Quaestiones physicae

591쪽

non aliter a sanguine quam AS uino diuel.

litur.

At australes abundant atra bile, quae exhaustis ardore coeli humoribus , quasi sex in imo sub. sidet,&perturbationibus magis ac magis a

getur.

Australes igitur planὸ implacabiles sunt: qualea

fuerunt Aiax & Μartius Coriolanus.

III. Furor. Costat australes furore facilius caps,quam septentrionales. Scribit enim LeoAfer infinitam esse in Asesca furiosorum ho minum multitudine, dc ubi J publicas aedes furiosis constituit quibus eti m abundat Huspaniae pars illa,quae australior est. In inferiore Germania nulli feret ab atra bile furiosi, sed a sanguine, quod genus furoris uulgus moti hum S.Viti appellat II M. Voluptas&Venus. Australes omnibus uoluptatibus ac Veneri maxime, dedit sunt.Scythas uerὰ negat Hippocrates a m. nerem aptos esse,ob nimiam cui ipse scribit uentris frigiditatem ac humiditatem, turn eis eiam ob equitationem,ac propterea in foecundos esse: dc cum laustra Venerem tentarine, Ostdio Veneris seipsos castrare.Castrationem uocat alibi uenae cephalicae quae sub auribus i ter sectionem. Haec tamen omnibus fere historicis repugnant. Nam Gothorum,Scytharum dc Germanorum tanta foecunditas est,ut

592쪽

non modὀ Sesintrionis inastas solitudines

ac sylvas maximis urbibus decorarint: sed riam in uniuersam Europam colonias misseritinon tantum Germani ultra Danubium, uerum etiam S eandi in extremis Scythiae lunibus possit. Illine methodius&Paulus Diaconus exercitus, quasi apum examina erumpere consueuisse tradunt. Iornandesuerd hominum vaginam, Olaus eorudem officinam

appellant: quὀd inde Goth Gepidae,Hunni, Cimbri, Longobardi, Alani,Burgundi, Nose mani,Picti, Heruli, Sueui, Sciaui,Suiceri, Rugi originem tra Nerunt. Cum autem Scythae calidi sint&humidi, unde tacunditas ingeneratum dubium no est,quin omnium po P lorum tacundissimi sint. Ac nescio qudia animodo Hippocrates Scythas uentre frigidos esse putatiid enim falsum esse,natura ipsa de monstrat.Nam quae ratio est ut hyeme maior sit in uisceribus,quam in aestate calor id enita seruens ore fumanti halitus significat; eadem est iis , qui septentriones incolunt: ac proptet ea sunt hyeme uiri ad gignendum aptiores,ino salaciores,ut putauit Aristoteles. Nam salaciores sunt aestate uiri propter acrimoniam flauae bilis,quae aestate copiosior est minus tamen idonei ita quo australes salaciores: se .ptentrionales uero magis idonei. Hippocr cis quoi rationem cur Scythae ad venerem

P p minus

593쪽

sy D1 NATURA PMULORUM, minus idonei sunt, quia bracis Sc equitatione perpetua ututur: Aristotelis testimonium de quidem certissima ratio,quam affert in quae. Rionibus,refellit,cum salaciores sint qui equitare consueuerunt. Septentrionales ita. sua. plenatura inteperatissimi in potu, cibo, ira, alea,rapinis. At australes, qui plus habent rationis Sc consilii, a ratione impetrarunt, ut li- herius peccare suauitatis causa liceret. Cum enim dissicissime se continere possint, tum uero promiscuos beluarum 8c hominum concubitus usurpant:unde tot monstra Pa riunt

fricae regioneS.

V. Zelotypia. Australium 8c Poenorum apud Leonem incredibilis est Zelotypia, iuua Germani longissime absunt Caesar quoque scribit Britannos duodenas uxores hahere communes & seatres cum sororibus, parentes cum liberis. Itali hunc morem ferre numquam potuerunt, multor minus Hispani: qui amore ae Zelotypia saepe: insaniunt: Poeni uexd 8c Americi mortem praestabiliorem ducuti Est igitur causa generationis a calore & hua more:libidinis ab utram bile : a flava quidem Propter acrimoniam , ab atra uero propteripumam 8c statum,qui plurimus est in eo genere bilis. Ato id uoluit Aristoteles ubi disputat cur melancholici salaciores sint: arguamento est, quod qui acribus &flatulentisci.

594쪽

LIBER X X III I.

his utuntur,salaciores evadunt, eoq3 magis fabilis ex adustione actis uel salsa euaserit. Hinc fortassis poetae Venerem fingunt maris spu

ma natam.

V I. Lepra. Habent etiam australes exastra bile quod lepra laborant, qui proprerea

morbus Punicus a teteribus appellatur: non Propter ruborem cum australis Iepra sudicio

mosis Sc Plinii nihil habeat ruboris sed quoniam illinc originem habet. Illinc etiam mombus Arabum,qui quibusdam, ab atris Sc uitiligo appellatur. Nam ante Pompeium M. nullos leprosos uiderat Italia, teste Plinio, quem morbum Aegypti peculiarem esse tradis. VII. Tristitia. Facit etiam atra bilis ut au- strales tristes sint ac demisso uultu,incessu ta di oc cogitabundi, septentrionales laeti & al cres propter sanguinis copiam. Ideo 3 aust ales ad maxima corporis animi uitia procliues sunt, cum male fuerint ab atrabile constituti: fin bene temperata fuerit ea melacholi quae dicitur abradens ciant autem multa genera egregias corporis S animi uires adipis scutitur: liberi enim sunt ab infinitis morborum generibus,quaed repletione, fluxione Scsanguine put i derivan Ur. VIII. morbi.In Africa rarissimae ac leuas.

sinatae febres sunt i propter humoris interni &

595쪽

na NATvRA POPVLORVM. caloris inopiam .Quartana uero quae meIanis

choliae propria est)semel curata,ut ait Hippo

erates,nunquam recurrit. In septentrione pa tres a tinguine febres, tum ores δc Cedemata, in εrbi comitiales, conuulsioneS, caecitates, qud longius i medio receditur: quorum una ratio est,crassi humoris &eXcrementorum copia,quae exigua sunt in australibus. In media regione grassantur pestes, propter aeris se quentes mutationes, cum in extremis perpetua sit hyems aut aestas:in medio, ueris etiam S autumni magnae mutationes. Hinc etiam morbi articulares, tertianae, herpes &gagraeana quam inepte dicam an impier acceptam se runt O. Antonio.

IX. Vitae longitudo dc breuitas. Falluturqui putant mediae regionis homines, quo dab extremis longius absunt, salutem aut uita habete diuturniorem . Australium enim natura eo ngruit cum calore: Scytharum cu sese gore: qui in medio sunt, tametsi caeteris temperatiores uidentur, nihiIominus a calore dc

frigore oppugnantur, dc frequentes habent

aeris mutationes, quae morbos pariunt S se. nectam praematuram. Hinc discrepantes opi

niones deuiis breuitate. Putauit Aristoteles diutius ad nostru uiclitari, Plinius ad septentrionem, Galenus in media regione, qua ipse in Asia minore collocauit, ubi homines opes.

596쪽

L I B E R X X I I II. mo temperamento esse putat. Gallos uero

Scythas, Aegyptios,Arabes,ne per somnium quidem eiusmodi temperamentum attigisse. Idem tradit Hippocrates , omnia pulchriora, maiora & meliora in Asia nascit quae partimuera,Parrim etiam falsa mihi uidentur. Nam maiores sunt, qui ad septentrione dc quidem praestantiore forma,id que Iosippus,Caesar Tacitus de Germanorum mira magnitudine testantur,&ueteres formam Gallorum quosa candore candido lacteos seu GaIactas ipfi, Asiatidi uocarunt & GaIlicos uultus quast prouerbio Tertullianus usurpauit: in eo et men genere Britannis inferiores uidetur. Sed Galeno ignota fuit Gallia, quam ut uisere a M. Aurelio rogatus adduci non poterit. Cum autem uita diuturna calido & humido sustineatur: par esset ad septentrionem diutius uiaui. Atque hinc fortasse Plinius Hyperboreos annoso aeuo uita protrahere putauit. Et quidem notum est in Britannia ultra centesima annum uiui, nec dubito quin Scytharum uiata longὸ diuturnior esset futura, nisi potu aecibo seipsos obruerent. Australium quom uia

tam longissimam esse, ueterum ac iuniorum scripta testantur. Tametsi enim calore &hir more copioso minime abundent : excremenia

ea quom multa desunt, quae senectam S int rirum afferre omniu consensu putatur. Nam

597쪽

ρ8 DE NAτvRA POPVLORVM Quo minus plantae habent incrementi,ed diu tius uigent, ut est apud Theophrastum. Alii

temperatiore coelo uitam protrahi logiorem arbitrantur. Nam Italia mul tos alit, qui cenatesimum annum his quom remporibus superarunt. Plinius ex censu Romanorum anno α4o quosdam uixisse tradit. Australes autem Iongiore uita fruuntur, maxime tamen Numidae, cum annosae cornices quae nihil fer/caloris, minus etiam humoris habent qua, tuor hominum states implere dicantur. Prae tterea Elephantes qui Aristotelis ac Iubae testimonio uitam omnium animantium sup ranun pia alibi quim ad austrum teperiunturi Itidem palma,quae interdum annos mille ui. gere dicirur, non nisi ad australem plagam alipotest . Quin etiam aurum dc adamas quae a teipsa nunquam interitum sentiunt ad austrum optima, nulla fere ad septentrionem. Ne enim uerti est ab optimo temperamento ut putat Galenus uitam effici longiorem: alioqui lapides plantis, plantae animantibus, elephas & coruus homine temperatiores essent, quod absurdum fit: cum ingenii pristanaeiam ab optima temperie iudicari puter. X. Virtutes 8c uitia Iam cum animus co Pori praestet malosque uis ingeniorum sit ad austrum quam ad septentrionem: dubiu non

si quin potior mundi pars ad austrum post

598쪽

ea sit, &maiores sint in australibus, quem in Scythis uirtutes: uitia quom maiora in quacunque partem inclinarint. Hinc Liuius cum

Annibalis uirtutes commemorasset : HaS,in quit, tantas uiri uirtutes ingentia uitia aequa-hant: inhumana crudelitas, perfidia plus qua Punica, nihil ueri, nihil sancti, nulIus Deum motus , nullum iusiurandu, nulla religio. N que enim stupidi homines & rustici valde flagitiosi esse possunt, sed in magnis ingeniis ut est apud Platonem) magnae uirtutes aut uitia nesse consueuerunt: & quemadmodum Recunda tellus, nisi excolatur, magnam nocentium, herbarum uim profert i de modice culiata,valde frugifera fit: sterilis ueror nem saluta. res, necue noXias herbas, nec quicquam omnino nisi maximo labore parit: ita quot de a strathim ac Scytharu ingeniis iudico. Quare hon mirum si omnes proper historici ac poetae iam inde ab Aeschylo, magnam Scytharssinnocetiam laudant, malitiam australium in.

sectantur. Q

XL Studia & inuenia. Etsi Aegyptiora,

Arabum, Chaldaeorum superstitionem, im- Pietatem magiam, flagitiosas libidines Scrudelitates historici insectantur: ab ηsdem tameliterae, bonae artes, uirtutes,disciplina, philo, sophia, religio,humanitas denim ipsa in orbe terrarum uelut a fonte Prossuxit. Neoe tame

599쪽

Seythis sua industria defuit,nem item iis, qui

media regione tenent, sed egregias a Deo ima mortali dotes sunt consecuti: Australes ita diu rurno conlepiadi studio quod atrae bili eo gruit pulcherrimaru latentiarum autores ae

principes fuerulanature arcana detexerui:mathematicas disciplinas inuenerunt: deni reoligionis, coelestium t siderum uim dc natura primi perspexerunt. Scythae quod essent ad contemplationem minus idonei, propter sanguinis & humoris copiam quibus ita mensorbruitur,ut uix unquam emergadad ea quae sub sensum eadunt: id est, ad artes de opificia tractanda, sponter ferri coeperunt. Hinc ista tentrionibus ea, quae mechanica dicuntur, Delli tormenta, fusoriae artes, typographia, quae, pertinent ad metallicam artem , quam ita tractauit Georgius agricola Germanus, uo Aristoteles ac Plinius in eo genere nihil intellexisse uideantur. Nee mirum fi Germanos dc Britannos accire solent Itali dc Hispani, quod

coelesti quodam munere occultas terrae uenas inuenire, Sinuentas aperire norunt. Iidem

quom alumni Martis militarem disciplinam antea semper nunc quom incredibili studio

colunt arma tractant,montes aequant, aquas derivariisse Φ ro os uenationibus, agriculturae,pecuariae, aut iis artibus, quae opera moli

uncuridare consueuerunt, ut illorum ingenia

600쪽

in manu positum esse uideatur, quod satis in. dicat omne genus supellectilis 6c instrumentorum,quae ab illis tam artificiose tam affabrdfiunt,ut ea caeteriPopuli mirentur, imitari nopossint. At mediae regionis homines, necu ad occultas scientias ita nati, ut australes, neque opificiis ita dediti sunt, ut septetrionales, sed ad res agendas 'omnium asstissimi. Nam ah

hs primum profecta sunt instituta, Ieges,mo res,aim optima Reip .moderandae ratio: tum etiam mercatura, gubernatoria, oratoria,dia-

lei hica,imperatoria denim disciplina. Et quiadem constat in Asia, Graecia, Assyria ,Italia. Gallia,Germania superiore quae inter polumae aequatorem a 4o.ad so. gradum interiacent,m xima imperia semper floruisse, &ab illis regionibus summos Impp. optimos legumlatores,aequissimos iudices, prudentes iurisco sultos,disertos oratores, sagaces mercatores,

clarissimos denio histriones 3c fabularum Mctores ortum habuisse. Nulli ab Africa, mul j to minus a Scythia iurisconsulti, nulli oratosi res ari poetae,pauciores historici, paucissimi

qui copiosam dc uberem exerceant mercatusi rami qualem Itali, Graeci, Hisparii, Asiatici.

erit uestam Galenus nullos unqua a Scy thia philosophos practer Knachartim, innumerabiles a Graecia fluxisse. Scribit quoque Iulianus Imp.Celtas nec philosophiae,nec di-