De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

281쪽

compescimus. Si forte ex intestinorum phlogo si hic fluxus derivetur, tunc unicum Venaes cito subministrabit remedium ; ac abdominisi fomentatio, clyster emolliens, dolores modera-l bunt. Quae vero diari hoea nec vires deprimit, nec sere aliam , quam ex saburris origine imi agnoscis, haec nullis sedetur oportet remediis os Si morbilli excute evanescant, ac grave quod j dam ab istis symptoma succedat : tunc habita

causae, qu ne exanthematis reversioni subest, atque effectuum ratione . 29o. , nunc Ve'naesectio , nunc balneum , nunc Vesicaritia . nunc alia indicantur remedia . Sic et, facia jam cuticulae desquamatione, pro varia febris praegressae ratione , nunc , praeter majorem transpirationis curam, vel nulla, - vel contraria sibi protinus, ut venaese cito, evacuantia, diu retica, roborantia etc.,

prout de scarlatina iam monuimus . 3o3- ὶ,

i requiruntur remedia- Similia de tussi, ac lenta febre ex morbillis reliqua, dicantur opor tela in qua nunc parvae, saepiusque repetita Venaesectiones , evacuantia , antiphlogisti vel et Opium, nunc cortex, se tacea , nunc li

282쪽

1 o M O R B I L L I. chenis Isian dici, nunc lactis cum aqua felle- fana remixti usus, conducunt.

g. 336. Cum vero tam fatalem hominibus morbilli, quam ipsae variolae, hinc inde morbum offerrent, iisdem timoris inducti principiis hunc sibi quidam, ut variolas innumeri

solent, per artem communicari, ac se Inoculationi morbillorum , quin ideo multi hoc felicioris licet exitus exemplo ad ausus similes excitarentur, submitti voluerunt. Sanguinem nempe ex cutis, quam confluentes morbillorum maculae obsidebant, vulnusculo susceptum, aegro tantis salivam, aut lacrymas, aut de Squama

tae epidermidis furfures, gossi pio suscepta, Sarni hominis aut laesae, aut etiam integrae cuti admovendo, infricando, morbillosum huic vi-TUS inserere, ac mitiores hoc ipso morbillos,

quos Praesens forte maligna epidemia non da ret, communicare valemus. Sed cum rariores

longe morbilli, quam variolae, strages edere consuescunt, hinc nova operatio, a pluribus neglecta, augmentum non cepit, nec vigente indolis benignae morbillorum constitutione , aut

283쪽

MORBILLI 23s aut contagio a civitatibus exule, ut maioris res ponderis commendari meretur. Aliud vero, quotiescunque maligni apud vicinos grassanturl morbilli, dicendum erat; ac non minora iunci istorum , quam variolarum in oculatio , Mortat libus promittit bene licia.

284쪽

et e sic utaris , appellatur, in febre nunc ista, nunc illa, rarius sine manifesto ejusdem indicio, sub forma vesicularum pellucidarum , Sero Sarum , flavescentium , variolarum , nucis a Vellanae , aut ampliori extensione elatarum, in cute nunc universa, nunc partis modo unius aut alterius, efflorescit, brevique tempore aut in duram ac verrucosam Substantiam corrugatur ; aut ruptum , et seroso lymphaticoque liquore liberatum , maculas ex rubro lividas, vel atra S, crustis varii coloris hinc inde cinctas, nec nisi raris in casibus foveolas, aut cicatrices, relinquit : - hoc nobis exanthema Pemphni sub nomine venit.

. 338. Huic igitur generi exanthematum . 337. in i ion minus vix cognitum Ueteribus, Posteris sat raro, et nobis ipsis nonnisi bis

285쪽

bis conspectum morbum, quam variolas,

quas spurias nominare placuit Auctoribus f.

329. , atque sic ris riorem sane, nec facile epide micam ejusdem morbi speciem, Decentiolum pemps gum, et freqzentiorem alteram, Variolis nec quidqNam, nisi habitu externo ac nomine inepto allinem , subjugamus; primamque speciem pemps gum ampliorem, - secundam Verro pemphygum variolo en, eamque aut vesicula rem variola spuria emphys ematica, aut crystallina, aquosa, vari cella Auctorum ), aut solidescentem variola spuria Verrucosa , acumi nata, Sicca, dura, ovalis Auci. in appellari vellemus. Illam quidem, plerumque ut sympto maticam , ac febris ui plurimum vel rastricae , vel nervosae e flectu progenitam, atque hinc vel ut benignam , Vel malignam agnoscimus ; ultimam

vero speciem P. variolo des ) propria fere cu-

iis, ac contagii specifici, sed a variolarum illo distincti, actione generari opinamur. I pSe, quem ampliorem vocavimus, pena phygus, nunc sine febris interdum ac morbi alterius manifesti connubio, nec iamen ideo semper insons, sed interdum malignus, efflorescit nunc, Casa

286쪽

184 P E M P H T G II Siceite rarissimo - f. 339. ), sestericam habere indolem observatur . Quem Helveticum alii M. xerunt pemphygum , hic ad scarlatinae speciem

ulcerosae . 296. pertinere videtur. g. 339. Qiii igitur ex se bre propullulat pem phygus, ille, miliarium, petechiarum ad instar,

vel insammatoriae, vel gastricae , Vel nervosae adipiscitur naturam, ac incertis Sane morbi principalis diebus, sub malignorum, vel, ut semel nobis se obtulit, sub non tam gravium symplomatum gastrico-nervosorum cohorte, bullarum aut hydati dum sub forma in cute sine manifesto emolumento, ac interdum cum morbi ipsius augmento, erumpit. Hoc ipso tamen, quo typis praesentem de pomphygo articulum committimus, vir robustus triginta annorum, gravi morbo affectus, in elinico , cui praesumuS, Instituto decumbit. Tertia hic aegritudinis die, secta jam semel in nosocomio Vena, a nobis eligitur curandus . Gravem aegro

ius in hepatis regione dolorem , ab attactu ab auctum , cum febre vehementi, pulsu duris- Simo, pleno ac frequenti, nobis offert. In dextro

287쪽

p E p H Υ G G S. et e tro hypochondrio non parva tensio, sed tu S- sis nulla, nec major, licet sub inspiratione ad hepar dolor increscat, respirandi difficultas , nec scapulae aut claviculae consueti in hepat itide cruciatus Occurrunt . Mox sangui' i nem Sat copiosum e Vena profundimus, quill corio brevi tempore obductus coagulatur. Jam i dolor ad hepar disparet, ac insigne ad alio-

racena pondus cum tussi, ac singulis peri praea' i moniae Vehementioris symptomatibus , com- l paret : hinc continuante sic morbo , et cre-l scente in dies discrimine, ad duodecimam L sit que pervenimus venaesectionem . Sed decin 1ali tertia rebellis aegritudinis die, manuum tret mores tendi numque continui subsultus , cum

summo aegroti pallore , ac magna debilitate, observandi occurrunt. Haec interim, cum eadem in pulsu durities, cademque respirandi dissicultas urgerent, non adeo curamus Sym pio mala; ςt ad decimam q artam USque morbi diem ter itera m venam aperimus quo tem pore calor ac d pnoea quodammodo imminui, ac sputa tenaciai facilius prodire , vidcban tur . Decima Sexta vero morbi non um

288쪽

186 PEM PHTGυ s. iam declinantis die , pew0gur ad dorsum , quo forsitan loco jam heri effloruerat, nobis

tandem se prodit, atque copiosae, solitariae . ex albo flavescentes, tenui sub epidermi de fluctuantes, ac levi cutis rubore sat late circumseptae pustulae, avellanae magnitudinem habentes, non pellucidae, sed subalbo, puriformi liquore repletae , a media fere spina ad

os Sacrum usque utroque ex latere prorumpunt , ac corporis in dorso decumbentis pondere hinc inde compressae flaccescunt. Ad noctem nova iterum, ad coxaS extensa, pustularum minorum, variolis maturis sere similium ,

ardentium, jam dicto humore puriformi plenartim, ad coxas contingit eruptio. Quas heri conspeximus hy lati des, hae jam fere omnes

conciderunt, ac tenui, flavescente cru Sia obte-ciae, vix ullam in cute ambiente rubedinem ostendunt. Sputa simul aegrotus multa pura formia cum facilitate ejecit, ac febris ViX non

omnis evanuit. Hic igitur aegrotus pemphygi vere critici rarissimum, ut opinamur, eaena' plum offert, ac ad nullam hoc exanthema febrem restringi confirmat.

289쪽

ienii, nec iamen vere purulenta, conditio ob it servatur; ac ad basin vesicae nunc rubor, nuncis nulla in cute comparet mutatio , sed ardoris ac dolor plerumque sentiuntur . Post pati Sil vero dies contentus in Vesica litimor al. t re-

in crustam contrahitur, et in squamas dem mi aut furfures fatiscit: quo in casu infelix vili sceribus mei astasis perniciem subinde mina-il iur ; - aut, rupta hydati de , humor idem l exstillat, ac similes, quam in erysipelate pustuloso 28 r. ), mox crustas prod cit , i ab ichore vero subtus latente cutis ipsa hinc inde corroditur; aut inflammatam saltem lividamque , decidentibus crustis, superficiem ostendit. Barior sine febre penaphinx existit , atquel tunc vel benignum, vel in casu, quo febristi deesse videbatur , maligni na, ac paucos posti dies lethalem fuisse, observationes testant r. t In Sacra virgine, convulsionibus hystericisi a multis jam retro annis vehetarenter Vexata hoc ipso, quo haec scribimus, te pote, in

290쪽

urbe vicina, sanitate ,. ut Videbatur, restituta, iam saepius in parte nunc ista, nunc i, la, dolor ac ardor tam insignis excitatur, ut aegrota vivum sibi ignem hanc corporis ad plagam applicari , per horas modo sex, modo de- cem, et ultra exclamet, ac prae dolorum vehementia in eiulatus continuos rapiatur, ac furiat. Ad attactum pars ipsa, ardoris sedes, prae aliis calere observatur ; sed quaecunque aut frigida, aut alia applicantur remedia, ardor idem dolorque continuant; donec, quo loco hae praecipue urgebant , vesica nunc minor, nunc ovi magna tudinem adaeq' an S, sero limpido ac flavo repleta , e cute exsurgat : quo facto, mox ardor disparet, ac evacuato humore, tam cita, quam a Vesica per cani ha rides inducta, cutis, ac sanitalis recuperatur in regritas. Quas spurias appellant, variolae, seu pem ph ii variolo ies pustulae, hae, imprimis vesiculosae , c Um variolis aspectu conspirant ; et cum eodem, qUo istae, tempore regnaro con suescant; incautis pro hoc morbo, aut pro re

variolis freqdienter imponunt: sed, Sub