Doctrina politica in genuinam methodum, quæ est Aristotelis, reducta, & ex probatissimis quibusque philosophis, oratoribus, iurisconsultis, historicis, &c. breviter comportata & explicata, ab Henningo Arnisaeo Halberstad. Cum succincto quæstionum & m

발행: 1643년

분량: 869페이지

출처: archive.org

분류: 철학

21쪽

4 CAPu T. I. dirigatur ad honestatem , seu ut loquitur Scoim, ad hoe ut sit recta, inficiari nemo potest . eam inter practicas disciplinas reponi debere. Id quod in hunc ostendo finem, ut ordinem inveniam, quo Politica doctrina tradi debet. Certum enim est in doctrina ristotet. non poste disciplinas Practicas aliter, quam ordine resolutivo tradi, quippe cum in Ethicas, ut planum est, in Politicis , ut ostendemus, adeoque 4n Logica, quae licet ars non sit, arti tamen assinis est , non alium observaver te

quod ita fieri debere proculdubio quoque docuisset , si de Method. in Logicis stractasset. Extat tamen. 7. int . r. 23. apes

tus locus, ubi vult in artibus finem prae lεOgnoscendum esse , adeoque resolutῖ-Vam Method. observandam , quod Zc ibi

nota . -υer. in com . dc in Medicina peris

tractanda, inachum deduxit. Nam quoad

Methodum , accuratius artem observavit ver. quam quisquam alius , excepto G.ιlen et qui in pr. Const. art. Meil. artes , ait, omnium consensu ordine re tolutivo

tradendas, quod & in suis de tuend. an. O de Meth. 3se l. libris eleganter praestitit. Nam in lib. I. desan. tuend. ex praesupposita & explicata sanitate tanquam fine, educit media omnia ad sanitatem tuendam : In lib. i. Method. generalitet' ostendit , quomodo a morbi depulsione prima indicatio desumat tir & quomodo caeterae omnes, ad hunc colludant finens, l

22쪽

De GUAtui. Poli Hees. ut morbus abigatur , . & sanitas TestItuaia tur , qui Medici finis est. Unde patet per

universos libros Method. t nium res Iutivum ordinem observario quem & in tota Medicina observari aequum est, cum unius morbi curatio proportionem ha beat universa: Medicinae, ut. Galen. d monstravid I. Meth.. Quod vero Galem de art. Medoc. v. definitiva quoque vhodo velit Medicinam tradere , in eo tertium ordinem non invenit, sed accidentale tantum discrimen essingie, quippe, cum definitio talis, quae partes omnes artis comple 'atur, praeposita, naturam. Methodi non immutet, ut ostendit: Zaba-Fess. lib. de thod.. Putarunt Capιυac. in lib. de di f. do rit. Femel. an. praefat. Medi liccol. in compolito pari. ult. & non paq-

ei alii, artis Medicae systema, quod a. Physiologicis per Pathologica ad Thera-Peuticam progreditur, ordine compositi vo traditum este, eo quod primum de elementis, humoribus, spiritibus, functionibus S c. tractetur, deinde de morbis, morborum differentiis, causis, signis, de symptomatibus : denique de Methodo

medendi, quam Celsus l. r. c. I. in trib. COllocat, Diaeta, Chirurgia, SI Pharmace uti- . Verum his accidit, quod antiquis Phi-closophis apud Gris. t. ph scap. . qui in- . Viciet tiam & nescientes veritati teli im monium perhibuerunt. Nam dii illi com-

PQ sitivo ordine progredi se putat, Analy-

23쪽

tieum praecIse observant: quod Moer . Treollig. e a. iterum praemonuit, dum ait et Quia artes practicae in quantum sunt artes, continent tria : Primum est, scire lo- casuorum subjectorum: Alterum scire finem quaesitum ad inducendum ipsum in Tubjectum: Tertium scire instrumenta . . cum quibus valeamus ducere finem in

Susjectum. Ideoque ars Medicinae prim b divisa est in tres partes , quarum Prima explieat su8jectum: id est, corpus humanum . per Anatomiam dissectum in sua membra: altera de fine, qui duplex est .

conservatio ianitatis 3C remotio morbi , unde Physiologia nascitur& Pathologia, hare de morbis, illa de sanitate. Tandemetertia pars coquirit remedia ad finem ob minendum. Hunc ordinem resolutivu esse nemo negare potest, cum a fine procedatur ad explic1da media, quae ad finem di cunt. Sed eum ordinem observat Ferneti praecise, ad imitationem verr. quanqua l Avicen ac eum imitatus Bertinus paululu ldeflectunt, dum non ab Anatomia corp iris, quod fieri debebat, sed ab elementis ae ltem peramentis incipiunt,& postea partita ldissectione subjiciunt. Hunc aute Ordine Icompositivu non esse, quis tam hospes est lin doctrina Methodi, qui no advertat i In sartibus resolutivus ordo est a fine ad me V ldia, id quod Gaian. docuit v. Method. c. I. dum ait: Est enim totius artis summa, ip- lv enire auxilia, quib. aeger sanat ar. Ia ordo t

24쪽

Dὸ constἰtui. Polittera. τresolutivus debet compositivo contrarius esse. Proinde a mediis procedet ad finem .

Iam elementa, temperamenta, functio nes, partes corporis,& caetera, quae in

Physiologie is traduntur,non sunt media, quibus Medicus in sanitate restauranda utitur, nec si sint, in Physiologicis, ut media considerantur, sed in sua natura, sine respectu, Mulid minus vero morbi& symptomata& causae myrborum,sunt media curandi:Proinde dicere : non positamus ,

per compositionen ascendi hic adfinε, in quo acquiescimus, sicut Piccol. qua voluit inova Methodo Ethicam tradere, in summo bono tandem desinit. Non ita, inqua, hi autores in fine acquiescat, sed in medi- .camentis, quae finis medici non sunt, sed sanitas, cum nec ipsum operari Medi ei finis sit, ut βuintii sentit lib. 2. Inflix. eap.

gen. lib. R. Dis 3. Verum sanitas ipsa, . quippe, cujus gratia aliquid fit illud, est finis. Quod si dicere quisqua voluerit, ordi inem compositivum e sse, quia proceditura principiis ad totum: Iam talis ordo artificaesis non est, & proinde nec ordo, quia nec scientiam parit , nec artemia Ideoque mirum est , cum Gil en. in eo m. de hac re, ostenderit, jurifprudentiam esse scientiam, etiam proprier dictam i quod examinabimus in progressu 2 tamen eam ordine resolutivo traditam contenderit,

ostentia enim, praesupposito toto, seu

25쪽

r C A p u Y I. subjecto, cuius principia quaerit, non pro greditur .cs totv mmed ad affectiones per principia derii onstrandas ars a fine, tania, quam pririeipi,incipit,& progreditur ad Lmed ia. Sed esto talis ordo concedatum Elementa lane sunt principia corporis mixti Mixtum igitur totum erit, quod hic co gnoscitur, aut si mavis, ut remo te petita principia putemus, corpus animatum. Ο- stendas mihi, quomodo temperamenta, functiones; morbi, morborum cauta, si-gna, symptomata, ipsa deniq;medicamenta; sine principia totius animuli. Vsque adeo nulla est cohaerentia in partibus mediis ei nie, si quis eam compositivo ordine tra- 'ditam asserere velit. Verum, in ordine resolutivo , ut Zab. ostendit lib. 2. Meth.

optime omnia cohaerent. In Anatomia enim explicatur subjectum Medicinae quo clest corpus humanum. Rudis enim ill partium cognitio sufficit,cum subjectum

secundum omnes minutias dissesari non debeat,sicut in pra dicamentis rist. O cap. I 3. 2 .Eth. patet. In Physiologia expire .uue

finis της νγ νῆς, qui est sanitas , quippe , quae ex jis conflatur, quae in Physiologia traduntur : In Palfiologia explicaturi finis της rem rem , niorbi Rhois ilitio. Morbus igitur cognoscendus est . cum ab eo prima indicatio . in inveniendis remediis desumatur. Cognoscitur

morbua ex symptornatis di signia curari

26쪽

De conis tui. Polit cer. snon potest, quam diu. causa fovens manet: Propterea. ex lais conflatur Pathologia . Superest igitur Methodus, quae continet media, Chri rurgica, Pharmace uti ca&Dieis tetica , dc ita apte cohaerent omnia membra, a primo fine, ad utrima media . Sed nos ad Politi eam redimus , ostensuri eam, quod sit practica, non alio, quam resolutivo ordine tradi debere , cum omnis disciplina practica eo tractari debeat. Praesupponendun autem est , quod Zab. contra Pice . in Introd. in gr. Moral. demonstravit, Ordinem a nostra cogniti one desumendum est e, hoc est, ita instituendum, prout nos facilius discimus. Nam ordo est instrumentum discendi. Instrumia

enta vero discendi ad id excogitata sunt, ut faciliorem reddant disciplinam. Alioquin quovis modo sine ordine discere possumus, sed difficilius, Zc majori cum

taedio , Quod si jam ordo naturae repugnet cognitioni nostrae , ita ut ejus ductu difficilius cognoscamus , instrumentum hoc inventum est, quo obscuritati lumen, dissicultati facilitatem addat. Vnde QArist.

6. Polit. c. I. Phas. t. I. I. de fisor. animal. σ

ε. 2 pari. an. c. IO. s. Metaph. t. I. T. Met. r.

IO. non a natura, sed a nostra cogni tione Methodi regulam desumit, ' quod & O ver. facit T. Met. eom. Io. O in Epit. M raph. tr. E. de desivit. ubi ait: Procedimus sena per a notiori apud nos, ad notius apud naturam. Gale.9. Met. ins. Propterea prius

B a. de

27쪽

primam curandi indicationem habeant . Thom .de Ente O E . e. z. Quia inquit , substantiarum simplicium essentiae mi magis occuliae, ideo ab essent iis compo- Istorum inclaiendum est, ut a facilioribus convenientior fiat disciplina. Et quid fortiuis contra Piccolomineum urgeret, quam

ruod Aristo t. saepissime ordinem naturaeeseruit, ut Ordinem cognitionis obser- ivaret. Ex multis unum alterum sufficiat. Licet Aristo t. a. de an. r. 27. tactu dicat sensuum communissimum , ramen a communi non incipit, sed a Visu, in quo, quae de sensibus sibi demonstranda proposue Tat, clarius perspiciebantur. In libris de partibus, honi in is partes pii mo loco plerumque proponit, quod ut a.de partis. Io.dι bat, nobis sint notiores. In Topicis a. li. p.quaestionem accidentis praeponit quaestionibus definitionis & generis,non alia de causa, nisi quod notior. Libros de anima, quanquam libris de partibus univer 1aliores, his tamen postposuit, ut con- . t ex ult. c. lib. de Incus animal. Idque notavit Alex. Ubrod. I. de an. c. 2. O. ver. in . I. Meteor , quanquam vicen. in pr. tractat. de an Thomas in proclem.

28쪽

Da constitue. Politises. - ἰum eap. a. Isq. primo loco explicasse s nus, quod notius sit,& reliquorum praedicabitum notitiam ad sui cognitionem

non requirat.

Cum igitur ordo ita sit instituendus, prout nos facilus discere possumus, manifestum fiet, non posse practicam disciplinam, nisi resolutive tradi. Nam practicae disti plinae intentio &scopus est, instruis

menta seu media docere, quorum opera finem attingas , seu producas , quod Gal. s. Meth.cap. 7. totidem fere verbis docuit, O r. Meth. exemplo oculi declaravit. Sutoriam considera: nihil docet discipulum sutor, nisi qua arte, quibus mediis conis suere possit calceum quam commodissime. Quid Ethicus 3 nisi ut doceat, quomodo per virtutes, & iis annexa, summum bonum assequaris. Totius Philosophiae moralis ait c pulsin pr. lib.de philoscaput est, ut scias, quibus ad beatam viis tam pervenias rationibus. Quid Logicus docet , praeter instrumenta attingendi

Veritatem Iam vero media excogitare nemo potest, nisi cui fini ea adhibere velit , praenoverit: Quia finis est quasi meta Si

terminus , ad quem omnia media col lineant, tum demum pro veris habenis

da, si ad finem obtinendum idonea suerint Disputent exempli causa Chrysippus , Epicurus, & Aristoteles de assequendae felicitatis mediis , Chrysippus Perturbate uum vacultatem , Epicurus

30쪽

LIBER PRIMUS

RE PUBLICA

CONSTITUENDA.

De Constitutione Politices.

Ummus Aristotelis interpreg verr. in pras Anal. post. duinplicem facit Logicam , communem & contractam , non ad eum quidem sensum , quis Thom. 6. Metaph. lect. --. Tartaret. q. I. Proam. LV. Logicam dividunt in docentem dc utentem : aut quo Graeci in re Bus abstractam Si immersam, quam di sinctionem tradit idem ver. 2. Metaph. Com. IS. Sed per communem intelligi eactum signatum, ut loquuntur Seboiastici, seu ipsa praecepta Logica in generali sua amplitudine et per contractam vero ac- Commodata ad certam disciplinam. Ao

SEARCH

MENU NAVIGATION