Io. Gottlieb Heineccii, IC. et antecessoris, Praelectiones academicae in Sam. Pufendorffii De officio hominis et civis libros 2

4쪽

IC. ET ANTECESSI RIS,

PRAELECTIONES

ACADEMICAE

OFFICIO

HOMINIS ET CIVIS

6쪽

Rotegomenorum loco paucis dispicien

dum erit: I. an detur ius naturae I

III. quam Nititarem in vita chrisiana et ciuili praesidi tmL quae eius ab aliquissimis temporibus fata fuerint i quique pro ceteris hanc disti nam Iuris suis iuustrarint II. Dari ius naturae, haud pauci negarunt, veluti EPIcv- Rus apud Dioc. LAERT. Lib. VIII1 Segm. iso. cuius semientiam ita expressit HORAT. Satis . I, Nec natura poteε iusto secemere iniquum: isque i a viuitas infli prope mater et aequi. E. g. surari ex eorum sententia non natura et moraliter tur

7쪽

IIII

pe est; prohiberi tamen illud suasit utilitas generis humanio Eiusdem sententiae fuit ARIsTippvs apud DIOG. LAERT. libr. II. 97. qui, uti omne virtutis studium euertit, voluptatemque pro summo hominis bono habuit: ita et statuit, nihil sua natura iustum, iniussum , honesum, inhonestum es se, sed sola lege et consuetudine; furto quoque et sacrilegis , quum rempestiuum fuerit , operam datorum esse sapientem ,

neque enim quidquam horum sua natura turpe esse, si auferatur vulgaris opinio , ad continendos in officis stultos cremia. Nec minus deliravit CARNEADEs Platonicus, sed in scepsin quam maxime procliuis, qui Romae legationis caussa commoratus aliquando pro iustitia , postridie contra eamdem , iuriique naturalis exsistentiam disseruit , urbe ideo pulsus auctore Catone. Vid. PLUTARcΗ. in Caton. maiori pag. 349. Argumenta, quibus iustitiam impugnauit, seruauit LACTANT. Afiit. Huis. V, l6. Ea huc redeunt. η' i. nia animasa suae utilis ari Audere , e. g. fare iniurias , verbera, monem , nec tamen ideo iustitiam lia os tribui, aut iniussitam 8 Reip. brutis animantibus, quae facultate rationali voluntatem diuinam cognoscendi destituuntur, ad hominem ratione et constientia Praeditum non valet consequentia. Potius argumentum in uertimus: quaecum que Creaturae facultate voluntatem Dei cognoscendi, adeo rue sana ratione praeditae sunt, eae quoque ad iotaes secunum Dei voluntatem, non vero proprium commodum, di

rigere tenentur: iam homines, non vero animalia, cet. e go, cet. a. omne ius nascitur ex utilitate , ergo non sua natur

8쪽

a Vacillat consequentia , siquidem aliquid ex utilitate

nasci, at iustum tamen esse potest; Deus enim ens benignis simum vere nostram utilitatem intendit, nec quidquam nobis tamquam legem praeici ipsJt , nisi quod nobis vere utule, sic e. g. pacta esse seruanda, et utile, et rectae rationi

Consentaneum cI .

b) lnde ius est , unde obligatio : at obligatio nostra non cli ab utilitate, nam huic quisque renuntiare potest

sed a voluntate Dei, quae nobis per rectam rationem ii notescit; ergo ius non est ex utilitate, sed ex voluntate Dei, quae per rectam rationem innotescit, adeoque aliquid natura iustum es . 3. At leges inter genus variam, es hinc nihiI 67 na sera iniustam, alioquin enim unum omnibus ius esset ' Res p. Distinguendum esse inter ius naturae et ciuile; prius apud nos idem, C. g. neminem esse occidendum, pacta esse seruanda, cet. posterius ad rei publicae cuiusque utilitatem ad temperatum. Vid. XENOPH. de re pubI. AIhen. Ratio diuersitatis in eo posita, quod ius ciuile versetur Circa actiones in se indifferentes, e. g. ius retractus, prohibitio alienationum, iura dotium. Nos itaque existentiam iuris naturae sic probamus: quicumque in natura sua deprehendunt rectam rationem, quae aliquid i ullum esse cognoscat, et conscientiam , quae nos obligationi satis fecisse vel non satis secisse monet, illi hahent ius naturae: atqui homines, cet. ergo, cet. Est hoc argumentum , quo utitur PAvLLus, Epist. ad Rom. II,

Il. Quid vera es ius naturae I Considerari illud potest

vel tamquam ius, vel tamquam disciplina seu scientia i hic priori sensu accipimus. Iam de Diones sunt vel nominates , vel reales: nominales nobis tantum modo subministrant no- tas

9쪽

tas aliquas, quibus res nobis obuias ab aliis omnibus semper disternere possumus, e. g. circulus est figura, cuius P ripheria a centro ubique aequaliter distat; reales contra osten dunt modum, quomodo illa res oriatur, vel quomodo pol sibilis sit, e. g. circulus est figura, quae radio circa punctum circumacto describitur; hic vero tantum quaeritur definitio nominalis. Igitur ius naturae est ius a Deo toti generi humano Per rectam rationem promulgatum: Dicimus . Ius , quia ex parte nostra est obligatio, teste co stlantia. a. A Deo , ut distinguatur a iure humano et ciuili, quod ab hominibus est. I. Toti generi humano, ita distinguitur a iure diuino Particulari, e. g. lege de circumcisione, de sacrificiis.

4. Per rectam rationem, ita distinguitur a iure positivo uniuersali, e. g. sabbathum non est iuris naturae, quia ex recta ratione non innotescit. vocamus vero rectam rationem, quae principia actionum ex finibus ratiocinando colligit; peruersam, quae in super habito fine et seopo Dei de principiis actionum suarum ex praeiudicio suo statuit, WEIDLER. sis nat. et gem. cap. I. q. 9. n. 7. 3. Promulgatum sine promulgatione enim nulla lex obligat; Dκ est norma, ad quam actiones nostras componere debemus: atqui norma debet esse nota , alias enim non possemus actiones nostras componere ', ergo promulgaΠda est. Absurdum facinus Caligulae apud SVETON. in eius

At quid est ius gentium J Sunt, qui diuersum aliquod

ius gentium statuunt a iure naturae. VLR. HvBER. de iure ciuit, libr. I. sect. I. cap. s. et M

nom.

10쪽

m' Rom. g. ia. per illud intelligit ius, quod voluntate

omnium, aut sane cultiorum gentium vim obligandi acce- Perii. o Contra ViTRIAR. I si iuri nat. cap. i. q. a 8. illud dcfinit, quod Deus per rectam rationem inter omnes gentes Propter communem necessitatem et utilitatem constituit.

Sed utrumque falsum; si recipias definitionem HvBERI, culliores gentes aut per modum legis id introduxerunt aut per modum pacti: si prius, lex illa nullam obligabit gentem, quia gens ratione gentis non est superior, adeoque et nulla alteri legem praescribere potest; sin posterius, nullum erit ius, sed pactum; ius est complexus legum, non pacto rum. Accedit, quod quaestio sit ficti, an umquam inter gentes ita conuenerit, id vero ex historia demonstrari ne

quit.

. viTRARII desinitioncm rccipias, inde probari contra

ipsum poterit, unum idemque ius naturae et gentium. Si enim eadem est leginatoris voluntas, iucmque πodus eam promulgandi tum in gentibus, ti m in singulis hominibus , utrisque quoque idem erit ius: prius verum ob de tinitionem VITRIARiI; ergo et posterius. Dicendum itaque, et num esse ius naturae et pretium quia i . ab eodem legi satore est, a. eiuldcm obtigationis' p. eodem modo promulgatum, iisdemque legibus et ieculis constat; e. g. pacta sunt seruanda, nemo laedendus, ausit Lm

cuique tribuendum. Itaque tus gentium nobis est ipsi in ius naturae, negotiis ciuitatum et liberarum gentium adplicatum. ita PupENDORFFIus , THOΜAsIus, Coc EIVs, et recentiores tant Lm

.. iiii A UY . proestir ius narurae ec gentiam Ibane in disciplinas quoque valet illud Cassianum, cui bono tu ustra