장음표시 사용
51쪽
s Videtur hoc secundum vitalitatis leges ovenire, na- ituraque Ope Sym athiae λterVorum , associationisque sanimalii in functioni in reactionem perficere istain. αΠojicit porro migrationem mate1 iae morbosao, adjuvatque opinionem suam iisdem sere argumentis, quae posteriore tempore Drandisius sibi x indicavit, quaeque jam supra ros utaro studuimus. Adnotationes aliquot practici tenoris, quas intexit CI. Rei-liris , summae dignitatis habendae sunt atque Ι'rae aliis memoriae imprimendae. Hi e 'audii sententiae exstant in ejus I deis de Pathogenia Jenae 1795. 4.) P. 195., tum in ejus Systemade artis medicae Pracficae T. i. p. 383. et multis aliis locis, deniquo in Ephemoridibus ejusdem. Sunt fere hac: Metastasis ci esse videtur crisis imperfecta, enumeranda inter gravissimos et vostris tomporibus proh lNimis Occurentos morborum exitus. Originem bifariam csse credit, vel dynanticam ex lege antagonisini, vel macerialem. Ad illam rescrendas omnes Orga-ΠΟΓum actiones vicarias pro oppressa aliorum sunCtionc , inprimis exanthemata, quae nascantur ex ΟΡ- pressione functionum pathologicarum , ulcera pedis etc. In maioYtalibus vero reapse materiam morbosam transferri ab hoc parte in illam , aut ab uni Verso in singulum corporis organon. Exemplum Praebere abscossus, qui subito evanescentos, alio
52쪽
quodam loco, vel organis secretoriis emittant pus ΙΙuc referendam ct metustasin lac eam, nec non pus, in urina Vel excrementis repertum ariolis scilicet celoriter siccescentibus Pergit mi andius: Analogiam ducere eo , ut in subtilioribus quoque materiis morbosis , quippe quas Sensibus tam accurate animadvertere non possimus, simile quid supponamus. Concludit, monens, ne praetermittamus per telam cellulosam migrationes. Cridica. Prae aliis maximi momenti sunt, quae dicit author celeberrimus : metastas es nostris temPoribus crebriores esse morborum exitus; cum videantur nobis Hi Mocratis aevo multo fuisse rariores, quia morborum decursus tunc temporis ob majorem hominum validitatem non ita ad perturbationes pro est-Ves fuerint, morbique ipsi dijudicarentur Crisibus
P exsectis. Porro IIus clandius, duo extrema ca ens, metastases, nec ex Viribu S abstractis solum, nec ex materia tantum derivat, sed ambo in metastases insuero profitetur.
Nobis tamen divisionem videtur in motastascs dy- namicas et mechanicas cisi discedamus ab eo, quod mere mechanici quidquam in organismi nostri adytorix possit cogitari) parum accurato Prosecutus. V. G.
53쪽
in altera Sectione, quae agit de metastasi, ex materia oriunda, onum erat mediastasin lacoeam, cujus Originem praeter lactis migrationem ac particularum ad lac consciendum destinatarum, ex aliis quoque Aeactionis legibus organicis esse derivandam, extra Omnem dubitationem ost positum.
Reydellet. Nuperrimo de motastasi egit Reydellet in commentatione, quae inserta est operi, incripto: Dictionnaire des sciences medicatos. Tome XXXIII. Bomibi persequitur auctor, praccipue quatenus medicinam spectat practica in , multaque hujusmodi animad- Versa prorsus non negligenda videntur. Permultis enim et suis ipsius observationibus et aliorum cujusque temporis medicorum utitur auctor, ut flaudet sententia S. Enarrat morbos, prae aliis propensos ad formandas motastases - illustrat morborum stadia , in quibus sacillime crescunt metastas es - inquirit, quate-uus certa c. h. organa facilius metastasi assciantur in medium producit metastasium caussas, et intus absconditas, et ortos ex falsa morborum curatione operam dat, ut Prognosticen et dignosticen stabiliat metastasium enumerat donique singulas naturalium m0xbosarumque functionum transplantiones maximo
54쪽
cum studio et luculenta cruditione. Sunt Vero hae :i) Metastases a menstruatione suppressa, 23 a suppressa epis taxi, 33 ab haemorrhoidalis suxus suppressione , 4 metastoses se rosae, 53 metastases a suppressione Vomitus chronici, 6) m. fluorem album excipientes ) m. caussa ulcerum diuturnorum etc.,
quae post operotiones chirurgicas magnas oriri solent,i4 m. criticae.
Fractica haec commentationis pars, multaeque Observationes procul dubio digna sunt, quorum magnam habeamus rationem. Litteras vero ipsas si Spectamus et theoriam, Reydellet non aeque nobis Satisfacit, ac permulti, quorum scripta, jam antea in lucem edita, idem tangunt argumentum. - Jam supra P. 2.) Vituperavimus, quae porporam disseruit de etymologia ipsius verbi fιεταστασις. Pergit auctor , dic eus, quaeque adhuc prolata essent do metastasi, cum alii obtineant, non nisi in accumuliatione jluidorum existere motastasin, alii, eandemes SD, quam resolutionem morbi dclitesce acc). Magis Voro, quam quae quae dicta sunt hucusque
de me tostasi, hoc de cis judicium nobis laborare iH- detur vitio in iis reprehcnso. Ilirum quoquc in
55쪽
modum auctor, noscio, ut confirmet opinionis suae Veritatem, an nimio patriae amore motus, non nisis Panco - Gallicis de metastasi scriptoribus usus est examinandis.
Vix - dum primor ilius labris gustat sententias Boet havit et mentionem facit cujusdam Lexici Blan
nova, et caussarum physiologicarum ope de metastas eos indole noviter indagata reportas in hac commentatione, quanquam, si ad praxin spectes, non omni laudem minorem cani confiteamu T. Variae adhuc virorum clarorum sententiae nobis asserendac essent, Aut henriethi, Conradi, IIarlossii, sed cum cliam nostrum judicium dcsideretur, ne aequo longius extendamus thema , ad hanc laboris nostri partem progrediamur. -
56쪽
AUT HO BIS DE METASTASI SENTENTIA.
f. 22. Phaenomena duo, re quidem inter se parum diversa, nostris temporibus metastaseos nomine insignivimus: i. Si naturali functione organi aliqua caus 1 suppressa, alius cujusdam functio naturalis vel augetur, Vel ad indolem suppressae organi protopathici transformatur. 2. Si morbias singularis cujusdam organi, Vel totius systematis organorum, penitus vel ex ParteeVanescit, atque alio in organo, haud multum ex ejus natura mutatur sub sorma excretionis morbosae quam plurimum conspicitur.
57쪽
Ρmusqnam dico de metastaseos natura, pauca mihi de organismi humani natura, cuius phaenomenon sit metastasis, videntur esse dicenda.
'UA RATIONE VIRES VITALES METASTASIN, ' PRODUCANT.
Organismus in sano Statu et morboss. Animae et corporis, vitae materiaeque rudis intimus nexus organismum corporis humani exhibet. Nec anima nec corpus sine mutuo adjutorio vires exserit suas. Sine materia nulla vis DPeratur, quemadmodum siue Ni motrice materia iners est et quagi
Universae naturae, uti et singulorum multifariorumque Phaenomenorum admirandi organismi humani Ariuolatiam vitale unum est atque idem, variaque ista Phaenomena actionesque, quibus nomen virium xi- talium indimus, unius ejusdemque Solis quasi radii
Diversissimo modo vires istae vitales tum in universa natura tum in corpore nostro Sese spectandas Praebent: in nervis sensibiles, formativae nu-
58쪽
lrientcsquc in sanguine, assim dantes vel cxcernentesi in tota collutosa apparent et cuti. Nulla tamen vis praeponderat, sed ubique cernitur pulcherrima hav- in Onia. organa, pro divorsis viribus Toquisita, aequabiliter. per totum corpus dispersa sunt. Nervi, VaSat sanguis era, exhalantia vel absorbentia etc., ubique lin corpore humano inveniuntur, moderata tantum pro divorsitate organi, ab ipsis formati, quodque sunt suae potentiae in se invicem exercitae debent. Quodsi Oxganismi Cirium Partiumque omnium ilhaco obtinet harmynia, tum organismus Osficio suo l
nia est perturbata. Quomadmodum igitur tina tantum Tita, ita et uua tantiam est SanitaS urius morbiis. Uti Vero una haec vita in diversis organis et partibus corporis divorsimode revelatur, ita ct diversae moderationes recessionesque a statu normali existere possunt, , morbiasque Cariis stibio mis apparet, pro perturbato diu Crsorum organorum o gendi modo: morborum aliinci vos potissimum, alii vasa sanguis era, alii fibras muscularcs, alii denique organa assimulationi vel cxcrctionibus insci vientia assidiunt. Propici' unitatem tamen vitae, intimumque Organorum omnium iacaeum , durante Statu abnormi unius alteriusve systematis, celeris sacultas, in statutioi mali permanendi, prorsus negatur; et ad quQ
59쪽
plures corporiS partes systema aliquod sese extendit, et quo majorem vim ad Omnes partes conServandas habet, eo universalior, Iaborante tali systemate, morbus , quoad symptomata, esse deprehenditui .
D e materia morbo Sa. Morbus itaque turbatio est veI inaequibilis viariuna vitalii uri dispensatio. Verum Vires vitales sine organis conceptum non admittunt, quemadmodum organon sine vi vitali inersi est mortuiunque. Pro coeXistentia virium et organo-l VLun, mutuaque conservatione, Aere Iirbatio mirium Perturbationem jormae et chemicae Dryauscum ratio-riis, mutationem partium, plus minus SenSJuS COII- spicuam, uno Verbo maceriam nacti bosam Producat, necesSe est, o Momentum materiae morbosae facile elucet: ut
productum abnormis organismi status aliena est illius
oeconomiae, functionesque vitales turbans , sicque causam gravem ad sustentandum morbum ministPat.
l Evacuatio igitur illius ad tollendum morbum bonam- que valetudinem revocandam requiritur, quao ut a
n0bis percipiatur, designemus, necesso est, quid sit Crisis.
60쪽
6. 25. De Crisi. Crisis, ut facile ipso nomine elucet, morbi diiudicatio est. In crisi praecipue in pilaenomonis, maXime Variis, naturae Conamen ad morbos tollendos sese manifestat. Adducere criSIn, ut natura in agendo i
Iibera at que effico esse possit , maximum rei medicae problema ESt. Sectatores pathologiae humoralis, criseos naturam solum modo in evacuatione materiae morbosae eX- sistere , Opinati sunt. Decentioribus vero Medicinae doctoribus, Brownianis praecipue, crisis in mutatione lturbatarum vitae Virium posita visa est.
Utriusque partis judicium mihi quidem, si ad lorganismi morbique notionem respicio, quum illi Viri omnem rem eX una modo pacte contemplati sint, falsum esse videtur. Τurbatione enim, inae 'abili- que Ninium dispensatione mutatuo etiam ratio μα - ,
tinna c9nstituentium chemica, structura et textura, quae ambae ita inter se invicem junctae sunt, ut status eorum, legibus naturae congruens - sanitaS - in statu abnormi - morbo - hartim cogitari non POSSit. l
Luctus et certamen naturae ad provocandum crisin Vehementissimos in organismo eXcitat Conatus, Omniaque activa morborum syraptomata huc referendas luit. Molimina ista critica quanti aestimabant Voleros l