장음표시 사용
241쪽
2 DE ME TE ORO S co Pic Αἰχοι fiunt in ea considerandas Tria: Circuli, Scala alumetra, Solare hes
QEouuplices uni circuli Postieat
Duplices:Concentrici Eccentrici.
Qui nam funt concentrici Illi qui in limbo sunt descripti: qui in qua
tuor quadrates est diuisus , duabus diametrisse inuicem orthogonaliter in centro secanti hus: in quo regula clauo inserta & eirca ceti erum uolubilis,transmisso per tabellarum foramina radio, indicat astri supra hori*ontem eleuationem,siue distantiam a Zenith regio. nis, quae conti putatur in circulo altitudinis, quem repraesentat limbus instrumeti. In quo limbo praeter gradus 3 6o.alter circulus contianet signa Zodiaci,tertius,gradus signorm miniam unt Eecentricis sunt circuli mensium 8c dierum Intra Iin-hum in spacio interiori coprehensi, dc signis
Zodiaci respondentes. Debent autem ecce trici esse,ut maiori numero dierum detur maior arcus. Nam hoc nostro tempore, quonia
Auxeccetrici solaris est in principio Cancri, Sol peragit semicirculum aestiuum Zodiaci, in diebus fere i8ν. scilicet a die xo. Mart0, us que
242쪽
L I B E R X u a 3que ad et s. Sept. reliquum uero semIcirculum in diebus et 78. De scala altimetra seu quadrato quod in dorso Astrolabii describitur, supra in quadrato instrumento dirimus. Solare horarium quidam omnino renciunt in dorso Astrola hiij quod no innitatur certis Geometriae sundamentis.
sunt autem adhuc duae parves Astrolabi , Almuridi Athidada. Almuri edi index in af hea, in principio Capricorni in limbo adhaerens, ad indicandos, supputandos. gradus
exterioris limbi,per quos aranea tota circunicentralem clauum uersata circumducitur. Alahidada uer6 est regula uolubilis in dorso circa clauum centralem instrumenti: in qua linea recta per centrum ducta dici solet linea fiduaciae t ficu i & in indice araneae γ super quam directὰ locari debent duae pinnulae perforata foraminibus binis maioribus 8c minoribus: quae transitum solaris lunarisue radij vel stera Iae uisionem transmittat, ad obseruahdam altitudinem. Maiora enim foramina pro stellis Magis& firmis hosfiu: minora pro radiis Solis interdiu obseruandis seruiunt.
Suspensum eκ armilla Astrolabium, ut iis here, ad perpendiculum Pendeat, Uerta, eur uersus astrum quod obseruarumdc eleuata
243쪽
2 4. METEORos C FICA, aut depressa regula,ita ut Solis Lunae , aut astrioadius per foramina tabellarum trafinit latur: capiatur in limbo graduum numerus inter regulam 8c diametrum dorsi trasuersam comprehensus: tanta enim erit Solis, tunsueaut stellae altitudo. mox in facie Astrolabh, uoluatur super clauum suum centralem ar Ansa,donec locus Solis uel astri cadat super pirallelum siue Almicantarath horizontis, qui determinat altitudinem in dorso dudum aciceptam: super partem quidem horizontis o rientalem , si obseruatio fuit antemeridiana aut occidetalem, si fuit pomeridiana: ni ta super locum Almuri, in limbo horam insta tis notabit. Sic enim aranea cum Zodiaco &Iocis stellarum in ipso instrumento sistetur adsitum coelestis Zodiacit& quicquid de aranea in Astrplabio super horizontem extat Iiddci hcoelo extat: 8 quicquid ibi Iatet sub horizon te,latet etiam in coelo: Vnde gradus Zodiaci in instrumento tangeres peripheriam orientalem horizontis quae scilicet ad laeuam tibi est erit gradus ascendens ad instansobseruationis Gradus autem oppositus cadens super peripheriam horizontis occidentalem, erit cuspis septimae domus. Duo autem gradus super lineam meridianam cadentes,& oppositi, erunt gradus medii coeli supra terram, mediae noctis,qus sunt cuspides siue angu-
244쪽
si decimae 8c quartae do morum. V Iuatur deinde aranea,donec locus Solis cadat superhoarizontem occidentalem. Nam peripherio limhi,per quam mouetur ridex seu Almuri, in dicat tempus interinstas obseruationis 8c o casum Solis elapsum uel eIapsuru . Similiter habebis tempus inter instans dictum & orta Solis,aut inter instas ipsum dc meridiem , siue mediam noctem cades , loco Solis eous 3 per motum araneae deducto & arcum limbi, per quem mouetur index, capiendo: si pro quindenis gradibus horas fingulas S pro fingulis
gradibus quaternae horae minutias acceperis.
Vnde & arcus diurni ac nocturni Solis astrorum in horizonte tuo innotescent: item
ascensiones ac descensiones Solis ac stellarum tam rectae,quam obliquae: & differentiae ipso rum ascensionum t necnon declinationes in ipsa linea meridiana utrinque ab aequatore computandae. Accepta denique hora potes praecisius, si lubet, ad ea locastanetarum cum ascendente, caeteris domibus per diarium, siue per quasvis tabulas supputare. Sed exa scendente notescunt aliae domus, secto in m. arcus aequales Zodiaco . Haec distinctio a Ioanne Schonero, dc Nicolao Capernico, alqs in commendata fuit ac probata. Haec enim solaris orbita perquam annuo Perpetuo motu sertura hic unicus mundi oculus, haec
245쪽
unica & admirabilis uniuersi lampas, hic utinerabilis astrorum princeps, hic naturae munister 8c temporis mensurator: haec inquari notabilis semita quam Luna Sc pianeticae
teri,hinc inde ad Solis nutum-regulam ob. ambulat) hic inquam notabilis circulus pro uidentia diuina obliquatus Sc ad generitio nes rerum accommodatus. tantae est excellen, eiae, tantae dignitatis, tantae praerogatiuae, ut non solum 1a.domorum diuisi', sed etiam a spectuum ae radiationum dimensi': item omnis directionum ac profectionum c*mputatio in eius peripheriao arcubus computanda 8c numeranda ac distribuenda sit. Quamquam directio si consideritur in aequatore,parum discrepet a Zodiaco . vnde sequitur ut omnis alius calculus, uel secundiim ςampanum,uri secundum Gaaulum, uel secundum Regionion tanum circa aequandas doctos, o mnis 3 labur circa positionis circulos ad diri, gendos signifientores siue promitares,sit frustratorius 8c inanis & ut omnia seeudum Z' diaci longitudinem sint 'nsideranda.
mentis Duae: Armillae fianti quarum una Zodi Fum,altera coturum solstitiorum reprssentei.
246쪽
L I B E R XI. 2 Ila polis Zodiaci qui scilicet in ipso coluro iacenta duo clauiculi interius exterius prominentes figantur: in quibus duae armillaec una interior,alter saeterior ipsi Zodiaco co tiguae super ipset clau's qui poli sunt Zodiaci) facilἡ circumduci possint. Zodiacus 8c interior armilla distinguatur in gradus: h interior haheat regulam cum pinnulis foraminatis circa centrum uolubilem. Mox in polis mudi quisvnx in directo coluro, polis Zodiaci per arcum maximae declinationis solaris distant duo claui figendi sunt, axem mundi repraesentantes: qui claui sunt inseredi in foraminibus duobus diametraliter oppositis in quinta aramilla totum thstrumentum complestente dc meridianum repraesentante.
Armilla in ipso meridiano sistenda ae firmand in basim , ita ut poli mundi eleuati sint secun3um situm S latitudinem Ioci: una de sequetur, ut axis instrumenti aequidistet a. Ni mundi, se per quo fit motus diurnus coeli: re ipse meridianus perpendiculariter instet horizontis Plano.
Instrume to ita,ut dictum est,collo cato Rper locum Solis eognitum,uelis locum Luns
247쪽
cognoscere, quando scilicet interdiu uidetu, utruml luminare: pone armillam exteribie super locum Solis in Zodiaco, Sibi eamlix ma. Inde uolue totum instrumentu super polios mundi, uersus solem, donec utral armiuia scilicet Zodiacus Sc dicta exterior sese ob umbret ut scilicellinea loci Solis iaceatin dii metro communi harum duarum armillarum; quae sectio communis est Zodiaci cum armitin tunc determinante longitudinem Solis. In tali enim filii Zodiacus instrumenti, Torua. co coelesti respondebiti hoc est,fitus huius ctius stui . Tunc itaque instrumento sic fixo ac firmato, uolue armillam intrinsecam cum res gula sua dc pinnulis ad Lunam, dunec per la
ramina aut acies pinnularum Lunam in coe- Io uideas, aut Lunae radius per ipsa foramin Vansmittatur. Nam tum armilla interior in peripheria Zodiaci indicabit locum Ion tua dinis Lunae eiusdem armillae arcus inte Zodiacumo regulam comprehensus , erixi'titudo Lunae. Non aliter per locum Luns cognitum,pla ne tarum 8c stellarum loca singula in longitus dine ac latitudine assequeris. Sed locum Luenae hῖc intellige uisum non uerum: quorum locorum diuersitas seu disserentia dicitur dii uersitas aspectus , παρωδε Mist. Quod si obserauati*fiat L9sta existente in m dio puncto in
248쪽
L I B E R X I. 2 'i micirculi Zodiaci extantis r diuersitas aspectus in Iongitudine nulla erit: δc quantona fuerit uertici horizontis uicinior,tanto diauersitas in latitudine minor erit. Instrumenta tamen semper rectificari poterit , secundum uisum Lunae locum in longitudine. Similiter per locum alicuius stellae cognitum,poterit inueniri alterius astri tam in lon gitudine,quam in latitudine locus.Nam in a stris superioribus, ac fixis stellis diuersatas aspectus est insensibilis: quandoquidem terrae firmamenti respectu puncti instar habet i dc
proinde centrorum instrumenti & terrae diis stantia nullam sensibilem differentiam obser uationibus dictarum stellarum affert. Haec de instrumento armillari ex quinto magris constructionis Ptolemsi inmummam redacta sint
satis. Sed his qui armillis carent, satis super fuerit Quadrans:& pro miraculo Astrolabis
uix intellectum, ostenxatur: aded terrenorum curis inuoluimur.
Pstinstrumentum circulare Sc solidum, ex armillis seu circulis construa itum: eo modo coaptatis 5c distinctis ut oculis situm dc motum circulorum in Primo mo
249쪽
DE METTOR Osco P Ie A. hili seu sphsra naturali imaginatorum, expria nati Graeci sphaeram si ρτον is τῶν κοκεν ap pellant. Vocatur etiam sphaera materialis seu artificialis.
Primoi coluros extrue, qui ad angulos re-ietos sphaericos se intersecent: his axem aptat deinde aequatorem cum ambobus tropicis, , sed aequatorem in medio , tropicos ab aequa tore distantes z3 gradibus 8c si. minutis: hoe
es ,14. gradibus lard. Circulis autem per qu, drantes diuisis, ipsorum quidem quadratum sunt nonageni gradus: secundum hanc theo nam oporter reliqua quo spaci in circulis diuidere. adras enim primo in tres aequas partes diuiditur: hae deinde rursus in ternas ali si denim hae singulae in denas. At p ita in quo uia quadrante so gradus emergunt. His sie confectis, facile est reliqua uel addere uridemere. Nam unica hae distantia seruata .graduum ferme : spacia in sphaera facile noscuntur. Tot enim gradibus distant Tropici ab squalore,atc p arctici a suis polist 3c Zodia.
cus ab altero Tropico ad alterii ita pomtyr, ut ecliptica ambos contingat: scindat auteni aequatorem super coIuro aequino fhiorum,aPPropinquet uexd polis iapo coitiro solstitio. rum.Postreis meridianus k horizon apten-
250쪽
L i B E R xi: asitur secundum ipsorum descriptionem : me ridianus pςr polos mundi, horizon per omnes partes mobilis: Sparata ea sphaera pro ostensione decem circulorum, de quibus suspra diximus. Potest autem dialijs modis ae fortassis subtilioribus sphaera componi: sed
cauendum estne circinorum multitudo offiiciat rudibus, qui magnificam descriptionem uelit,adeat Ptolemaeum lib.8. magnae costruetionis. Caeterim cum in circuloru periphearris pinguntur numeri, incipiendum est ab aequat're polo. uersus, ut sorabim ueniant in polosi id F in Coluris qui mensurant latitu dinem terrae, quae apolo ad polum intelligia tu sed ab occasu in ortum ratis est suos sin. gulis quadrantibus dedisse nonagenos gradus , initio ab occasu sumpto.In aequatore &zodiaco 3so. frequenter pinguntur,in tropia os ac extremis circulis omitti possunt: in me. xidiano similiter: in coluris, inteIliguntur:in horizote Iiberum est,ubi initium statuas, aut omnino omittas. Ex his omnibus Geographiis habet memoria so graduum in singulis quadrantibus: deinde so. in singulis signisi denim x . fermet in distantia
propicorumhextremorum circulorummam minutorum rationem astronomo