aut emolumento crederet sore, quod senio rum iudiciu haud ita multo post euentus comprobauit. Igitur Seuerus paucos in urbe dies moratus, dato plebi uberrimo congiario, donatisq; abunde militibus, re ex ijs robustissimo quo in in locu exautoratorii delecto ad imper a custodia, statim ipse in Oriente profectione parat, cunctate Nigro adhuc,&supino, atq; An tiochenis deliciis uacante,ratus properandu sibi, ut inexpectatus imparatu opprimeret.Edicto igitur militibuS, ut ad iter se accingerent, cotractisq; undiq; copqs, ac delectu iunioru tota Italia habito, simul reliqu's Illyrici exercitus, quae inThracia remanserant, occurrere iussis, neq; secius ingenti classe coacta, copletisq; a malo milite totius Italiae triremibus, ingentis sibi omnis generis copias incredi hili celeritate coparauit. Siquide haud exiguis uiribus esse opus intelligebat, ad uersus nati Ora S parte orbis Europae opposita incolentes, que scilicet uno ordine omnes Nigri sequebatur auspicia. Ad hunc igitur modu bellum Seuerus instruehat. Caeterum prouidus homo, ac sobrius,non nulla susipicione tenebatur de Britatannicis excrcitibus,maximis uidelicet, pugnaciis mis Q, quibus prete erat uniuer sis Albinus, Senatori j patricii Q generis uir, summis opibus ac delicijs innutritus. Hunc sibi igitur Seuerus astu ratus adiungendu, ne scilicet diuiti js, genere, exeris citibus, famaq; nominis, magnis ad concupiscendu imperium facibus instinctus,
summa sibi rerupo siceret, Romam cp haud procul a Britannia distantena, se bellis
Otientalibus implicito, occuparet: statuit eum specie quadam honoris inescare,
350쪽
. . 33; leuem alioqui,& simplicem tunc uero etiam iuranti perii teras credetem. Quare eum Uaesarem appellans, spem cupiditatemq; hominis anticipat, potestate parti cipanda. Mittit item plenas humanitatis literas, obsecrans, Ut ipse potissimum curam suscipiat imperi j, opus esse uiro aliquo nobili,& aetatis integrae, qualis ille fore te iam senem,morbo in articulari a Tectum, natos adhuc infantes. Quibus creditis Albinus honorem libenter susicepit, laetus citra pugnam aut discrime ullum compotem se uoti factum.Caeterum Seuerus quo omnia credibiliora forent, ijsclem illis ad Senatum relatis, nummisi imagine eius percuti iussis. statuis ui ere cta S,1imul aliis collatis honoribus, fidem gratie sitiae fecit. Quae post sapienter abio prouisa sint,nullo iam ex Britannia impendete metu, collectis in unu circa se Illyricis exercitibus, reliquis is rebus ex usu coparatis, copias aduersus Nimum educere institit. Igitur quibus locis itinere illo remoratus si quae an ud quamor ciUuate uerba fecerit, quae signa diuinitus apparuerint, regioneS item lycramatas, connietus Q,&utrinq; caesoru numerum, chim plerit historie autores, tum maxi me poetae uersibus suis uberrimὰ sunt executi, materiam toti us operis, ipsam de Dique Seueri uitam deIigentes. Mihi autem propositu est septuaginta annorum res, quas habeam cognitissimas sub diuersis principibus gestas, inimii corpus 'mprehensas, Iliterarii mandare monumentis. Quocirca excellentismara 5 pre cipua que*rerti a Seuero gestarui, deinceps persequemur, neq; ad gratiam uero quippiam attingontes, quod fecisse videmus, qui illa etate scriptitarunx neq; taci tum Praetereuntes, si quid modo mentione dignum, memoriach uidebitur.
V p E R I O RE libro Pertinacis interitu, caedemq; Iuliani, simul prose citionem Seueri ad urbem, susceptamq; mox aduersus Nigrii expedi
tionem edocuimus. Enimuero Niger ubi Romam a Seuero occupa tam , ipstim a Senatu appellatu imperatore nihil tale expectans audiuit: praeterea omnem Illyricu exercitu contra si pedestres, nauales o copias edu ci, perturbato Uehemcter animo, mon Ct prouinciaru presides, aditus omneis, portusq; custodiant, mittitq; rogatu ai ilia ad Parrh orti, Armenioris, atq; Atrenora reges. Cui quidem Armenius, neutras se parteis susccpturii respondit tantum res suas defensurum Seueri adventu: Parili us autes atrapis imperatum per epistolas, uti copias congregarent.lta enim facere consueuit bellii comparaturus. Siquid mercenarios milites,at ordinarios exercitus Parthi nullos habent. Ex At renis autem sagittar' at iliares uenerunt missu regis Barsenari, qui tum in eis regioni hus imperitabat. Relictuas omneis copias e militibus qui aderant, potissi neu conflauit, plurimis etiam e populo,maxime Φ Antiochenis, cium aetatis leuitate, tum
ipsius Nigri studio impulsis,audacius q; prudelius nomina dantibus. Sed & Tauri montis angustias ac praerupta loca muro Ualido Niger, munimentisq; obstruehat ratus montem illuimperuium, magnu Orienti propugnaculii futurus. Siquitadem Taurus inter Cappadociam Ciliciam Q dorsium erigens nationes discrimitanat, Orienti ac Septentrionibus si ibiectas.Idem Byzantium presidio occupauit urbem Thraciae maximam felicissimamcp, uiribusq; ec opibus ea tempesta te flo,rentem. Quippe in angustissimo Propontidos consticula freto, uectigalia pisica tum Q a mari accipit, simul agros posta des amplissimoS, uberrimos Q, utroq; uelut elemento lucrui facit. Visum igitur Nigro, talem hanc urbe presidijs occupare, ut classes nauigia Φ per eas angustias transgredi ex Europa in Asiam prohiberetur. Erat enim munita urbs ualido ingentiq; muro, quin Milesio quadrato Iapide conia