장음표시 사용
461쪽
tatum eὀmbin 'tione speetabiles. Considera ergo spiram , iri u se. riem 36s. circulorum obliquorum ab Ortu in oecasum, expansan inter Cancrum , & Capricornum , respondentem 36s. diebus Solaribus, talem ut spirae . seu circuli verslis imaginarium Cancrum,s sed potius versiis nonum gradum Geminorum , ubi nune habet Sol Apogaeum suum) sint altiores; verslis Capricornum autem simaginatium , seli versta Sagittarium verum , ubi nunc habet Sol Perigaeum suum, sint magis depressi. Item circa Cancrum magis
contigui. ct immediati, circa Capricornum magis obliqui. ae divaricati; non enim est de ratione figurae spiralis, quod spirae omnes, sive obliqui circuli, quibus constat, sint invicem aequid istantes. Certh regio illa vastissima capax est admittendi intra se hanesigulam, si Deus redderet illam visibilem . seu hos eirculos depinge. ret se obliquos dextrorsum , ct sinistrorsum , nec non sursum . Sedeorsum. Hoc est, via, per quam modo graditur sol, ct respectiv δeaeteri Planetae. Unde fit. quod immediath postquam Sol fuit sub Caprieorno imaginario, sed vero . & reali Sagittario , morulis, namque , ac quotidianis retardationi hus, quas ab initio mundi ha huerunt Stellae fixae, sunt tam serὶ 3 o. gradus magis Orientales, quam tune; quo circa verus, ct realis, ct Stellatus Sagittarius o c. cupat modo locum quem olim occupabat verus, ct realis Capri. cornus, S ubi modo fingitur idem conservandi ergo priscas locutiones , computandique , ct calculandi res Astronomicas. post. quam , inquam . Sol ibi fuit, incipit moveri a suo Angelo per immediatam spiram ab ortu in occasum t eumque haec jam tantil-
Ium detorqueatur versas Polum nostrum , tantillumque assurgat
versus Firmamentum, Sol impulsus ab Angelo per illam iam inci.
pit moveri verslis verticem nostrum , ct verslis Firmamentum . .
Singulis diebus impellit Angelus Solem per unum ex eis circulis, cumque omnes illi gradatim deflectant ad nos , atque gradatim seleventur super terram , inde est, quod uno eodemque impulsu . sive motu Angelico singulis diebus sol ita pergit ab ortu in Oecasum , ut declinet ad verticem nostrum, & elevetur sit per terram 'erslis Firmamentum. 24. Durat hoc donee sol attingat nonum gradum Gemin rum, idest donee ascendat ex Otientali origonte cum hoc gradu nono. Tune est altissimus, tune est Apogaeus, tune est nostro
Zenith vieinissimus. & hoe evenit cirea et diem Junii. Et tunc est solstitium Hstivum. Et eum circuli spiram componentes ab
462쪽
AEquatore versiis fictum Cancrum, aut veros Geminos sine magueontigui, S uniti, sunt plures eo ipso, ct consequenter Sol, qui singulis diebus movetur per unum , plures dies s octo circiter. moratur inter AEquatorem, & imaginarium Cancrum , seli veros Geminos, quam inter illum, & Sagittarium . sive Captieornum imaginarium . Unde fit, quod videatur tardius moveri in Apo. gaeo. Immediatἡ post quam Sol fuit sub nono gradu Geminoru m. impellit A Wgelus illum more semper solito in Occidentem per obliquum cireulum immediatum. Cumque hic habeat suam obliqui. tatem versiis Austium , ct ver sds globum nostrum . ideb Sol jam incipit moveri in occasum , ct simul versiis Austrum , ct simul veritis terram . Durat hoc donec Sol sit sub Sagittario vero , aut Capricorno ficto. Et tune est humillimus, tunc est Perigaeus, tunc vicinissi mus, s respecti vh utique ad se in Apogaeo,) terrae , tune est, solstitium Hye male . S hoc contingit circa go. Decembris. Et cum eliculi partem illam Spirae componentes sint magis divaricati, ided sunt pauetores , S ideb etiam Sol, qui singulis diebus propel. litur li suo Angelo per unum, pauciores dieS est ultra, quim citra IF quatorem . & ided etiam videtur moveri velocius in Perigaeo . Rursus eum circuli ab ortu in Occasum spirales , obliqui versus Firmamentum. idest circuli Apogaei ,) sint multb ampliores. quam circuli ab ortu in occasum spirales versus terram, idest Perigaei . & unumquemye conficiat Sol singulis diebus, inde etiam est, quod videtur tardius moveri in Apogaeo , quam in Perigaeo :eum tamen illi cireuli diurni sint longe majores 4 at propter hoc
ipsum revera movetur velocius ab ortu in ocea sum . In Perigaeo autem videtur etiam moveri velocius,cum circuli ei diurni sint br
viores * ae propter hoc ipsum tardius ibi movetur ab in tu in oeei sim. Cumque de Luna caeterisque Planetis, imb de ipsis fixis eo. dem modb respective disserere possimus, conficitur heterogeneas omnes apparentias Planetarum, ct fixarum salvari posse physice . aerealiter, t quidquid sit de necessitate ad supputationes , ct calcu.
lationes. sine tanto strepitu Epicyclorum, concentricorum exiseentdicorum &c. item sine multiplicitate motuum diversorum. imb& eout rariorum, penes id quod Angelus movens unumquodque
Sydus impellat illud diebus singulis, ab ortu in oceasum per liisneam habentem duplicem obliquitatem , seu curvitatem, unam versi is alterum Polum. et alteram verius alterum extremum altitudinis, aut profunditatis. as. one
463쪽
De his quae sunt communia Planetis. q39
as. Hinc vanae videntur illae praedictiones . Sol in Leove cauis sit talem effectum, in Caprisoreo talem alium &c. si significent stentas illas adjuvare Solem ad calorem v. g. inducendum. Etenim loeutiones istae vel procedunt de Lecne vero. S reali, hoe est de
stellis ipsis, qvibus constat signum, quod dicitur Leor vel de Leone imaginario , idest de signo quodam , quod consideratur supra has visibiles stellas Leonis, ct in eodem prorsus loco, sub quo erant olim hae stellae. Si primum , elim hae stellae, sicut reliqua omnia signa deprehendantur modo tempore aequinoiiii late 3o. gradus magis vicinae orienti, quam erant prius propter quotidianas
tot annorum morulas, & retardationes, sequitur, quod in ea
parte anni, in qua olim Sol incedebat sub stellis Leonis, modb incedat sub stellis Cancri, & in ea parte anni, in qua olim incedebat sub stellis Caneri, modb incedat sub stellis Geminorum. Er. go modo nequit in ea parte anni juvari influxu, ct comitatu stellarum Leonis . . Et similiter de reliquis . , Si secundum . quid potest iuvati Sol influxu , ct comitatu stellarum fictarum, & de quibus
non constat esse in rerum natura, ct quarum nomen dumtaxat, ScIocus conservatur ob alicis fines valde diversos Similiter de illis aliis locutionibus. Sol faeit aequinoctium in Ariete, & Libra; sistit
in Gauera, ct Capricorno: quando enim vere aequat diem . ac nOctem, restat posterior serε per 3 o. gradus Aries, unde mota ficit aequinoctium vernum, quando ineedit sub stellis Pilatum; quando autem autumno. restat posterior Libra per gradus dictos, hoc est , restat magis vicina ollanti, unde aequinoctium autumnale iacit sub stellis Uirgitus: quando sistit odistite. restit posterior Cancer per gradus di et 'unde solstitium aetiivum est modb sub stellis
Geminorum. Demam quando sistit hyeme, restat posterior Ca. Fieornus per gradus dictos, & consequenter solstitium hyemile is contingit lab stellis Sagittarii. Valent tamen illae locutiones, si pro .eedant de signis imaginariis, seu rationalibus, ut sunt, Sc non fignificent realitatem, praesentiam, ct influxum praedictorum sigaorum in eo tempore. V. g. quando sol est in Letone, hoe est in ea parte suae regionis, quae olim habebat supra se stellas Leonis , crescit calor apud nos. Quando est in Ariete, aut Libra , idest quando incedit per eam partem suae regionis, quae olim habebat supra se alterutras has stellas, sequat diem, &noctem. Et similiter de aliis . l. m.
464쪽
Nartum. Propriὲ loquendo, Planetae quoad motum suum non habent ullum centrum , quia clim suus motus abortu in occasum non sit persect) orbicularis, sed semis pcr spiralis. & obliquus gemina obliquitate, una dextrorsum, aut sinistrorsum, S altera sursum , aut deorsum, non est assigna. bile quidquam . , quo aequὶ distent in toto eo circulo , per quemaimpelluntur suis Angelis in die aliquo. Non enim eii capax cenistii stricth talis, idest arquidistantis a tota peripheria figura illa, quam deseriberent Planetae, si colore aliquo, vel luce depingerent viam . per quam sui Angeli trahunt illos . Explicatur. Vel loquimur da Sole fidem de Luna, & de aliis respecti vh veniente ad Canctum. id est ad eam suam regionem, quae quondam erat sub stellis Cancti. Vel de Sole redeunte ad Capricornum , idest ad eos suos limites. quibus olim ineubabant stellae Capricorni. Si primum , singulis diebus ita rapitur per Angelum suum ab ortu in occasum , ut impellatur tantillum versiis Septemtrionem, & tantillum etiam sursum versiis Firmamentum , ut supra dixi: ergo nulla die facit circulum ab ortu in Oeeasum persecth sphaerieum: ergo nulla die facit circulum habentem puntium aequi distans a singulis partibus illius. Si secundum . singulis quoque diebus ita rapitur per Angelum suum ab ortu in Oeea sum, ut impellatur tantillum versilis Au. strum . & tantillum quoque deorsum Terram versiis, ut supra etiam dixi. Ergo nee tunc facit unquam ab ortu in occasum citisculum perfecte sphaericum: ergo nec in eo reditu iacit unquam circulum habentem punctum aequi distans a singulis partibus illius rergo nunquam habet Sol, aut alius E Planetis motum, cui assignabile sit signum stricth tale. a . Verumtamen in duplici sensu dici potest centrum Terrae
centrum motus Planetarum, S fixarum. I. Qilatenus retardationes omnes, omnesque quotidianae elongationes is puncto. quod pridi h occupabant: item spira: omnes, seu obliqui circuli, per quos rapiuntur a suis Angelis , contingunt circum terraqueum globum . S consequenter circum immobile hujus centrum 4 quocirca hoc
erit illorum centrum , sicut punctum in quasi medio figurae ovalis est huius figurae eentrum . Motus spirales. & obliqui Planetarum eX primunt quasi ovalem figuram, & Terra est in quasi medio huius Ovalis
465쪽
De his quae Iuni eo minania Planens omnibus44 i
ovalis figurae . 2. Quatenus si unumquodque uniuscujusque spirarpunctum comparetur cum simili puncto similis spirae, perquam alia vice diriget Angelus Planetam, aequidistant ambo h centro Terrae , annorumque decursu ita multiplicari possunt ea puncta . ut sorment circulum persed te sphaericum , cujus centrum sit cen. trum Terrae: v. g. apogaeum Solis quondam erat sub primo gradu veri Caneri. modb est sub nono ser) Geminorum. Hoc punctum solaris regionis . & illud priscum aeque distant a centro Terrae, quia apogaeum, & perigaeum eiusdem Planetae neque crescunt, neque minuuntur, sicut nec accessus . aut recessus a Polis, ita ut Planetae apogaeum interdum sit magis, interdum minus altum* ct perigaeum interdum sit magis, interdum minus vicinum Terrae. Absit . Ssculorum decursu poterat apogaeum Solis ita magis,& magis elonis gari a prisco illo puncto sub Cancro . ut tandem perficeret circulum persed complectentem Terram . & centrum hujus csset centrum
illius. Idem dico de perigaeo. Idem de aequino talibus punctis. Idem de solstitiis . Idem de caetetis Planetis. Ergo licit hi non haheant centrum pressMoquendo quoad motum diurnum , utpote
habentem semper duas obliquitates ex quatuor iam dires; possunt tamen habere centrum press tale, nimirum centrum ipsum Terrae quoad sua apogaea . Sc perigaea , quatenus haec semper distant aequbi respective tamen in h centro Terrae : cumque mutentur successivd , de immediatia . possunt decursu temporis sormare circulum persecto sphaericum circa Terram, ita ut hujus centrum aequd distet a singulis punctis illius circuli. Cumque idem discursus formari possit de
singulis punctis aliarum singularum spirarum , quae sunt inter apo gaeum, ct perigaeum comparatis cum similibus punctis sini ilium . spirarum, per quas alia vice Angelus diriget Planetam , conficitur centrum Terrae esse centrum omnium Planetarum quoad horum amotum . non quidem in uno solo itinere suo . sed quoad motus reciproce com hi natos omnium suorum itinerum , donec absolvant integrum circulum omnium suorum apogaeorum , omnium suo. rum perigaeorum &c. His non obstantibus. Planetae omnes habent in se centrum suum . quatenus omnes, & singulae partes Lunae v. g. habent naturalem inclinationem ad reciprocam unionem , &similiter omnes partes Solis inter se. sicut omnes partes Terrae inter se, & omnes partes aquae inter se. Ita ut si vi separarentur 1 Luna, vel a Sole aliquae ipsorum particulae, magno impetu tenderent in re unionem cum illo suo corpore, maxime si adhuc esset
466쪽
inita sphaeram , seu vorticem illius. Experimur enIm in omniBus aliis eos poribus magnam propensionem suarum partium ad cons ovandam unionem inter se ipsas , unde non sine dolore abscinditur tura pars corporis animalis j ct interdum tenacisis re unitur pars dis visa , ut contingere soIet in consolidatione fracti ossis. a8- Ruintum denique est circa materiam , eκ qua Planetae om nes . R Firmamentum eum suis stellarum cohortibus fabrieata sunt per Deum . Valde probabile est , haee omnia fabrieata suis e ex immensa illa copia aquarum , quae initio Mundi oecupabat immensam distantiam ii superiale Terrae usque ad Empyreum, in cujus medie late extruxit Deus aut peν se solum, aut per Angelarum minisse. Ginest.. rium fabricam totam Firmamenti. inquiens : Fiat firmamentum
in medio aquarum, Die autem, per Angelorum minisTerium, sequoniam notanda est diversitas, quis Moyses historieo stylo , Se consequenter simplici . atque liter li Loquitur de Caelo Empyreo . de Terra, de Viro . S Faemina, ex una parte . atqde de reliquis omnibus, ct de ips Tirmamento, Solaque. & Luna ex altera is Quatuor illa primo expresse, ae sotmali tersti Deo tribuere vide--- tui: In principio creavit Deus Caelum , O Terram sciuiod Casum, non est hoc stellatum, quod videmus . nam de hoe constat constructum suisse die secunda. Itemr Raetamur Hominem ar ima, π ψnu. αα-similisώλο- νsram ὐ Item: AEaei uisit Dominur Deus esam. quam tularat de Adam, is M ierem. Reliqua vera dicit sacta ii Deo per viam imperii, v. D dixitque Masr Aiat lux Ge. Fis Erm mentum o c. Germiner Terra herb-cte. Haret laminaris in Ebmax
mento Casi μω quasi caetera omnia, ct Firmamentum ipsum eum
Sole , ct Luna, ct reliquis Planetis . atque fixis. iacta quidem sine
a Deo, quem credimus, & consitem ut contra Manichaeum, MCherinium Fassorem sis Terrae, si ilium omnium, eae invisio risium ς non tamen solo. sed operante, vel operantibus aliis, qui, hus impositum fuit praeceptum illud nato operantibus inVam . quatenus conglobarent. εὶ quasi sermarent illudeorpus', in quo Deus produxit sermam Solis, sormam Iobis 8he. Hi autem, quihus imponeretur F meptum, non potuerunt esse aliti nisi Angeli, quia in eis primis quinque diebus non erat ulla alia rationalis Creatura . Neque eontra est. quot ibidem inqust Moyses : Recitque mur Do miraria magna. Aut quod postea scribie Salomon in Proverbiis .
467쪽
De his quae funt communis Planetir. 4 3
.nde'litur, quali solus Deus sua sua sapientia physich , immediat h. adaequat Esecerit illa. Etenim com Moyses scribat illud : Fecis e re Salomon hoc: Firmabat et Et Jesus Sidrae illud et Feci: post primi.
tiva illa: Fiat . Fiat et datur capacitas, ut intelligantiir illa poste. riora verba Moysis , Salomonis, & Sidracidis de Deo , ut causa non sollim prima universali . & concursu generali adjuvante; sed de causa praecipiente . ac Legem serente. Vulgare namque est, ac satis commune soli Authori tribuere, quod non ipse solus facit physich , sed alius . vel alii faciunt ex praecepto ipsi iis. Praeterquam qu bd nec Moyses . nec alii docent uspiam , quod solus Deus fabricas illas Orbium Caelestium secerit . quae particula exclusiva opus erat, ne Angeli physice exercuerint suas vires in illis fataici Q. ut glaves aliqui Doctores non exercuisse docent; Deum autem sacere. ut causam primariam, primumque Authorem stat cum eo, quod Crea. tura etiam faciat physice immediath illud idem . Sed quidquid de hoc sit . quod land dissicultate non caret , S ideli illud non asperor maxim) clim non appareat grave standamentum ad dicendum Angelorum opera construetos sui in Orbes Caelestes .ay. Illud est long probabilius , quod dixi. videlicet orbes omnes Caelestes factos fuisse ex elemento aquae. Primo quia haec est satis communis sententia PΡ. Graecorum , & Latinorum. Cyrillus s.c, vi quippe Hierosolymitanus scribit: .i adorare deberent ex fura Cui te. v. aquarum natura indescientem Caeli naturam fabricaulam. Consonat hie Magnus Theodoretus f haec non est causa Nestoriana . aut Scriptura contra alte tum Cyrillum inquiens: Propterea appellatum es 'Firmamentum , quot ex aqua . quae prius erat fluxa ,-Iiquabilis Oebement 1pωὰ fpsata concretum fuerit . Duobus Graecis adiungo duos Latinos. Ait Augustinus et Hoc etiam Firmamentum D tam es h
ma ν entum dicitur nasti ra aquarum aqueum ex aquis inpar glaciei solida πιβλ. rum. Unde meti id concludit Beda et In medio aquarum firmatum con.
sat esse SuderenM Caelum . nec aliquid profitet ut de aquis faciam esse eredatur. 2. Quia hoc innuit vox Hebraea significans Caelos , scilicet Mamaim a quoniam sita significat ibi . Maim vertitur aqua . Unde Shamaim , hoc est Caeli, dicit: Ibi aquae. Tertibr Considera
ex una parte numerosissimum populum piscium in adeo heterogeneas species divisum et item volucrum non minus heterogenearum greges. Considera ex parte altera Stellatum Caelum . cum
omnibus suis Planetis, & fixis. Non est dubium quin hae machi-Κ kk a na
468쪽
I sit prorsus mirribilis. Ast eum in his globis Caelestibui, nequesu Org nia alio proprid talis , neque vita nutritiva , aut sensi liva , nςquo intrinseca virtus Ioeo motiva, satis probabiliter collig:tur gς Rera , & peetes pilatum. Et volucrum persectione physica, &zotii Viva su pera re . aut saltem aequare globos Caelestes fulgentes
at neque animatos . neque sensitivos, neque habentes vim generativam similium , neque loco motivam . Et tamen omnia genera, & species piscium, & volucrum iacta suerunt ex aquis, tri quibus tam dissimilia videntur. Creavitque Deus cete irandia . omnem auimam viventem, atque motaVilem , quavra produxerant aquae
tu species suas. Omne volatile secundum genus suam. Quid ergo mirum, quod ex eodem clemento formaverit aut per se solum , aue forsan Angelorum quoque ministerio Lunam , Sinm , ct caeteros orbes Caelestes . producendo in eis globis loco formae , aquae formas alias, speeificὶ diversas, iuxta diversitatem finium, quos divina proia videntia intendebat, sicut loco sornata aquae produxi e Brinas puscium , & volatilium .ao- Idem di se ut sus sermari potest de productione hora Inis,reli.
quorumque animantium terrestrium . quae omnia ex terra condita sunt, quamquam adeb superent ruditatem , ct humilitatem terrae. Denique hoe modo talvitur commod) nodus ille non parum althsstringens. Nimirunt. Quid factum est de immensa illa copia aquais rum a superficie terrae , usque ad Empyreum, in cujus molis medietate extructum est Firmamentum cum tota sua suppellectili SyM-rum Z Respondetur. Aquae illae utpote purae, atque simpliciter elementares erant subtilissimae , ac instar nebulae. ut non obscure innuit Ecelesiasticus loquens de divina sapientia mundum sablieanis te, Sem nebula texi omnem terram. Pari superior perseverat in te e Firmamentum , ct Empyreum, ut infra dicam - Pars inserior concreta. di consolidata magis. ut exigebat necessitas humana . , caeterorumque animalium, congregata ruit in locum unum , a Gmor. paruit arida , penetravitque vi scera terrae , ut supra dixi : contra. ctioneque,sive condensatione aquarum harum explicuit se se, atque expansus est aer inter terram, & confinia regionis Lunaris . .iaer, ut iam dixi , replet set sin terrae semidiametros, ita ut supra hunc nostrum globum posset Deus ponere usque ad confinia Lunae alios et s. globos magia tudine aequales huic nostro mundo . Pars M. nique media illarum aquarum potuit contrahi, condensari, atque
dividi in praedictos C estes globos in eis diversis sitibus, per quod
469쪽
impelluntur a tuis Angelis, S se condensata. R distiibuta aecipere a Deo diversas sermas substantiales , sicut acceperunt diversae portiunculae aquae , ex quibus facti fuerunt pisces omnes. & omne genus volatile. Ac tandem contractione , atque densitate aquarum illatum liber. & expansus suit aether, idest sublimes illae regiones, per quas moventur Sydera errantia , & inerrantia . Contigerint . necne de facto ista , at certe ita contigisse, possibile, atque probabile est.
ai. π π Actenus de Orbibus Caelestibus incommuni in quorum L A perlanetoria. quam nunc do, explicatione, haec vocabula occurrunt Apogaeum: & signi fidat summam altitudinem Planetae supra terram , & consequenter summam distantiam ab hac . & pro. pinquitatem respectu Firmamenti. Perigaeum e S significat sumis inam depressionem Planetae veralis terras, ct distantiam a Fit mamento. AEquator: δ significat medietatem Caeli inter utrumque Polum , per quem locum bis in anno transit Sol, Sc tune fiunt Aquinoctia, scilicet Vernum , & Autumnale , quae medietas ver-stis Septemtrionem habet Cancrum ad distantiam 23. graduum . S minutotum ς ventis Austrum verb habet Capricornum adeamiadem distantiam . Tota enim distantia inter hos duos Tropieos, selivmites Solis Cancrum, & Capricornum est 47. graduum. In hoe Equatore, isti medietate Caeli erant ol-m Stellae Arietis. enm . quibus fiebat AEquinoetium Vernum , & Stellae Librae, cum quihus AEquinoctium Autumnale , ct unaquaeque occupabant 3 o. gradus . quia hoc est longitudinis spatium respondens singulis fgnis. Cumque Sol horis singulis consciat i s. gradus, fit quod singula signa expendant duas horas solares in suo ortu , & duas in suo Oeo easu. Cancer, & significat locum . in quo erant olim Stellae Caneri, modo autem Stellae Geminorum, quae subintrarunt ob retrogradum, quem dicunt, motum illarum. Et ibi fit Solstitium Hstivum. quia sol ibi sistit. & immediat ὁ incipit redire ad Austrum . Capri. eoisium. & significat locum, in quo e tant stellae illae, quem modooeeupant Stellae Sagittarii. Et ibi fit solstitium Hyemale , quia illinc incipit Sol redire ad nos . 32. Io.
470쪽
4 6 Nise. IV. Cap. Laa. Igitur singillatim de unoquoque philosophan si psmu ἰ
qui oecurrit Planeti. utpoth magis vicinus est Luna. quae licet minima su inter Planetas dicitur tamen a M.)yse luminare magnum; fecitque Deus duo uminaria magna . quia major apparet quam exteri Planetae Sole excepto . Super Luna di eo octo. Primom eth - Lunare corpus ex fluido , & solido compactum , ut aliquibus placet . non est perpolitum . aequale. xornatile. ac let vigatum ; sed asperum scabrosum, ac magis quam terra monstruosum, plenum profundi csmis valli hus , editisque rupibus. Explicatur. S prohatur . Εκ
Oilente nobis Sole , pr illis illuminata videmus cacumini monti lim, postea medietates . postea radices , denique valles . & eo tardi iis , quo prosundiores. Rursus motates hi nostri matutino tempore umohram projiciunt Orcidentem versus ; Vespertino autem Ucrstis Orientem . P. aeterea in meridie nullam penitus causant umbiam , quando Solem habent verticalem. causant velli illam vernis Septemtrionem . quando sunt citra lani, & verslis Aultrum . quando sunt ultra lani. Sicut ergo hqc cernimus in terra . S ex prima luee . qua illuminatur vertex Montis, donec radices illuminentur . colligimus ipsius altitudinem t S ex mora illuminationis vallium deprehendimus ipsarum profunditatem . Ita suspicimus in Lunati globo adjuti optico tubo . quod eidem oboriente Sole. id est in prima quadratura , partes nonnullae illuminantur-uliis aliis exi. stentibus in eadem linea interea manentibus obscuris . ita ut singulis incrementi diebus linea dividens partem claram ab obscura vi. deatur dentata instar serrae. Die sequente apparent luce persulae partes illae, quae pridie erant obscurae inter partes illuminatas : S tui sus in linea tune dividente apparent navi quasi dentes, ac vacuitates inter illa confinia lucis, & umbrae: die sequente apparent luce plenae vacuitates illae . R in linea tunc dividente apparent novae partes illustres , & aliae intermediae non videntur, Quod plis nomenon du.rat usque ad Plenilunium is 3 3. Hinc satis rationabiliter collig7tur, partes illas tam anticipa- tb illuminatas in parte Lunae adhuc obscurae . esse multb altiores , illas autem non nisi post multas horas . luce perfusas . longe profundiores esse . Et consequenter illas esse instar Altissimorum mon. tium . & has tamquam prolandas valles . quales apud nos essent partes terrae. quae in eodem Hemisphqrio illuminarentur duas, vel
tres horas ante planitiem , ct illas quet non nisi post quinaue . vel sex horas ab ascensu Solis supra Otizontem illuminarenturi maxima