장음표시 사용
91쪽
Ρost Antoninum defunctum, mirae epistularum hujus generis inopiae offendimus Vestigia quidem complum SuPersunt, tam mutila Vero aut tam corrupta, ut saepe nihi de iis colligi possit maxime tamen conspicua notemus. Ρrimum epistula quaedam . Aurelii Caesaris, necdum
cuidam Smyrnaeae scripta IJ, sic composita suisse Videtur, ut ex iisdem scribis atque Antonini epistulae oriri possit. Tempus enim quo scripta est, et illud εἰ καὶ ετερως τουτο ἀπεόη a , cujus similia exempla Antonino imperante inVenimus, argumenta probabilia sunt ad eam sententiam. Aliud Vero de
epistula Septimii Severi 3 colito potest: etenim in hac
epistula in qua legationi, ipsi gratulatae, rinceps gratias agitet quam in deorum sacrario inscribendam et servandam mittit, Iura latinitatem redolent quam ut graece rimum Scripta esse possit; quod etiam Verisimilius fit si mendum translationi tribuendum, sicut optimus editor addington, admittimus 4 . Si vero Septimii Severi et Caracalis epistulam de sophista Rufino legimus 5j, hoc nobis iterum annotare licet quod jam de Antonini epistulis diximus, quantum principes romani providerint ne populos sibi subactos exare Viderentur : quod hic ex Verbis δικαὶτατο 6 et Oxi γαρ αξιο in manifestum est. De nostro in qui est Caracallae 'ri
is N. 62. De eius generis synodia, vinealoharth, as gelochlaeho omln--sen, Peculiariter . i. Cl. p. 11 et p. 4 sq.
92쪽
4 PAR IIbuendus, hoc in primis liquet sermonem omnino a Sermone puro et liquido abhorrere epistulam Vero Valeriani et GaIlieni imperatorum Saloninique Caesaris I patet e vestigiis in utraque lingua scriptam suiqse, quod ostendit simul et Romanos adnisos fuisse ut nomen romanum extenderent, hoc vero tempore ut antea adactos fuisse ad publica documenta transferenda si ab incolis graecis intellegi vellent fu . Quanquam igitur de toto illo saeculo tertio paucissima disserere
Possumus, hoc tamen noVum quodam modo fortasse conspicitur, sermonem publicum epiStularum graecarum Paulatim,
sive in exemplaribus archetypis sive in translationibus, pravius adhiberi et corrumpi, ita tamen ut plerisque VeteribuSconsuetudinibus servatis 3), haudquaquam conjicere ossimuS latinam linguam unam apud Orientis populos mox usu ari
Quod quoque confirmabitur si dicta ejusdem temporis non enitus quidem sed collationis causa inspexerimus. Equibus tria non silentio praetermitti possunt, scilicet edicta Alexandri Severi de nro Coronario Diocletiani de pretiis,
Constantii Chlori de si παρα πραε si, τε ri n. In Primo quidem
eorum 4 quod in Aegypto inventum, privatim de latino in
graecum translatum fuisse Videtur, quaedam aΡparent ex epistularum consuetudine : princeps enim antecessorum Suorum exempla profert, ac de Sua 'iλαυθρωπ α et Sui ευεργεσicitς
dicit 5). Cum vero hoc edictum non Graecis solum sed toti imperio mitteretur neque sermo ipse aut imperatorum aut scribarum eorum esset, non facile est quidquam ex eo inferre de consuetudinibus principum in graecis provinciis administrandis. Horis quidem momenti, quanquam archetypu non erat graecus est illud memorabile edictum quod Diocletiani de pretiis dicitur 6 . Desiderandum sane est quod exordium ii N. SI.
93쪽
in latino sermone tantum scriptum nobis servatum fuerit. Quidquid vero graeci inventum est, latinus archetypus sive adest, iis abest, nobis maximo est documento de Ilius temporis, apud mercatores operariosque Vocabulis usitatis. Μvita protecto hic nomina Vere graeca Sunt alia Vero, quamvis litteris graecis scripta, ita ad latinorum nominum exempla exPreSSa sunt, ut Vix graecum Sermonem agnoscere queamus. Imo : non est dubium quin aliquando translator illius verbi sensum ignoraverit quod ei transferre in animo esset I . Quidquid id est ea Vulgaris Romanorum sermonis Verba in graecum conversa et in lapide incisa, maximi momenti erant ad latini sermonis nomina in Graecorum linguam introserenda ex iis igitur apΡaret et quatenu Pomanus sermo sponte sua intenderet ut sese victis imponeret, et quomodo circa Mo A. D. quaedam illorum Vocabulorum latinorum obrepere solerent quae etiam nunc in graeco Rermone animadvertuntur u . Inde vero etiam magis hoc colligere licet, quod non semel notavimus, nondum
latina verba, latinis iueris scripta, apud graeco populos intellegi posse Edictum vero Constantii Chlori et aximiani
de ea annotatione quae παρασημει osti Vocatur, id St u quae
locum habeat in eis requirendis, quorum bona, nisi coΡium aut praestiterint, fisco vindicentur s 3 aliquid nos docero potest de publico ejusdem temporis graeco sermone; hic quoque, sicut in priorum imperatorum epistuliS, 'iλ θρωπ ας assectationem agnoscimus 4 , quanquam modus imperativuSadhibetur, et poenae in sine proponuntur. Si igitur colligere aliquid volumus de hoc tertio saeculo, parum quidem epistularum locupleti, sed aliquot edictis promulgatis claro, admittere Possumus clum quoque principcS
l Vido 24, 13 elus dicit, verbum a infectum D quod hic a tinctum n simineat verbo ἀγλητος translatum esse, culus sensus estis non actum . Minon pertinet ad nos lis vestigiis studere. Rem tamen, quanquam parum in o intellegebamus cum auxillo opum Palchari summatim attigimus in nostra dimoetatione p. 14 sq. l. alloquin praefationem eiusdem magistri IIIp. xia m. De pala odiet Diocletiant verbis vide totum oditorum commen
94쪽
6 PARS II Pomano Saepe sermone graeco cum graeci Populis usos tuisse, et plerumque eodem modo eodemque antino atque intecessores eorum quaedam raeterea ab iis latine scripta translata suisse, ita ergo ut illa tam nota Verba et utraque lingua B, η κατερα γλῶττα, magis atque magis de publico sermone vim et significationem haberent I . eque est dubium quin pauIesum latina lingua apud Orientis populos magis nota sit hoc Vero certissimum est Romanos consuetudinem graece scribendi haudquaquam omisisse. Ex quo 1ncitur multa vocabula in eo esse ut ex latino in graecum obrepant, et graecam linguam Si non cedat, saltem Romanorum sermone, quod certe ad electionem Verborum Spectat, contaminari osse. Sed hic nondum est locus de singulis hujus sermonis regulis disserere, et jam inspiciamus quo modo et quo animo epistulae magistratuum scriptae fuerint.
95쪽
Epistulae edictaque magistratuum Pomanorum, cum RePead similitudinem epistularum edictorumque imperatoriorum scripta sint, non est cur tam longe ad ea animum intendamus. ecesse est tamen hic quaedam noVa cum multis consuetudinibus notis mixta notemus.
Iis quidem scrimis utpote raeciΡuis, fere tantummodo studebimus, quae a rorinciarum praesidibus proficiscebantur. Et nunc quoque seiungenda erunt edicta ab epistulis Edicta enim, quorum nonnulla, Praesertim in Aegypto inventa habemus incipiunt ab illis Verbis οε is λεγει I . Epistulae Veroinitium capiunt a Verbis aiv etti, eivi a petu, quod quoque cum imperatoriis titulis consentaneum est. Dissimilitudo contra apparet in epistularum fine, ubi non ευτυχειτε, sed ερρωτο aut ρρωσθε, aut ρρωσθαι μας Si e σε ευχομαι, aut ρρωσθαι μας sive σε βουλομα reperimus u). Semel quidem longiorem em
rire est 4 . Quod vero ad tempus notandum pertinet, Omnia cum epistulis imperatorii congruunt, excepto quod hic, ut par est, consuetudines earum regionum ubi tituli inventi sunt magis apparent. Ita, in Aegypto, ut exemplum maxime consΡicuum proponam, signum L cum numero anni imperatoris, et mensis Aegyptii dieique mentione tempus significant i5). In aliquot denique titulis Verbo προτεθήτω hoc imperatur ut scriptum oculis incolarum ropositum maneat 6 .
96쪽
- PARS IUΝonnullae sane stae Proconsulum Distulae exstant. quibus quaedam horum praesidum consuetudines animadverti ΡOSSunt. Vide enim primum quomodo proconsul Asiae 65 Α. D. , Antistii Veteris successor, in causa quae in bonis Staphylicujusdam Versabatur Ii mutet si priorem sententiam quam
Chiorum legatorum adversarii recitandis Veteris litteris ipsi
Persuaserant B. In qua epistula praeses exponit quas ab causas sententiam mutaVerit, neque hoc commemorare mittit et quam constanter scripta ab antecessoribus suis observaverit ac laudaverit, et quani diligenter in litibus utriusque partis instrumenta perpenderit. In ultimis quoque ejusdem saeculi annis, alius proconsul eamdem Romanorum in administranda provincia constantiam ostentat a Cujus generis cur interdum comitatem quamdam admittit, ut demonstrat epistula T. Aquillii Ρroculi io AD qua decretum quoddam proconsul longe ac benigne robat 3ὶ De nostris prosecto numeris D ac Denihil proprie dicendum : multo vero majoris momenti est illa Avidit Quieti epistula, de controversia quadam finium ad
Aeganitas scripta 43. Praeses enim quodam modo diligentiam Romanorum in provincia regenda extollit et beneficium Hadriani acta cujus cura 5 et justitia cum humanitate mixta 6 omnes lites composuerint. Hoc quoque obSerVandum esse existimamus epistulam Quieti ad Amanitas graece scriptam ASe epistulas Vero et Hadriani ad Quietum, et Quieti ad Hesperum, et Hesperi ad Quietum latine. x quo apparet
magistratu non ponte sua sed e necessitatem quamdam graece Scribere, cum ad nullo ita scriberent, nisi ad eos qui latinum Sermonem prave intellegere possent. Ex quibus nos
quoque colligere licet epistulam Quieti verisimiliter non translationem esse ; etenim cum aliae epistulae, etiam quod ad Aeganitas pertinebat, tanti momenti essent ut proponerentur, non erat cur simul atque epistula ad Amanitas non transse si CI 2222 Vldo n. a.
97쪽
rentur. Poponenti Vero satis Visum est singulas epistulas ita lapidibus incidi sicut scriptae fuissent. Denique, ut ea siniamus quae ad proconsules Asiae pertinent, notemu edictum quoddam i in quo praeses se aliquid errare latetur, et antecessoris aliud dictum cum maxima consuetudinum reVerentia et eximia erga incolas benignitate confirmat vj ex quibus sere
eosdem atque apud imperatore mores agnOScimuS.
Inter alias quidem praesidum epistulas, eue etiam notari possunt quae e raesidibus Lyciae-Ρamphyliae oriuntur. Longa enim epistularum Series ad pramoam Rhodiapolitanum attinet. Quidquid autem de epistulis Antoninorum civitatibus seu gratias agentium seu gratulantium notavimus de his praesidum epistulis dici potest quae summatim haud minus siccae ac jejunae esse videntur. re tamen raecipue hic conspiciendae sunt: primum n. go in quo Seneca verbis obvolutis ac sere ambiguis de illis honoribus novis abnuit quos Commune de pramo decreverat ; dein n. Io in quo Cornelius Poculus nunc principe avente ea laudat quibus prius obstiterat, denique n. IIo, ubi idem Poculus yrorum scribae declarat se titulos quosdam pramoae concedere, nisi hoc contrarium sit aut legibus aut consuetudinibus iubistis opportune etiam apud hos titulos observandum est quanta cura Romani quidem non exare subjectos Studerent, quanta ero calliditate tum consuetudines invocarent, tum illa explicarent quae in agendi ratione inter se contraria videri
possent, tum laudibus et parvis beneficiis oblinerent quidquid
simultatis e prioribus certaminibus muneret, tandem, ne multa, impedirent ne Commune et civitates romanum jugum aut molestum haberent aut excutere tanquam levius tentarent. oratio ipsa, mehercule, fere semper jejuna ac Sicca, majΟ- rem tum amplitudinem praebet cum Praeses explicatione quadam ad id operam dat ne injuria quidquam fecisse aut sacere
videatur. vita hic e consuetudine graecorum decretorum capiuntur; multa quoque paululum nimis latine dicta apparent. Moc Vero manifestum is hujus modi epistulas meque
98쪽
quod ad rem neque quod ad orationem pertinet incallidas esse. Quod quoque nostro . Dis ostenditur brevissima sed non inepta epistula, in qua praeses reSponsum ita laude obvolvit, ut jugum romanum sere evanescere Videatur u agis decet, inquit, bene acta laudari quam confirmari , hoc autem ei facile erat quidquam male factum suisse co tenderet Quod ad alias provincias spectat, nihil fere commemorandum est inter scriΡta a praesidibus, nisi ortasse dictum
quoddam legati Thraciae, et quidquid egypti praesecti sive
epistulis, sive edictis mandaVerint. Historiarum scriptorum quidem esset ex edicto Sicinnii Clari ii legati Augustorum pro praetore in Thracia, illa extrahere quae ad emporia Vel condenda Vel administranda ertinerent. Hoc saltem obserVemus legatum, dum exponit et quae fecerit et quae cupiat, graVitatem quamdam ostentare quae in ipso et sententiarum cursu et Verborum delectu apparet. Legatus enim manifesto ad id tendit ut et praesidum et totius nominis romani reverentiam atque amorem apud legentes augeat:
inde illa verba qua Romanos et decentiam 2 in universo imperio et splendorem 3 in unoqitoque oro, et felicitatem apud omnes colonos et subjectos si et perennitatem in omnibus operibus suis 5 et quaerere et adipisci Sicinnius significat oratio vero huius edicti, in initio assectationem
quamdam praebet saepiuSque paululum graVis tum propter sententias longas argumentorumque lenas tum ob res et Verba concludendo repetita ostenditur. Hoc sane edictum
nemo dubitet quin Vere romani Viri sit. Μagis graeca quidem sunt ea quae Aegyptii praesecti
eodem tempore scripserunt. Cum ero praesertim edicta sint, vix nostra refert de iis loqui ob hanc Causam tamen nobis alicujus momenti esse ossunt si animum scribentium interiis Ν. IIo.
99쪽
DE USU TITULORUM idum patefaciunt. Catalogus prosecto noster legentem descriptis singulis breviter monebit pauca igitur tantum passim de iis observemus. os primum animadvertere decet ad edictum Cn. Vergilii Capitonis 1 quod asis hebarum stratego missum est cum ea epistula quam transcripsimus. Etenim in edicto ipso notandum est a praesecto sua imperata rationibus expressis explicari fain, quod quidem non moribus praesidum romanorum contrabium est praeterea, in epistula hoc observandum est quam diligenter raeses curaverit edictum ita omnium
oculis proponi ut nemo quidquam ex eo ignorare possit 3 . Ex edicto quoque i. Iulii Alexandri si historiarum scriptore multa excerpere possunt et certiores ita fieri de illis injuriis quas Galba imperante K excercebant magistratus in rebus praesertim ad vectigalia pertinentibus B 5 . Ρrooemium saltem dignum est quod a nobis conspiciatur; nam hic quoque commendantur beneficia Augustorum 6 ac praecipue Galbae magnificis verbis laudati apparet Praeterea ea cura, umsupra annotata, elicitatis perennis confirmandae subjectis 8); hic denique iterum invenitur cupido extollendi quidquid a praelecto ipso actum sit si Nec magis omnino praetermittenda sunt ilia egyptia edicta quae papyri recentes nobis infecerunt seu de archiris Io seu de scalibus rebus iij, seu de de diebus estis et sacrificiis Iu , seu de fugitivis
incolis I3 . Hic enim etiam quaedam de animo et consuetudinibus praesectorum nobis documento esse Ossunt namque s N. IIs.
100쪽
apparent et mos imperatores aut priores praesectos quasi auctores consilii cujusdam proserendi et cura jam haud semel obsereata principes et totam romani imperii rationem a dandi quibus voluntatibus respondet saepe Verbum κολουθως aut similia IJ, et Vocabula υετηρια aut ευμεvεια aut alia ejusdem generis ci . Quid enim romanis magistratibus carius esse poterat quam suam potestatem quasi et unam et semper
OPtimam opulis subjectis ostentare Quid denique de aliorum magistratuum scriptis dicendum
esse existimemus 2 aucissima sane. vitae quidem raeseditim in Aegypto repertae sunt epistulae eorum; Sed in PiStrategorum et strategorum ceterorumque magistratuum quid est cur commoremur Hic enim ros minoris momenti saepissime tractantur, neque ipsa titulorum ratio OS Vere OVade Romanorum sermone publico docere possent, cum Plerique
illi magistratus saepius quam praesides Graeci sint tacatalogo tamen nostro notare Voluimus aliqua Scripta quae nonnulli magistratus de rebus quibusdam protulerunt quas Pra fides et princeps saepe ipsi curabant. Ex quibus controversiae de finibus conspicuum locum obtinent namque Saepe Venit ut judices sive a praeside, sive ab imperatore ipso eligerentur 3 , ut απορασι, id est sententiam de finiendo agro darent. Quae sententia saepe, ut Videtur, in utraque lingua con criPta, oculis omnium in lapide roponebatur. De his titulis quidem, cum ratio multo minus libera sit quam epistularum, ea fere tantum observanda esse identur quae ad Verba et ad syntaxin pertinent, de quibus infra aululum disputabimus. Adjungere nostro cutalogo denique Voluimus aliquas epistulas Procuratorum imperatoris, inter quas Caelii Flori epistulae, de Dramo scriptae, praesidum epistulis similes sunt, excepto eo quod fortasse de rebus magis ad fiscum pertinentibus scriptae suisse Videntur.