장음표시 사용
111쪽
raris, & unde abiturus es ; admittens etiam AEquationem illius diei, quo observatio. nem tuam instituis: quem diem adnotare te oportet, si horologia non fuerint bene accommodata 3 alias enim id non est necessarium.
Deinde ubi in mari versaris , dc de Isideras scire longitudinem loci in quo versaris, i. e. quot gradibus Meridianus tui loci sit Orientalior, vel cecidentalior Melidiatio loci istius, in quo adaptasti tua horologia; observa tempus diei per Solem vel Stellas, a d possibilem exactitudinem , eodemque
tempore nota, quam horam, minuta 8c
secunda horologia ostendant, quod tempus, si horologia non fuerint disposta secundum veram mensuram, per cognitam diurnam differentiam accommodandum
est,) addens iis AEquationem tamen fraesentis dici ; unde habebis tempus diei solare in loco illo, ubi h mologia fuere dis- .posita. Et si hoc tempus diei fuerit idem cum eo, quod observatum fuerit in loco tuo praesente, utique consistis sub eodem Meridiano, sub quo erat locus, ubi horologia suere adaptata secundum solem ; si vero tempus diei observatum in loco praesente fuerit majus, quam quod ostenditur per horologia certus sis te pervenisse lubMeridianum orientaliorem ; sin denique uerit minus, pervenisti sub Meridianum
112쪽
a Occidentaliorem. Et computatis in singulas quasque horas differentiae temporis, quino: denis gradibus Longitudinis, di in singula os minuta, quindenis minutis, vel totidem x quadrantibus gradus, cognosces quot gra dibus, minutis, cte. dicti Meridiani ab invicem distent. α E. gr. Suppone Horologia A. B. C. f fuisse aptata in loco , ex quo abiisti, Zo. Februarii, ad tempus solare istius diei, i, subtracta AEquatione 2o. Februarii, scit. 1 2. mili. 28. sec. &suppone horologium , A fuisse dispositum ad veram mensuram, is sed B moveri singulis diebus 7. secundis, tardius, & C singulis diebus 12. secundisi citius.
113쪽
114쪽
115쪽
Verum est , ex eadem calculatione concludi posse , te esse sub Meridiano I 8 O gradibusUrientariori, quod accidit, quia Iudex horarius revolutionem suam absolvit spacio in. horarum in horologiis ; sed differentia tam vasta est, ut nequeas in ea de cipi: nam alias horologium ita posset construi, ut Index circuitum suum absolveret semel spacto 2 . horarum.
Gandoquidem pro invenienda Longi-ntidine, requiritur tempus diei in loco, quoversiaris, cognoscendum ut supra dictum est,) observand um curiose est dictum tempus summa exactitudine. Nam unumquodque minutum temporis, quo in calculo aberras, constituit errorem I s. minutorum seu ἱ. gradus in longitudine, i. e. prope AEquatorem I s. milliarium Anglicanorum, & amplius , sed alibi minus. 'Quare ad certam inventionem temporis 'diei, ne fidas observationi summae altitudinis solis. ut inde concludas praecise Meridiem esse, vel solem esse in Meridiano. 'nisi inter Tropicor Sol fuerit in ipso puncto
Tenith. Nam alias Sol cxistens prope Meridianum, aliquandiu perseverat sine ulla sensibili alteratione altitudinis suae. Ideoque Altitudo MericionaIis, Iicet utilis sit
ad cognoscendam Latitudinem vel Elevationem Poli, occasione requirente, nihil tamen confert ad inveniendam exam m
116쪽
, Longitudinem istius loci. Multo minus niti, potes pyxidibβι η-ticis, in accurato m ridiei tempore inquirendo. Neque an- , noli astronomici, vel alia horologia Solaria eorta satis stini, in ostendendo temporea ad minuta & fecunda. Verum melius est,
observare Solis altitudinem constituti O- i risentem vel Occideηtem Versus, dc quo propior Sol est ortui & occasui, eo certior est observatio) nam quando Sol est in Oriente vel Oeeidente, altitudo ejus breviq tempore sensibilius mutatur, quam vel ρ ante, vel post; & ita ex Elevatione Poli, & Declinatione Solis hora potest calculari : cujus calculationis modus sussicienter prae- seriptus est ab aliis: quia tamen calculatioz ista molesta est, dc quia errores nonnulli
l: Hic modus nec notitiam ElevaIionis Po. i ti, nec Declinationis Solis, nec denique ullorum Astronomicorum Instrumenisldi requirit. Neque veto Retractionesti . Solis & Stellarum possunt causari errorem se alicujus momenti; cum refractio matutinai; parum vel nihil differat a refractione ves. y pertina ejusdem diei, inprimis mari. Ita
in mensuranda altitudine Solis accidere possunt, sequitur hic modus facilior.
117쪽
Sole oriente & Occidente, quando cor- pus ejus ad medietatem est supra Horizontem, nota tempus diei, quod horologia tum ostendunt; dc licet interea velifi cando fueris progrestis, istud tamen non meretur considerari. Deinde supputa per
horologia, quantum temporis sit elapsum interea, Zc adde ejus dimidium tempori ortus, & habebis tempus per horologia ostensum, quo Sol erat in Meridiano ; cui addenda est AEquatio istius diei ex Tabula.
Et si summa est aequalis I 2' horis, utique tum meridie navis sub eodem fuit Meridiano , sub quo Horologia fuere aptata. Sed si summa major fuerit i et horis , utique tunc navis meridie fuit sub occident artiore Meridiano ; sin fuerit minor, sub Orientaliore; idque toties quindenis gradi bus, quot horis summa fuerit minor, vel excesserit lx horas: prout istius rei calcu- Iatio jam suit exposita. Supponatur e. gr. Horologia A & B, ut ante, fuisse adaptata secundum solem in loco, ex quo decessisti χo. Febraar. &Indices fuisse locatos in Horam, minutum di secundum, ostensa per Solem , subtracta AEquatione istius diei, scit. a. min. 8c χωsec. porro A fuisse redactu mi ad rectam mensuram; B vero singulis diebus septe-Pis secundis tardius move i. '
118쪽
119쪽
120쪽
Certum est, te hoc modo praecisis satis invenire longitudinem loci, in quo fuisti meridie, vel tςmpus quo Sol fuit inimeri. diano; quod licet diiserat a longitudine loci, in quo observas Solis occasum, nihilominus satis propinque aestimare poteris, quantum progressus fueris, vel quanto intervallo mutaveris longitudinem spacio paucarum harum horarum, per lineam Ponderosam , vel alias ordinarias praxet calculandi navis motum progressivum ;vel, s qui modus est certior) per ῆradus, quos in priorum dierum observationibus invenisti navem absolvisse spatio a 4. ho
Poteris etiam, loeo observationis Ortusta occasus Solis . observare prius Solis o casum, & deinde proximo mane ortum sutroque tempore notando tempus ostensum in horologiis; & inde supputa. e dem quo ante modo, longitudinem loci,
in quo navis erat media nocte. Tandem poteris quoque loco ortus di Occasus Solis, observare duas aequales alutitudines Solis ante & post meridiem, notando tempus ostensum in horologiis, di, calculando eodem modo, quo diximus de ortu & Occasu. Considerandum tamen est, Altitudines Solis optime observari, quando