장음표시 사용
111쪽
. soluto Philosephico certamine, pr side,ae suppetias passain serente Philosopnie principe, ac domina Metaphysica agrestis plane, ac rudis Philosephi esset,ea insalutata rec dere , Ne igitur nobis adeo turpis inuratur nota,pedem extrahentes . palaestra tergi non vertimus metaphysicae , sed oculis in eam intenti, vel in ipso recessu reueremur, ac salutamus scientiaru n reginam naturalem Theologiam, transnaturalem scientiani, ac simul pauca aliqua de ipsius obiecti amplitudine, ex eius ore libenter accipimus , ut quae omnium disciplinarum meta ac finis est, etiam his muris pli, losophicis Thesibus finem imponat. x 8 Est ergo Metaphysica perfectissima, ae nobilissima sciemtia speculatim, veraque , ac propria sapientia , non dimin tum, non ignobile habens oniectum , sed amplum, & με- stantissimum, nemphens, utens in tota sua latitudine analoga, prout subsa comprehendit omne en reale, se suo, Deum scilicet, de creaturas, substantiam, α accidens; quae omnia considerat secundam ea praedicata, qui ipsis conue niunt, in quantum entia sunt qua tamen reauplicatione non volumus metaphysicam considerare solam uniuersalissima rationem entis, generalia attributa ei adnexa, non, stendendo ad varias entis veluti mecies.sed ita, de Mema , eas sodain considere secundum ea praedicata, quae materiam, motumque sensibilem, non concernunt. Agit etiam Metaphysica de ente per accidens , de impossibilibus α negationibus , non tamen per se , sed per accidens
reductivi, ad ens reale, tanquam de contrarijs , ω scientibus, sicut Logica de filiacise, ac Physica de vacuo tractatar Nomen entis non significat existentiam, sed essentiam,
seu vetita non significat existentiam exercitam, sed possibis lem:
112쪽
emo Est enim ens reale id, quod potest esse, seu ςuinos ru pugnatesse a parte rei, quidus vocibus non aliquam in ram propriamque negationem, sed ipsam positi m entis essentiam exprimimus. Omnes differentiae, α modi rerum , liocri pso quod sunt aliquid ,- non omnino nihil , intimes, es enentialiter imbibunt conceptum entis, qui non descendi ad inferiora per veram , α propriam specificamineontractionem quidquid enim addaturist ens ded permaiorem expressionem eiusdem conceptus . Vnde nec est proprium genus, nec habet proprias differentias . Caeterum quamuis modi entis, nec ex natura rei, nec obiective
praescindant ab ente, simplex tamen , obiectivus entis conceptus, non quidem formaliter in re, sed per rationem a particularibus entibus d modi cui tur abstrinere, cum de insulis vere assirmerur Go Diuiditur ens in creatum, increatum aciterum in sub stantiam in accidens Rursus aliud est ens actu, aliud in pintentia, aliud uniuersale, aliud singulare, aliud absblutum, aliud respectivum . Ens increatum est solus Deus , qui haede causa dicitur ens a se reliqua omita sunt entia creata, didicuntur entia Perparticipationem essentialem dependentiam ab illo. asi Sithstiantia est ens per se , hoc est per se primo a natur
intent una, vel ad eius intrinsecam constitutionem pertinens,
prout substantia completa fuerit, vel incompleta, huius modi perstitas, suet necessario excludit inhaerentiam,estit de quid sitatiuo substantiae conceptu. Vltimo completur intra propriam lineam per subsistentiam quae est modus substantialis positivus ab ea distinctus ex natura rei, Peroμem alteri, ut supposito redditur incommunicabilis,acitae
t terminatur, α in se sistitur, ut satis constat ex D minicae incarnationis mysterio simplex est iste moduν, vel compositus , i ta naturae cunditionem , quam Do
28 Aecidens est intentum a natura propter substantiam, aqua essentialiter pendet, unde&dicitur entis ens unitur substantis, non ut pars, vel aliquid ad eius intrinsecam constitutionem pertinens, ideo proprie inhaeret, nec est Primum ens, sed aduenit primo enti, quod extra propriam li'
neam accidentanter istam perficit inhaerentia actualis ests liunde essentia eorum accident uni, quae nec diuinitiis O
113쪽
parari possant a suis subiectis cuiusmodi su ut accidenti Gmodalia,aliorum vero accidentium inhaerentia solum aptitudinalis est praedicatum essentiales, actualis vero est eorumdem proprietas dumtaxat, ac connaturale complementum,
cum possint eam , salua propria essentia, diuiuitias amit
28 Non ex aequo ratio entis ad sua inferiora descendit, sed per Primo Deo conuenit, in quo secundam totam sui plenitudinem necessario, di per essentiam reperitur , secundario autem dicitur de creaturis , quibus conuenit per Participatione,& essentiale de pedentia a primo ente. Similiter prius dicitur de substantia, secundario autem di per dependentia ab illa de accidente unde diuisio entis in creatum, increatu in substantiam in accidens , non est diuisio conceptus uni- uoci, sed analogi in sua analogata tum analogia attributionis , tum proportionis . Sed etiam si ratio entis ad eas couferatur Pectha, quibus' aequo conuenit , non autem per dependentiam unius ab alia , adhuc est analoga analona pro portionis , quia nempe imbibitur in ultimis earum diore aijs Est autem impollibile res diuersas , in eo ipso in quo diuersae sunt , seu differentes, ac distinilles , uni uoce com
α84 Ens in potentia, seu mere possibile ponitur actu extra ca Las formaliter per existentiam, qu. e est actus essendi, nul- Io modo ex parte obiecti distinguitur ab essentia, alioquin eum ipsamet existentia aliquando sit in se ipsa exercita , aliquando mere possibilis , opporteret in ipsa alias duas formalitates distinguere in sic abiremus in infinitum. Et pr terea implicat in terminis aliquid esse formaliterens actu distincta a suis causis,per aliquid sibi superadditu, deberet enim hoc ipso, si ab eo superaddito distingui, no distingui,distingui, quia superadditur, non distingui, quia per ipsum estens actu. Denique non potest in sesipso a parte rei veri sicari esse essentiet , quin veri ficetur esse existentiae , nec auferri unum sino alio,inita nullum adest fundamentum distinguendi intrinsece unum esse ab alio a8 Sol diri ergo essentia, & existentia distinguntur extrinsec3,& ex parte conceptus formalis , quatenus nimirum en itas creata , cum non habeat necessitatem essendi realiter in sei sa neque quoad esse essentiae , neque quoad esse existentiae, potest cognosci, cum fundamento in rh, tum per simplie-m veluti
114쪽
velliti cognitionem tendentem in eam quoad quidem, eum
per immediatum iudicium eandem in se ipsa attingens,& sub Primo conceptu essentia dicitur, sub secundo autet exiit cri ita a inrupatur.
28 E acra, ant: quam existi mi, nullusi habuerunt in ipsis reuit Hesse essi: titiae, vel potii litatem intrinsecam mulare citiusque esΠntia minime distinguitur, alioquii daretur Leis reale ab aeterno, quod a Deo non aependeret,
naui nominabantur alii m extrinseeε possibilia ab omnipotentia Dei, qui, utpote et in ira ens, est primi radix omnis versio sibilitatis intrinlecae, seu essentiae creaturarum Parin tes et sentiae hoc est gradus metaphysici generis , differentiae. tam specificae, quam numericae, sola ratione ratiocinata disti,gantur, tum quia nulla est necessitas ponendi maiorem distincti em, eum bene possit eadem res multis qui-lere , varios terminos respiceri, de diuersarum operationum,esr principium, tum quia est imperceptibile aliquid in suo esse constitui in ab aliis distingui, per aliquid a sedistinast,
suemadmodum enim ab ho vistincto seips disti,guitur, ita de ab alijs distingui debet.
Ens singulares, de individuum est id, quod ita est unum, ut non possit multis, inserioribus communicari . Unitas vero, multiplicatio numerica non habetur uniuerse perurate iam quantitate signatam, sed res quaelibet est haec, ac singularis per propriam liqcceitatem, seu indiuiduam entitatem, quam nabet, hoc ipso quod in re existit, vel per aliquam veram actionem producitur,& si sit quid finitum de limitatum tum singularium sibi persectε similium decoris thimilis is ludit. Vniuersale autem est unum aptum
esse in multis ut inserioribus,in quibus scilicet realiter mul-siplicetur quod fundamentaliter mi liminis existere nempe quoa naturam quae uniuersalis denominatur,mrmaliter autem, seu quoad uniuersalitatem per operationem intellectus compleri,iam probatum est in Logicis at Celebris illamentis creati diuiuo in decem predicamenta, seu summa rerum genera substantiam scilicet, quantitatem, relationem dcc desumpta ex modis diuersis, quo ens substatiam primam, seu singularem, re ipsa,denominat, non est im- mediata, sed mediata Immediatε enim ens diuiditur in in stantiam dc accidens,& hoc deinde in nouem illa praedicamenta distribuit , de qnibus sigillatim, Pratae ea quae iii Di sitire by orale
115쪽
in Logica, tum in physica dicta sunt, mrhil hie dicendum superest , nisi pauca aliqua de relatione, quae occasione exasninandi partitionem illamentis in abaturuin, o relatiuum iam propono. α8 Ens igitur absolutum est quod n6 dicit ordinem ad aliud,&diuiditur in abiblutum simpliciter, quod scilicet nullatenus recipia refertur ad aliud, cuiusmodi est solus Deus , qui est sibi plane uiliciens nullius indigens,ac proinde cum nullo a sedistincto necessariam connexionemdiabens, de abs lutum secundum quid , ab aliquo scilice , non ab omni reis spectu Ens relatiuum, seu relatio, est ordo realis unius ad aliud, & diuiditur in transcendentalem, seu essentialem fundamento, quod resert per omnia praeiticamenta vagantem, praedicamentalem, quet fundamento veluti accidentaliteras uenit, ac proinde peculiare aliquod accidentispraedicantentum constituit.
αρ Esse in rebus reIationes rascendentales,ex eo paret,quia plurime rerum essentiae in suo conceptu quidditatiuo omnino inuoluunt ordinem di habitudinem ad aliud, sine quo vel ea istentes, vel saltem possibili, nec esse, nec intelligi pos
sunt secundii proprias rationes , v. g. actio respicit terminum productum, unio extrema ciuae connectit, forma materiam, contra, accidens sumantiam, ac in uniuersum Omnes creaturae dicunt essentialem ordinem dependenti a
asi Preterea vero admitti re ipsa debere relationes praedicamentales, constite multis respectibus, qui contingenterr bus adueniunt, ut similitudo, aequalitas, paternitas, filiatio, dc huiusmodi, accidit enim homini v. g. esse alteri similem, vel dissimilem, patrem , vel filium . Conueniunt relatio transcendentaliS, praedicamentalis in hoc, quod utraque
respicit terminum a re distinctum, nihil enim ad se ipsum rea , liter reserti potest Dissident vero in hoc, quod illa non semper requirit actualem termini existentiam , haec vero omnino exposcit Illa non respicit terminum , ut Pure terminum
sed praeter referres, semper aliquid aliud constituit, quod terminsi rei cicut essectum, vel subiecta, vel serma, .m evero respicit teratinum, ut pure terminum , praeter referre nullum aliud munus erga ipsit in exercendo inde definitur accidens quoddam, cuius totum esse est ad aliud se ita
116쪽
ro A fundamento, termino, de ratione fundandi,resatio praedicamentalis, re ipse non distinguitur, positis enim duobus albis, ac quocunque alio secluso, ex hoc praecishquod unum sit tale, quale est aliud, intelliguntur similia Duae qualititates hi palmares , ex hoc formaliter , quod ambet sunt bi- palma res , aequales sunt Posito quod Petrus generauerit Paulum; oninibus alijs sublat s est eius pater , sic de se liquis: Et quoniam uni induerarios sindamento te ipso resertur ad hanc relationem , quam fundat, puta Petrus ad paternitatem , relatione specificae diuersitatis , noabeamus in infinitum, ita ad priorem terminum referri potest.
193 Relatio igitur est ipsumfundamentum, ut retininiam cs notat,qvie proinde potest a fundantento amitti quoad br-
malitatem, cu denominationem relativam, non quoadentitatem uatenus eadem entitas qualitatis, v. g. videt den
minationem absolutam, a nullo extrinseco pendet at vero verelatiuam denominati Miem tribuat, pendet a termino, quo praecis posito, nihil in ea amplius desideratur, ad hoc, ut relati uessiniectum denominet, unde inualuit, quodponto sundaminio, Sc termino, relatio consurgit. as Ens uniuersalissimε acceptum rigorosis, seu post Us proprietatibus realiter careat, quia nihil positiuum G tur, quod sit extra rationem entis,ac proinde realis eiuspr prietas esse possit, vendicat tamen sibi attributa quaedam, qu eatenus dicuntur passiones, quatenus sunt conceptus
quidam secundarii, qui intelliguntur consequi adens, urens est sunt autem huiusniodi attributa unum, verum. tium Vnitas nihil positiuum enti superaddit, sed solam n gationem diuisionis; num enim est, quod est indiuisum in se, diuisum ab omni alio. αρ Veritas addit enti coanoscibilitatem, consermitatoria cum intellectu vero,praesertim diuino,quq vel est denominaiistio extrinseca a cognitione,vel relatio,non realis,sed rationis. Bonum vero, quod est ipsumens tum quatenus perfectumia, seu carens defectu perfectionisdebitae, tum quatenusconueniens, de appetibile , superaddit emi , negationem des bus M oriunem rationis conuenientiae, tinnad Deum,
omnia enim tiae sunt Deo onueniunt , congruuntque
eius maiestati,in alijs attributis manifestandis, tum ad arpetitum, a quo ens appellibile denominatur.
117쪽
α, Pr ter ens reale, secunda intentiones Logicas, qu aesunt denominationes uales extrinsecae ab actibus intellema, potest etiam aliquo pino admitti ens rationis metaphvsi eum, quod dicitur esse id, quod blam habet esse obiectiuεiti intellecti; se impossibile cognitum, quod ut videre est in hircoceruo est,. Ieaeum quoddam ex praedicatis salse te virtualiter contradicentibus, quod constituitur fesm uiae impossibile a parte rei per ipsam necessitatem essentialem, quam habent reales estentiae quas includit, essendi id uuod sunt, rest essentialiter excludendi Fit vero ens rati tiis per ipsam cognitionem ingem eas quodammodo Min. nantem, Aper modum Vniu concipientem, quae cognitio
in ipsa obleuio, qua obiicitur, & fictio, qua fingitur.
Non essieitur ab intellectu diuin persectissime omnia e gnoscente secundis to migritat Vm ubicctivam,quam ha
bene sed sesam intellectu cerato deficiente, sibique re
praesentante Dbiecta per Oecies inadaequato, α impersectu, quibus diuersimode abutitur. αον Nullus conceptus obiectivus constituitur sermaliter iminoossibilis a parte rei per negationem sui simpliciter, de adaequath; tunc enim daretur non ens, non entis, de negatio negationis, ae proindὸ medium inter contradictoria, quod implicat sed ben per contradiistionem terminorum , hoc est pernegationem, qua unum eius praedicatum aliud esse Haliter excludit. Rerum negationes nihil verum, ac reale
ponunt ex parte obiecti nec proprirexistunt, sed abusi uri
enus enim suo modo verincantur, quatenua non veri ficatur terminus negatus Idem enim formatissimhest dari negationem alterius mundi, ac non esse alium mundum
,, sed ne in nihilum desinat disputatio nostra, a non eniadens redeuntes, dicimus, clandem diuidi in materiale ,&immateriale , seu corporeum et spirituale Ens materiale, .corporeum est , quidquid materiam, corpoream molem inuoluit, vel ab ea dependet Spirituale e contra estens ab omni nisterii, de corporis concretione eleuatum, nec vibiatenus ab ea dependens cuiusmodi sunt anima rationalis , di intelligentiae, cum sibi inluerentibus aGctionibus, dii tissimum D S. αρ Et quidem admittendas esse intelligentias, quae sint si stantiaecomplete a materia abstractae, latis prob bilitersi
detur, tum ex perscctione mundi, tum ex motu coelorum ,
ium ex multis alijs admirandi essictibus, qui non si ab
118쪽
immateriali virtute procedere possunt di eum multoties ad malum inducant non est creatiale, quod prodeant assilo Deo, cum praesertim Deire per causas secunda soleat omnes
naturales motus exercere, ut inductione constat
3o. Pretesse vero creaturarum uniuersitati purissimum spiritum , rebus, esse, de vitam iugiter impertientem , quo nihilninius, meli ubertcogitari polint, ex se beatissimum , prouidum , sapientem , in agendo liberum , immensum , aeternum, minutabilem , a se, ex se existentem actum essendi purissimum , summe necessarium, infinithpenctum, inmubripli bilem , ac singularissimam e reiani, eui cunctat xene,in essentialiter subiiciuntur,reruni omnium primum principium,in ultimum finem, quem unico vocabulo Deudicimus, pulcherrima mundi dispositio, d omnia, quae facta sunt, intellecta, demonstiant. In hoc ente necesiario omnis creaturarum contingentiastatalitur. Hae immens rabili mensura , maior, minorue rerum persectio dignos: tur,in mensuratur . Ab hoc plenissimo fonte totius esse , cum procedi nequeat ininfinitum, incipit, in eumdemquo desinit omnium uiarum , domouentium series , de ipse im
elisa motus vltimo conquiestit
119쪽
oramua rupium, me aures fumant Carmina nurium.
120쪽
m. non minace rante feroc miti celso ramuaverine, Iubetqu/, ve Mas mouere Uiribus, ingenioque pug nas. Noongioris segnitiem κωμμHidientem urbi Mari imminentibus proeellia Veia n irris hi ceranda ventis, Sed misi. Imi eo de ferenitas In ora fulget , paeis amantia, Miti ne spirat, dum favoni Aura, monet, moderare σψμ-.- ex oro . I Meros, I tutas Pereurre, Mi eundas Dis Ophirus undas
Iacentes, ct mutas. Erroruscurum
Fer aqua . a sincera G, git iturum.