장음표시 사용
41쪽
H CApuae I. ' curus tranquillam & moderatam vitam ἰAristoteles virtutum actiones pro mediis vendicet : Nunquam iis conveniet, nisi prius in uno fine consentiant, eo , quod media ex fine, tanquam ex principio deducantur. Epicurus enim talia media conquirer, quae ad voluptatem ducunt: Aristoteles , quae ad actionem secundum
cte dixit : Consultationem omnem fieri ob finem propositum , & 7. Eth. c. s finem in artibus esse principium. Docuit idem Seneca Stoicus Ep. 7 I. Nemo , inquit, quamvis paratos habeat colores , similitudinem reddet , nisi jam constet, quid velit pingere. Ideo peccamus quia de partibus vitae omnes deliberamus , de tota nemo deliberat. Scire debet , quid petat ille, qui sagittam vult mittere, &tune dirigere moderari manu telum. Errant consilia nostra, quia non habent, quo dirigantur. Ignoranti , quem portum petat, nullus saus ventus est. Nimiruperinde est de mediis disputare sine praesupposito fine atque ventis vela dare, ad nullum directa portum. Proinde in Politicis quoque initium faetendum est a fine , quod iterum oculatissi inus Arabs tractar. I. polit. licet Aristotelis doctrina Politi ea ut ipse confiteis tur destitutus, animadvertit. Sicut, ait, qui valetudinem curare intendit , eam
42쪽
De confisui. Misisces. Resp. recte instituere P eum oportet primum id considerare , in quo beatitas vexa consistat. Quam diu enim ignoratur finis. vel terminus, tam diu nequit inquiri via quae ducat ad illum. Hoc idem , sed generalius dixit Cicer. r. de ib. Constituto scilicet bonorum fine in Philosophia, constituta esse omnia, & inuoniam jam viam esse ad reliquas omnes paries recte costituendas. Non producoeom. libri Thom. de regim. princ. Iason. de No t. in tradi. de constit Polit. & alios, cum res plana sit.' Duplex autem ut in Logica & pleri' ; artibus , ita in Politi eis quoq, finis est e ternus & Internus. Externu intelligitori l. p. polit. c. I. a. ct 3. ubi bene Sebeate vivere Reip. lammum bonum vocat , illique finem internum subjic t . quando Rempub. SI civitatem propter
hene vivere institutam docet. I. polit. c. a. ι 3.polit. c. s. q. polit. ea . . Sicut autem
Veritatem praesupponit Logicus tacite et ira Politicus hunc externum finem, qui pypo , qui iam in generali Ethica explicatus est, libris Nicomaeh. O Magn. MoralNon enim, ut Thom: O plerique alii credunt , privatus ibi homo tantum instituitur, quia generalis finis , generalesque
- Virtutes proponuntur, quae non tantum
privato homini, sed& in publica homianum corona , victuro necessaria sunt timo nonnullae in privatam vitam prorsus
43쪽
non eadunt. Ac tantum abest, ut μνἰ of ad privatam vitam quenquam instituere velit, ut Ilolit.e.2. prorsus privatum hominem , aut Deum esse velit, aut extreme
pessimum. Universalis igitur is finis est ,
qui omnem felicitatem complectitur, non solum Moralem, ut sentix Accrajol.I.Eth. e. o se Philopon. et post r. aoa. sed & intellectualem. Nam nisi Ethicus doceat, quois modo habitus mentis beatum faciant
hominem, nulla disciplina id docet, quod
tamen scitu necessarium erat, cum 1 o. Eth. bonum intellectuale praeferat morali. Nec aliud quicquam ex ordine Ethicorum Osristot. colligere possumus. Nam post summum bonum , confusius in declaratum eap. ult.6 d. progressurus ad virtutes , quarum operati in nem dixerat esse summum bonum, statim dividit eas, in Morales & Dia noeticas,no Ut has amoveat, quod facere debuisset, si media ad summum bonum non fuissent . sed ut ti b. 6. perinde,ut 4.& s .Ethic. morales explicarat, ita intellectuales pertractet. Vnde in Io. lib. denique duplex colligit summum bonum, ex duplici serie
virtutum , adeo ut Piccolom.in gr. Erhic. recte ostenderit, habitus mentis non tractari in Ethicis tantum incidenter sed per se, quia sunt virtutes. Nisi enim adsummum bonum per se conferrent, virtutes
dici non deberent. Et quid opus est longi ἀοιι probationc . cum ristox. 6 thisc ΙΣ.
44쪽
de constitui. Polit es. et ν' τoneeptis verbis doceat, se propterea de sapientia egisse, quod suminum bonum suo concursu compleat. Quando vero summum finem Rerum p , in bene vivendo consistere dico, non tollo discrimen
boni viri 6c boni civis, quod ponit Arist.
Nec enim eo dementiae cum Ramistis deueniendum est, ut velimus finem semper ob iner debere , ut sit verus finis, qua. opinione negaverint, illi, verbum Dei Praedicari propter salutem hominum sed hunc dico finem esse externum, quem tamen omnes Respub. non assequuntur, si in iis vel pravi mores dominentur vel mais lae leges, vel si omnino prolebantur. Qua- Iis erat Sybaritarum Respub. cum lex e Ovirum esset: Nemo nostrum frugi esto; aue quam morieο-λιν inde vocat Suid. in voca-νεροπ. quod Philippus illuc congrega
ret omnis generis maleficos, aut Ephesio rum denique, quorum legem resert cicer. F. Tusc. ut Vir virtute excellens e Rep. ejiceretur. Hic certer aliud est vir bonus, aliis
ud civis bonus, quorum hic legum, ille virtutum jussis obsequitur. In sola enim hener constituta Rep: ubi leges sunt virturites armatae. 6c, ut Imperisit de concepi. o Urm. . cum aequitate Ac iustitia consentiunt, verum est illud Aristol. 7. Polit. ως. 3 . Idem esse bonum privati hominia αcivit'tis. caeterum finis ille externus, ae generalem
45쪽
.1ς C A P u T. I. ratem Et fleam rejiciendus est 3 ubi eum ex Arish: doctrina satis explicavimus. Hic internus primo loco explicandu S venit , qui respondeat Syllogis in Logicis, cale eo in sutoria, vestimento in sartoria. Is vero, ne longum faciamus , est ipsa Resp. quippe per quam recte institutam multitudo beate vivit. Vnde Speusippo in
aesta. Platon. mens & Arso teli 4. politre. GI I. Vocatur vita civitatis, & Isocrati in Panath. O. Osreop. λχη multitudinis. Nam in Repub. continentur omnia bona, quae, qui in multitudine vivit, expectare queat, & sine ea vivere nemo Po- . test, nisi extremer malus, aut Deus, qui nulla re indigeat. I lolii. cap. a. Caetera ,
quibus in communi vita indigemus a
Rep. suppeditantur. risoteles igitur. 3 silit. eap. .anixium feeit a Repub. sic uolrior. Analyt. s. I
a Syllogismo I. p . cap. 2. de scientia Sede monstratione, I. Topic. cap. I. de syllogismo Topico, & I. Eth. de summo bono. Haec enim omnia primo loco traduntur, quia rationem finium, SI in practi eis disciplinis locum principiorum Obtinent. Respublica vero in genere priamum consideratur . quod facit in ristor. .
polit. a cap. 4. usque ad Io. mox dividitur in tres species, quia ut Tacis. scribit A. An cunctas nationes 8c urbes populus , aut primores aut singuli regu t. Debemus enim
virtutes & vitia Rerump. a speciebus earundem
46쪽
De Constitui. Polittera. I rundem distinguere,q uod cum Plato L. ae
servarent, confusissimas reip. divisiones tradiderunt. Tyrannis enim vitium quidem regni est, sed speciem diversam ab eo non constituit magis , quam homo improbus diversus specie est a probo. Simplices igitur primae tres species sunt, Monarchia cujus diversitates exequiturri fol. 3. polit. usque adfln. excepta tyra nide, quam, utpote omnium pessimam a quippe quae optimam Rem p. ut ait. Os D. de doct. Plat. cap. 3 3. O risto t. .pol .ca. 2. vitiat, reservat ad finem caeterarum Rorum. 4.pol. cap. IO. Deinde imperium paucorum & Democratia , quae regno statim lib. q. subjiciuntur, 3c II. capitibus prioribus explicantur. Ex harum Rerum .mixistione, oritur quarta quaedam composita, de qua controversum est , an inveniri queat , cum non contemnendi Politici eam i in possit, lem , aut certer seditionum p Ienam, futuram contendant quam tame, si bene temperetur, Plato in de si . stabilissimam futuram demonstra r. rr'. e Xaminat eam Alol. ca. 9. dc pro exemplo addit Rem p. Lace. in qua idem notant Isocr. in Are. O Pan. Pol b. lib. 6. Plat. 3. de P. Iu siv. li. 2. Addemus nos exempla Rei p. Romanae , post ejectos reges prCximis annis, Imperii Germanorum, Polonoru, Dan Ο-xu,&c. de quibus historici diversa senti ut . Hactenus
47쪽
Hactenus immoratus est ArIRot. inexplicando fine , qui est Respub. cum suis speciebus. QuidMethodus porro pra cipiat , eg doctrina ordinis Analytici facile patet. Repetatnus enim illud Galent: Αrtis summam esse, invenire praecepta. ad finem sive producendum , sive assequendum. Nam duplex finis est, unus . . qui jam existens praesupponitur , tantum ut te illi applices , qua ratione Deus est finis universi: alter, qui a caussa efficiente adhuc producitur, qualis est finis internus, Logicae, Ethicae , bc hujus nost-- Tae quoque Politicae. Imprimis igitur do-Gendum est, ex quibus essentia Rei p. consituatur. Frustra enim de virtutibus vel vitio alicujus follicitus sis, nisi hominem existere praescias. Constituitur autem Reia pub. ex duabus partibus, scilicet ex Impexantibus & obedientibus, id quod ex definitione Reipub. patet. Definitur enim
3. polit. c. 6. q. polit. c. a. quod , sit , id est, ordo, ut Sepulvera vertit, aut, intriomas, ordinatio civitatis , imprimis circa is & reliquas civitatis
ita, ut accommodatiorem partium, ex quibus Respub. constituitur , divisionem habere non queamus, quam qua dividitur, in summam potestatem ,3c eos qui huic subjiciuntur. Ac Bodinus quidem de Repub. lib. I. c. IO. pauca air, Arso tele de majestate attigula, quod ita esse,
48쪽
De confisui. Politieer. xyesse, inficiari non possumus. QMecunque
enim ad maiestatem pertinent, Grip. in n. 3.poni. O Iix. lib. ἄ- cum univeris Rei p. tractatione permiscuit. Nec enim, quod de caeteris disciplinis fortasse alicui concederemus, in Politicis Arist. omnia iradere potuit , quae hodier consuetudo in usum posuit. Pauca ine de compositis proposition I-hus , syllogismo Hypothetico , consequentiis syllogismorum Modalium, item
de Methodo in Logicis riso telis : pau- ea in Physicis de aeternitate mundi , ad
cujus p Iobationem unum atque alterum
salsum argumentum adhibet rupisscap. L. I. de ea l. denumera dc divisione o abium, devia lactea , & generatione fontium deinde in partibus animalium , & earum aesti describendo rpauciora in Metaphysicis , de quarta scientia, de simplici actualitate intelligentiarum , de accidentium doctrina neglecta , dcc. Pauca inquam sunt, quae tempus nos post risos elem accuratius docuit : In Ethicis nihil te notaveris, in quo seristo t. possit videri
Suffenus , ut proverbio Cainui utar. Haec enim , cXcepta Anatomica corporum
diffectione , ratione in velligati potuerunt : Verum politicorum longe alia est ratio, quippe quae in arbitrio hominum consistunt , & in dies,' ne dicatu in horas minantur. Quot enim
49쪽
sra aetate inventa sunt, ciuorum ne su- lspitio quidem Aristoteli subire potuit,
prorsus novum dicant esse modum hodie ducendi belli, quam olim fuerit. Quod vero de una parte Politices dico, de caeteris quoque intellectum volo: Neo id propterea dico, quasi Aristotelem falsa in Politicis docui illa, demonstrare velim , lie et alicubi quoque Bon ut dormitet Homerus , sed quod Nestor Diomedi objicie apud Hom. I. Iliad. Plui. in pr. de gere n. Iem. Non omnia dixti: hic quoque usur-Pare possemus. Quid enim de fiduciariis regibus & principibus , quid de seu dis a Longobardis , si plerisque Feu distarum
credimus, introduci ceptis , dc nunc pereo tam fere Europam & Asiam dispersis, quid de pluribus aliis QAristo t. tradere potuit, quae tum nondum in usu fuerunt. Nec e clam, ut A. polit. c. I. pro tu statur,
fingere sibi Rem p. voluit, quod Plato in I b. de Rep. fecerat, ut Polyb. lib. 6. Cori-fitetur, sed praecepta sua Politiis, jam a
se observatis accommodare, ideoque , quae in usu in nondum posita erant, ea nec ipse fitigere ex suo cerebro voluit. Proinde mirum non est, si in m a1estate quoque explicanda concisus sit. rifol. Vt autem, quae a. Politicis 6 Histori eis. inde usque
50쪽
De constἰtu . Polii;ees. 2 iusque a tempore Aristo t. observata sue runt, de autoritate summae potestatis, utrum sit legibus sollita, & quibus, quae sint majestatis jura : quae I Cti, ex usu seu dorum speciali ori nomine vocant Regalia, quantum obligata sit majestas subditis, & quid hi debeant majestati &c. ut
inquam haes in unum compendium com-POrtemus, operam dabimus sedulo. Mos, qui proximus labor est, ad subditos pergemus , seu eos , qui majestatem comiter Chlervare tenentur . Subditi sunt in triplici differentia , aut Peregrini, aut In colae , aut Veri Subditi. Peregrini olim vocabantur hostes: Fes. g. de U. S. Pomp. l. II 8. de V. S. Cic. I. coni. Rusi. 9 i. deo f. De quibus accipimus illud: Erga hostes perpetua autoritas esto : aut illud : Hostis murum neciscendat. Cum enim saepius a peregrinis hospitibus malum
crearetur, m ostendit Aristo t. I. polit. c. 3.
hinc cepit peregrini nomen , perinde, ut Tyranni, fieri odiosum, adeo ut nunc in malam partem tantum accipiatur. Vndgnon immerito disputatur , utrum, quCd Muscovitae Sigism. Baro in. Musco υ. dc Chinenses, Lern bardin. Schariante in descrip t. Chin. faciunt s. peeegrini prorsus
repelli debeant, Stapostquam , ut recipiantur , statutum est , quid iuris in Rep. aliena possidere debeant. De incolis eadem disputatio est i De veris autem subditis diligentius considerandum est, cum C I. in