장음표시 사용
111쪽
m COMMENTA. IN . II. PLINII, ne
mo & condiunt mortuos,deinde domi seruant. Parsse a circumlitos condiunt. Vt quam maxime permaneant Suturna cadauera, Ubi autem Ri ait.
si VLLI ES NT INFERI IAM PROVECTO 1LLOS AVARICIAE LUXURI AED VE CUNIC L I inuenissent, Sc. Inferos quidem his verbis sustulisse liquet, ignarus chinsicae vetitatis,quae constanter,& verissime quide esse asserit,sed ex veteribus pauis si hoc assirmant, Cymmetiis ut aiunt tenebris Quassati obseptique. m &.M. , T .in oratione pro Cluentio falsa esse, quae de instas tradatur ait, ite,&Seneca in consolatione ad Iliartiam.illa inquit,quae nobis inseros faciunt terribiles, fabula, est.Lucreti' item de natura tertio,no alibi inferos statuit, quin in hac vita,quod nitet suo Versu., Ad qui animarum etiam quscunque acheronaeprofundo, Proesta sunt esse in vita sunt omnia nobis. Mercutius vero ita de his scriptum reliquit, cum fueritam facta discessio tune arbitrium, ameisque metiti eius transiliet in summi drmonis potestatem, isque si delictorum illi tam,maculis vitiisqueotatam videritidesuper ad ima deturba, procellis ac turbinibus istis, nis,&aqus,saepe discordantibustradet, isque inter coelum,& terram mundanis fluctibus m diuersa semper stemis poenis agitata, ptabitur,ut in hoc obsit maxime elemitas, quod sit immortali sententia, ptemo iudicio subiugata:increduli enim post delicta cogentur credere no verbis,sed ex plis,nec minis,sed ipse poenarum passione haec ille.His antelatis in meditullio ter, ac coeli astruit inferos Aurelius ille Aug. Fatetur se ignorare locum inferis adi, inbutum. Iudicatis inquit,de iis quaescripta non sunt in lib. Vitae & in aeternum ignem missis, qui ignis cuiusmodi,& in qua mundi rerum parte futurus sit , homiti nem scire arbitror neminem', nisi forte cui diuinus spiritus ostendit, verum 1aec theologis nostris relinquantur.
ST AUTEM FIGURA PRIMA, M. ine ferme attigisse videmur capite quinto, haud tamen ver sum in vitio nobis autumno si ic cap. quid lucis inseras, mu Averrois accuratissimus sectae peripateticae asseri, tor.Terram inter omnia elementa nobiliorem haberi, prodit,quae rerum series, inquit, non modo in iis visitur, inferioribus sed in corporibus coelesti Nam libro mis, malium Aristo.ait lunae naturam persimilem videri nas, turg terrestri caeteru sicut ignis naturs sus mobilitate,raritate luciditate,in m di ratione quiambiret maxime contulit in & terra soliditate insita ad media mundi compingenda perutilis,ac necessaria fuisse videtur, quam deus tanquam choru 'aliquem dium1 templi medium constituisse: Adisceitem pythagors assertionem, qui terram ex stellis una dicebat,quod Alcinous,&Plotinus confirmant,ille enim in comentatione de Platonis doctrina,ait, terram si uniuerso comparetur,esse U Iuti punctum,vel quasi stellam quandam minimam reliquarum.Proptereas concipias,eta tem subl1mi quodam loco mundi, unde subiiciatur oculisterrae moles aquis circunfusa,&solis,& syderum radiis illustrata, no ali in profecto insumiri probahile est, quam,squalis modo visatur lunatis globi species. Terra Homerus EVrstpονα,h'cest,apirona,qui a sit orbiculatis. Cur mediu occupet, curve incumbat suo carium,hoc est,terrr,capite quinto, disseruimus,quodlegat lector.
112쪽
Magna apud eruditiores discepta fest,sintne antipodes dicendes ac ponendi Diuus Augustinusal.ciuitatis Diuing
l σε lj seuhodecimo, nullos esse tradit, Μartianus Capella esse
prodit libro sexto, Cleomedes a.secuta meme6rom.
ul, liram item Maiuilli poeta es antissimus, 1ISVersibus,
, Altera pars orbis sit baquisiacet inula nobis, Ignotae hominum gentes,nec transitaregna, Diuersias evmbras aruaque cadentia signa, Commune ex imo lumen, ducentia sole, Et dextros ortus coelo spectantia verso. , Nec minor illis est mandus, nec lumine peior. In horum opinione est Lucretius, afferens nullos Meantipodesilaoc cannine,lia
, Nec numerosa minus nascuntur sydera in orbe, Illi cum videant solem,nos sydera noctis, Cernere,& alternis nobiscum tempora coeli, Diuidere,& noctes pariles agitare diebus. Et vanus stolidis haec omniaparturit error. Lactantius,libro tertio,cap. nullos esse est,esse tamen docet physica ratio.
PUTARI MIHI VIDETUR, Sec. minem latere arbitror platrosque, Singenio conspicuo , aedoctrina exactissima authores, ertim quae hic Ph.promit in literas disseruisse: Verum pressioris eloquetis doctrina' quam succulentissimae studiosi lectores abscedent: quae e saucratiis testatissimorum aut rupraecerpserimus in medium afferenda duxerim: quo etiam minus curiositatis nobis ingeratur: Qua iam igitur sunt praelibanda, quo interculaneam medullam hauriamus. Et quibusdam circorum rationibus reutrocessis,commodiorem cedamus viam:Interenim coeli circos,alios parallelos vocariscriptum reliqvit,Martim Capella:horum erum medius&maximus est aequinoctialis,duo extremitatibus Vicini sunt, atque ideo breues:quorum unus se plentrionalis dicitur,alteraustralis:interhos,&medium duo sunt tropici,maiores vlismis: medio minores: & ipsi ex utraque parte Gnaeusta faciunt terminum: λςtertios hi sunt duo eoluti:quibusnomen dediti erfecta couersio,Vt Maristiano placetiambientes enim septenitionalem verticem: isque inde in diuersa diffusi,&se in summo intersecant Sequique parallelos in quaternas partes aequalis ariter diludunt, diacum itaininsecantes: HVnus eorum per Arietem Sc Libram: alter perCincrum,atque Caprismum,meado decurrat. Sedadaustralem verscem,non peruenire creduntur. Duo alis sunt, Meridianus&orizon,qui non striabuntur in sphaera quia certum lacrum habere non possunt, sed pro diuersitate elaticin*1cientis habitantis,e vatiantur tem quinque illi cinguli, quos scite zonas dixeris,quibusque terra cingitur, tenerique coelum testatissimum relliquit Maro. ii certe terram coronant,terra enimnona&Ultimas' aest, hanc diuidit origo,
113쪽
hoe est, finalis circulus, usiana meminimus. Ergo terra,cuiusnos parte ineoli mus sub eo coelo ,quod fueritisper terra,& reliqua medietas sub illo, quod dum . votatur ad ea loca, quae adnosvidenturi etiora,descendit.Inmedio enim locatita ex omni sui partecoelum aspicit. Huiust turadcoelum breuitas,quae pun est: adnos Vesaimmensa globositas distinguit, locis inter se vicissim pressis, ni i sietate, Vel lagoris, vel cescitis geminam indepta inter se temperiem. Nam 8e septentrionalis . & australis extremitas obriget perpetua pruina: & ii velut sunhduo singuli,quibus terra diuiditur. Sed ambitu breues, quasi extrema gentes. Horum ut que est impatiens habitationi quia torpor ille glacialis,nec animaliabus 1ec frugibus vitam tribuit:Illo enim aere animesnutriti dicitur, quo&herba. Medius autem circulas,euius paulo superius memini: & ideo maximus anemo afflatu, utphysicis video placitum assidui caloris inusspatium, quod &Iam amEbitu&prolixioreoccupauit nimietate caloris, facit id spactum inhabitabile. I
ter autem extremos circulas anteiam ,& medium circulam,maiores vltimis me
dio minores ex viti bine vicinitatis temperatura temperantur: ε stafiunt habiti tabiles. Haec enim sunt quae de zonis dicenda suppetebant. horum item omnium Ptho.interastrologiae professores antesignanus. I. Alm. p. I ΙI.abunde memiaenit: cuius promptatio aliqua item perpendeta Veniunt. Is enim circulum squis noctialem cuiustam a nobis facta metio est,cteio noctas aequatore Vocat, quod
tunc dies, noctesque sint eiusdem longitudinis per uniuersum, ubi Sol oritur &occidit: is est circulus quem describit Sol,raptu firmamenti per motum: idelicet diumum, quando est in primo puncto Atiefis,& eundem describit in eodem pun cho Librae: Idem author etiam citra aequinoctialem,no eri habitationem scriptu, reliquit:&si euidens expetietitia ei refragetur. Nam Sc Avicenna sub aequino , chiali habitatione esse assertat: quod S liquet quibusdam terris, vel si mauis insulis nuperrimarab industria regis Henrici portugalliae compertis quem locum te Terrae ras nouas Igus Vocat, idem terram habitabile in quatuor diuidit partes: dasque
nouae. lineam quandamimaginariam, transeuntem ab oriente n occiderem, permediutabitationis, adeo ut illa diuidat parte me idionalem ab septentrionali ρος distat ab aequinoctiali authoreHφi .per. xxxvj .gra. secundu quam diuisionem distat
ab ultima habitatione in septentrione. xxx. gradi. ita, ut tota latitudo capiat lxvs .gradus: S tanta est distatia aequinoctialis Usque ad circulum archicum immo. L X V I.grad. XXVI .mss.&. X X X. Longitudo erum lines antelatsest. c t X X X.gra.Iis perpensis,perpetitur Alinea Ida secari per medium, ita Vt re
maneant. Ac .gradus, Versus orientem,&alii. X c. Versus occiderem. Sitem per
pendatur Una linea transmeare per polos mundi, per medium sectionsilineae anstelatae, ita ut discurratper medium terrae habitabilis ad latitudinem.Ptima enim linea dicebatur transireper medium terrae habitabilis ad langitudinem, duae ex*go illae Imes antelais diuidunt totam terram habitabilem in quatuor partes, iungunturque loco intersectionis linearum, ubi est punishu in medio terrae habitabi L,Haec Ptholomo sententia. Subnectit deinde mi. λ OCEANI RAPINA IN INCERTO EST, &c. Quantum certe oceanus quo terra circunstabitur,ac ambitur terrae auserat, nec dictu quidem est facile,quanuis sint qui dicant facile, omne enim terrae corpus νς mino eius ambitu circunfhii physica edocet ratio. interum eius mor c ona per li zonam terraecalidam mea inperiora terrarum,& inferiora cingens,Fluxum est
ci inuinoctialis imitata. Ab oriete autem duos sinus refundit, unum ade tremis tatem septemonis,ad australis alterv. Rursusque ab oecidente duo pinter mascut sinus, qui Vsque ad amburi s diximus extremitatesrem occurrat,ab orie; in te demissis
114쪽
l Alm.caprius o. Item sirena magis accede radisum potu quam ad alteru, commvreflunares eclipsetano pos se fier1m oppositi ne Solis ετ nar.Item Rus1tas daedrum, quos artificiales Cantalon aequaretur cum etibus signorum opposimurum, neque Sol ageret motum suum a tiente contra motu primmobilis:Quae omnia concinniter a Mamillo fuere animaduersa, hoc carmine. . ium1111brato penderet pondere tellus t i, Non ageret cursus mundisibeuntibu astris , Phoebusadoccasum&nunquam remearetadortus, Lum Vel submersos regeretperinania cursus.
Subest deindemi.Etok usequaevel mari me confirmant:Dioptras animaduer Diopusti dici instrumenta geometrica, a perspiciendo dicta,quibus utuntur astrologi ad quid solatin perspiciendum, visae dirigendum:hinc dictam competimus teratiam astrologiae partem dioptritae, Solis &Lunae caeterorum astrorum distantias huiuscemodiinstrumentis quae dioptrasvocantinem centem.Inter quaeastror labii estiuuentio: quam Synesius Ptholemaeo attribuit:Cuius partes vaginat acontinet tympana, in quibus aequinoctialis tropicique describuntur, circi qvique alterius orizonti sunt anaphorici: Tum supra tympana quae vocatur Aranea desis gnatur,inqua diacus, Sc clara quaedam syderacemuntur: Vt per noctem quota sit hora,Potumque temporis momentuma etiamus. Adde loco auctaris mauiores dioptras,item dici,aquarum librationibus instrumenta apta Etruvio teste.
R 'E S AUTEM CIRCULI, M. Quam exaniman aperpensione, acassertione quam
sprobatissima terram globo similem a nobis astructum fi esseliquet. Iispendentibus Plinius syderum inaequalitati rem insinuat. Compertum quisque sessi male feriatus ha V m bet,aliqua sydera terer tumore occultati bismo sitem
apparere,ut clareteleuatione poli:qui sesto,sit,sub equinoctiali,iseenim utrum polorum videbit: verum si elonagetur ad septentrionem, polus iuncillisublimior semper super orizontem appa rebit, quanto plus ab aequinoctiali recedet: eade est assertios quis ab aequinoctiali 'recedat verius austrum tendens. Nam polus illsantisticae regionis eleuabitur,tam polus
115쪽
pesus intrionalis demimetursub orizonte:Verum si effusius de iis qusraa, voluee .X1 - 1l ubi de iis agatim :globo igitur terrae quaepiam sedera noEb1soccidun hoc est,curitalia non rideat canopum Horum ita graphicae mei, sit inrem 1 st nono,c anquit omnium syderum casus. que ortus pes mygaduertere oculis contueri. Nam Vti septentrionescircvin axia carisnem Versantes no occidunt, neque iub terram subeunt, sic & circameridiagnum cardinem, qui est propter mundi inclinationem subieetius terrae: Syderave sabunda, arque latentia non habent egressiis orientes super terram, itaque eorum figurationes propter obstantiam terrae non sunt noW:huius autem res est stellae,nopi,qupii fregionibusest nota,renunciantibus negociatoribus,qui ad extremast aegypti regiones proximas Vltimisfinibus terrae incolutaraecisse.Costat igitur sydera non omnibus appvere, i &annotauit Μmiliv. lib.Primo,hoc carmine., Sed stellis glomerata manent, mundisque figurant. Iccuco terres non omnibus omnia signa. ConspicisD:ntu ugminueniesfulgere canopum. Donec Niliacas per pontum Veneris raS.
Canopum stella tantum claritatis illis regiorsius,ut etiam die ut aiunt luceat.
A S A H ORO S COPA NON:VBI 'QUE, Sin. In veteram monumetis obseruatum esse animadα. rvinus , is horoscopa dici, quibus commonstrantur, , horae,qus Seliotropia latini, uri graeci, Vel congrui . . sinum mi dici possunt,si Solis & umbrarum ratione cox, stent,quad quinto ciuitatis diuinat Aurelius Augustinus prodit,porrbnotationem horae genitalis HoroscoponVO . cante Uasisergo horoscopi horas vel diuidentis, vel pra monstrantis multae sunt differentie. Nam aliubi se habent Romae,aliubi Athenis., quare Vitruvius libro nono,capi.ocst auo est. Nobis aute ab issseparadgsunthou, resogiorum rat1ones,&explicandae menstruar dierum brevitates. Naesque Sol aequinoctiali tepore Arietem, Libramque versando quas ex gnomone parteshasbet nouem, eas umbrae facit octoin declinatione coeli,quae est mg.Item Atheαnis quς magnς sunt gnomonis partes quatuor, Vmbrae sunt tres,Ad septem Rhodido quinque, Ad Tarentinouem ad undecim, Alexadris tres adquirique. Caeteris omnibus locis aliae alio modo Vmbrae gnomonis aequinoctiales ab natura rerum inuemutur disparuis,hscille,&mestaid genus. Hic modo auctaris adde:horas ab Hesb. horo hoc est,Sole,Vt ait Macrob.defluxisse,cum illius mot' orbes moderetur,relisthaolite quOS qi temporum distinguat. Interuallaitem Eorum: annulum dici quod ras contineat cotaersionesque ex quo dictae sunt horographis,ρος descriptiones sunt quotanisfacis,eorum,quian ciuitatibus sunt: adiiciam Hemiorion dici dimidium horae:supp1ngam denuo isthorasinaequales Grscis appellari καὶ ρ αε hoc est,cm casMos temporalis,dies Verd ex aduerso aequales, antisios: sed redeamus unde s mus egressi .Horoscopon astrorum petiti,panem eam coeli aiunt,qus genitu te pore ab orientali parte coeli emergit in hamisphaerium nostrum,& ortusfertur: Horoes Μamirus horoscopare Verbo utitur, pro horas diuidere Solis ratione, ac Umbia: scopare Gmmonen,ssici Vmbilicum,siue stilum Vmbram Solis metientem nemo est qui omo ignoret: Vnde ipsa umbrarum ratio Gnomonicae dicta, nonulli petitorum partes quasdam archate V coclimiat ut una dicatur sdificatio,altera gnomonicae,
116쪽
postremo Vero machinatio. Est & mechanicum canoniumomon,&geomettia caligura. Athenis etiam gnomones dicebatur magistrat anter enim scientes dicuntur gnomici,&gnostici.
esse umbras argumeto locorum liquet.in Syens enim oppido:Vrbs enim haec in confinibus ethyopiar asque segΠ
pti supra Alexadriam, versus meridiem quinque m1libus
stadiis subtropico Caeti directh locata: de Sese exist te in Canero medio solstitis diesupra verticem ciuitatis cadens,nullam prorsus in ea umbram facit, euius ita memierit Macrob. Aduersus austro apud nos Sol esse non poterit, ununquamsane seαptentrionales attingat, quoniam pars illae me, vstemperatς vicinaest,admittit habitantes illic hoc est,tras tropicum,quscumque habitantur spatia Umbram mittunt in austrum eo tepore,quo Sol Cancrum tenet. Tunc enim fit Sol ei sep trionalis cum tropicum tenet,quod , illis ad Septentrionem recedit. Ciuita auditem Syenae quae prouinciς Thebaidos est, post superiorum motium deserta principium est sub ipso aestiuo tropico costituta est:&eo die quo Ses certam partem imgreditur Cancri ra diei sexta,quoniam tunc Sol superipsum ciuitatis Verticem inuenit: nulli illic potest in terram de quolibet corpore umbraiactati: Sednec stivereare. Subne Et Ph. RVRSN I N Μ Ε Ω o d. &e. Deluxati codices mala Merope habent: Meroe insula Nili est, de qua aliubi, ait item Plinius ea loca appellati Asesa. Ascia dici copino,quasi sine umbra: quo fit, ut pugna umbratilis & qus sub umbra fit: dicatur Sesamachia: quanuis a Galeno Sc Paulo Aeginita primomedicinae, genus dicatur exercitationis.
si: ρος coprobat argumeto insuls cin nome inditu est Meroe quam Cabiles nomine rotisita appellavit: qu emhic Pi Liliteras propsit,pam authoritatis legetibus suggerut,gquam Iiniqui mi. plaudat authoresno qui de vulgatis, nec diluis auctoritatis: rum plurib' colligis argumetis Pli.incuriose de iis disseruisse. α tio enim sphaerica deprinendit eos qui polum articum pro Vertice habent: etiam aequinoctistem habere pro finitore circulo, qui vero habentaequi Chialem, pro finitore, hecesse este nullamnoctem habere,sed diemperpetuu: quo ad Sol persinia mearit septeri alia,quod fieri solet ab aequinoctio verno ad altera sequi noctium.Et Uice versa,perpetuam noctem,quoad Sol per signa australia cursum faciatihoc est,aLibra ad Arietem.Ph. autem non absquinoctio Uerno ad aut αnum:sed asolstitio ad brumam fieri hic assertat:Strabo,author celeberrimi nominia Sc dominae compositi A libro septimo.Ph.refiagatur. Martianus autem Pliniano astipulatui adhaeret, libro sexto is verbis. In tannia noctes decem Sseptem horarum, solstitiali vero tempore cum coeli Uerticem Sol inuectus subiectis etas lenorsum
117쪽
ctis leuorsum terruppetui diei cotinuatione collustrat.Itet ue brumali desedssu semiannuam facit horrere noctem, quod in insula Thyle Pytheas Massiliensi, asseruit: cuitas assertioni refragatur MelaPomponius, ae Solinus,solstitio brumali nullos pene dres in insula Thyle esse scriptum reliquit. Haec insula in oceano in ter septentrionem &occidentem ultra Britanniam est.
M R RARUM HANC RATIONEM,&e. Ratio umbrae inueniendae, ac causa gnomonica ab
rerum coesessium petitissimis dici assole quam inuenisse
η si sti Anaκimenem produnt, qui S primo horologium solare,
, quod nostri vulgo quadratem dicut, Lacsdemone oste M . , dit: hicanimaduertetam censuerim quod Vitruvius in , dustria pollens, acingenio quam subtilissimo, libro noti
Ab M. l no festatissimum reliquit. Is enim plura horologiorsi gestiorum , nera tradit memoriae,quaeliine se Minon furit alienum admouisse. Hemicyeiatio 3e cvum eXd tum ex quadrato ad enclyma necissum Berosus Calaeus inuenisse Oncta. dicitur:scapha siue emisph tu Aristarchus Samius, idem etiam discu in planitia,
Arachne, Eudoxus astrologus, Plinthu,siue lacunar,s etiam in circo flammineo est positum, scopas syracus D tων-μα eodes1us Sc Andreas patrocles: μα Iecino, Dionysio rus Conum, Appolonius pharetram aliique genera:&qui suspra scripti sunt Salis plura inuenta reliquerunt, Gonarchen,Engonaton, Antisboratu. Item exissgenetibus viatoria pensilia uti fieret plures scripta relliquerul: Selathe hscille,& multa id genus. athera dicunt Gnomona,cuius Vmbra intergnoscuaras. t horae:quare Sciatheticon horologium solare: quo horae per umbram Solis noubis apparet imiGεsα; . sciatheras,est instrumetum gnomonicum, quo architecti Sciathe metandis Vrbibus Utuntur, quare o iuατέρα hoc est, sciathirasgnomon dicitur.i.ticon. Umbrae indagator,&sciatheticon, ut hic,horologi hoc est,mbrgindagatoriu.
PSUM DIEM ALII A LITER OBESERVARE BABILONII INTER
u CariS.grauissimoru hauthorumonumentis proditumma j- est, diuersa dierum genera aptiscis conumerata. Et quia --N-haec cuique obuiam fiui succinctius quam fieri poterit,de
iis disserendum censuerim,quae tamen a mutis magistris vellicatim subsultiesque hausimus promemus in lucem Naturalis enim dies ut Censorino placuisse video)est lepus ab otiente sole ad λα iis occasum, cuius conatium tepus est nox:ab occasu Solis ad ortum. Quilis vero dies vocatur tempus quod fit Uno coeli circunam: quo dies verus &nox cotine; tur vicini diximus aliquem dies triginta vixisse relinquitur etiam noctes intelligere: huiuscemodi enim dies ab astrologis,&ciuitatibus quatuor modis definitur. Babilonis quidem a Solis ortu ad exortum,quod ea Pli .astruxit, eudem diem εια tuunt. At in Vmbria saerique a meridie ad meridiem: Athenienses ab occasum,lis: ad occasum Roman1 a media nocte ad meridiem nocte diem esse existima, runt 1udicio sunt sacra publica&auspicia magistratuum:quorum si quid antem dium noctis actum est:diei qui praeterit ascribitur, horum abunde Censem ,
118쪽
ONTEXENDA SUNT HIS COELDSTIBUS NEXA C A USI S , α Homines aliosaliis motibus aliique natura constare,&nasci pro reugionum varietate eonsul res rerum naturae memoriae mandarunt. Ob id Iulius ille Μaternus, non absene ait, Psdam corpora gentes queata a coelo formata, ut pro masn morum unitate perspicua, compertum quisque habet insema corpora supernis subiici, ob id ex cocti aerisque erassitudine varioshominibus moresinesse animaduersa re onum qualitate palam est,quarum proprietas,Varias gentesm morum, Sc corporis disparitate formatas efficit.Hinc scythgimmanis ferocitatis dicuntur, ill animo regali,&nobilitate riuigidi,Syri auari,Sid genus,quareab Lucano ita dictum est. , Quicquid ad amos tractus mundique teporem, Labitur,emossit gentes clementiacoeli. Omnis in arctois populus quicum pruinis Naseitur indomitus belli,& mortis amator. Haec ergo efficit vel coeli rigor, Vel clementia diarumsce igiturgentium dispos tio fit ad regionis ingenium. Constat autem Aethyopas nigrore infectos,propter viciniam zonae tortidς,horum Utiquenimetem omnino insinio superficiaὰli calori qui non in eorde resideat, si ascribendu: dit Alexander putat
-dos item esse acetae natos.Scythas vero, quila gelidi assint regi Malbos esse Sc animosos. quod etiam nobis usu Venit, quibus in corde,& iecore naturalis subsistit calornec ad extimase magnopere promit. Indicio est eador cutis, de ferme prouenit euentus is,Utfebriculainferuescens Aethiops plurimum commoriatur,quod insito ardore,& consequenti siccitate cotingere exploratissimum est.
Item quod sthiopum Arati crispi que sunt pili intima Σons pering ac Vi calauris.item quod sicciore sint cerebro ac coelo.Nam ut concinne ait argutissimusti Ie peripateticorum Aristoteles quinto generationis animalium, eorum coetu sic, , lis temperatus calor eos ambit,quibus astipulatur Avicennaptimo canonis.Ferut sadussion ex quibus progigni capistos costat. Capilloru aut crispitudine duplici causa euenire annotatu esse a Galeno secundo coplexionu animaduerto,caelatis vi ae siccitatis,altera est de meatuu tortuositate per quos pilli egredint .Henim isti sunt dispositi in & capilli emergentes afficiuntur.Contingithoe Vel in potis debilitate, Icutis disti g. na erumpes capillas adebaenuis est,ut se minus tollerare Valens corruget .verum, ut suppellexhge verbora nostra plausibilior si non fuerit dimentaneum Vitruvii dictum hic apposuisse,quo has nostras racesinationesimum iri arbitror, ille libro sexto haec promit in literas.Ses,inquit, quiα, bus locis mediocriter profundit Vapores in his conseruat corpora teperata, quaeu, que proxime currendo deflagrat eripit exugendo temperaturam humoris. Contra,refrigeratis regionibus quod absumit Lmetidie loge no exhauritur a calatib'hum sed ex coelo aer rosid in corporafundens humore e t ampliores cord Poraturas, cisque sonitus grauiores.Ex eo quoq; sita septemtionibus nut tui etes 1potibus candidis coloribus,directo capillo/cruta culiscssis, sanguine
119쪽
multo quoniam ab Eumoris plenitudine coelique refrigerationibus sunt eonse mati uec ille,& paulo mox.qui autem sunt proximi ad mem meridianum subis, istique solis cursui breuioribus corporibus, lare iusto,crispo capillo, oeuliani., gii erutibus inualidis,sanguine exiguo, solis impetu perfici utur,itaque propter, sanguinis exiguitatem insidiores sunt, sed ardores sufferunt sine timore quod, eorum corpora sint cum seruore nutrita.itaque corpora quaenascistis sub septe, trione a stafilanitimidiora,& imbecillia, sanguinis enim abundantia resistunt ferrosne timore.itaquenon mirandum est si acutiores efficiat calidus aer homiὰ num mentes,refrigeratus Uero tardiores,quum sint autem meridiansnationes animis aeutissimis Minisque tertia consiliorum simul ad fortit memingrediuὰ tur hi succumbunt quis d habet exustas ab sese animorum Virtutes. Qui vero re, frigeratisnascuntur regionibus, ad armorum Vehementiam paratiores sunt, maesginque vitibus ruunt sine timore, sed tarditate animi sine considerantia irruen, res sine solertia suis consiliis refringuntur, haec ex Vitruvii fontibili exhausta. Hominibus ergo varii colores, mores, capilli, ritus ad naturam regionis, coeli, istis,sunt natura inditi. Quae omnia exactissime executus est carmine Manni lius insilem. , Iccirco varias leges variasque figuras, Dispostum genus est hominum propri ue colore,
, Formantur gentes sociataque iura per artus, Materiarisque parem priuato foedere signat. . , Flava per ingentis surgit germania partus, Gallia vicino nimis est infecta rubore, , Asperior solidos hyspania contrahit artus, Martia Romanis orbis pater induit ora, Gradivumque suum miscens bene temperat artus, Pesque coloratas subtilis graecia gentes, Gymnasium proert vultu fortes pie palestras, - , Et Syriam produnt tortiper tempora ctines: , Aethiopes macula orbem terrasque figurant, Perfulas hominum gentes minus India tostas . Progenerat,medim que iacit moderata tenorem, Iam proprior tellusque natans aegyptia nilo. Leuius irriguis infuscat corpora campis.
Concinniter ergo Ph.dixit. in AETHIOPAS VAPORE VICINI SYDERIS TORRERI AC VIBRANTI ESSEC A P IL L O. Subnectit Pli. E X ADVERSA PLAGA Μ VND I, &e. Hoc est plaga cidentali, proxima Σons gelidς indidem enim gentes sunt cuig alba,Ob videlicet,& caloris, & abundantiam humotis stigorifiei, huiusimodi gentes capillo sunt promisso siue producton simplici.Et subsequitur. ILLIS IN S VPE R A. R E VOC A RI, Sce. Hoc est aethi pibus humorem reuocati in superiori parte capitis, Sc hoc natura vaporis, siue eissationis calidae, cuius est ascendere. His vero, hoc est , incolis plagae D , ridentalis, crines in inferas partes depelluntur humore decidente, qui quum sit Capilα , grauis, eius est descendere. Capillorum autem ratio fit vapore vel sicco, vellorum , fumoso , vel terrestri egrediente per poros: deinde extollitur vapor, similis
ratio. , huic Interdum,&1ta fieri solet capillorum sca tigo, ut compertissimum Gale n secundo, complexionum reliquit,cap. VI I . Causa autem capillorum tenuis
tam ac crassitudinis,potissimum cutis est: aliis enim cutis crassa,aliis tenuis, alii in rar alijs
120쪽
i ara, si s densa,tum vigerentia humotis inditi cosors caussest,aliis enim pinguis, alii aquosa.Et cum curis horum causa potissimum sit. Capilli autem proportio
Gleque capillorum,non ex camea edex tenui cureprouemunt, quod si cutis asesior sit, &rarior gignentur propter copiam portionis terrenae,& meatuum laxitatem.Sed si spissior est tenuiores exeant ob meatuum angustiam.item si vapor ara
quos inest breui siccescens facit ne pili capiant magnitudinem. At si pinguis coutra euenit,no enim facile exsiccatur quod pingue est pilorum. igitur crispitudo est aethiopibusindita,quiasit exhalati firmosa, quae suapte natura crisparehabet capillos, cespitudo solet inflecti,quoniam duplici delatione fertur Terrenum enim
deorsum,callidum Uero sursum,sertur,obidscite dixitPlinius. ILLIS IN SUPERA SUCCUM REVOCARI, Natuura vaporis, M. Inopia enim humoris eam aeris calore assumentefit crispitudo,&reuocatur pilus,ob adustionem vimque caloris,&siecitatisimplici autem sunt pilo quae humore abundant. Fluit enim humor in his,ob eam rem Plinius ait. γε, HIS IN INFERAS PARTES, 8α. Constat ergo anteo, latis,titus colores, sensusque Varios, homini inditos secundum ingenia reu. sionum arque geris,quod&comprobat Vegetius libro primo rei militaris, V rum ad alia, '
T VS Τ'R R AE, M. Eiquia Aristo. argutissimusti philosophorum assatim,&concinne quidem horum me - - minit pauca his apponeta censui. Uerum ne incuriose Phrarii scitum prsereamus, quid lucis suppingamus lectioni. . t Anaxagorae monumentis authorum classicorum, prodidi
-tum esse animaduerti,teres motum fieri sthere, &aere inoflamatis,tens viscera penetratibus,&hic diu agitatis,quiubus exitus tunc cum sunt in interiore parte terrae denegatur.indidemque tumesstuantibus sursum ac deorsum colluctantibus, terrae ita motum facere ac inferre. Anaxime signem causam esse motus terrae asseruit, posuit his reus calorem quendam naturalem, quo vivificaret ea quae ex illa emergerent,disserebat terram senescere,&per calidum humidum deficere,& tunc simin emporari, quorum asi , sertiombus refragatur Aristo.tertio meteororum, Ventos assertans esse motus terrae causas. Vapor enim siccus est ventus, modo fuerit a terra elatus, is eleuatur calore solis prouenientis ad eum:est enum aliquando subtilis insuperficis terrae,&ille vapor transcendit aerem ipsum quatiens acagitans: siquata item extrahitura profundo teres,qui est tuncgrossus corpulentusque, cui non datur expiraremee exire ob terrae soliditatem,&profunditatem,tunc in rut loca cauem a .Hchiantia quibus se,&ingerit immiscet, qui coarctatus,exitum qu es terrae facit motum. Astronomiscellentissimi:Μ artis ac Satumi coniuctione motum terraefieri astruunt, sci estimoniarum frequentium obseruantissimi motum terrae assigna . .
bant Iovi, Summano,& id genus inis. Adde hie moturerrgnore omnibus fieri re tWδ ombus,sed aliquado hic crebrius illic tardius,ad dispositione situs. Vehemes fit x x . inlocis diutina percussione agitatis,ac aquaru iugi aggregatio .ite his qui minunis procellis subiiciutur,&locis cauemesistimulis Q scatentibus & a natura quou. damodo.Theophrast ille ingenio qua epidissimo ac subtilissimo Aristo.
, astipulatur. Archilaus autem ventu asseruit aerem motu,nam scriptu reliquit