De lege natvræ apodictica methodvs, concinnata per Nicolavm Hemmingivm

21쪽

iucundisiimum seu quin habet. Quid enim quae iucundius esse potest,

quam uidere methodum pulcherribimam, quam sequuti sapientes etes res suas leges extruxerunt ut intesrim taceam, non parum esse, ubi uel minimum deflexerint legum latores a ius a legum ratione, perspicere. Paulus fatetur gentes huius mesthodi duelli eo peruenisse, quod easdem, quae Deus sua lege proponit, agi nouerint: etsi ab agnita hac nolicsa, uitio natural e constretudine malos rum in m postea aberrarunt. Quare agnoscenda est haec lux, oc gratiae Deo agendae sunt, quod ipse hac luce natus

ram humanam ornauerit, ac etiam

post lapsum igniculos quosdam in nastura reliquerit, qui dum excitantur cogitatione, pulcherrima uirtutum ac legum harmoniai ueluti aedificatio quaedam agnoscitur. Huius rei dignissima admiratio me impullit,ut de fonte legum, quem

legem

22쪽

Iegem naturae usitate vocamus, non nulla scriberem: idc methodo certae Philosophica, quo initia, progressus, metae Oc regrestiis clare conspician itur. Videmus omnes artes suis methos dis esse comprehensas,ut Grammatica, Dialectica Geometria, Arithmetica,

Musica,Physica,atcialis,et uslibet ars ut magis perspicua est scripta methodo,

ita oc in admiratione est maiora Medisci etsi Baaxiomata Physica mutuans tur: tamen non postremas Iaudes ob artis suae methodum merenturiHabent ei leges ciuiles stram methodum, quiσhus axiomata suppeditat Philosophia

moralis.

Et autem multi, cum Poetae in Pythagoras, Theognis, Phocylis des, Cato, allic non pauci tum Phistos hii ut Plato, Aristoteles, Plutarachus, Cicero, praecepta morum traididerunt, ac nostra aetate Philippus Melanthon cuius sanetissimi uiri de icus nec uiperina multorum uagrauius

23쪽

. cillas, recoccultae maletiolorum insidiae nec apertae aduersariorum calumniae

obscurabunt unquam de Philoso Phia morali sapientissime oc utilissime tipsi r nullus tamen adhuc, quod

sciam, haec elementa tradidit ocisteriis dit uiam progressus demonstrativi in hac nobillissima naturae, ut ita dicam,

arte, quod sane si mis illis uiris haud fuisset difficile, si naturae principia , ocinde conclusionum extructioneS, ea tractare methodo proposuissent,quana nos sequimuri Sunt sorte qui dicent, non opus fuisse ea quae natura omnibus nota discuntur, ad artis limites reuocare. His nihil aliud responsum uolo , quam quod eadem ratione possint improbas re conatum maXimorum hominum, qui Dialeeticam ad certam reuocarunt methodum, nam Sc ea, particula quae clam lagis naturae est.

An non inquies ) de hac lege multa praeclare in Platone, Aristotele,

24쪽

Xenophonte, Plutarcho, aliis legunturi hoc quidem uerilsismum esse fateor, sed eorum nullus ea ad certam, ustam eamc uniuersias lem methodum reuocauit, quae par

sim 1 1llorum scriptis legunturi quod

equidem tentandum saltem iudicaui,siperans bonos uiros non improbatus ros esse hunc meum conatum , praessertim cum cupiam prodesse studiis ius uentutis. Non enim dubito ec sitim ime utiledc periucundum fore moralis Philosophia studiosis, uidere initia,

progressus,ac metas legis naturae: conssiderare principia e uelut elementa axiomatum moralis Philosophiae, ex

quibus hypotheses innumerae , adhibista Philosophica apodixi, in legibus posliticis N Oeconomicis exti uuntur:

obseruare syntheses nalyses demonostrationum: per icere qua uia omnia iura ct omnes leges adiuos fontes res uocari possint. Huic etiam futurum sipero, ut non amplius Etlucae ac iurisprudentiae m

25쪽

hi nota s

nata lex, quam non didicimM, accea pinus, legimus Verum ex natura pisIa accepimus, hausimus, expressimus,

ad quam non docti,se afli, non inssituti sed imbutisumus. Sophocles hoc ipsium compro

Icripta firma tamen C solida Deo.

rum legitima, Pt quae nemini lana quam mortalium ariolare sera sit. Armoteles avdem legem Ioa

nis lex scripta γim suam mutuatur, interdum λι-ορ, interdum νονρ, qua duas Poces Cicero coliiungens ait, lex

illa quam diibumaηogeneri dederi si est ratio mens sapientis, Didelicet m. diu quidam diuinae iusticiae in mentelucens, id quod Euripides eleganter

26쪽

ruitide caelo nobis assu it, etiam D sero Luciferoi plendidior sit:

quae Per,huic aduersantur e profuit. dis emersere tenebris. Demonbene legem dicit

donum Deorum, quod aue tum e. 1 num de lege scripta dici potest, quando exscripta lege naturae funda.

mento nititur.

quae hactenus diximus me Gocriter nobis nationem nominis expli. cunt diluuc ut nobis viam sterna.

m. ad iustam desiuitionem , pia se

dam breues legis naturae ποδόσεις

uisii nationes adyciam. primum itus occurrit illa G. ceronis Lex naturae, en ratio sum,ma insita in natura, quae iubet ea quae facienda iunt prohibet contraria. Summa ratio dicitur, quia a diuina

mente

27쪽

m mente profeLI. , aeterna impetrandi prohibendi norma est, hoc en , inhumana mente lucens recte agendira

tio quia ergo iubet . prohibet, lex dicitur, E quoniam insita est in natum,naturalis cognominatur.

Alim quidum ita desinit Lex natura eli certa C indubitata senten. tia Dei, mentibus hominum impressa, qua docemur quae facere, T quae fugere oportet, hoc est, noticia discri. minis honestorum ci turpium, Pt illa quidem expetantur, haec Pero caueano tur. His ita breuiter notatis iustam definitionem Crabsolutam, colligam, hoc modo Lex naturae en diuinitus M. pressa mentibus hominum noticia cer,ia,principiorum cognitionis G actio Nis, at conclusionum ex istis princis

28쪽

nimis con trirentium . us eximit,pi' necessaria consequentia ad huma,

n. e vitae guberarationem extruit natio, Pt homo ea quae resta sunt cognosecat, Pelit, eligat, agat, Pitetscon triaria, quorum omnium testis iudex congcientia hominibus diuinitus est attributa.

Haec plenior definiti plurima

coutinet quibus explicatis patebit quam late se extendat naturae avis tu hominibus, quantum quidem ad expetenda cir fugienda attinet. Nam de his tantum instituta es nostra oratio, non desinculis motibus proprieta. tibus tu animantibus quemadmo dum ita proposui, singula definitio. Di membra, eo quo proposita sunt Oris diu persequar areluti anatomiana quandam instituam , quo omnia dis sinctius G clarius percipialitur. Primum

29쪽

primum ita definitio nos

. . . . .

meumrit originis legis naturae, 'Iam a. Deum resert authorem, qui eam mentibus humanis impressit, artst tanquam radius quidam diuinaevientis sapientiae. Verum via hoc supra aliquoties di tum eli tunatum quarum rerum nos Lec legis ira, turae origo admoneat, breui time in. dicats.

Frimum ita haec legis naturae origo nos commonefaciet de ipsius au thoritate, dignitate, aequitate Hieri enim non potest, quin quod DEum authorem habet , istis omnibus emi

neat.

Deinde eadem origo admone bit nos, quὀd Pt quicquid iuxta hanci lem i, recte iat Ita omnis hhius legis ruiolatio nonsolum cum naturia,2 erumetium cum De ipse puriare 3 ideatur

30쪽

2 Heaturi store admon recte vetoribus Philosophis Θεομαχει dicantur, quiculis huius ligis limites peruerse transgrediuntur laude Cr2εομαχοι , qui lege bacsfreta pro sua Pixerunt sibidine, difIisunt. His deploranda humana perauersitas, primorum parentum lapsum

sequuta Nam inde essestum est, quod

tanta sit hominum aduersu hanc Dei legem contumatiis rebellio. Sol, Luna Grajim omnia diuinae ordinati. oui obtemperantis conficiunt, iuxta

legem sibi impolitam , suum cursum praesinito temporis Patio bom in

medio conquitutus veluti peculatorquissium solus contumaciae resuperagitur,ot qui et cir ordinationi diuinae non Pelit esse subiectus Tanta est peruersitas, tanta contumatia hominis aduerstu naturae opificem.