De lacedaemoniorum reipublicae supremis temporibus (222-146 B.C.) ...

71쪽

concionem praebere nolebat liberam, in qua optimatos rursus Valere ortasse potuissent Livius ipse nobis ostendit magnam Argivorum parium Nabidis domretinuisse, quum posterius urbe ab ho Stibus obsessa, optimates plebem adversus Laced*moniorum praesidium concitare frustra contenderint, et deinde Nabido in Laconia oppugnato, ejus gener Pythagoras duo millia Argivorum ad eum juvandum duxerit 1 in Ita Nabis, vix potitus oppido quod ei rex Macedonum tradiderat, amicos Philippi afflixit et statum civitatis

mutavit ut plebem sibi conciliaret. Τyrannus enim Argos retinere suos constituerat, ita ut hilippus ab eo deludoreiur quem allere SperaVisSel. FortaSSe prae- sontiens quantum Romani valerent, his amicitiam suam obtulit, Macedonum rege aperto prodito Ad colloquium igitur venit cum uinctio; lao suscepit et pollicitus est ut inducia cum Achaeis, adhuc ab eo assidue lacessitis, in quatuor menses saceret, et uinctio sexcentos Cretonsos daret; sed recusavit exercitum suum ex Argivorum oppido deducere nec sui ab Romani perseve ratum ΡOStea, praesidium firmatum credidit Pythagorae et Lacedaemonem redivit 2j. Philippo ad Cynoscephalas Vicio, pax convenit anno a C. 96. um Senatus Romanus liberos, immunes suisque legibus esse Graecos iussit 3ὶ Nihil do Lacedae moniis peculiariter decretum cognoscimus. At Vero, Graecia a Senatu liberata, abidis ambitio omnino impediebatur; quae igitur Isthmiis a praecone erant pronuntiata in Lacedaemoniorum rebus maximi momenti erant.

l. iv.. XXXII, 38-40 XXXIII, Haec per hiemem gesta. XXXIV, 25, 26, 29. - POLYB. XVII, XVII, 2-5. 2. Iv. XXXII, 39-40. 3. POLYB. XVIII, I-XXtx. - LI v. XXXIII, 30-33.

72쪽

Romanum seu magnanimo animi motu impulsum Graecorum libertatem sincere cupivisse, seu in illa libertato spem reposuisse ut mox hi in deterius laberuntur, sive ut quidem ogo sentio hoc tantum Spectasse ut, quaque civitate suis legibus vivente, nulla praepolleret, aestimare potes utcumque arbitratum erit, Senatus Nabidi concudere noluit nec potuit imperium suum in Peloponneso

proterre.

Qui foedus cum hilippo in iverant, Romiim regreSSi, exposueruntis haerere et aliud in visceribus Graeciae

ingon malum, abim nunc Lacedaemoniorum, moX, Si liceat universae Graeciae suturum tyrannUm ... Cui Sic Argos velut arcem eloponneso impositam tenere liceat, deportalis in Italiam Romanis exorcitibus noquicquam liberatam a Ρhilippo Graeciam fore, pro rege, si nihil aliud longinquo, Vicinum tyrannum dominum habituram s. Cum diu disceptatum Sset, Senatus Quinctio quod ad Nabim attinebat pormisit ob quam causam ei imperium fuit prorogatum ut duae legiones relictae fuerunt 195, mense marito 13. Τunc tortasse Quinctius et Nabis ad colloquium nano et turbidum venerunt, ad quod spectent haec Strabonis verba: Macedonibus a Romano subactis, Lacedaemonii μικρα

Quinctius vero, Semper Graecorum liberatorem se gerens, Corinthum advocavit civitatum sociarum legatos et ad eos retulit e utrum Argos ab Nabido occupatos pati vellent sub ditione ejus esse, an aequum cΘnSerent nobilissimam vetustissimamque civitatem, in media Graecia sitam, in libertatem repeii , addidit, hanc

1. LIV. XXXIII, 4345. - JusTIN. XXXI, 1.2. STRAB. VIII, V. 5.

73쪽

4 consultationem tota de re pertinente ad eos esse, et se staturum e quod plures censuissent s. Legatus

2Etolorum, qui omnino aliter quam Achaei et Athe nienses sontiebant et Romanos Graecorum negotiis tam potentor et efficaciter interesse aegre serebant 1 , perfidia sit orgiversationis imperatorem insimulavit, quum Argos et Nabim causam manendi in Graecia acoret: Deportarent Romani legiones in Italiam istolos pol liceri aut conditionibus et voluntate sua Nabim praesi-

dium Argis deducturum, aut vi atque armis coacturΟS in potestato consentienti Graeciae esse. Θ Haec Verba multorum indignantium clamorem moverunt nec impe diverunt quominus de Quinctii sententia plerique censerent et bellum commune decernerent. Decem millia Achaeorum ad exercitum uincii accesserunt, qui non longo ab Argis castra locavit Pythagora Vero, qui animum et virtutem ducis gerebat, cautionum adhibuit, utrasque arce et loca alia opportuna munivit, motum ab optimatibus actum compressit, imo impetum secit ex oppido. Quinctius, cum frustra exspectasset si quid novi tumultus oriretur, cum Aristaeno Achaeorum praetore consensit ut tyrannum ipsum, caput belli, et Lacedaemonem peterent. Itaque, ArgiVorum campo Vastato et messibus convectis, profecti Sunt uo quoque discessit Ρythagoras, ad Nabim juvandum, cum mille mρr- conariis et duobus millibus Argivorum, ceteris relictis Τimocrati ellenensi, cujus fide tyrannus saepe in negotiis magnis usus erat 2). Ex quibusdam Strabonis et Livii locis potest probabiliter confici Romanos in Laconia invenisse certos sulsauiores inter optimates et praecipue lota ac perice

1. Cf. LIv. XXXIII, 35. 2. Liv. XXXIV, 2 26, 29. - POLYB. XVII, XVII, 1.

74쪽

cos 13. Ut ait Livius, inter omnes constat in civitatibus optimum quemque Romanae societatis suisse 2ὶ Expertoecis et lotis, qui tyrannis Iton grati in ordine suo relicii orant, Spartanis sino dubio ut olim invidebant,

vel potius viris undique adscitis, seu indigenis, seu alienigenis, quos Nabis avore amplectebatur. ori oecos vero et lota saepe pecunioso sui SSe memento Ergo, ut olim paminondae, Romano Lacedaemonii nonnulli auxilio suerunt. Τ. Quinctius Flamininus Ρeloponnesum cum cunctis

copiis suis petivit, quibus juncti mille et quingonii

Macedonos a Ρhilippo missi Τhessalorum equite quadringenii, ut Lacedaemoniorum XSule permulti, quorum princeps erat Agesipolis, regno olim a Lycurgo exutus. Ρraeterea L. Quinctius propraetor, I iii frater, ab Leucade quadraginta navibus venerat, necnon Rhodii ut Eumene re classe paratas offerebant. Ne multa, Τ. Quinctio quadraginta millia hominum erant. Quo audito, Nabis, non Iracto animo, studiosissime restitit. Duo millia Cretensium delectorum, tria millia stipendiariorum, decem millia ex omni ordine incolarum in armis habuit, et ossa valloque urbem munivit. Octoginta sere optimatum, pro Suspectis habitos, et coram populo arreptos, et donec ea quae inStaret tempeSta praeteriretis custodiendos esse pronuntiavit nocte sequenti Omnes occisi Ilotarum nonnulli transfugere Voluisse insimulati, sub verberibus interfeci sunt. Hoc terrore

Nabis proditionum intestinam impedivit 3ὶ.

1. V. inla quomodo optimates et ilotas suspectos Nabis tractaverit. 2. LIV. XXXV, 34. 3. Liv. XXXIV, 26-27, 38. De L. Quinctio tunc propraetore, V. DITTENBERGER, 200, sub nota Idem sub u 203 titulum edidit exsculptum a militibus qui cum Eumene contra abim stabant.

75쪽

Resistere et hostem tantum satigare tyrannus consit fuit itaque Romanis ad Eurotan amnem iter esse sivit. Ut oro iuxta urbis muro castra metari coeperunt, OS incautos aggressi mercenarii Nabidis loco primum commoverunt, et deinde, Bomanis ad pugnam instructis, pedem retulerunt. Haud aliter, postera die, quum Quinctius sub Monotati montis radices copias suas duceret, Nabidis mercenarii impeium secerunt in extremum agmen, cui Ap. Claudiu praeerat; at quidem, nunc prudentes et parati, Romani signa statim converterunt et in aciem processerunt in justo praelio victi mercenarii partim sumi sunt, partim caesi. Ρostea in urbe abis copias servavit, et . Quinctium populabundum agros usque ad mare perVenire passus est. Interim L. Quinctius maritimae orae oppida sui juris faciebat ibi praeci pue praepollebant aventes Romanorum partibus Urbes multae in fidem ac ditionem populi Romani voluntate se dederunt. Oppidum tamen munitissimum Gythium L. Quinctius, Eumene ego et Rhodiis juvantibus, terra et mari oppugnare debuit Gorgopas enim, qui apud cives

urbis plurimum auctoritatis habebat, resistere decrevit, et exagoridan, Romanorum fautorem praecipuum eiSurbem tradere molientem, interfecit. Quum tamen Τ. Quinctius ipse appropinquaVit, Gorgopa parte quas abhorruerat sequi et in deditionem venire coactus est. Quae res ubi nuntiata est, Nabis usperavit saluti, quanquam Ρythagoras modo cum auXiliis accesserat. Ab imperatore colioquium impetratum St. yrannuSΤ. Quinctium delenire rustra contendit, quum praeten dere Se post foedus cum Romanis factum eis nullum detrimentum attulisse Eum vero Τ. Quinctius gravius resollit, et reprehendit quod nimis avidus et crudelis, ambiguo animo et ancipiti de Semper esset, atque in

76쪽

mari quod haberet inlestum Romanis ipsis non abstineret Aristaenus, Achaeorum praetor, eum hortatus est ut sibi consuleret et imperium deponeret Nox diremit colloquium. Postera die, Nabis proposuit se Argis praesidium doducturum et captivos perfugasque redditurum. Tum Quinctius cum sociorum principibus habuit consilium plerique censuerunt tyrannum esse tollendum; sed imporator videbat obsidionem ore diuturnam, Antiochum vero Syriae regem cum magnis copiis in Europam transisse et iam minis uti praeterea inchoati belli victoriam novo consuli fortasse tradere Olebat.

Itaque sociis ostendit rem ore longi temporis, magni laboris et haud parvi sumptus, atque impetravit ut curam pacis cum tyranno laciendae ei permitterent Nabidi igitur conditiones obtulit, de quibus infra dicendum erit. Ad

summam tyrannum Volebat non solum ea quae jam pepererat omittere, sed spem praepollendi omnino abjicere, navibus et oppidis maritimis demissis. Τunc manifestum sui quam fideliter plerique Spartae urbis populares

Nabidis fortunam sequerentur: hi enim, quanquam reducendorum exsulum mentio nuda a Quinctio facta

erat se debilitari et affligi arbitrati sunt debilitato stafflicto duce Livius qui supra dicit Nabim metu et acerbitate poenarum tenuisse animos, quoniam ut salvum vellent tyrannum sperare non posset nunc cogitur Secum ipse pugnare et enarrare qua ratione incolae et mercenarii, conditionibus ama propemodum cognitis,

indignabundi tumultuati sint, et in concione interrogati quid facere vellent, una voce bellum geri jusserint, atque, certaminis avidi, statim jacula emiserint ut Romanis dubitationem quin bellandum esset tollerent.

77쪽

Nabis, in iolorum auxilio tortasse posita spe eonfidere rursus coeperat et hanc populi significationem invitaverat. Ρer quatuor dies crebras ex oppido eruptiones lacii, sed purum proficit. Quid postea actum sit in diversum auctores trahunt. Sunt qui ait Livius, tradant

tyrannum castra posuisse GerSus Romanorum castra,

et multis diebus per dubitationem consumptis, ad extremum acie confligere coactum, eo praelio victum pacem petivisse, cum cecidissent quindecim millia militum, capta plus quatuor millia essent Livius vero in traditionem frequentiorem et verisimiliorem transivit. Quinta die, in praelium Venerunt ustum, sed parum cruentum paulo post Quinctius urbem tripartito aggressu est, et viribus praestantior Lacedaemonios oppressisset, nisi Ρythagoras succendi aedificia proxima muro jussisset. Imperator, metuens ne jam ingressimilites a ceteris intercluderentur, receptui canere jussito Romani pedem retulerunt. Αt, quum loco Staret et Ope ribus urbem saepiret, Nabis animum abiecit et hostium potestati se permisit. Eodem tempore, in Argivorum civitat optimatum res resurrexit et Lacedaemonii pulsi

sunt 13. Nabis igitur subivit conditiones quas paucis ante diebus recuSRVerat.

Lippidis Argivorum quae adhuc occupabat et civitatibus omnibus quae in fidem ac ditionem populi Romani se tradiderant tyrannus praesidia deduxit. Sociis Romanorum civitatibus reddidit captivos, perfugas, mancipia

et quaecumque paraVerat.

1 LIv. XXXIV, 28 1. - ZONARA IX, 18 breviter innium omplexus est narrationem Livli e tortasse Polybli.

78쪽

IL Spes praepollendi abiecta est. Erarium lare ex

hausium est, quum ingentes pecuniae imperarentur. Talenta enim centum argenti in praesenti, et quinquaginta talenta in singulos annos per anno octo Solvenda

erant Tyranno interdicium est de ullo oppido vel castello in suis alienisve finibus condendo de societate ulla instituenda, de bello gerendo. Maxime autem omnium ea res offendii, quod civitatibus maritimis reddere naves quas illis ademerat, et reliquam classem imperatori tradere debuit, quum navem nullam praeter duos lembos servare posset quod praeterea urbes quaSin Creta habuerat Romanis dedere et oram ipsam Laconiae maritimam omittere coactus est, cujus tuendae Achaeisina. Quinctio cura est mandata.

III. De exsulibus in regionem Nabidi relictam reducendis nulla monti luit. Sed habitare in Laconicae orae Oppidis castellisque potuerunt, et eos sequi liberis et uxoribus licuit, si vellent ij.

1. Liv. XXXIV, 3 XXXV, 12, 13, 26 XXXVIII, 30. Quae omnia

prosccio acta sunt anni 195 aulumno. - CURTius de his sic locutus est: Dlo naitirllelie Gliederuntde Landsehas murdo die rundiage iner politischen rennung un die Spartaner, stat vom Binnenlande aus die Uintando uieherrschen, sassen nun te in einem Gesangnisse ringSum vo seindlichon Orisohalion umgeben und durch le vom Meere und den achbariandschasio sigeschniiton. . Peloponnesos, II, 214. Curtio non accudimus Spartani non fuerant aeringsum o seindlichen Ortschasten uing :ben , quum postea de finibus cum Messeniis et egalopolitanis litigii visse' i. V. india p. 85 et 5. Dicit solummodo Livius maritima pyida Nabidi adempta esse. Praeterea, quot numero Nabidi adempta suerint, quaeve Omitia, non patet. Praeter Gythium et an nullum ab historicis refertur. IIaec oppida omnino eadem esse ac leutherolaconum civitates noli puturo, qtium Eleutherolaconum societas longe posterius instituta sit. V. intra 94. Praeterea Nabim oppidis maritimis solummodo exulum esse, mediterraneas autem nonnullas urbes, ut Geronthras etiarium, in luti thorolaconum concilio suisse satis constat PAUSAN. III, XXI, T)

79쪽

Ut fidos intorponeretur, Nabis obsides dedit quinque,

filium in iis suum Armenem, qui postea ante currum Quinctii triumphantis ivit et apud Romanos mortuus est. Sex mensium induciae sunt pactae, dum Senatus auctoritate pax confirmaretur Circa anni sti mensem martium, Romam advenerunt Nabidis legati, et confir

mationem impetrarunt si Achaei t stoli ipsi aegro tulerunt Nabim, Quinctii

elementia, etiamnunc regnare, et non Suae Solum patriae gravem sod omnibus circa civitatibus metuendum ,

et populum Romanum, Nabidis dominantis satellii em

sactum s. Τ. Quinctius, in concione Corinthi convocata, se excusavit quod videret sine excidio reliquorum Spartanorum abim non periturum. Aliis quoque de causis ita se gesserat : homo temperatu erat et medius, et,

ut jam dixi, famae cupidus, ergo non is qui alii duci victoriam jam inchoatam dederet 23. Celerum uinctius sincere credobat se abim velut

exsanguem et innoxium reliquisse 3ὶ Non vero recte credebat. yrannus enim, inclusus Sui prope UriS, nec facile pacem serens, proXimam arrepturu erat

Ex his vero non colligendum est Nabim a Lacedaemoniis mediterraneis dilectum et adjutum esse Pericecos et uota Romanis omnes avisse dicit STRABO VIII, , in orae populares libertate a uinctio data gavisi sunt. Inventus est titulus de statua posita . Quinctio Flaminino Gytheatarum conservatori DITTENBERGER, 199).1. Iv. XXXIV, 3b, 40, 3, 52. - POLYB. XX, III, 4 XXI, Ix, 10. DIODOR. XXVIII, 12.2. LIv. XXXIV, 41, 48-49. - DIODOR. XXVIII, 12. - PLUT. Flamin , XIlI, 1-2. Quibusdam historicis regentioribus si credis, Senatus Nabim haerentem visceribus Graeciae, ut ea debilitaretur, ex industria reliquit. Sed Livius XXXIII, 45 plane exponit Senatum Quinctio quod ad Nabim aliiveret omnino permisisse, quum rem arbitraretur non ita magni momenti ad summam rempublicam esse. 3. LIV. XXXIV, 9. JUSTIN. XXXI, 3.

80쪽

occasionem foederis solvendi. Eioli autem iniri paulo post Nabim victum amicitiam populi Romani deserue

rant, necessitate coacti in concordiam rediverunt cum

tyranno, quem olim tolli Voluerant, at nunc Romanis ostensum non sine gaudio Videbant. Itaque Damocritus, ab eis missus anno 193 Nabim admonuit ut occasionem non praetermitteret quum Romani nussam legioncm in

Graeeia haberent. Non quidem addidit alios AEtolorum togatos eodem tempore hilippo et Antiocho arma suadere Nabis enim tanto bello illigari ortasse non voluisset. Ιmo contra dixit Gythium oppugnari posse,

nec propier hoc dignam causam existimaturos Romanos, cur legiones iterum in Graeciam mitterent Nabis, haud magno negotio perSuasus, in maritimis oppidis seditiones concitare coepit, et teste LiVio, alios principum donis ad suam causam perduxit, alios pertinaciter in societate Romana manentes occidit. Denique Gythium obsedit Achaei, quibus harum civitatum tuendarum

cura incubuerat, tyrannum ne pacem turbaret monuerunt, sed frustra, et ad Senatum, qui ea nuntiarent,

legatos miserunt 13. Anno igitur 192 Senatus Atilium praetorem cum

classo in Graeciam misit ad tuendos socios Achaei vero, dum haec agerentur, auxilio Gytheatas juverant, sed bellum tyranno indicere non ausi erant, adeo iam Romanorum auctoritatem subibant Interim Nabis Achaeorum agrum vastavit et Gythii acritor obsidioni institit. Ne praesidia in oppidum mari introducerentur, rursu comparaVii classem, modicam quidem, ires tectas naves et lembos pristesque, et quotidie remigem militemque simulacris navalis pugnae exercuit. Quum

1 POLYB. Frum hisι., M. - LIV. XXXIII, 49 XXXV, 12-13 - Jus-TIN. XXXI, 3.