장음표시 사용
211쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XXXV.
Et idem, cum duobus seqq. Vis enim hodie tota restringitur ad hoc , viliabeat Iocii ni conclusio, an adsi-st.it factum litata illud, quod sit pra ex Doctorum auctoritatibus firmarum filii, nempe an depositio dictorum trium tellitum
sit destructiva, seu potium declarativa prinpriae confessionis , & in hoc casu declaroetitiam Domini esse existimarunt, & per o consequens procedere conclusionem supra firmatam, & a Rota,& ab Informantibus pro D. Augustino admissam, quod testis, quamuis si ibscriptus possit etiam ex interuallo propriam subscriptionem declarare , ut praeter auctoritates supra allegatas,
fuit etiam in eadem causa firmatum in eadem decisione edita stiper examine testium Abd/e 23. Februarii icigo. Nee visa fuit hominis , ct in Romana Testamenti Io. Ianuarbitis a. S. Eodem modo coram R. P. D erir;
ex quo euidenter liquet, quod dicti testes non deponunt, se non fuisse ullo modo , & tempore praesentes , sed simpliciter declarant , quid intellexerint sub nomine consignationis testamenti, & in qua parte consignationis praesentcs fiterint s Et proinde si illi deponunt, quod praesentes filCriint rogitui dumtaxat a Notario facto,
non contrariantur, nec deponunt contra
propriam subscriptionem, in qua dixerunt Fui presente alta consigna dei Testamento ,
sed declarant, se intellexisse de illa consignatione vocali rogata, & stipulata per
Notarium , non autem de illa conlignatione reali per Testatorem facta, ut distinguendo tradit Spad. dicto conssyo Num. .
Eoque magis declaratio ista admitti debet , quia testium credulitas redargui non potest de inuerisimili, ex quo verba illa
Fui presente acta conjegna dei Testamento, sunt clara , & moderno idiomatet relata , Etenim credere potuerunt, quod rogitus
Notarii, & stipulatio verbalis habeat vim verae consignationis, & sit realis , dc successiva consignatio, vel saltem pars essemtialis consignationis, & sine dubio ista credulitas in illis supponi debet, examita etiam crediderunt, & pluries in naccausa dixerunt in suis informationibus scribentes pro D. Augustino, Summario
Dominorum de Rospitiosi,s num. ra. dc testes
subscripserunt ad dictamen Notarii, qui dictauit formulam subscriptionis, & leg
re neglexit testibus rogi tum ab illis subscriptum, nec contenta in foliis eis manifestauit, ut deponunt ipsi testes , & Franciscus Caballonus, & Laelius Avocatus,& patet etiam ex reuelationibus Notari
rum , dicto Summario num. s. dig. littera C, i mri num. II. ata Et idcirco testes subscriptum approbare non potuerunt, cuasi De Inconstantia in Iudic s.
verum sit, quod per subscriptionem inducatur approbatio scriptum , quia regulae ista non procedit in testamentis quoties testes contenta in scriptura non audiuertint, nCc legerunt, ut in proposito respondit Rotaeo ram Burati. dicta decis 3 3.
Auctoritate; in praeterita decisione M. legatae ad substineiadam contrariam opinionem non merentur attendi, cx quo
illae, quae allegantur non loquuntur de declaratione, vel quando declaratio aliunde probatur , dc adminiculatur, & multo minus quando constat testes subscripsist scripturam non lectam , solo Notario dictante, sub cuius fide possitnt dicere re-inansisse decepti, & non unus , sed plures
Testes contra dicunt, ut ex corum lectura uidentcr patet, di nulla alictoritas illorum applicatur casui. de quo agitur,quia, ut dixi, testes remanserunt decepti, ut ex
euidenti probatione id confirmatur,diim constat, se subscripsisse ad dictamen N, tarii, nec legerunt scripturam, nec cis i Em fuit Iecha per Notarium, aut cxplicatias tenor eiusdem scripturae, dum dicto N tario plenam fidem praestiterunt, atque hinc intrat alia iuris concitisio, quod testis subscriptus semper admittitur ad icilificandi im contra propriam subscriptionem, quando ostendit, & probat se fuisse,
aut remansisse deceptum, Bart.in I. i. s. Siquit neget num. it. J quemadm. Testamene.
dit Ia decis g. num. T. di seqq. 6 His firmatis, vanum cst dicere , testamentit m posse coadiuuari ex testibiis exaduerso adductis, tam unius vir, Religiosi,
quam aliarum duarum personarum, quia cum istae sint cxtraiudiciales, nullum probationis gradum constituere valent, & th
stamentum iuuari non potest per testes non descriptos, quia isti non sunt rogati prout ad hunc cstcenim requiritur per
Textum in cap.relatum, de testam. di in dictata ane eonsultissima in priue. ct in Auth.rogati, C. eod. O in I.haeres palam , S. in Testamentis,sseod. & interminis respondit Soccin.sCn. confo Z. sub num. . et erfitum quia licet lib. I.
Minusque testamentum substineri valet cx aliis testibus testamentariis subscriptis, ex quo in ipsorum subscriptionibus nota, testantur de presentia aliorum, sed solum
de propria, ideoque donec examinentur, non dicuntur stam protestamento,& probare praesentiam aliorum, de quorum subscriptionibus non testantur , Panci rol.
vers. tertia reston eo, Mart. de fure s. legat.
212쪽
iss DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XXXV.
tum coadiuuari potest ex reuelationibus extraiudicialibus duorum Notariormia,ut et sirinatur in decisione, quae reuidetur S. Iuncto etiam , quia i int cxtraitidiciales, tum etiam quia quando non agitur de probando contractu, seu testamento pertes es, sed de substinendo instrumento testamenisti, aut alterius dispositionis, in tali casu cum agatur de ipsius Notarij honore, ac reputatione, di sic de interesse praeciso ipsius Notarii, non admittitur, nec illius depositio attenditur, iuxta distinctionem,
uam communiter sequuntur Doctores,c qua Bart. in i. hanc consultissima, S. Praei.
in seqq. lib. a. Mart. de succes. tet . par. 6.
quaest. a. art. I. num.g. er seq. Rota coram Pinteo decis 3 2. vers. Notarius lib. I. incora rectis .
Postquam in decisione, quae reuidetur, firmatu ni fuit, testanientum esse validum, ex quo in eo interuenerunt omnes solemnitates de iure requisitae in s. sublato itaque cum duobus seqq. pariter conclusum fuit non posse dubitari de voluntate Principis testandi, resultante ex eius speciali, dc indiuidua subscriptione, uti nec etiam de identitate schedulae, dum fuit consignataeidem Notario, qui de illa se rogauit, Ut in S.Tandem identitas schedula, eum pluribus
f r. At nec illam, nec istam sitbstineri ex rationibus ab informantibus pro DD. de Rospitiosi is hodie adductis in hac nouae
repropositione visum fuit. Voluntas enim testandi in b. m. Principe excluditur ex eo, quia idem iam testamentum condiderat, & Notarium accedi s dere mandauit solium ad effectuin condendi codicillos pro remuneranda familia, ut in Summario nam. i. dc hoc idem No tarius exocutioni demandare volebat,duinconstat ipsum ilicaepisse scribere , sed demum ad instantiam P. Pallavicini scripta
lacerauit, ac rccedendo ab eodem cubiculo, ubi Princeps morti proximus digebat, transiuit una cum eodem Religioso
ad cubicula remota, ut in Summario Rum. s.
quae facta dicuntur absque voluntate Principis , sine qua testamentum corruere dicitur , dum ipse Princeps suam volunta tem pateticit Notario circa confectionem codicillorum, non autem testamenti ; Et hoc sufficit ad hoc, ut testamentum ex defectu voluntatis dicatur nullum, & irri. tum , ut in praecisis terminis tradunt Ma-
Praeterquamquod defectus voluntatis Testatoris valde considerabilis redditur,
quod nulli, doceri potest de praeordinata voluntate Principis haeredem substituendi
D. Augustinum, quinimo potius contrarium desumitur ex eo, quod in suo priori testamento illum non solum non substituit, scd nec etiam nominauit, quamuis Cardinalis Pallavicinus eius patruus ei
D. Augustinum substituisset, addito quod
in ipsismet tempore ultimi testamenti Princeps nolebat testari; & sic nouum haeredem instituere, sed dumtaxat codicillari , iv exinde ex testamento postea condito deduci non potest certitudo voluntatis , quia illud scriptum non fuit ire, praesentia Testatoris , neque ad ipsin s dictamen, sed absentibiis Principe , & testibus scripturii probatur ab ipso Notario in alieno cubiculo ad dictamen P. Pallauicini, quod indubitantes excludit testatoris
voluntatem cum tamen ad hoc , ut constet de praecisa voluntate testatoris, ad CDfectum substinendi testamentum debeat ab ipso testatore dictari, vel ipso audiente ab alio legi coram testibus, quia voluntas, seu dispositio non debet ab alieno pendere arbitrio , ut disponit Textus in I. I. g. detestam. in I. ilia institutio, fide haria. instit. de in nostris terminis tradit Mart. Medic.
in obseruat. ad Capi c. lata. dicta decis. O.
num. T. Ders consideratum, cum se . Rota ea-ram Coccin. decis amo. num. T. cum seq. oe
deris. 36o. num. I. par. II. recent.
Exclusa cx his penitus voluntate in Principe testandi, fortius ex sequentibus exclusa remanet identitas schedulae, dum
fimdametuum decisionis in s. Tavdem , cum
pluribus sS. seqq. Dominis non placuit, o quod constri de illius identitate , ex quo consignata appareat Notario, de cuius fide, ct legalitate constare dicitur per testes, dc in eo testatorem confidisse. Q inniam attenta tota facti serie, & ex his , qiue iam dicta merum circa deficientiam voluntatis D. Principis, dum testamentam fuit in alio cubiculo sigillatuin, & a testibus subscriptis in dictis parilis cubiculis , dispositio testatoris diuersificare,vel aliterponi, quam ipse volucris, sine dissicultaru
potuerit, stantibus praesertim teiteratis regrestibus ad partia cubicula, quae non ex cludunt possibilitatem suppolitionis,cum tamen pro validitate testamenti requiratur, ut excludatur penitus possibilitas sup positionis, quae nec Atuatur per q iam crimque Notari j Iesesitatem ex Bartol. in
213쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XXXV.
I. si ita scripsero , T de eredit. demonstri
Possibilitas autem suppositionis schedulae probatur non solum ex eo, qilia asserta schedula vix per momentum iEmporis permansit in manibus Principis, Ut in Summario nam. F. ta ex reuelatione Noetarii num. s. Constat, quod Princeps noria
legit, verum etiam quia post praetensam Iceturam a Notario factam ipse Notarius cum assertis talijs iterram, atque iterum rediit ad partia cubicula , in in Siremarionum. titi. A, O D, ae num. s. Idque etiam comprobatur Ex reuelatione Notarii, asserentis post iccturam taliorum non semel, sed bis discessiste e conspectu Testatoris , t rediisse ad cubiculum, ubi scriptum
fuerat testamentum . Et idcirco cum ibi potuerit talia mutare, penitus exclusa remanet certa, & indubitata identitas omnino necessaria pro validitate testamenti , ut in specie considerat Paris confIy.nu. 26. mers vade cum asserta scriptura lib. I. Spad. eonfva in De priuipi, nu. I lib. I. Allograd.
veriorem, & reccptiorem sententia m si mauit Rota coram Priolo dicta decis 3 I S., dccis i . par. I p. recent. per tot. O in Romana testamenti io. Ianuarii Iogr. S. Nec ob stare, coram R. P. D. Emerix.
Accedit ad hanc suppositionis possibialitatem induccndam grauitas morbi, qua praemebatur Princeps, adeout impossibile dignoscatur, quod tam breui temporis interitatio confici potuerit scriptura continens tam longam dispositionem , cum succc istiua primo nitura,& multiplicatis substitutionibus , & ex imisitato modo , qui filii seruatus in confectione testamcnti, dum ex cubiculo suerunt eiecti Catabnalis patruus, dc Iacobus Tesscra, & remansit talus Patur Pallavicinus vii I cum is Notario , qui scripsit, & sigillauit resta-mCntum extra cubiculum Principis, dilipse Notarius timuit de carceret, pluresque interfiterunt secretiae allocutioncs inter Notarium, de Religiosum, qui pluries conuocauit testes ,'& accelcrauit testamenti factionem, Sc se iactauit testam mtum ipsum condidisse, dc non Princi m,
summano dicto M. I s. ut in bis terminis considerat Menoch. cons s. vum. E .ct 26.
Hinc nullius momenti visa suit isubscriptio Testatoris post haec patrata: Licet enim regulariter subscriptio Testatoris multum conferat ad excludendam suppositionem schedulae; Attamen huiusmodi praesumptio applicari non debet casui, de quo agitur, cum procedat in suis puris terminis, non aulcm quando subscriptio, ut hic , est de falso sumecta ex relationes duorum Peritorum , & mit semper negata, ut in Summario num. i . nec Exaduerso recognita, ut omnino requirebatur , non
So Obstante rogitu Notarii, ex quo dictus ronitus non cadit super subscriptione, nec dicit, quod Princeps ametuerit folia fuisse sua manu subscripta, quo casu necessaria Est omnino rccognitio, ut distinguendo
tradit Rald. in I. captatorias nu. Io. vers quia est approbata, C. de testam. milit. Adden. ad Blia ait. decis I S. num EI. Alexa n. cons. 6. m. II. vers. nisi testator asseruisset Iib. I. recoc. I 6. ante num. I. ver . primo quod illa assertio, Lanaeonf. I. num. I. vers. sic probatur , post tractat. de formes. testam. Capon.
cum duobus seqq. par. s.recent. Et quod tollit omnem difficultatem est, quod dicta subscriptio facta mit ab infirmo morti proximo, & Laborante imbecillitate oculorum, itaui praesumptio, qtiae oritur ex subscriptione, nempe quod censeatur testatorem testamentum legisse antequam subscriberet, excitisa remancat ex impossibilitato contraria, & ex eodem facto, dum Notarius testatur, illud non filisse a testatore Icctum , & in omnem casum , ut superitis dictum est, haec omnia reddunt Iudicis animum valdo dubium de voluntate testatoris, ac non certum de identitate sche.ditiae , quod operatur , ut facillus inclinet ad fidem praestandam potius testibus reprobantibus , dc contradicentibus , quam comprobantibus testamentum , quibus stantibus, sola subscriptio non probat, quod Princeps habuerit notitiam conten- totum in foliis, Spad. dicto conssa. in princ.
Attenta maxime antecedenti declar
tione fiasti a Principe, quod volebat condere codicillos, cum iam suum testamentum confecerit , & proinde ex huiusmodi subscriptione a Principe facta tempore quo ipse morti proximus in lecto iacebat, credere potuit se subscribero codicillos, ad quos conficiendos palato ante Notarium vocaverat, ut in his terminis considerat Spad. dicto eonm. Pa. numer. I S. et se Iam
Subbitis igitur de medio omnibus fundamentis in decisione, quae reuidetur, adductis tam circa validitat cui testamenti,
214쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XXXV.
voluntatis, & identitatis schediatae, multo
magis corruere videntur ea , quae in ca-
si dem docilione firmata fuerunt in F. Et in omnem casum, ubi dicitur saltem testamem tum sit bstineri vigore clausulae codicillaris contentae tam in corpore schedulae, quam in rogitu Notarii, iuxta Textum ini. si quis, circa med. C.de Codicili. Et quamuis vigore dictae clausulae codicillaris test menta substincri valeant. Conclusio tumen non procedit, quando in eo non ad-
sinit quinque testes, qui in codicillis, &in omni alia ultima voluntate excepto testamento requiruntur , iuxta Textum in I. fa. C. de Codicili. Soccin. sen. confas. Nu G. vers viti et ult se Ondare lib. I. Ti irret t. de Claus . Codicili. quaest. Iog. per tot. Per grin. de fideico . vers. nam, di Co dieitiis .
In casu autem , de quo agitur, exceptis Seralia, Fabretto, & habbatino , ut supra dictum est, qui declararunt, sic non interfuisse toti rogit iii Notarii, & quorum absentia ex aliis testibus, ut supra die tim est, probata remanet ; & proinde nec uti Cidicilli testamentum substineri valet ex al- egatis . lino quando etiam diceretur , ut exaduerso praetenditur, quod solus Fabredi 8a tus, & heralia fuerint absentes, adhuc in vim clausillae codici laris testamentum non substineretur , cum regulare, & in- controiicrtibile sit in iure, quod quando unus, x et duo ex septem testibus subscriptis negant se interfuisse testamento,& probant si iam absentiam, testamcntum tan-uam suspectum , vel falsum, respectu temi iam, qui non intermerunt, nullam facit fidem etiam quoad clausulam codicillarem , & omnia alia contenta in asserto te, stamento, ut in indiuidualibus terminis
firmant Soccin. sen. dicto cotis 2 s. Num. T. lib. s. Alciat. cons Ias. num. . oest l. lib. P. Iason cons. II. num. s. lib. I. secundum impressionem Franc furten. , alias Cim I32. secundum VCnetam, Crot. consit. IEI.
resolvi. I I. nu. I. in sille , cum se Inrn. fol. III. Turreri. de Claus. diciti quaest. Ioci per tot Barri de succes r. lib. Io. tit. I s. num. I. verscerte non oblivet , Rub. de linam n. cap. anum. 26 I. ct sequen. Aetoli in resolat. 26.
Penitus vcro irrcleuans perpcnsmii fuit Obicctiim , quod duo ex scpicua testibus in asserto testa mento descriptis sint stipra- numerarii respectu codicillorum , quibus
etiam rciectis, susticiant illi quinque, qui
Icmanent ad hoc, ut testamentum rCspcelu codicillorum substinori valeat, quoniam anim aduertobaiat Domini , quod
aut contradictio testiuin supraliumerui rium asiunde non iustificatiar ; & tune quia dicuntur singulares in filo dicto non praeiudicant instrumenti validitati funda tae in iussicienti numero testium ; Secus vero procedit, quando absentia testium
supranumerariorum aliunde probatur ex aliis testibus , vel in strii mentariis , vel extraneis , & tunc instruniuntum remanet
falsim, & nullam fidem meretur, quamuis testes negantes propriam praesentiam sint sit pra numerum, & alii plures, & cem tum testes in eodem instrumento descripti renianerent propter falsam affertionem
Notarii, dum positit, & scripsit proprae-
sontibus testes, qui vere non interfuerunt,& haec videtur eme communis Doctorum opinio , quam communiter tradunt Cataonistae, ut testatur Io.Sichard. int in exeriscendis num. II. versstertio ampliatur conclusio, ibique Salycet. num. . verssecus inquit, C.den. instrum. Bellanaer in dicto cap. cum Ioannes num.so. ers si autem aliqvix, num. o.
Innocent. num S. vers. esto quod centum remaneant, Io Andr num. S. vers ct hoc mihi pla
num. I. Dol. I. par.pMI. Suarra conf. I. num. o. vers. Unde concludit, Gait. de credit. cap. 3.tit. I. num. 6sa. O seqq. Farinacc. de falsquaest. Is g. num. Io I. Follet in praxi crimin. par. I. secundae par. rubr. item quod commisit fallitatem , verb. fiscus num. 6 . vers. fecunda comisso est fol. ros. Ibani Z. in addit . ad Cou-
coram Rotas decis . T . sub num. 6.
In nihilo aduersantc responsione pro D. Augustino adducta, & sempei repetita , quod Doctores isti loquantur de testibus descriptis, non autem de subscriptis, quia in utroque casu militat ratio petr Cosdem Doctorcs adducta, nempe tali, affersonis factae per Notarium , quotiescunque testituta contracta centium abscntist
non probatur ex sola depositione ipsi rumnaci testium subscriptorum,sed etiam ex aliis, ut supra probatum cst . Dc absuntia autem Servitae, Sc Fabretti dubitari nequit, dum illa habetur non solum ex eorum Expressa depositione, verum itiam ex aliis quinque testibus, ut supra dictum fuit , concludenter probata
remanci, & proinde locum habet supra firmata conclusio, quam Doetores tenent in casu silpra exprcsso , dc idcirco quousque non rcdarguantur de mendacio pecalios testes in strii mentarios, vel non imstrument trios, semper instrumentum rem
215쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XXXV.
manet inualidum , de reprobatum , Bald.
in I. in exercendis num. 3 o. vers. tamen Instrumentiem, ibique Salycet. ni .6. C. de D. Instrum. Innocent. in cap. enm Ioannet m m. vers. O in tantum, Hostien. vim. 6. in fine , vers. , in tantum, iuncto num. . Imol nu. Eo.
in ne, vers. Si autem fimo citer , Felyn. St.
num. II. vers. in primo casti, de sid. instrum. Rub. de Testam. cap. o. num. 2 o. Oseq. Og l. cum seq. de alii proxime .illegati. Nihil refert, quod dicitur , Notarium non operatum fuisse cum dolo, & malitia, nec falsitatem dolosam commisissc, quoniam compertum est in iure iii cere fallitatem re ipse sine malitia, & dolo com-ss missa in , ut instrumentum in totum talissum , & nullius fidei reputetur, cum huiusnodi falsitas respiciat substantialia ipsius instrumenti, & absentia fuerit aliuncic
probata, Innocent. in cap. Fraternitatis numer. l. vers. si autem super his, Hostien. nu.6. in fine, vers di es ratio, Io. Andr. nu. I .col. I. post med. verfoe est ratio, Ancharan. num. a. vers. tmesiuescienter , sue ignoranter, Butr. Num. q. vers. quia non debet ponere, Soccin. m. Ig. Anan num. q. vers. aut illa fassitas, iuncto num. o. vers istud ponderat, de haret. Bartol. in I. si ex falsis nam. II. Wrfaut propter alium, Alexan. num. Io. prope finem, verser istam opinionem, iuncto num. I . C. de tram fact. Corn. consso . num. . lib. I. Farinacc. in fragmen. par. a. ver instrumentum m. 386. Rota eoram Coccin. decis Iscis . num. y
eum tribus sqq.Multoque minus coadiuuari possitnt codicilli, vel ex reuelationibus Notariorum , vel ex aliis testibus ibidem adstantihus, & in dicto testamento non descriptis, quoniam, ut considerabant Domini, in codicillis , ct in omnibus aliis instrumentis, & vltimis voluntatibus excepto testamento, debent omnes uno, eodemquo tempore adhiberi, & inscribi iuxta litteralem Textum in dicta I. D. C. de Codicili.,
num. I. par. s. Grass. de Dece'. S. Codicillas num. Rota eorum Pamphil. decis fisa
Vnde clausita codicillaris nihil operatur in casu , dc quo agitur , dum adest defectus voluntatis, di de illa dubitari ne-8 quit, dum nuncupatio haeredis facta non fuit per testatorem coram septem testibus, sicuti nec etiam consignatio eiusdem testamenti facta fuit coram eisdem testibus ab eodem D. Principe, qui debebat dicere illud esse suit in testamentum, quod proinde tanquam non in forma probanti, nec substineri x alet iure codicillorum, ut in puncto firmauit Rota decis S . num. I S.
Caeterum pro corroboranda conclusi ne, quod testamentum, de quo agitur,uibstineri debeat in vim clausulae codicillaris , adductae fuerunt quamplures auctoritates in decisione, quae reuidetur, sed non merentur attendi, dum loquuntur in casa longe diuerso, & nulla ex illis percutit casum , in quo absentia testium negantium, se interfuisse testamento, fuerit per alios testes probata , di nonnullae aliae loquuntur in casu, quo testes contradicentes fuerunt reprobati ab aliis testibus protestamento examinatis, Sc Ias in cons Ia . lib. I. est sibi contrarius in d. cons .is. lib. I. secundisa impressionein Franciuriensem,& secundum Venetam cons as a. & fuit
reprobatus ab Uciat. in cons Iav. lib. P.& a Rub. de testam. dicto cap. m. num. 26s.& Surd. esc gro. non loquitur, quando instiumentum testamenti ex contradieti ne unius , vel plurium testium impugnatur indirecto , Sc redditur suspectum, sed quando testamentum impugnatur ex quo testes non audiuerant, Cephal. cons S 6. num. 33. ct seq. loquitur in testamento ad nutum, & signis facto ab homine obtusi, di crassi ingenii, Boss. in tit des sis ni . g. retorquetur, dum se remittit ad Soccin.
Et ita post quintam propositionem utraque Parte informante resolutum fuit.
ARGUMENTUM.An qui produxit testes, possit inconstans eos reprobare,
SUMMARIUM.1 Testes inducens non potia eorum personas imeo stans reprobare.
2 Qid in diuerso iudicis, O num. 6.
s Vel si vela, i dem testes sint inhabiles, di de
iure non admissibiles. Et an id procedat tam is iudicio ciuili, quam
216쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XXXVI.
parte mim. Ir. ext r. de testib. Clar. S. D. numero eq.ctim aliis per Gilken. lassa l. se quit Is testi m. as. ioci tamen non procC-dit, si in alia catas a contra ipsit in producantur , quia tunc poterit eos reprobarc ,
Nono, procedit non solum quoad examen futurum , s ed etiam quoad praeteritum, ut bene , disputato ter articulo, resoluit Rota coram Seraph. decis . avs. per tot. ubi bene comprobat,& respondet contrariis, Gratiari. discept. Is i. a numero a S. D. arbos. d. l. si quis test. na o. Quod tamenis intelligi dcbet respecta expressae approbationis , quae resilitat ex productionera ,
sectis in tacita proueniente per non oppositionem, ut ex Salyc. Gratian. loco cit. num. as. Barbos dicta l. si quis test. num. Io.ro Inconstantia tamen non erit reprobata,
quoad exceptioncs superuenientes post testitim induetione na, d. l. s quis testib. C. detectib. ibi, nisi Uenderit inimicitias inter se , er illot postea emersas fuisse, ex quibus testes repelli leges praecipiunt, & ibi Glosse. Batt. Bald. Salyc. Cyn. Odo ed. Castren. Sichard. &alij a Farin. d. qui'. 62. nu. a C. addo Gilhcn.d.I. si quis testibus nu. I 2.O I p.rs Secundo, licita erit inconstantia, si Producent testes, illorum inhabilitates callebat, secus vero, si illas ignorabat , Doctor.
omnes d l. se quis testib. Locr.deci . I S. Cuniis aliis pe( Farin.d. q.6 2.n. a d. v bi n. 2 3 dicit hoc casti, ignorantiam probari iuramento.
ro Tertio, licita crit inconstantia, si Producens post prodii stionciri repererit cos subornatos, dicta I. hi quis testib. ibi, scd,s liquidis probationi sui, datione, vel promi pone pecuniarum tot corruptos esse ostenderit, etiam est g it Mnem integram ei feruari praecipimus , ct ibi Gloss. in Derb. Gemderit , Alber. num. q. ubi ampliat , etiam-
quod sit bornatio sit facta praemio , vel
prece, Bald. iii Princ. Cyn. num. I r. Fulgosinum. s. Odosted. vim. i. Salyc. numcro e . stren. mim.o. cum aliis per Farinac. dictaquU. 62 num. a G. addo Gillacia. dicta I.squis testis. num. io. Et hoc habet locum, ,eti etiamquod testis falsa non deposuerit, ut aduertit post Farinacc. de testib.quast. 3 p.
et a Quarto, licita erit inconstantia,quand' inter Producentem, & Aduersarium militat diuersa ratio, verb. gr. produxi contra te fratrem,vel con sanguineum tuum,as tu Vis iterum contra me eundem fratrem tuum producere , utique hoc casu illum potero reprobare, quia ratio affectionis, ob quam postum eum impugnare, quando a te producitur , non militat, quando ego illum produxi contra te, ut voluit Castrensi dicta I. se quit testib. num. 2. Caria-peg. de te ib. regul. rva. q. fali. Mascard. de De Inconstantia tu Iudicjs.
ad Qt into, lic ita erit inconstantia, si testis patiatur ali pias exceptiones respicicrates ab eius intcre Ic , quia tunc non est testis ,
sed Pars, Mater de testib. par. . num. 36. Hector A. mil. detesib. par. I. verbia Test y approbatus num. I p. cum aliis per Farinacc.
26 Sexto , licita est inconstantia , quando Pars , contra quam fuit a me producitis testis, illum reprobauit, quia tunc ego possit in illum reprobare, Cyn. dicta l. se quir
Loer dicta decis 2 q. num. s. cum aliis per Farinacc. dicta quas. si a. num. 2 I S. Menoch. lib. a. praesumpt. s. num. Ici. Gil-ken. d. l. si quis testib. num. EZ.a Quod tamen intelligendum est, si Pars
producens oppositioni acquieuerit , nec voluerit uti ii idem testibus, Neli. de testib.
vers. Adscribunt tamen , qui dicit hanc dcclarationem sibi duram vidcri. as Secundo, declara proccdere , si oppositio facta a Parte sit specialis , non aut in
generalis, Boer. dicto decis 2 3. numCro G.
y Tertio, declara procedere. si oppositio
so Quo vero ad dicta , licita sciti per erit inconstantia , quia per productioncm iEstium corum dicta non cenientur approbata, dicta l. se quis tisibus, Sc ibi Odoiicd.
3i Quae tamen conclusio non procedit, si vitra indistionem testium , quis produceret etiam eorum dicta, tunc enim ce saret inconstantia, etiamquod testis es et
unicus, Craucri. de antiq. tam . par. I. sect. quaeritur etiam in hac materia nu.r . Bursati. cons .gy. Nu. II. lib. I. cum aliis pcr Farin. d. qu.62. nu. 2 3. Adden. ad decis. Greg. XV.2I .eOd.num.y. & propterea cauendum csta Gilhen. dicta l. si quis testibus num. 22. qui cotrarium substinet, hanc enim limitati,nem sequitur Rota in Bonon. Tutela I. Iunii iciis . coram Card. Vcromio sen. Adden. tibi supra, Grat. discept. 33. num. Is
217쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Qu st. XXXVII.
De inconstantia in Iudicibus tam delegatis, quam ordinarijs; qua occasione discutiuntur variae, ac utiles quaestiones, quae videri possunt in Summario;& praecipue tractatur illa , an Iudex in conflictu opinionum , adhaerere teneatur opinioni probabiliori .
r Iudices , in aliis inconstantiam puniunt, non debent ipse esse inconstavies. a D legatio recipienda est d Iudice etiam in
3 Delegatione acceptata non potest Iudex delegatus sine ii sta causa se ili exonerare. Delegatus . Principe potest subdelegare. 5 Diligatus in causa delegata censetur maior quolibet ordinario . 6 Iudex ordinarius potest delegare. et Iudex delegatus . Principe subdelegare potest siue delegetur ex officio , ct motu proprio, siue de consensu partium.
a Quid se velit subdelegare sine causa.
ro Iudex delegatus . Principe potest subdelegare, quamuis habeat Collegam , qui velit pro
Ii .Qid si subdelegare nolit totam cavsam , sed modiciam reseruata sibi iurisdictione. Ia Iudex celegatus a Principe ad Vniuersitatem causarum eo facilius potest fidelegare .is Iudex delegatus ad uniuersitatem causarum reputatur quas ordinarius. r Iudex Iubdelegatus d delegato Principit cum
saeuitate subdeligavdi an possit Abdele
a 3 Iudex deligatus a Principe sub elegare noli potest quamdo fuit electa industrirum eius per
id se deligatus non sit . Principe Su
a Industria pexsonae fudicis in dulio non censetur esecta ad impediendaru subdeliga
Ig Electa an eenseatur, quando commissa esset ca's a gravis, ardua, O num. 2D. io in causa Matrimonu . 2I Causa magna , di ardua, Psset, relinquitur arbitrio fudicis. ra Matr monialis causa inter arduas connume
as .s id de causa haeresis. Electa dieitur industria persona, quando causa fuit commissa Iudicit fidei, O diligentia .as .euid si fuit ordinatum , quod delegatus ipse proces , Ut cum Dei is per te, vel per
ad Qid si ea rese addatur diem ipsiim, ut per te ipsum. ret IVid si legantur verba confisi de tua pruis
dentia , & dexteritate. as Vel si nominata esset persona ex cutoris .eto Vel si in detegatione legantur verba discreationi tuae mandamus.so Qid de verbis conscientiam tuam one
si Electa praesumitur persona Iudicis quando in delegatione legantur dictiones, ct clausula personalissima. sa Miciales omnes tenentur per seipsos inseruire, nec possunt inseruire per alium .ss Oificiales a loco administrationis recedere non possunt, se recederent per noctem, vel causa
3s ossiciales recedentes a loco Administrationis priuantnr falario. 36 Et an priuentur ossicio. 3 Inquisitores haereticae pravitatis tenentur deis
feruire per seipsos, nec possunt per fasti
3s inficialis stante consuetudine potes defervire persubctitutum .so OFcialis potest ad tempus deseruire per substitutum stante licentia Principit. o Officialis in casu infirmitatis potes deseruire per substitutum. r Et quomodo ad hunc egessu probetur infimitas. 2 Iax multum praesumit pro Iudice . s vicialis recessurui pro seruitio Principis da-raute absentia potest alium substituere .
hid si . Principe habeat facultatem substi
s ossicialis substituens an de excessibus subst,
6 Iudex delegatur d Principe in causa de Dinatura non deleges ili non potest talum sub- delegare . y Causa meri, vel mixti Imperii de iure civili non est deligabilis . 8 Specialia duo concurrere non debent circa
qu Causa meri, mixti imperii an posset a delegato Principis Iuta degari so Gidde iure Canonico.si Delegatus ad actum nudi ministerii, put et ambasiatam non potest subdelegare.
218쪽
auid si nudum ministerium aliquid aliud requireret, quod sonaret in merum factum. s Detegatus in iis , qua funt reseruata Principita sigvum Suprema potestatis non potest alterum subdelegare , di de ratione. Reseruata , qua dicantur Privcipi in signum Suprema potestatis remissiue .s s Delegatus ad legitimandum non potest alium subdelegare. sti Delegatus recusatus tanquam suspectui non potest alium subdelegare. sv Iurisdictio descetati remanet fuspensa , quando fuit proposita illius recusatio. tanqdiam
s s is id stante consensu recusatorig. so Et an boe casu sussietat proponere recusationem, vel debeat probari causa suspicionis. do Et an interim delegatus possit subdelegare donec causa probetur.5i se arbitri super recusatione pronunciassent
6r Iudex po quam arbitri pronunciarimi super illius reccasione, desinit esse Iudex , ct iu- isdictionem amittit. SI Iurisdimonem partes conferre non possunt illi, aut nulla ratione Iudex est . 6 Iudex delegatus post sui recusationem adhue potes subdetegare , quando recusatio est
63 Delegatus ab inferiore non potes inconstans alium subdelegare. 66, id si in eo concurreret aliquid potesatis datae a Principe . 6 Delegatus Proconfugis potest alium Abde
6s Proconsul in sua Prouincia habetur ad instar Principis.6v Delegatus Legati a latere an possi subdeligare,' num. TI. O S. o Legatus d latere aequiparatur Proconsuli. I Legatus d latere in sua Prouincia est maior omnibus post Papam . a Legatus d latere aequiparatur Praefecto Prae
Delegatus Legati d latere non aequiparatur delegato Proconsulis . G Delegatus ab inferiore ad Vniuersitatem cav-farum potes subdelegare . Vicarius foraneus deputatus in una Dioecesi potest subdeligare. g Et an ea arum uniuersitatem subdelegare
o Delegatus inferioris eum facultate expressa fabdelegandi, puta Expedias per te, vel alium, potest subdelegare. So si data esset facultas subdelegandi nomine ipsus subdeligati .gi Delegatus inferiorit potest Abdelegare unum
articulum non iurisdictionalim. SE .Quid stante consuetudine .s id pos litem coram eo sint atam .s SAdelegatio fieri non potest extra locum delegationis , etiam de consensu partium .
IVDICIIS. Quaest. XXXVII. Eosss ibui personis dirigi post subdelaxatio.
86 Delegatus non potest renunciare delegationisne iusta causa .g Debilitas eorporis laborem impediens, an ad hunc essectum reputetur iusta e fa .g g de aegritudine .go De conualescentia eum debilitate. yO Mulier, qua peperit, torqueri non potes antego. dieg. yr Necessitat est iusta causa renunciandi des gationi .sa de necessetate , qua posset faciliter expediri . Os esiae eausa ad hune essectum admira
y Delegatus ire debens ad Regem suum, potin
o s Delegato asserenti se impeditum, cy' propterea volenti renunciare , vel alterum subdeligare, an, O quatido credatur . y6 Delegatus Principit potest subdeligare etiam sine cavsa . yT Delegatus cum conditione , quod teneatur
sequi alicuius consilium, an possit inconstans illud non sequi . ys uid se in eausa spirituali adstringeretur adsequendum consiliussi Dici. so Vel si adstringeretur sequi consilium imperiti.roo Vel quando consilium esset iniustum. Ior Consilium de sui natura debet esse iustum.
Ioa Iudex sequent consilium non euidenter inimstum, excusatur.
Ios Consilium qui dare debet, si recuset illud dare, edi deinde inconstans illud dare velit, an sit expectandus remissiud . Io Iudex , qui remisit causam ad consilium fripientis non potest inconstans, co non exispectato sententiam proferre .los Alias fententia es niata ioci Dilatione ob consilium sapientis petitum pendente Iudicis ossicium conquiescit Iop Causam commissam esse conmio sapientis, ct relationem pendere paria sunt. Ios Iudex tenetur expectare consilium sapientis
non solam quansi fuit ab ipso petitum , sed etiam quando peti debet ex dispositi
ros si consilium a Iudice petitur pro Damaiori fatisfactione. IIo Qid de consilio , quod fuit e umnios/ petitum , vel concessum. III Qid se Iudex reuocasset hane remissiorem. IIa Iudex reuocare potest remissionem ad consilium sapientis, O de ratione. III Constium sapientis expectare non tenetur Iudex , O sine eo valide potest sententiare, quando fuit petitum super articulo non habente probabilem dubitationem. ri 'id partibus sic consentientibus . iis Constio pendrate poces Iudex instruere causam , O iura recipere, ut ad Consultorem
219쪽
ro DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XXXVII.
dam emesa expreitlanm, nisi fuerit etiam
procuratim .ir Sententia lata de consilio sapientis an transeat in iudicatum cum aliis ad materiam petendi, O se Inendi consilium remissiue . iis Iu ex subrogatus in Deum alterius , qui ceperat procedere de voto alicuius , puta Rotae, an teneatur constans procedere de eodem voto.
Iro Consultor non potest reuocare consilium semel ipso datum . rao mid si reuocare incontinenti. 11i Vel quando illud reuocaret expressa ratione . ira Consultor potest consilio iam dato addere, illudque declarare . ras Iudex post causam coram ipso instractam non potest inconstans ab ossicio iudicandi se abstinere. rarum Alias non fotam committit iniustitiam , Opeccat, sed etiam tenetur ad restitutionem
ias At etiam punitur poena raco applicanda .r ad Ei parti in hoc casti pro interesse an competat actio in factum .i , et Actio in factum datur pro quolibet erimine . ias Iudex non potest se a stinere a iudicando ex eo, quod in fu priuata conscientia nouerit remse habere in contrarium eius, quod coram ipso probatam fuit. rro id in criminalibus, di num. feri.iso Iudex criminalis scient reum fecundum adligata , ct probata nocentem repertum in rei veritate esse innocentem, tenetur quaerere omnes vias pro eius liberatione. I s i Et an ei possit aperire carcerem. is a Vel possit remittere causam ad Superi
Iss Vel deponere oscium saltem ad tempus. is et coram Superiore fungi ossicio testis si opinetar id reo pro futurum. D s ei se populus inpent reum damnari, tanquam probationibus conuictum, idque esagere nequeat sine magna ossensone populi.
II 6 Scientiam contra propriam agere nemini licet . Is Ius gentium derogare non potest iuri naturali. Is s Iudices secundum acta, cr probata iudicare est de iure gentium . Iso Reum innocentem a morte liberare est de iure
r o Bonam publicum praeferri debet bono pri
I i scientia privata postponitur scientia publica I a Reum innocentem occidere, an, O quando fit contra ius naturale. I 3 Pueros, ct innocentes occidere licet in bello iusto, quando alias multas expugnari uonpsisset.
condemnare ream sene alia probatione . I 3 Princeps an possit aliquem in exilium mittere , vel de suo Statu amandare sine alia probatione. I 6 Iudex negligens in administranda iustitia, quibus pomis sub ciatur. I et Delegatus potest re integra subdelegationem reuocare , di causam si reassumere .i s Et re ad hunc essectum fusiciat reuocatio
I v Attentata funt omnia gesta per sub elegatum reuocata subdetegatione, in tanquam talia circumscribenda . I so eid de gestis ante intimatam, di reuoc tionem subdeligationis . ISI Deletatus re non intcgra non potes reuocare Abdelegationem.
is et Gid si delegatus sibi aliquid referuasset.
is 3 Delegatus ad uniuersitatem ea arum potest etiam re non integra subd(legationem re
Iss Delegatur ad uniuersitatem causarum aequo paratur ordinario. Is s Ordinarius siue causam committat in totum,hue in partem semper potest commi ovem
Is 6 subdelegationis res emodo non dicatur integra .rsy Iudex potast quandocunque reuocare Damsententiam interlocutoriam I 38 Iudex per interlocutoriam non adhue dicit rfunctus ossicio suo. I Sy Iudex corrigcre potest, ct emendare Pod male fecit. I 6o Errorem suum cuique licet corrigere. IGI Consilium mutare in melius prudentis est. icia Iudex, ct persona honesta debet corrigere suum errorem cautius quam potes . 263 Errorem suum fudex non debet sponte fateri,
ne ditescat eius auctoritat. Id Iudex non debet defendere errorem suum. 16S Sententiam interlocutoriam reuocare pol sttam Iudex ordinarrus , quam delegatus . Ido Et an ferre possit sententiam contrariam priori interlocutoriae.16J Liudex potest reuocare suam sententiam in- locutoriam etiam parte non petente , iis,cae invitis partibus.
ios Et sine causa an, O quando id facere possint. ros Appellatio datur d sententia reuocatoria interlocutoria partem grauantc . Ipo Iudex potest reuocare sententiam interlocutoriam usque ad sententiam definit
I r .Qid in calculo ferendae definitiuae . i a P an elapsis decem diebus datis ad appellantam . IZI Sententia quamuis transeat in iudicatum quoad partem, non tamen transit quoad radicem
i Iudex potest reuocare sententiam interlocutoriam quamuis ab ea fuisset appeti
220쪽
DE INCONSTANTIA IN IUDICIIS. Quaest. XXXV. et os
I s an tam reuocatio araia let acta medio tempore facta coram Iudice ad quem .
ieto si Iudex a pectationi detulisset.
I Appellatione per Iudicem admissa abdicatur ab eo iurissimo , et transfunditur in Iudiem ad quem. I Semrentia interlocutoria reuocari an possit a Iudice postquam fuit inhibitus per Iudiscem ad quem.
iro 'id si ictibulo non sit legitima. iso Hid si sententia quae nulla.
isi Iudex an possit reuocare sententiam interlocvtoriam continentem aliquid dari vel fieri. Is et illa de interlocutoria lata super incidcnti, mel emergenti. IS 3 Expensa an-quando relici debeant in reuocatione fementia interlocutoria IS Sententia interlocutoria potest revocari non foram semel, sed etiam pluries, ae millies, sicque practicatur coram A. Camera, . Num. Ig6. ct Is .is, Verbum possit extenditur ia futuram .isi Iudex etiam tacite reuocare potest fententiais
interlocutoriam . ago Conclusio in causa es decretum mere interlocutorium. iso Conclusio in caresa possit quandocunque reuocari. ior uid de reuocatione tacita
lya uid si Iudex sibi reseruasset faenitatem
ros Conc sonem in eausa potest fiam reuocare etiam sine consensu partium. Io Concluso in causa express8 revocari non potes sive iusta causa, O num. Io . Ios Iura admitti percute parte ad revocandam conclusiotiem in causa debet Iudex pritis timere quod illa faciant ad causam. iv Iurium admissione reuocari potes concluso
in ea fa etiam parte contradicente. ros Conch ovem in causa reuocare non potest Iudex sue rationabili motivo,quamuis faenitarem reuocandi eam referuasset.
roo Alias grauaret, O pars posset appellare.
Eoo Rota nou admittit appellationem a reuocatione conclusonis in ea a. aol Causa reuocandi hanc conclusionem praesumimitur iusta praesumptione iuris , di de iure ma Conclusionem in causa reuocare potest Iudex, quando ipse ad eam deuenit, non autem quando ad eum devenerunt parres .
Conclusio in causa facta per partes transit in
et Conclusionem in causa factam per partes revocare potes Iudex se requirente honestare .
nos Vel quando apparet de notoria iniustitia
diciti si tractaretar de periculo animarum. Eoi Iudex admittendo nova prodationes dictisrtaeitd reuocare conclusionem in causa . nos Conclusio tu cavsa circumducta dicitur per admissionem nouorum iurium, etiam non citata parte, in praejudicium Producentis. rosae quoad aliam partem requiritur admisso, O decretum aio Conclusionem in causa circumducere non pendet ab arbitrio partium, sed a voluntate Iudicis.
ari Clausala Sinc praeiudicio conclusionis in causa apposita in admissione iurium ,
an impediat illius circumductionem. a I a Cautela icta per cautos Prosuraetores non recipitur. ais Iudex ignorans conclusionem in causa an em- statur illam voluisse tacite circumdu
ais fgnorantia conelusionis in causa non est in Iudice admittenda . ars Arbiter potest reuocare suam sententiam i
a Io Executor mixtus reuocare potest fuam si tentiam interlocutoriam. 2IT Iudex quando posit renoeare suam fentenistiam interlocutoriam remi ue . a I 8 Sentevtia interlocutoria non expectans esiam
definitivam post se non potest ab eodem
ais de interlocutoria habente vim definitivae.aao Sententia interlocutoria definiens unam partem substantialem iudicii, dicitur habere vim definitiua , quamvis non definiat i tum negocium principiae .aai Sententia interlocutoria quando dicatur habere vim definitiva remi 8.22 a Sententia interlocutoria habens vim definitiuae reuocari non potra ab eodem Iudice, quando processu tificio mercenario, vel ad instantiam partit .aas Iudicis Uuium nobile durat etiam post instantiam. a Et an Iudex se procedens reuocare polytsententiam interlocuturiam. aas Sententia interlocutoria, per quam finitur iurisdictio non potest ab eodem Iudice r
aa6 Iudex, qui se declarauit iecompetem an, O quando post ob hoc decreto reponere , causam rcassumere, O n m. seqq.etay Iudex ordinarius non potest foto verbo . Pabdicare iurisdictionem radicatam. ast Iudex delegatus declarans se incompete tem non an causa principali, sed tu aIiquo articula dependente, an possit huiusmodi
as a Iudex laicut, qui articulum matrimonis incidentem in causa coram ipso introducta remisit ad Iudieem Eceles asticum an possit huiusmodi remisonem reuocare . 23s Sententiam interlocutoriam, per quam finitur iurisdictio, Dilex delegatus pote i in- constans reuocare q*gndo ab ea fuit appellatum, in de ratione num. seqq.a s Sententia Astra tur per appellationem.