장음표시 사용
81쪽
DE PECIE ET MATERIE TITULORUM IMPERATORIORUM.
Antequam titulis singulis ab imperatoribus graece scriptis operam demus, id nobis conspiciendum Videtur cujusnam naturae ii generaliter suerint. Ρrimum quidem, ab epistulis proprie dictis, segreganda sunt alia scripta quae in nostrum curulogum quoque collegimus, utpote quae ad historiam et publicorum morum et publici sermonis prodeSSe posSent. Ex quibus maxime conspicua est illa eronis oratio quam cum numer m retulimus. Quin ero hujus generis tituli extra consuetudinem omnino sint nemo dubitabit. Creberrima rursus suerunt illa edicta quibus princeps non uni magistratui aut uni civitati, sed universis regionis cujusdam, atque interdum totius imperii incolis quidquam imperarent. Quorum nonnulla ad nos pervenerunt latine scripta ejus generis est prooemium edicti Diocletiani 13, et duo Claudi edicta a in quibus post nomen et honores principum verba diei aut dicunt Iegi possunt. Quibus Verbi graece re pondet Verbum λεγε quod in uno imperatoris edicto 3 invenimus, frequentissime vero in magistratuum edictis reperitur. Ρlerique vero tituli nostri epistularum speciem Praebent. Μultiplices quidem nobis servatae sunt illae epistulae atine scriptae si quibus princeps seu magistratui alicui seu regionis alicujus populo aut mandatum aut responsum traderet. Apud epistulas autem ejusdem generis graece ScriptaS,
ii Vide nostrum n. 2.f2 Vlde Hermes V 1870 p. 99-120 - Bruns p. 24o n. 74 Ti. Claudius Caesar Augustus Germanicus poni maxim trii, potest. I imp. XI p. p. cos. designatus IIII dicit. Cl. CIL III Suppl. p. 1309 n. 7251. - Vide quoque edictum Augusti CI X p. 47s n. 4842 - Bruna' p. 238 n. 3.s3 Vlde initium nostri titullis S qui ante orationem ipsam reve dictum praebet: υτοκράτωρ Καισαρ λεγει. i. Lege praeter titulos lapidibus servatos. tum quaocumque reseripta codices postm receperunt, tum praesertim epistulas a Walano ad Flinium is
82쪽
64 PARS II verbis usitatis mc aut ille, huic aut illi salutem respondent
in graecis exemplaribus Verba ο at, et is δεῖ, χα ρει Ii, quibus comitatur plerumque tota honorum principis series u), ex qua annum scriΡti ossigere possumus. enda sane Ianisest quaedam apparent, cum honores inter se discrepantes 3)aut etiam absurdi exstent nemo enim accipere poterit Neronem esse simul Tiberii atque Germanici si irrovo, id est Pronepotem, quem Iocum a Rhodio aliquo rudi homine
ΜOmnisen corruptum esse putat. Quod Vero ad finem epistularum Spectat, Verbis pate aut a te quae in Iatine scriptis leguntur, respondet terumque Verbum ευτυχεῖτε. Hoc prosecto nullam exceptionem admittit in epistulis tam variis Hadriani Antoninique nonnunquam alibi inVenimus ερρῶσθαι υχοριαι υμας, ερρωσθαε μας ευχομαι, ερρωσθα υλας βουλομαι 5), quibus verbis comparandum est illud Bene patere os cupimus quod
in rescripto Constantini invenimus 6 Q simplicius autem
ερρωσο 7 aliquando reperimuS. υτυχεiet Vero tum frequens est, ut colligere possimus non eamdem consuetudinem hic esse captam atque in tolemaeorum aetatis titulis, in quibus ευτυχε tet ad SuperioreS, et ερρωσθε ad inferiores plerumque scribi videbatur 8 . raesides contra provinciarum ut videbimus inisa, ad Veterem regum morem paululum regrediuntur Unde verisimile habere POSSumu principe romanOS, ac praecipue Antoninos. dum ad cincolas regionum graecarum
si Verbum χαίρει nota in nostro n. 2 abesse. isti Qui honores non exstant in nostris numeris , 14. 36, 2 γε quod haudquaquam mirandum est, saltem in papyris I et as, quarum altera etiam salsam epistulam praebere nobis Videtur. 3 vide nostrum n. 8, 9. s. Germanicus pater Agrippinae deoque avus Neronis, erat ipse filius adoptivus Tiberii. De hoc mendo, vide , 7 et commontarium editorum. Diti.
putat u hominem Graecum lutioris notionis κrovo memorem, mimo uouotc. verba in breviu contraxisse v
5 Vlde indicem varia notabilia. 6 CI III, Pars I, p. 63 n. 352.sT PS Epistula Caracallae Quod dein verbum apparet in nostro n. sa
culus non adscripsimus exemplar.
s8 De hae consuetudine, vide ouguet BC XXI 1897 p. 41 - - Cl. omnes epistulas regum quas ichel transcripsit 35, Antiochi Soteris v. 18, ερρωσθε m. Eumenis lib. 20, ερρωσθε; 2 Philippi 'λ ερρωσθε, etc.
83쪽
DE USU TITULORU 65 scribunt, urbanitate majore quam antiquo regeS, atque etiam
praesides ejusdem temporis usos luisse. Id quoque dignum est quod inspiciatur quibus usitatis sententiis hoc ευτυχειτε jungeretur. Ex quibus quaedam manifesto in lapide ab illis Graecis additae sunt ad nos litteraescriptae erant. Fieri enim potuit, ut exemplum proponam, ut legatus graecus qui principi decretum quoddam suorum reddiderat, nomen suum cuperet post titulum adscribi. Ita igitur accidit ut verbum απέδωκα cum nomine legati inveniamus I). Saepissime Vero, princeps ipse, seu potius ejus nomine illi imperatorii scribae qui si ab epistulis Graecis vocabantur fui nomen legati aut legatorum in epistula, Sive ante sive
post ευτυχε iet inscribebant, cum Verbi επρεσεευε Seu πρεσ6ευov.
Illud quoque verisimiliter plerumque a Romanis adjungebatur legativum dandum esse legatis, nisi gratis legationem accepissent. Quod graece transierebatur his verbis aut similibus - et, ἐροδιο. δοθητω ab μγν προικα υπεσχηται 3 . Quis de horum legatorum mentione miretur, si lemRque titulos nostros responsa esse meminerit 2 oterat sane ultro Hadrianus commendare candidatum quemdam illi Ephesiorum concilio quod βουλή vocabatur 4 poterat Nero sponte sua conVocare Graecos ut orationem suam audirent i5ὶ poterant omnes principes per edictu provinciis suam Voluntatem imponere. Saepissime Vero hujus generis scripta ad id civitatibus Graecis mittebantur ut legationi cuidam seu gratia referretur, seu Veni aut beneficium daretur. Constanter enim iobat ut legati Romam venirent cum decretis suorum quibus aut principi gratularentur aut quidquam ab eo peterent. Auditis igitur legatis et lectis decretis quod graece imperatores dice- i N. IT 23. 24, 25.
2 Docillis scribis vide nostram dissertationem. Innuenco u Latin p. 49,
i3 Vide n. 23. Alth in Bo, 3 et 4s invenimus πωχετο. Aliquando πρa τεευ τει Vel πη πρέ-εια ιπολαμεαvει adluncis luisse videntur vide n. go ; l. n. 33 quom non transcripsimus in catalogo, sed ubi apertissimo legitur ...1τ τη πρέμειαv . Titulus maxime mutilus Hermes VIII 1874 μ 4t n. 5, vide nostrum I 2 ejusdem genoris verba praebet, Sedo quod legebatur post ει v. 8 corrigendum est in ilη προικα, etc.
84쪽
i5 , Vel vετυλο τι πεα θευτ υρ' inci, 6 , aliisv ejusdem generis Verbis, Principes responsum dabant quod egati ad suos referrent. Videbimus autem inis ad quas res singulae Pi tulis plerumque pertinerent. Hoc vero jam summatim dici Potest, epistulas nunc magistratibus civitatis alicujus αρχουσι , nunc senatui βουλη , saepius simu et magistratibus et senatui 2 POPulo αρχουσι, βουλs, δήμιο , aliquando illi concilio cui γερουσι nomen erat mitti mentionem quoque τη πολεt
invenimus 8). Aliis epistulisse Communibus u 9 provinciarum miSSis, Verba tio Oiva cum nomino populi et Verbo
χαίρει adscribebantur Epistulae vero quaedam, utilitatis minu universae, aut materiae ad pauciores pertinentis mittebantur tum synodis quihusdam, tum uni viro plerumque magistratui. Inter quas illae quae ad magistratus romanoS-SSae erant, latine, ut par est, scribebantur, neque in ipsis codicibus illius generis si rescripta s reperiuntur, niSi latina, duntaxat ante quintum saeculum post Christum natum. Nostrae igitur epistulae summatim non ad id spectant ut magi tratibus romanis suum ossicium significent, sed ut Graecos iPSOS Seu Probent, cu iliciant, seu gratia et beneficiis
ornent, Seu etiam in veteres consuetudines, et reSPectum
antiquum nominis romani reducant. De qua agendi ratione certiores nemus si singulorum principum scripta eri traverimus.
85쪽
DE SCRIPTIS IMPERATORUM, AB AUGuam UAQUE AD MADRIANUM.
De epistulis Augusti paucissima dicemus. Etenim ierecheas optimo transcripsit et judicavit neque quidquam alicujus pretii iis titulis adjiciendum putamus quos in a Sermone
Graeco B suo summa diligentia excussit in his epistulis elegantissime seriptis, utpote a romanis hominibus, princeps eam agendi rationem jam observat, qua successores ejus utentur. Hic si ita legationi respondet quae de devastationibus quibusdam questa erat, ut maxima commiseratio in
epistula ejus appareat illic fu Μitylenaeis ita de honoribus
decretis gratias agit, ut maxima henevolentia uti cum iis videatur denique, in alia maxime conspicua epistula 3 , princeps ostendit se accuratissime rei cuidam forensi animum disso sic vero ad Cnidios loquitur, ut orba, aequa quidem ac moderata, parum ero grata proserat, nec quidquam
do dignitate et firmitate imperatoria deserat. In epistulis quoque Tiberii et Caligulae in. 5 et ει , manifestissima comitatis indicia invenimus, cum in altera Tiberius Coos laudet 4 μ se etiam antea erga eos bono animo fuisse declaret 5 , in altera, Gaius agnoscat populos ad quo scribit nullam περ λή in significando studio ac pietate erga ipsum omisisse 63, eosque hortetur ut sumptibus deinceps magis Parcunt De his epistulis potest quaeri nidum a principibus ipsis ana scribis quibusdam compositae fuerint; neque ulla ratio idonea afferri potest cur imperatores ipsi calamum de rebus tam parvi momenti sumpserint. Quod vero de Nerone agitur
86쪽
vix in dubium vocari potest. Nemo enim ignorat quanto studio hic princeps graecis litteris se dederit et quanta jactantia ostendere omnibus cupiverit quid ipse valeret. Quis igitur miretur eum Voluptatem aliquam percepisse et in scribenda et in pronuntianda oratione quam Corinthi coram Graecis haberet, quibus libertatem redderet. Holleau quidem I multa de hoc titulo et justissima et argutissima edisseruit, ostenditque et quo tumore princeps sese attolleret, et qua arrogantia eos deprimeret quos beneficio suo ornaret. Cujus animi vestigia quaedam sorsitan in nostris numeris' et reperiantur. anifestum quoque hoc nobi Videtur, plures in dicendi genere consuetudines apud tres eronis titulos haud semel apparere Etenim Verba mis la με υvota in duobus numeris B V. -a et D V. in inVenimuS; Praetere παρειχόμηvi V. 7-18 cum παρεχεσθαι iis V. 27 conserendum est; dein si inspiciemus locum possessivi in b. I et B V. uo, et DV. I, et si Verbum sirεαόvες tituli S V. 5 cum Verbo ηγεήοhi numeri componenina, sere sine dubio colligemus uno atque eodem VI hos titulos haudquaquam simpliciter compositos suisse. Quod vero ador anum attinet, non est enim cur de maxime mutilis Vespasiani et Domitiani et ervae epistulis quidquam annotemus liquet non eadem existimanda esse. Etenim Verbum μεθJηρ Diveoli1εΜης, quod in papyro nostra Ita, V. -2, dissicile est non legere, demonstrat principem aut scribam principis latine prius eam epistulam Scripsisse nec quidquam certi nos colligere licet ex aliis titulis. Animadvertamus quoque sententiam rajani, de controVersia inter Amphissenses et yanaeos scriptam, tantum latine ematam suisse la), neque ullo modo probari, si exemplar graecum exstiterit hoc non translationem esse. Quidquid id est papyrus nostra, ut nihil probare potest quod ad sermonem graecum apud Romanos ipsos solitum pertinet, ita ostendit qua mente rejanus magistratibus
87쪽
Aegypti de administranda regione scripserit. Est prolecto optimi principis misereri illorum liberorum a quos patres eorum militiae susceperunt temporibus B IJ, et quanquam Traianus curat se melius quam antecessores acturum esse uinhoc magis humanitati quam superbiae tribuendum esse putamus 3 . opulos igitur graeco sermone assuetos, cum indulgentia quadam tractari nunc quoque Videmus, et, quod ad Sermonem ipsum spectat, haec translatio confirmare posset si necesse esset, Aegypti incolas Traiano imperante non latinam Iinguam intellexisse, cum ipsis legionariis militibus exemplar
88쪽
DE SCRIPTIS HADRIANI ET ANTONINI
Hadriani multo plures sunt epistulae repertae quam antecessorum ejus. Quod quidem non solum ossionum fortunae tribuendum esse videtur. Otum est enim multum Hadrianum Orientis populis consuluisse, atque etiam per eos libenter itinera secisse, neque est mirum saepius et eos ad principem adiisse, et ipsum sponte sua ad eos quaedam scripsisse. Ρrimum notemus illud edictum quo adriann a beneficio Atticae reipublicae constituit, ut certa olei portione ab agricolis conserenda et reipublicae necessario Vendenda oleipnblico provideretur IJ. Quod edictum, ut par est, jussus speciem praebet, et modus imperativus semper adhibetur. Epistulae vero proprie dictae, quanquam plerumque reVissimae sunt, majorem tamen Varietatem offerunt. Ex quibus aliae ad personas aut res singulares, aliae ad communiora tendunt.
Hic a princeps L. Erastum, qui μυλευτης esse cupit apud
Ephesios commendat, polliceturque se ejus nomine daturum esse Pecuniam quam οἱ νυυλευοvτες cooptationis causa dare
soleant 3). Illic si breviter significat se didicisse quomodo
Stratonicenses et proconsuli cuidam romano, et ipsi nuntio Candido Iuliano gratias egerint, quod quidem probationem quamdam continet Epistulae quoque quibus acultate quaedam synodis dantur, si brevissimae, non tamen asperae sunt i5). Alibi 6 Hadrianus de honoribus et Votis quae ad ipsum spectant perpaucis Verbis respondet, quod quidem parcissimum esse videtur, praesertim si ad eronis Verba et scripta revolvimur. Aliae praeterea epistula ad administrandas provincias perti-
89쪽
nent ac praesertim ad res fiscales It ex quibus apparet principem maxima benevolentia in ejusmodi rebus usum fuisse. Quibus epistulis non est cur nostrum n. an aliter nisi memoriae causa adjungamus. Nam haec Papyrus, ut liquet, tantum erat exemplum scripturae ad scholae alicujus usum, et ex epistulae ipsius oratione manifestum est materiam nihil esse nisi amplificationem Vanam de mortis spe et de aetate
qua parentes Hadriani mortui sint. Si igitur de Hadriani veris epistulis concludimus, adducimur ut colligamus eas honi et
diligentis principis esse, sed oratione, quamvis emendata, tam sicca et tam ut ita dicam, colore orba indutas esse, ut ascribis quibusvis ortasse graecis, nec saltem nimium graeci sermonis ignaris, non autem a principe ipso scriptae esse videantur. Antonini ii epistulae complures quoque exstant, neque est on ab hoc principe Hadriani consuetudines omnino omissas esse Putemus. Inter ea quidem quae ad unum Virum pertinent, noster n. D tam sobrius et tam inanis videtur
ut aliquid incerti in supplemento sere manifesto manere libem ter existimemus ain. Ieraeque vero publicae epistulae paulo majorem amplitudinem praebent quam Hadriano imperante. Ex quibus, ut tantum praecipuas Percenseamus, tres ad Vedium Antoninum attinent, qui Ephesios aedificiis publicis donaverat, cui beneficio quidem incolae non satis magnam in rimis gratiam retulerant. Quarum una 3 Ephesios obj-gahat de ingrato animo; duae vero aliae si ad id respicere
videntur quod incolae paululum agendi rationem mutaverant. Sunt praeterea plurimae Antonini epistulae quae ad pramoam Rhodiapolitanum pertinent. Hic quidem, utpote Vir munificentissimus semper noVos a Lyciis honores accipiebat. Evenire vero potuit ut praeses proVinciae qui illos probare solebat. quosdam confirmare rideo molle quod extra consuetudinem ii N. Is is, o, 23, 33.
2 ωcMetellisiJκ' V. 10 tamen ea condicione intellegi potest, si Eurycles prius tanquam lmprobus aut nurbanus homo, male a Panhellonio acceptus fuisset, quod fortasse princeps reprehenderat. Cf. n. 4 de odio Antonino.
90쪽
decreti fuissent I . Inde si appellatione n quas ἐπικλήσεii: Graeci Vocabant; quihus respondet princeps cum approbatione tum tacita, tum expressa hic u uno Verbo lκοτώκ Gagarum incolas probat illic 3 breviter Μyrorum ineolis resΡondet Se rem ex eorum decreto cognovisse alibi si princeps significat se quoque ex aliis epistulis didicisse quantum pramoas
de Lyciis meritus esset interdum tamen, sicut in nostro .ctis aliquas rationes cum paulo majore ubertate exPrimit. Hanc eamdem imperatoriam brevitatem quam jam apud Hadrianum reperimus, hic quidem, ut Videtur, aviuium minutam, agnoscimus quoque in illis epistulis quae ad civitates totas, non ad unum hominem pertinent. am ea epistula qua Coronensium legationi Antoninus respondet, ut paululum Sicca SSevidetur, ita tamen Graecis blanditamento non esse non Poterat, quinu illud πρεπουτα Ελλησι, vθρωποις ποιενe Pergristum esse solebat 5 . Quod vero ad hisbaeorum Coronensiumque de pascuo agro controvemias attinet 6 , non solum bonus imperator, sed etiam amicus et henignus et omnium rationum
satis demonstrant. Idem quoque respectus ad subjectorum affectus ostenditur in illa epistula qua Ephesios contra edigamenos iratos lacare studet iisque persuadere vult nullam esse irae cauSam nisi τυχη, hortaturque ut nulla ultione utantur, titulorum alterius urbis ipsi μεμ,ημε,οι s). In his quidem epistulis oratio interdum latinum sermonem redolet, non ita vero ut ea tranStationes 8Se asseVerare possimus. Nec quidquam vere nori in sermone publico hic asserri videbimus Io , et hoc solum nobis mirationi esse posset, nondum saepius post duo saecula ejus generis epistulas latine compositas suisse quam ante Augusti principatum, nisi Romanosa graeco ingenio jamdudum captos esse compertum haberemus.