장음표시 사용
101쪽
ciant sacristi js Clericos, seu Saeerdotes Dei Sancto Timore praeditos, qui diligenter omnia custodiant, nec sineArchipraesbyteri facultate dent aliquid suspectis mulierculis, militibus, Pastoribus , Fabris ferrareis, Rusticis.
mr mannus in medulla M. 3. t M. I .cap. t. de primo, Prae. P. Decal. cap.de Custiae. Euchar. Chrismatis, se aliorum SS. cap. t . tuimus Innoc. 3.
D. Quare in fine Primi Numeri marginalis adduturilla verba . etiams nonsequatur abusus cum effectu P . Quia nonnulla peccata non intelliguntur reserua ea . nec censura puniuntur usquequo sint, completa ,εc perlaeta, nam cum reseruatio, & excommunicatio sint odiosa, accipi debent verba delicti in omni proprietate. Sed hic quia grauissima res est, sine ullo effectu incurritur reseruatio, & excommunicatio, sufficit n. attentasse malum scilicet ob malum finem, &accepisse similiter ob malum finem. Silus. v. Caseusq. 3 Grag. p. i. decis. OC
-- D. Quot sunt casus,& qui sunt,cum Censura reseruati in a. numero marginali ὸ scilicet. II. Sortilegia, Divinationes, cantationes, Matificia, sec. suuismodi exercentes , iussique quoquo modo uten.
D. Quinque peccata hic reseruantur, & sub excomu nicatione prohibentur r. Sortilegia a. Divinationes 3. In cantationes . Maleficia s. &c. huiusmodi . vanae scilicet obseruationes cuicunque vel exercenti, vel ute-ti; & sic in primo notantur, qui faciunt, in secundo qui ab aliis factis utuntur. D. Explica breuiter quotuplex sit sortilegium; &quale licitum,& quale illicitum sit 1 Triplex est sortilegium 1. Diuisorium x. Consultorium a. Diuinatorium. Sortilegium diuisorium ple-L a rum
102쪽
g grumque sine superstitione licite fieri potest, siue ad honostum ludum, siue ad hereditatis diuisionem, siue ad litis
compositionem , modo litigantes , qui aequale ius habent, consentiant. quia nihil aliud continet, quam contractum inter eos, qui ad aliquam rem ius aequale habent, ut illius sit, cui sors obtigerit. L lib. as. 3. b. 7. In electionibus vero Ecclesiasticis est illicitum ι &officia secularia secundum aptitudinem pcrsonarum sunt
diuidenda, non sorte, sed si plures sint aeque apti, & digni, sorte agi posset. Sortilegi ucosutro riualiqua do licitu est, scilicet qua
do exigit necessitas, & honestas causae; & aptior modus dubiu vincendi no apparet, modo fiat praemissa oratione cum debit arcuerentia,&iudiciu expectetur a solo Deo talias est illicitum. Bonac. HO. 3 q. sunt. 3.n. Ii Sortilegium Diuinatorium semper c si illicitum cum quaeritur a sortibus quid sit futurum , vel ad cognoscendum occultum, quasi sortibus vis aliqua inst; hoc enim sortes non habent ex se, neque a Deo, quia Dcus non semiscet Vanis; ergo a Darmone; ergo qui diuinationcm exsortibus inuestigat, subi jcit se disciplinae Daemonis.
D. Explica breuiter Diuinationes, incantatione S,Maleficia , & vanas Obseruationes. Divinatio est cum quis opem Daemonis tacite, vel expresse inuocat, ut noscat res contingentes, & liber futuras, aliterve occultas & naturaliter incognoscibiles,
quae si sint tales , quas solus Deus scire potest, inuoluitur tacita Idololatria, quod daemoni tribuatur cultus diuinus. Si vero sint tales, quas daemones naturaliter scire possut, item est illicita, quia commercium habetur cum daemone inimico Dei. Bonac. disp. 3. q. , punct. yzum,
103쪽
In cantatio est verba aliqua proferre ad sanandum, vesinueniendum aliquid tacita vel expressa inuocation GD aemonii. est prohibita sub mori. & indigna fide. Nauar.
Maleficium. est duplex. aliud Amatorium ad carnalem amorem, Vel odium excitandum Datino ne hominis phantasiam commouente, nihil tamen agente in voluntatem; unde vere peccant, qui hoc insecti labuntur, quia libertas illis non auferturi aliud eli veni ficum, quo alicuit personar,vel eius bonis damnii infertur. c. Tract. 2 q.
Vana Obseruatio,cit superitillo, qua medio aliquo improportionato, di a Deo non instituto procuratur aliquis effectus v.g. sanitas, scientia ,&c.S. Thom. 2.2.q. 96.
D. Peccant ne mori. qui Tgyptianas farminas. Italicae vocamus o Zinghare 9 petant de bona, au mala fortuna, illis ottendendo manus, &c. I Peccant mortaliter ex duplici capite i. si credunt firmiter dictis eius a. licet ipsi non credant, tamen scandalum dant videntibus, & audientibus Christianis . Sed si tantum petant animo ridendi ,& ob curiositatem,ut fit communiter, tunc sola culpa venialis esset. Nau in man. V k I V. 3i, SaNch lib. 2 fumm. cap. 38. n. . D. Quomodo pote it cognoici in aliqua re, vel Verbo esse vanam obseruantiam ξR. Tripliciter i. ex insulscentia causae adhibitae ad effectum, si nimirum, nec habeat naturalem Virtutem, nec desupernaturali legitime constet et . ex adiunctione falsae, vel vanae circunstantiae v. g. si icbet fieri tali hora, tali manu, tali numero,filo talis coloris, dic. ve l si nomina adhibeantur ignota, vel charaeteres peregrin Veseba falsa, &c. vel li ponatur vis in modo scribendi v. g.
104쪽
9 hominem exercere maleficia seu sortilegia inito pacto
cu Daemone, Se praeuia Apostasia a fide, illos denunciandos esse, di ad hoc tenetur illos Consessor obligare. Patet hoc ex Constitutione Gregorij XV. edita et O. Martii. 16 a 3 . Qui vero milium delinquentium notitiam ha erin eos Episcopo, seu Inquisitori denuntiare debeant. Bonac.
D. Qui non denuntiat mali ficos dictos ; &c. incidit ne in excommunicationcm ΘProbabilius videtur non affici excomunicatione ipso facto, quia nullus textus afferri potest, in quo ista excommunicatio de facto expressa reperiatur. Solum remanet praeceptum Sac. Congregationis sorῖ. cum S. Ianu. praecipit suspectos quomodolibet de haercs denunciandos intra duodecim dies sub excommunicationis paena ipso facto in curenda summo Pontifici, & Sac. C6greg. reseruata;quod videtur non lex obligans in perpetuu , sed praeceptu intra illos dies obligans, alias si esset in perpetuum, dixisset intra duodecim dies a die scientiae
Tonac supra cit. n. ia. sed dicis oppositum in urbe sineri. s . Quot sunt casus, & qui sunt cum Censura reserua ii in Tertio Numero marginali Θ scilicet II . Peripientes CD sema es oleum S. ab alia, quam ab
Ecclesva metropolitana o Vocantes ad mini Dandum Sacram. Eucharisiae, fur fi mrema Vnctionis infirmis adiu , qua proprium Parochum liue ei substitu Ium. . Tot hic sunt casus, quot sunt actiones prohibitae. duae sunt Actiones i. Recipientes Chrysma, ' Oleum S. a. vocantes administrandum viaticum, & Extremam unctionem, &c. D. Debent ne Parochi a sua metropolitana accipere
105쪽
iij. Certum est debere Parochos accipere a Metropolitano Chrysma, oleum Catechumenorum, & Olcum Infirmorum, alioquin incurrent casum reseruatum,& Excommunicatione in Diarce si Barensi; non si attentaverint, sed ii reccperint cum effectu sequuto. Quae quia singalis annis ex coniuetudine Ecclesiae, &ex Clemetis VII l. praescripto consecrantur in Carna Domini; Parochi cum primum commode possunt olea eo anno benedicta ad se desera , conbustis veteribus. Ex Conc. Meldensi vi refert Burcardus lib.a cap. mop. l. cap. 269.
ex Ponti Pauli III. 9 Cὶ em.Vm.c. Presbueri de Consecrar. s. . cap. 123. D. De quo tempore loquitur Casus vocantes, &c. ad administrandum Eucharistiam . yr. Certum est loqui de ministranda Eucharistia Infirmis;nam non loquitur de Paschate, cum omnes teneantur accedere ad Parochius, nec de alio tempore, cum sani sunt;tunc enim ad Eccletias Religiosorum possunt accedere ; & communicari; sed casus reseruatus est de vocantibus ad ministrandum viaticum infirmis, &sequatur effictus,alioqui vocare solum, S non cum effectu
non est casus reseruatus. c. omnis utriusque sexus de Parn.
ct Remi s. Trid. Ac .i3. Can. 9. Carae de Lugo HO. 18 n. St. V sic. 2. D. Parochus tenetur ne ministrare Viaticum Infirmis moribundisὸ Tenetur.&ex Charitate,&ex Iustitia;imo tenetur in uestigare an in sua Parochia sint infirmi in periculo
mortis constituti. colligitur, ex cap. i. de Celebrationem istarum Laym. ob. I. t D. q. cap. s. n. 6.
D. Potc st ne quilibet L cei dos liue sit secularis, siue, regularis deficiente Paraclio ministrare morienti Viati. cum ΘNon
106쪽
D. Non solum potest, sed ex charitate tenetur in articulo mortis ministrare Eucharistiam, si absit, vel non possit Parochusile etiam Diaconus deficiente Sacerdote. quia tunc praesumitur voluntas Episcopi, aut Papae.
D. Quis valide, & licite poteti Sacramentum Extremae Unctionis ministrare moribundis ξ'. Licet valide possit ministrare hoc Sacramentum quilibet Sacerdos,&sic verum daret Sacramentum ; illicite tamen ministraret, nisi habeat in infirmu Iurisdictio. nem ab Ecclesia non impeditam. Vnde valide, & liciteministrat Parochus vel eius substitutus. Colligitur, ex
D. Datur ne aliquis casus in quo Sacerdos quilibet siue Regularis, siue secularis possit ministrare P. Certum est ex Clem. I. de Priuileg. quod Religiosi exempti, qui hoc sacramentum siue licentia Parochi
praesumerent ministrare ligarentur excommunicatione reseruata Pontifici, quam non contraherent alii sacerdotes seculares, si hoc ide attentarent. Verum si Parochus, vel no possit, vel nolit ministrare, nec cocedere alteri sa. cerdoti facultatem , posset quilibet sacerdos no excomunicatus, nec suspensus, & deberet ministrare unctionem
quia eo casu ex licentia Episcopi, vel summi Pontificis ministrat, qui supplent Parochi defectum dando taci
cum Parao supra N, S. -- D. Quot casus, & qui reseruantur cum censura in . num. marginali P scilicet. q. Falpum malitiose deponentes in Iudicio contra innocentem in causa Criminali vel in causa Civili in graue --mnum alterius ; velut vicatur scienter essecerint. Nec noAEM Actua.
107쪽
Actuarii , se subactuari , sue No ars escribae, Pi cum
alterius partis osse sone, vel m reisublice detrimento δε- isse vel diminutam capiunt tinformationem, neq; omnium dicta testiumscribunt. i. Tros actiones prohibentur in hoc numero r.est depositio falsi in iudicio. a. est ut aliis scienter deponant
causa. 3.est Actuariorum vel diminutam capientium i0- formationem, vel no omnium testium dicta scribentiun D. Quae verba in unaquaq; actione variant casem,ita ut ex reseruato fiat non reseruatus in hoc numero λBi. In prima actione ponderandum est malitiose nam si deponant in aduertenter,&sine malitia, non est actio rescruata in num. q. Ponderandum est In iudicio nam si salsum deponant contra aliquem in aliquo colloquio: non in iudicio; erit quidem infamatoria collocutio, no tamen reseruata in hoc numero . Ponderandum est Dugraue damnum alterius si enim ex depositione falsa leu
oritur damnum , non est casus in hoc numero reseruatus.
In secunda actione Ponderandum est scienter nam qui ignoranter dicit. non incurrit, sed qui facit, ut dicat salioquin,& qui dicit,& qui facit dicere incurrit . In Te
aia Actione. Ponderandum est. cum arterius partis ossenione, τι ι -m reip. detrimento quandoque potiunt concurrere duo haec, M offensio partis,& reipublicε detrimentum, si scilicet ob falsam depositionem seruantur scelerati homines in ciuitate; quandoque primum sine secundis ,& quandoque secundum sine primo, ut si sine ossensione partis in reipublice damnum seruetur pestis hominum in vita. Ponderandum est dolose quandoque enim diminuta informatio potest capi per inscitia Aouarii vel per in aduertentiam, & sic in scriptione dictor uni testium . Tandem Aduertendum quod tam falsa depositio , quam cogere alios ad deponendum nisum , &acturi
108쪽
ς' .actuaclorum actiones debent sumi effectu sequuto non attentato solun ut &reseruatio, & excommunicatio
D. Consessarius qui habet facultatem absoluendi ab hoc casu n. . marginali expresso quid dicere tenetur paenitenti ΘD. Tenetur dicere,si testatus est falsum scies per quod salsum alteri fuit edicax causa damni, quod est obligatus
ad impeditione, vel reparatione, omnium damnorum. quae causantur. item quod est obdigatus reuocare cum pari suo damno,& periculo etiam vitae, si reus de ea peri-eliretur, di putetur reuocatulo aliquid effecturum. Ra fio quia in damno aequali potius habenda est ratio inno
GI. Medulla ob . e parabus cap. 3 -b.6. D. Quaris in responsione apposuisti lyseiens λD. Quia si ex ignorantia,vel inaduertentia, aut oblivione inculpabili falsum est testatus, & si teneatur impridire fi possi t, non tamen tenetur ad restitutionem, etiamsi reus damnetur;quia neque tenetur ex discto,neque ex
D. Quare apposuisti ly Ca, συαλ . Quia si a parte rei falsum lituo testi. momum nihil
essecisset v.g. quia per falsa testimonia aliorum iam tota causa damni erat datat ita ut iudex ex hoc testimonio. fuerit motus ad nihil tenebitur . Oss. a. p 3 o. Lum.lib. yrract.
D. Quid dicendum de eo, qui suasus ab alio deposuit sta sum, quis nam tenebitur ad restitutionem suadens. an deponens D. Si suades efficaciter movit deponente,& graue damnu illatu est;tenebitur suadens;&depones in solidum, si damnum inersecuutum est ex depositionc apsus sci-
109쪽
enter deponentis falsum. Aliter tenebitur, qui causa fuit damni illati. Le . tib et .cap. 3o.Dabis.7. Actuarii,&c. qui diminuta capiunt informatione, vel non omnia dicta testium scribunt. ad quid tenetur e R. Si diminuta informatione , vel Icriptione, non
omnium dictorum tellium faciunt efficaciter, ut nocens absoluatur, vel innocens condemnetur, tenebuntur ad
aesarciendam offensam partis, & ad mala quae illla faciet in Ciuitate; vel si nulla est offensio partis, tenebuntur ad secundum scilicet,ut qui pestem, di contagium ciuitatis
D. Consessarius si non monet, aut obligat Paenitentem ad restituti onem,ad quid tenetur Bi. Consessarius, di si ex ossicio Cofessiones audiat, ut Parochus,&c. si ex negligentia vel ignorantia pamitente non moneat, aut obliget ad restitutionem, ad nihil tenetur, quia & si ex ossicio teneatus bene instruere paenitentem, & ideo peccet grauiter Ommittendo, quando est necessariit; non tamen ad hoc tenetur ex Obligatione er ga tertium, quasi ex iustitia debeat eius damnu cauero aut procurare,ut hoc ei compensetur; secus tamen dicendum videtur si positive restitutionem impediat ex ma-- litia. imo etiam ex ignoratia crassa, vel cui pa lata. quia tunc consilio suo est causa e sciens damni. Less. lib. 2.cap.
-- D. Quot sunt casus,& qui sunt cum Censura reseruati in I .num marginali ρ scilicet.
V. Praesumentes accedere ad Monoeria quamuis exempta,ut cum monialibus. vel cum alijs quibuscumque in Clau-
fura existentibus colloquantur sine nosra. vel nostri Vicari, expresta licentia . t,ceptis mulieribus se vendentibus necessaria per ciuitatem circumeuntibus, dummodo non ad alium
110쪽
a lium malum finem coloquantur. Declarantes ,quod qui acultatem obtinuerint colloquendi cum aliquastra Iarum no possunt eadem uti, ut cum alia coloquantur data opera ausexprofesso. Praesumentes autemsubpraetextu licentiae obtentae cum aliqua ex moniatibus, aut cum alijs qui scunque, intra earum Clausuram exissentibus de rebus obscaenis, verbis , aut actibus impudicis per Iractare vel Iudere,vel litteras de rebus obscaenis, siue into nuntiu reian Ittere j ofacto e communicationem incurrunt, in quam excommunicationem inciduns etiam omnes utriusque sexus, qui liticras ammtorias, se obscaenas mutant, iis que menter deferunt. ct recipiunt. ' o
D. Tria hi reseruan rur cum Censura 1. Accessus ad colloquendum sine licentia cum moniali, vel alia existenti in Clausura. a. Colloquium cum alia, quae non sit expressa in licentia, 3. Praetextu licentiae colloquium de rebus obscaenis, actus impudici, & misso, & receptio litterarum obscaema continentium vel amatoria verba, M. D. Qui nam excipi utur, ab hac ex comunicatione de colloquio Ordinario propter negotia cum monialibus 'Er. EXcipiuntur duo genera personarum I. mulieres. a. vendentes necessaria per Ciuitatem . modo malus fi- nis non ad sit. si enim istae, vel isti deserrent devotorum, ut aiunt madata, ut sic coseruetur deuotorum amicitia cum aliqua ex monialibus . vel illae, vel isti verbis, vel actibus proprios insinuarent turi cs amores, hic est finis malus, & unico tantum verbo reseruatione,&eXc municatione illaquearentur. , D. Est ne in iure aliqua prohibitio circa accessum ad , colloquendum cum monialibus es Est duplex textus in iure i. C. , Pericalmo de statu Relig. in o. ubi sic.Bonis VIII.Nulli : ahqatenus inhonestaei seMρ, Nec et ii honesis, nis rationabitis, ct manifesta causa