장음표시 사용
2쪽
Secundum sex priores EUCLIDIs libros commodiori ordine digestos EXERCITATIO ACADEMICA
A CAESARE CORVO , ET VINCENTIO FERRARIO
Geometriae Auditoribus in Gymnasio nuper ibidem anno I7so. aperto, recurrentibus ejusdem DIVI THOME solemniis janni CID. IDCC. LIi. publice, habita i 2 CUI PRAEpUIT ADMODUM REVERENDUS PATER LE OR
Philosophiae, ac Sacrae Theologiae Prosessor, atque. Geomehriae, Artisque Oratoriae in eodem Collegio Antecessor. NEAPOLI Excudebat Ioannes de Simone eodem anno MDCCLII
3쪽
Doctrina haec omnis cognitionis gratia quaeritur. Sic est omnino. An dion id quoque nobis est concedendum P Quia Z Quod quaeritur cognoscendi illius gratia , quod semperes; non ejus, Cr oritur, quandoque o interit. Concedendum plane . Alam Geometria eius. quod est semper cognitio es . Attollet igitur , o generose Vir , aa veritatem animum , atque 1 a ad philosophandum praeparabit cogitationem ἰ us ad sup ra convertamus , quae nunc s contra quam decet) ad inferimo dejicimus.
4쪽
E SACRATIORI REGALIS CAMER E APUD SEREN SSIMUM NEAPOLITANUM REGEM CONSILIO
Regni Siciliae Praesidi Consultori : Uni ex Aulis Supremi Sanctae Clarae Consilii: atque Tribunalium , cum Revisionis, tum Annonae Praesecto; ac Regalis Iurisdictionis Delegato &c. NOMINE PREFATI COLLEGII OMNES EIUIDEM MODERATORES.
Vae diu temporis , institutique
scholis , nobilissimae disciplinaequaeve ad celebris hujus, Vetustique Collegii, in quo optimae
quaeque scientiae omni majori conatu fuerunt semper eXcultae, ac perpetua Audito rum frequentia celebratae, decorem, dignitatemque substinendam , maximis omnium Votis expetebantur : jam supremo praesentissimo Numine, nostris hisce temporibus, in
5쪽
universiae Neapolitanae Juventutis profectum, in ipsas tandem adoptantur . Vertitur jam annus, quo in Gymnasiis nostris publice traduntur , & in deliciis habentur mathematicae disciplinae, quibus olim tantopere superbiebant AEgyptii, Graeci gloriabantur, Romani , quamvis e limine salutatis , belli ,
pacisque arteS comparabant, omnisque hoc
nostro aevo haud parum proficit , floretque litteraria Respublica : quare non modo in ipsis dein facrarum Scripturarum , sanctorumque Patrum , divi potissimum Thomae solidiori doctrinae multum operae dabitur , atque Philosophorum explorabuntur opiniones ι verum & per Matheseos scientiam fallere nesciam , Ope figurarum , quae , teste clarissimo Galilaeo , veri characteres sunt ad
Universi hujus volumen legendum , & ad supremi Opificis, qui in numero, pondere, ct
mensura condidit omnia , magnifica opera intelligenda , Naturae inquirentUr arcana .
Nihil sane optandum, & ad cultiores litteras, scientiasque e Ypoliendas , & ad studiosam Juventutem adliciendam , & ad Collegii ejusdem opinionem promovendam , &lificandam relinquebatur et satis abunde
6쪽
quidem perinde, & nostrae, & publicae uti
litati consultum iri confidimus . Quoniam autem in erecto nuper Gymnasio Matheseos Auditores jam annum prioribus Geometriae, Arithmeticaeque elementis aliquantulum instructi primos emittere harum disciplinarum fores incipiunt, & suos uberrimos fructus publico exponere judicio cupiunt, e Xpetuntque : nos, quibus Collegii nostri magna inest: cura , priscorum mortalium more, qui rerum primitias non nisi tu lustrium, & praeclari sit morum Virorum aeternat memoriae sacrandas putarunt, has primas harum disciplinarum exercitationes nonnisi
Tibi amplisssimo Viro, qui es Civitatis,&Regni nostri munimen , & decus , & praeclaro Nomini Tuo dicandas censuimus; ut qui haec nostra adire Gymnasia non renuis, Tuo honorifico adspectu nobis honoris complementum praestes . Parum id consulto a no-
his factum crediderit sorte quispiam , quia TE, qu cm ad su blimia ducit dignitas , gravissima detinent munia , & publica cum Serenissimi Regis nostri , tum utriusque Regni ejus , & nobilissimae, ac peramplae potissimum Civitatis hujus distinent urgentiora negotia,
7쪽
ut exercitationibus hisce nostris interesse lubeat, huc advocare ausi sumus . At is solum id nobis vitio vertet, quem praeterit, ΤΕ sublimi mente occupationes gravissimas Pal
ladis , & Musarum facris elegantissime di ia
sindere , & inter turbulentas curas magni Maecenatis eXemplo litteras tam eniXe amare, ut a prima juventa , dum ob peculiare ingenium , singularesque dotes per totum , qua late patet, Regnum primis Officiis addictus fuisti, totiusque Regni secretiora arcana Tibi fuerunt concredita ue nobiliora , iat ibi jucunda studia numquam praetermisisti: quadere , uti fert omnium fama, tantam Tibi eruditionem comparasti, ut non modo injuris, legumque scientia , quae TE cominus spectat ; verum & omni doctrina , ac Mathematicis potissimum non leviter modo tinctum , sed penitus imbutum omnes norint. Noster autem praesertim Serenissimus Princeps hanc Tuam cunctorum ore praedicatam virtutem constanti Opere manifestat ; quippe qui non solum ad omnes dijudicandas , &decidendas cunctorum. Tribunalium caussus, inter suos a consiliis su premos Viros te constituerit, atque utriusque Regni sui res gra
8쪽
vissimas Tuis humeris imponat, ut videatura Rege dictum, quod olim Narratio Prisco , ut Spartianus scribit , Trajanus Imperator dicebat: Commendo tibi Provincias , si quid fatale contigerit ue verum & ipsius mei propriae Jurisdictionis Regiae curam , delegationem que, quam ad libellam exigis , demandat . His adcedit quoque, quod cum Archimedis judicio opera mathematica non alii sint dicanda , nisi ei, qui harum rerum peritus sit; profecto nemini, praeterquam Tibi haec fa crari fas erat , qui adeo his incubuisti nobilioribus studiis , ut quemadmodum de se Galilaeus quondam promebat, recte per ista
valeas homines numero , doctos pondere , ignaro e mensura compresendere . Quamvis
Vero plane magna sint ista, quae optimo jure Tibi haec sacranda ostendunt , alia quoque urget non levis caussa : & quidem , quae nos
propius tangit ; ut qui in nostris scholis fui. sti olim Auditor, non Te displiceat id muneris accipere, & esse earumdem perpetuus Patronus . Benigna igitur ac serena fronte,& naturali illa, qna es praeditus, comitate
eXcipias precamur, quod tibi, ILLUSTRIS
SIME DOMINE , exhibemus munus si
9쪽
itamen ita dicendum erit, quod qui dat, accepisse videtur nec quid praestemus, cogites , sed quid optemus et atque in devicti animi monumentum id nos fecisse, existimes.. Tua igitur benignitate freti secundo omine desinimus , D. O. M. enixe deprecantes , Ut Te totius Regni, ac Reipublicae hono incolumen servet, & pro communibus curis ani
10쪽
PROPOSITIONES OMNES IN SEX PRIORIBUs EUCLIDIS ELEMENTIS CONTENTAE, ET AD COMMODIOREM ORDINEM REDACTE.
Eometria est ea Matheseos pars, quae circa quantitatem in longum, latum, & altum extensam occupatur IJ e quamquam autem quantitatis hujus tres dimensiones numquam a se mutuo sejunctae reperiantur; eas tamen abstractionis ope seorsim Geometrae considerant : unde quantitatem ipsam in Lineam, Superficiem, & Solidum dispescunt. Potissimum vero versatur Geometria in contemplatione Figurarum , quae cum lineis, tum superficiebus clauduntur. Quare scuti hujusmodi Figurae pollunt eIIe vel planae, ver solidae; ita Geometria ipsa in planam, δc solidam, noc est in planeometriam , &stereometriam dividitur . In hac autem exercitatione dumtaxat de Geometria plana disterendum nobis erit, quam sicuti complexus est Euclides prioribus lex suis elementis, ita ex eis eamdem illam
II. In primo elemento edisserit Euclides, cum de lineis rectis, tum de triangulis , & parallelogrammis, quae lineis rectis continentur : ejus plopositiones sunt quadraginta octo, quarum triginta quatuor sunt theoremata, quibus rectilineorum affectiones demonstrat,& quatuordecim problemata, quibus eorumdem constructiones exponit. Sed quemadmodum theoremata, & proble- A m,
Q A terrae din ensione Γεωμετρια dicta est . quasi terrae niens irra . vel ars ipsa terram dimetiendi a voee Graeca aut ψῆ, terra , & πιτρεω seu μετροῦ. metier. Caussam nomini praebuit . quod a terrae diniensione ars haec coeperit ; ut scribit Cie. 4. Acad. etenim tesse Servio ad 3. Eelog. & Proeto , talis disciplina inventa fuit . quum Nilus aequo plus crescens, confudiiset terminos possessionum . ad quos innovandos adhibiti sunt Fayptii Philosophi, qui lineis agros diviserunt.