Quaestio juris criminalis: Num crimen haud idoneis opibus attentatum ...

41쪽

animadversionem obtines. Singula nimirum, ita loqui libet, conamina in jure germanico quoque invenimus, sed tamen, ut eximia diligentia Luden' exposui conamina proxima fanium, quae quidem minore' poena afficiuntur. Ita in legibus barbarorum et in fraciatibus de jure, qui tunc scribebantur animadversum in affensatum homicidii, abortus procurationem, sterilitatis, plagii, criminis vis in sensu speciali, raptus, rapinae, furii, quod crimen publicum es in jure germanico, effalsi infelligimus. Vix aliud quidquam facere nos posse confitemur, quam repeiere, quae ille docet, possemus, si singula accuratius exploraremus hic Sufficiat igitur nobis statuisse in jure germanico, in quo plus privati quam publici juris naturam invenimus expressam objectivum obtinere, sicuti in nullo ali jure principium. - Nam ex hac ratione sequitur, ut poenam in ali jure irrogatam esse conamini inutilibus instrumentis contendere nequeamuS.

Quod intelligitur quoque manifesto ex nonnullis legum codicumque locis legis Ripuariorum ii 3 c. I: si quis vir

seu qua mulier Ripuaria per venenum seu per aliquod maleficium aliquem perdiderii, Neregilium componate . 2: si autem mortuus non fueris et varietatem seu debilitatem probabilem ex hoc in corpore habuerit, censum solidis culpabilis judicetur, aut cum sex jurei. mc plane sermo es de rebus aut vitae aut valetudini periculosis Clarius ver ei ita, ut omnes vibitationes eximantur, in lege Bajud. ii 3 c. objective periculosa esse, quae adhibita sint, instrumenta oportere expositum est: similiter, qui potionem hujusmodi donaverit alicui, in quo mortiferum esse dinoscitur, quamvis parvum sit aui multum, si evaseris, cum duodecim componat, deinde . 6 eod si quis cum toxicata sagitia alicui sanguinem studerit, cum duodecim solidis componas eo, quod inunWan inunWani i. e. in desperationem vitae). In viroque casu habilibus instrumentis do suscepto eοnatu agi videtur, in quo verumnec putationem fau-

42쪽

d. tum venerum es adhibitum. Tum demum enim poenam irrogandam esse, quom potionem esse letalem, sagitiam vere toxicatam esse arguium fueris, quoniam effectus, ut apparet, in utroque casu non ob instrumentorum insuffcientiam impeditus fuerit, quae eadem condisi ei in eo casu intelligenda esse videtur, quem lex Visigothorum referi lib. I. ira c. 2: si certe

pocul veneni potatus evaserit. e

Eadem denuo ratio meo quidem judicio usurpatur statutis quoque Magdeburgensibus, quae cοmposita sunt per magnam pariem ex speculo, quod dicunt, Saxonici juris, articulo :,Is di unde gestochen mi einem meggera, und wird dermann gevangen in der rischen fas, unde vor gerichi gebrachimi gerulie herba im prechen an sine hias, ob herbill, manne a megger in duglicli mori ist; deinde in altero juris Suevici speculo veluti c. 388: einer a sein mei Wohi rugenuud ei iren mann ob si thm der e thr insist maches, da man die Leute mi foedies; si sollen eide ita Gesindovo thneu fhun, o si de Unihai on ine inne merden, e instrumenta habilia sunt requisita.

Secundum ea in vehere jure Germanorum impune esse crimen susceptam inutilibus instrumentis dicendum est. Ius constitutionis criminiata carolinae.

communis, de constitutione criminali Carolina controversiae, num in illa haec conaminis species poenae subjecta sit. Cο--

fatur hic nostrae quaestionis explicati paragrapho illa, quae est de conaminis notione, articulo IT CCC. Ex superscriptione et ex iis, quae in articulo exponuntur, id fanium pro ceri potest intelligi, Imperatorem in conatum ipsum animadverti ideoque recedi ab sententia juris Romamia veteris juris Germanici voluisse, ex qua in nonnullis tantum, qui supra in medium prolati sunt, casibus, puniendus ille eat.

Quae ratio jurium priorum, conatum per se impunem esse At

jam ab initio nos movebat, ut objectivum principium illis

supposuerimus, hac de causa conatum inutilibus opibus suae

43쪽

ceptum poena eximamus ita, quod in CCC conatas ipse punitur, eri subjectivam juris rationem ideoque animadversionem quibusvis conaminibus fatuiam fuisse demonstras. Id quod

nulli dubitationi videlicet subjectum esses, si nil aliud in CCC

esse sancitum. - Nec tamen mere subjectivum principium in hac constitutione exsistere, sed sola idonea potius conamina puniri persuasum est longe plurimis e nobis ex verbis arsiculi 1T8. ic sane solummodo Tithmann et post eum SelchoW, deinde aetate in favorem nempe rationalis ipsorum de hocce conamine doctrinae, etiam inutilia conamina ex CCC p nienda esse contendunt. - Quanquam generaliter et utique breviter CCC sententiae eo usque receptae opponit ipsius rationem, ea nimirum brevitas ex omni dispositione Constitutionis, in qua mehercule nec levitatis nec festinationis vestigia perspicua esse omnes consentiunt, omnino non ea mente accipienda est, ui sententiam a verbis legislatoris alienam supponamus Quo enim Titiman dicas si quidem verba legis

teneamus, de animadversione conatus inutilibus instrumentis susceptis cogitare nos non posse, cogitavisse vero legislatorem de volgari faninmmodo conaminis speeie, de conamine utilibus opibus attentat ideoque adstrictius locutum esse, neque utique verba scheinliche erhe, melche ur volubringuia der misse-thai diensilio sei mogenie amplius esse, quam nudam Paraphrasin, nec sententiam exprimere Constitationis, secundum quam facere non possimus, qui in veneficum, qui venenum cum alia substantia miscuerit eoque modo vim ejus corruperis,

animadvertamus hoc opprobrium haud immerii a Zachariae je a multis aliis jam ejectum est. oli modo aechie de hoc articulo disseris', qui in apposito: Nerhen, die gur voln- bringun der misseta diensflic sei mogene subjectivum tantummodo nexum inter effectum ac coeptum facinus requiri arbitraturo quom verba raseivi mogene rinterpretatur eo sensu,' Ejusdem sententiae retiam Abegh est tritische Beliachfungenabor de EnfWur p. 15 . 'LWaechter Bed XXIII. p. s. 2.-5o. f. euerbach Rev. II p. 26s Laisrue,andbuch I. p. li, Luden Abhandiungen I. p. di sq.

44쪽

quo nostro tempore ea accipimus, i. e. opposita verbis radiens

lita stud. Sed verbum mogene antiquissimis semporibus et inprimis tempore CCC, ut satis usus sermonis in bibliis Sacris

ostendit, alia notione accipi solet significas enim honnen/j. eΗocmodo hercule in conatu facinus susceptum objectivam et realem effecius causam esse posse dicium est Quod veram esse vocis significationem, perspicitur ex versione articuli Gobleri', si quis maleficium apparentibus daciis id effectam sevi completionem maleficii conducentibus Molitar, qui si verbum mogene eo sensu, quem aechre infelligi vult, e cepisset, certe nοn usus esset participio conducentibus, e quod videlicet indicativi tantum loco esse potest; nec dubium est,

vertens quodlibet conamen, etiam conamen inutilibus rationibus susceptum deinde in objectum haud idoneum suscepta facinora posse hac versione contineri dicit, facillime redargui Quae verbis scheiuliche werhec apposita sunt, haud prorsus supe flua sunt nec desiderari quidem possunt, nec solummodo attributum, quod dicunt ornans es sed hac voce haud dubie possulatur, ut ea fantam facinora, quae ex sua natura apta sunt ad crimen perficiendum, arbitrariae poenae conaminis subjecta sinis Nec famen negabimus, inierpretes posteriores, ut Cressium in commentatione, moehmerum in meditatione ad irticulum CLXXVm hi in conata sufficere secundum juris communia regulas subjectivum nexum infer consilium et effectum consendisse, sed cum vere, quod Plaienhauer' vuli, interpretationi Zachariae, quam nos quidem Sequimur, obnitantur amborum versiones, cur tamen ille horum quoque neglecta interpretationes articulum nostrum nullius esse momenti putas ei in quaestione

45쪽

de inutili conamine n Romanum introducii Quod vero ad inierpretes illos affines, id potissimum est premendum, illos

posteriore tempore vixisse, ac sobleri interpretationi eo plus momenti affribuimus, quo magis consensi cum usu germanicae linguae, quem supra jam exposuimus. - senariter vero hanc obtinemus sententiam, ita parum nostra intererit, quod Luden a Platenhauer ex hoc articulo impunes esse praeparationes delicti depromunt, improbare quod sane, si quidem paraphrasin Remi intuemur, difficillimum esse concedemus: si quis non extrinsecus tantum ei remotis factis, ui apparatu felorum, veneni mali praeparatione etet, sed proximis, quae ad perfectionem criminis periingunt, maleficium designare conetur, epraesertim quom clara articuli verba id essentur. Nec nobis, verbis apparentibus achise scheiuliche werhee alia facta significari videntur, quae extrinsecus possint videri, visu percipi; sed quae argumenta gravia praebeant, quibus consilium ita probetur, ut negari non possit, quid plura quae demonstrant, crimen quoddam feniari. Cui rei, etiam voci, merhe dilucidi, visibilis cujusdam, quod oculis occurrit, significationem inesse addimus. Nos quoque negamus ex tali verborum in a. 128 expressione posse de punienda delicii praeparatione cogitari in jure communi sed interpretationi fiam

locus est, nonne praeter omnem illam verborum interpretationem ea sententia defendi possit, per se stare vim ac potestatem eorum, quae apposita sunt: die ur volnbringun de misse-ina diensilire sei mogenie ac requiri praeter conatum proximum, ui instrumenta filia sini Quid si, quod nos prohibeat, quominus in secundi articuli linea conatum proximum, habilia ei utilia instrumenta in ferita linea requisii videamus, ut conatus possit puniri. An conatus forsan inutilibus rationibus susceptus nequis esse modo remotissimus, modo minus remotus, modo prοximus An ei sententiae, quae contenduntur, altera alteri sibi repugnare videntur, ita ut eo, quod requisitus est progressus quidam actiοnis, excludatur alierum, quod utilis apiaque actio in conamine requirantur Neque intellego, quamobrem in iis, quae apposita sunt, verbis omnimodo oporteat inesse denuo notionem faciorum apparentium,

46쪽

quae sane vox per se intelligi comprendique potest, dum in confrari ea quοque facia, quae ad consummandum non utilia sunt, pοssunt appellari apparentia. Annο forsan, quom venenum quis cum alia substantia permutaveri et alteri dederit, ea res voluntatem necandi salis manifesta ac demonstrai pVerba igitur, quae apposita sunt, haud dubie novam exprimunt notionem, quae non in voce scheinliche inest, Ergo sententia, quae in ara 28 est, fere haecce: Quodvis susceptam(i. e. uniersiandenec crimen capitale , missethaie' poena, quae in arbitrium judicis es relaia, capitali punitur secundum subjectivum principium, scilicet propter malam voluntatem(,solch boser ille), qualis se manifestaveris in actionibus, quae vere ac proprie sic dicuntur vWerhe j, quae, quia longius jam procedit, in quem finem et effectum fendani, dubifationis jam sunt expertes s scheinliche i, deinde quae propter res aliquas a voluntate alienas eventu careniri durch anderemisset ' quae denique apiae sunt, quibus idem crimen consummetur'. - Ceterum exponere omnino nοn Decessarium est,

instrumentis utilibus superstitiosa simul et magica ex opinione illius aevi cf. anos adnumeranda esse'. - Quod ad communis juris praxin, quae sequebatur hanc Consiliuilonem, affluet, auctoritas quidem rerum perpetu similiter judicatarum non potest dinosci. Multis vero casibus, quos in communis uris praxi secundum mere subjectivum principium judicatos inveniamus, sic in aliorum ducata' ei apud Suevos Saxonesque usque ad legislationes recensioris aevi, satis perspicitur, rationem mere subjectivam in jure criminali magis magisque comprobari cοepisse, quam quidem rationem in theoria doctrinave lauda-

ante Constitutionem: aninals odoriand, post illam an Lehen, Lesb Glidern rare und lehensiunglicher Gelanmissu puniri solitum, quod quidem crimen in conatu hic accipiendum esse poena capitalis in articulo sancita satis declarat.' quod quidem minis urget a r. l. c. I. p. 888.

47쪽

bimus etiamsi et ipsam quom inpud multas genies tum in nostrae reipublicae legislatione neglectam videmus.

Ius antiquum.

Jus superiorum quidem emporum Borussicum, quod continetur sanctionibus uris ferritorialis P. II ii 2 o, subjectivum observat principium, quoniam so generaliter in conamina animadversi vult ac sane in conatum remotum, in praeparationem delicii Li2 inprimis conatum inferfectionis L888 a.

Poena enim persequitur, ut in is legimus, pravam voluntatem quo magis si progressa ad veram consummationem criminis, dum M alioquin poenitentia efficax a poena liberat(, einen Anspruch au Begnadigun geWahrie) Crimen prohibetur modo casu quodam modo ipsius, qui crimen perficere volebat, recessu, illic puniendum es hic poena potest removeri. nec amen efficax poenitentia a nostro Proposito est aliena. Quod ad alterum affine casum, voluntas ejus, qui suscipit crimen cernitur in actionibus, quae ad evenium injustum fendunt. Quas famen, qualescunque fuerint quidem, noluisse elim facere apparet Attamen facia esse supponendum est, quae sine voluntate esse nequeant. Ergo dicendum est eum, qui inutilibus instrumentis uiatur, alia facinora modo qualia sini haud idonea noluisse Perpetrare, voluiSSe, quae in idonea in hac quidem propria facinoris natura casus j esse ac regnare jam coepti, exstant enim in facinore, quod voluit, quaedam, quae non jam in nostra voluntate sita sunt. - Ergo inutilitatem quoque facti portet notioni casus altribui et propterea Nuidem dicendum esset, etiam conatum,

48쪽

qui fieret inutilibus rationibus, ab legislatore non modo non neglectam, sed etiam designatum esse poena dignum, quae sententia e quoque paullulum firmaretur, quod ins do dictum est: Ηa de Thaler u Volitaehun de Verbrechens sevonseine Sede 3 Alles gessiane, quae verba per se fidem fantam- modo emcere possent deinde quod in conata homicidii 3 voluntas requiritur, quae cernatur in certis quibusdam factis.

Verum huic interpretationi obstant, quae iura di, da

fusius exponuntur. Ins io-i de gradibus disseritur conaminum. Quanquam vero non illorum sententiam, qui, sicuti Platenhauer, sanciendis poena praeparationibus delictarum, excludi contendunt omnin animadversionem inutilium conaminum, approbamus, illiusmodi tamen conaminum gradatio, quae ei ipsa per se quidem summo jure in inutili quoque conata cogitari potest, quandoquidem in extrarium es, qui a facinoris natura alienus siri unabhangig 'i, casum videtur relata, nos prohibet, quominns Borussorum legislatorem de conata inutilibus opibus suscepta ne dicam cogitasse sed amen respici eum voluisse contendamus. Lice denique ei in conatu inhabili actio ipsa diversos habeat gradus, quidam famen progre sus es appropinquatio, ut dicam, ad consummatum delicium non hic videlices exstas, quod vero requisitum est in conatu. Quod enim ab initio effici nequis, permagna nimirum adhibita opera ei semper deerit perfecit ei absolutio. Deinde quod ad g 838 Calfines, verba dadurch aber noch hein

Schade verursachi Wordene e tendere apparet, legislatorem modo de habilibus cogitasse conaminibus. Ergo quamvis jus Borussicum, quum praeparationes e terum puniat, quom poenitentiae rationem habeat, regi videatur principi subjectivo, quod aliis quoque locis redaciores observa-

49쪽

verunt, veluti lein, qui cum Titim anni faciebas famen cum Zachariae aliisque, conatum inutilibus rationibus leniatum impunem esse dicendum est ac rejecta quidem lubrica nec satis firmata ea distinctione, quam vulgo statuunt inter absolute ei relative inutiles rationes, sententiam paragraphi 866 h. i. propter singularem, quam supra jam commemoravimus, naturam hoc casu licet coartare. i)Ita secundum jus ferritoriale Borussicum similiter ac sanctionibus in jure Romano scriptis non est animadvertendum in crimen inutilibus instrumentis susceptum, excepi uno cοnain veneficii.

Ius novum.

Prieci illa, quibus ex anno hujus saeculi frigesimo legislationem Borussicam progressam esse significatur, quibusque codex anni MDCCCLI praeparatus est, de hac quaestione diverse disceptans projectum illud, quod ex commissione quam

dicunt ad leges revidendas proditi anno MDCCCXXVII IT,

Propositione antri XLIII conatum esse initium consummandi criminis, quo tenda voluntas, intelligi jubetur, sed famevexpresse sancitur, ne disjungamus, uirum causa ei nexus rerum

objectivus an subjectivus sit, in animadvertendis conaminibus 5233. - Deinde in projecio anni XLV omissa illa priorisparagrapho modo sales requiruntur actiones, quibus confineatur initium consummationis. Propositio anni XLVI fiam magis in universum loquitur, quapropter, quom fractaretur apud eos,

50쪽

qui ex singulis civitatis ordinibus convocati erant, dein inpropositione MDCCCL id quod propositio XLV sanxit, denuo est recepium. - Noli tandem conatus, quae in codice juris criminalis B ussici adoptata est grai, est haec ut ver durchΗandiungen elahe eine sitan de Ausnhrum enthalien, an densa geleg und nur urch ussere, o de Willendes Thalers unabhangige instande gehinderi orden oderohne Erlal geblieben isf.e id inprimis ex rationibus legis

Praecipue secundum propositionem anni XLV ei secundum codicem Francοgallicum, ari, quem juri criminali apud Borussos recentissim exemplo fuisse constat, deinde ex verbis grai expressis dicendum est, conatum tum quidem in jure non locum habere, simulatque instrumenta fuerint inutilia. Requiruntur enim in paragrapho res extrariae alienaeque a voluntate ejus, qui agit, quibus eventus impeditus sit. Quibus verbis inprimis poenitentia efficax commemoratur, quae causam, cur reus absolvatur, in se habeat. Illa quidem impedimenta, quae ex inutilibus instrumentis pariantur, ei certe negare non licet ab voluntate ejus, qui agas, dependere quodammodo nec uni extera, quae scilicet extra actionem efficacia sint, nominanda.In hunc ideo modum non apta sunt, quae in conaminibus requirantur, impedimenta. - Ηοc vero non solum in absolute inutilibus, sed etiam in relative utilibus valet in jure Borussico. Muc accedit id quod multifariam disceptatum est, Antan de Austa ung. Secundum talem enim vocem legalem quidem de animadversione inuiuium conaminum cogitari non posse patet. Quom enim non possimus aliquam rem ad finem perducere, sum ne de initio quidem licet loqui, a quae si illa sententia de objectivo nexu inher susceptam actionem ei eventum hoc loco reperia, quanquam praxis ac summa judicialis inferpretatio itidem facta distinctionem inter absolui ei relative inhabilia posui ac defendi instrumenta, conatum inutilibus rationibus susceptum ex ure Borussico criminali liberandum esse animadversione quin pus mus, facere non possumus. Nam ut omittamus falem nihilo probari distinctionem videri verbo initii vera, quaeque in legislatoris mente praesumenda est, significatione, actionem quae