De lacedaemoniorum reipublicae supremis temporibus (222-146 B.C.) ...

91쪽

mum Eleum, qui responsum ad Achaeorum concilium pertulit et legit, ex quo intolligobatur displicuis solatribus moenia Spartae diruta et caedem apud Compasium sactam s). Anno 185 ox acodonia regressi sunt Q. Cecilius Metellus M. Bebius et i Sempronius, a Sonatu legati ut quo rotas a Τhessalis adversus Ρhilippum delata dijudicarent. Dum Graeciam transeunt, ab eis Spariani rogaverunt ut res considerarent. Quo tempore celebrabantur Nemeorum sottania, id est anni 185l hieme, colloquium Argis habuerunt cum Aristaeno praetore, Ρhilopoemene, Diophane et ceteris Achaeorum principibus . . Cecilius Spartanos asperi u quam par

esset tractatos esse dixit et concilium Achaeorum commune conVocandum petivit, ut injuriam emendarent. At Ρhilopoemen recto omnia suisse administrata affirmavit, et eo auctore, ViSum est principibus concilium non dandum, quum per leges id non liceret, nisi a Senatu postulatum, rogatione scripto mandata Legati irarum pleni discesserunt et, Omnia Ordine exponentes atribus, eos inclinaverunt ut Spartanis etiam atque etiam

Antio 1844. C., omnes Spartani, et qui abim adjuverant, et exsules aΡhilopoemene restituti discordia praetermissa, conspiraverunt ad legatos Romam mittendos. in iis Arsumit Alcibiadem. Illi demonstraverunt exhauStas esse vires civitatis, abducta per vim incolarum multitudine magna muri dejectis, et civibus reliquis vera libortat exutis Apollonidas Sicyonius, Achaeorum legatus, OS Xcusare rustra contendit. atres enim Appium Claudium in Graeciam miserunt, ut res dijudi-

1. POLYB. XXIII, I, l-4 VII, 5-6. 2. POLYB. XXIII, X. - LIV. XXXIX, 33. - PAUSAN. VII, VIII, 6. DIODOR. XXIX, 17.

92쪽

caret. Quibus cognitis, Lycortas praetor commune concilium indixit Achaeorum, qui reum et Alcibiadem, suo bonefici restitutos et sibi pessimam gratiam reserentes capitis damnaverunt, aut post Romanorum legati advenerunt iisque Clitore in Arcadia datum est concilium Romanis statim sese ostendentibus, manisostum sui quid sentirent, quum Areum si Alcibiadom secum producerent. Etenim Appius Claudius Achaeos gravissimis verbis reprehendit quod civitatem nobilissimam et legibus suis per gentes praeclaram tanta injuria protrivissont Frustra Lycortas rationem acti probare contendit: Non male, ait, civitati consuluimus, quum concilii nostri eam secerimus et nobis miscuorimus, uic corpus unum et concilium Otiusleloponnesi osset. Appius Vero, plenis minarum Verbis usus Achaeos damnationem Arei si Alcibiadis tollere coegit, et par ianis concessit ut legatos de rebus suis penitus introspiciendis Romam mitterent, quanquam decret Achaeorum publico interdictum erat ne qua ex communi consessu civitas privatam legationem moliretur l). Sontiebant enim Ρatres se Areo et Alcibiade tantum

auditis, res vera pernOScere non posse. Itaque uos

quaeque actio legatos habuit Lysis postulavit ut omnes po8SeSSiones, qua optimates a hilopoemene reducti habuisson irrogati sibi exsilii tempore, eis restituerentur Areus ot Alcibiades, factionis modostioris procuratores, solummodo petiverunt ut, veteribus exsulibus de suis bonis ad unius talenti aestimationem redderetur, cetera bono meritis civibus assignarentur. Ρlebs vero Serippum et Chaeronem procuratores miserat Serippus resistebat ne veteres exsules bona sua tota vel partim

93쪽

reciperent Chaeron autem, ad extremum prodiens, illos qui mortis damnati ab Achaeis aut in xsilium pulsiluerant reduci volebat. Omnes tandem reipublicae libertatom et resurgendi acultatem reddi poposcerunt. Senatus Appium Claudium, Q. Caecilium et . Quinctium Flamininum delegit, qui controversiam cum Spartanorum legatis agitarent; quod arduum erat, quum optata inter se pugnarent, ac praeterea Romani ab Achaeorum voluntate omnino se abalienare non vellent. Denique tres viri hanc sontentiam dixerunt, quae Spartani magna ex parte satisfecit: I. Nabidis autores qui a hilopoemene pulsi erant, vel in fugam inclinati, absontes damnati mortis erant, in patriam reducti sunt, quum id vetaret Achaeorum decretum columnae inscriptum Ρronuntiatum est iniquo occisos esse quos Achaei occiderant. ΙΙ. Optimates athilopoemene restituti nihil amplius impetraVerunt. ΙΙΙ. Spartanis licuit moenia reficere, et, ut mihi videtur, Lycurgi disciplinam rurSUS exercere. IV. Civitas in Achaico concilio mansit. At, quod permagnum erat, Spartani capitis judicia non ad Achaeorum concilium, sed ad exteros id est ad Senatum Romanumindeserre potuerunt. Xenarchus, qui Romam ab Achaesis missus erat, illas conditiones probare debuit, et, ut perficerentur, Q. Marcius in Peloponnesum legatus suit. In principio anni

94쪽

Adseripitet igitur ab exsilio rediverunt. Nescimus quid acti sint illi qui essent venditi. t manifestum

est veteres exsules cium temporis rursu pulso eSSe.

Ρlob eo alacrior exsultavit quod paulo postilii lopoemen a Messeniis adversus Achaeos turbatis captus et occisus est tum petulanter invecta est in Achaeos Quum Achaei Mossenios Philopoemenis intersecti auctores in exsilium pepulissent, Spartani exsulibus illis suaserunt ut confugerent ad Senatum Romanum, imo, Appio Claudio juvante, alatribus impetraverunt scelestorum

Ita plebs, ut tyrannorum tempore, valebat. Sed ei duces deerant, et Spartanorum Oriuna jam ex Romanis tota pondebat. Veteres exsules necnon optimates qui in urbe manebant, quum in Romanis Spem Salutis ponerent, primum a Flaminino, qui Graeciam anto hilopoemenem mortuum transivit, sed nullo mandato doliis rebus a Senatu accepto, quidquam tentare non ausus ost, deindo aiatribus auxilium petiverunt, qui, certiores facti Achaeos contra Romanum eSSe accenSOS, Occasionem eorum terrendorum arripuerunt Legationi enim

optimatum responderunt id negotium ad se non pertinere quid haec perplexa verba significarunt patefecerunt, quum legatis ab Achaeis missis nuntiaverunt,

ros capitis judicia deterre arbitri utebatur, re jamdiu in Graecorum moribus posita. CL VICTOR BgRARD, p. cit. Historicus ille bene ostendit Romanos, suam erga Graecos benevolentiam prae se serentes, et arbitros inter civitates se proponentes, decidere non tam arbitrio quam potentia: Non arbitrio inter civitates usi sunt Romani priusquam Pyrrhus in Italiam venerit. Cujus arbitrium repulerunt. At postea Graecorum mo-ἀ ribus jam assuefacti, huic novitati savere, postquam experiri poterant quantum valeret ad bellenicas res perturbandas Graeciamque subigen- dam . Ρ. 109-UR. 1. POLYB. XXIV V, 18. - LIV. XXXIX, 4940. PAUSAN. VII, Ix, 6.

95쪽

ε etiamsi vel Lacedaemonii aut Corinthii aut Argivi ab

et iis se abjungerent, mirandum Achaeis nouisse, si nihil ad se eam rem pertinerela tres ducerent s. Ita Achaeos rolinquebant et Spartanis libertatem recuperandam paene suadebant. Ne partani hoc consilio uterentur, Lycorta praetor Achaeorum multitudinis concilium indixit Sicyonem. Quo ut ventum, deliberationem proposuit de decreto quo Spartani in societatem commun0m insorti oraui columnae inscribendo et de veteribus exsulibus in Mulum reducendis, exceptis Areo, Alcibiado ut quibusdam aliis advorsus Achaeos ingratis. uae a concilio decreta sunt ut statim Senatui ab Achaeis et Spartanorum factionibus nuntiata Quum chae Areum et Alcibia dem exclusissent, hanc acultatem arripuit Senatus impedimunt inserendi et nodos nec tundi ita ius Clotin Diactorium legat uni, qui petebat exsule univerSOS, nemine excepto, restituendos, exaudivit ut ei littoras dedit quibus Achaeos rogabat omnium XSulum reV cationem Achaei Vero nihil movendum statuerunt.

Senatum non eum credebant qui idcirco negotium saceret; sed errabant. Senatu enim eventus beneficio utens ad se rebus Graecorum immiscendum, Achaeis institit ut Arouinis Alcibiadem reducerent. Inter Achaeos, alii et praeeipue Hyperbatus Callicratesque Romanis savobant et exsequendi quod atres Scripserant erant auctores alii vero, ui Lycortas, libertatem et dignitatomAchaeorum retinere contendebant. Anno 180, praetor Hyperbatus hanc rem in concilio rursus movit. Quum suntontiis dissontirent nec judicium sacere auderent,

96쪽

Romam legatos miserunt ad illas sententias Senatui exponendas Inter legatos erat Callicrates. Hic occasionem amplexus imperii cupiditatis sua Romanorum ope satiandae, atribus suasit ut inter Graecos amicos suos et inimicos distingueret, si inimicis non parceret. atres, his verbis moti, intellexerunt multos sorsitan esse inter Graecos, qui ad Romanas partes transire cogitarent. Itaque ad Achaeos scripserunt, hortantes ut pariano exsules revocarent universos et Callicratem in exemplum assumerent. Ubi Callicratos in eloponnesum reversus est, Senaris litteris metum populi Romani omnibus incussi et favorem tantum jactans, praetor creatus est. Ut primum inivit magistratum, exsules revocavit qui beneficium illud commemorarunt

titulo quodam nostris temporibus Olympiae effosso. Ρutat Ρolybius Achaeorum rempublicam tum in deterius

labi coepisse. Anno 17 a C. lj

In illa turbulentissima tempestate quemadmodum res

Spartanorum essent vix cogitari potest. Τredecimum annum, plebs erat extenuata et pulsa, dein rostituta. Civitatom conlusam et sine imperio trepidantem, Omnia soluta, turbata satis demonstrant quae Chaeron ad tyrannidem occupandam expertus est. doleScens erat, infimo loco ortus, nec liberaliter educatus, Sed gnavus et

solers Nabidis institutum sequi contendit. Anno 184 ad Senatum Romanum detulit querelas plebeiorum aΡhilopoemene pulsorum Fama hoc modo comparata, Spartam regressus Vulgus turbare et populariter agore coepit, apud plebem concionabunduS. Nescio quo pacto, agrum quem Nabis sororibus ac conjugibus exsulum matribusque ac liberis concesserat, ipse infimis homi-

97쪽

nibus arbitrio suo divisit: publica pecunia quasi privata

abusuS, Vectigalia profundere ausus est, absque ulla lege vel publico decreto vel magistratus auctoritate Attamen demagogus adhuc erat non tyrannus; nam cive nonnulli id egorunt ut quaestore aerari conSiituerentur, ad surta ejus deprehendenda Chaeron vero Apollonidem quemdam e collegio quaestorum, interdiu e balneo redeuntem intorsecit. Quo audito, Aristaenus, praetor Achaeorum, Spartam prosectus est, et Chaeronem damnatum in carcerem demisit. Quae adolescens tentaverat parum profecerunt, nisi ad augendum apud Spartanos studium pacis et securitatis, vel impendi libertatis.

Romanis cum Ρerse Macedonum rege pugnantibuS, nescio quid egerint Spartani. Livius sor Leonidam Lacedaemonium, regii generiS, cum erSe communicavisse, et litteris deprehensis, idcirco exsilio assectum ab Achaeorum concilio, postea regi aperie praesiosuisse 23. Ergo, his temporibus, Spartani Achaeorum etiamnunc suerunt socii, nec voluerunt, Leonida X-cepto, Perseum juvare. Sine dubi armis non intersu0

runt.

Ρ0rseo victo, Graeciam miserandum in modum seneScere satis constat Atrocissime certant pauperes cum Luitibus. Proletarii, aere alieno demersi insestissimi sunt optimatibus, qui sese diligunt et ad se omnia rapiunt Romanorum autem certum nunc est consilium Graeciam subigere eorum lautores jam terrore dominantur 3). antis malis Spartanos non oppreSsos fuisse

l. POLYB. XXV VIII. Agesilas quoque, Agide regnante, vectigalia cc perat decoquere PLUT. Agis, XVI, 1-2). At ephorus erat. 2. LIV. XLII, 51. 3. POLYB., XXXVII, IV.

98쪽

credo Agro toties diviso, sere aequabiliter bona erant dispertita idcirco Chaeronis incepta secus cecidere; praeterea populares omnes favebunt Romanis, qui et plebeios a hilopoemene pulsos et optimates pulso a plebe reduxerant. At Spartani pristinam imperandi cupiditatem posuerant. Anno 167 a. , aulus Emilius Lacedaemonem adivit, e disciplina institutisquo memorabilom , 1ὶ Civitas illa am 4 memorabilis γ erat, sit nihil ampliuS.

99쪽

CAPUT V

Spartanos simultates perpetuas cum Achaeis eaeercentes a foedus prorsus rumpendum Menalcidas hortatur. Senatus jussu ab . Achaeorum societate secreti, in supremo bello Romanorum tenent partes. In extremis libertatis Graecae temporibus Achaeorum societatem Spartani sensim deseruorunt, in dies infirmiorem, et Omanis eorumque fautoribus continendis

imparem. Dicit haud immerito Iustinus Spartanos et Achaeos mutuum odium inter se habuisse l). Circa annum 165 a C. cum Megalopolitanis, in dubio do Belminate et Egytico agris, quos his hilopoemen anno 188 assignaverat, litigare rurSu coeperunt. Huius controversiae dirimendae curam Sonatus B manus dedit C. Sulpicio Gallo et M. Sergio, tunc in Asiam missis qui eam cognitionem reiecerunt ad Callicratem, protervum Romanorum lautorem 2ὶ seu modo res postea se habuerint titulus Olympiae effossus, temporibus illis sine dubio tribuendus, sed truncus, o iasse demonstrat 3). articulas reliquas legendo, vides

1. JusTIN. XXXIV, 1.2. POLYB., XXXI, Ix I. PAUSAN., VII. XI, 1-2, sane errat quum inter Lacedaemonio et Argivos controversiam luisse asseverat. 3. ITTENBERaRR, Inschrifrenisus Olympia, in Arehoeoti erit. antia

100쪽

judicium ab arbitris fieri de AEgylico agro et, ut Verisimile est, de Bel minato in litigium autem non inter

Megalopolitanos et Spartanos, sed inter Achaeos et Spartanos pendere 23 praeterea cernis ab Achaeis pecunia Spartanos esε mulctatos 3). Itaque putavit Ditten-berger, qui hanc inscriptionem edidit, Callicratem causam Megalopolitanis adjudicavisse Lacedaemonios Vero huic sontentiae non obediisse tum, Megalopolitanis res repetentibus, Achaeos mulctam Spartanis dixisse quam

quum solvere non Vellent, denique Romanis interV nientibus, arbitros electos esse et sententiam pronuntiavisse in hoc titulo expositam 43. Quae explicatio ad veri similitudinem ess nobis videtur. Ex hoc intolligi potest quot et quanta negotia Spartani Achaeis faces

serent.

Societatis Spartanorum cum Achaeis omnino divellendae tempus a Lacedaemonio quodam nomine Menalcida, qui omnia ad utilitatem suam reserebat, suit maturatum. De quo memoriam primum accipimus quum in AEgypto pro ambitios et cupido se gessit teste ΡOlybio, angustiis regum AEgypti usus ad rem familiarem augendam, in carcerem ab eis conjectus est, deinde, post erseum apud Ρydnam victum, C. Ρopilio petente, missus est 53. Libertatis et patriae compos, ad honores viam sibi munivit, adeo ut anno 130 Achaeorum concilii praetor fieret. Eodem anno, Oropii, qui nonum annum cum Atheniensibus pugnabant, ab Achaeis auxilium petivurunt. Quum nihil impetraro possent, ad Menalcidam confugerunt et

1. ITTENBERGER, Inschristem, 259, V. 35. 2. V. 2.3. . . 4. ΙTTENBERGER, Oc. it. p. 131. - RomanoruIn nomen in v. 43 reperias. 5. POLYB. XXX XI, 2.