Iohann. Baptistae Caraccioli ... Problemata varia mathematica. Accedit examen machinae motus perpetui

4쪽

IOHANN. BAPTISTAE CARACCIOLI

CLERICI REGULARIS

IN PUBLICA PISANA ACADEMIA

ARITHMETICAE, ET ALGEBRAE V NIUERSAE

PROBLEMATA VARIA

ACCEDIT

EXAMEN MACHINAE

6쪽

EMINENTI S SI MO PRINCIPIS. R. R CARDINALI

sita animi prope one opus hoc meum

Tibi destinem, ΕMiNENTissiME PRiNCEPS exploratum habere Te , valde coUA . Pro certo exim batio, studium meum emga Te, atque observaniam non animis

modo, sed ct prope oculis Tibi iugiter obversari. Id priainam me impulit, ut ita agerem; tum nece situdinis μι- ra vincula, quibus e tinemur; deiade incitavit utrisse qae nostrum volotatis quaedam ωUensio; postremo alia quorum etiam stadiorum convenieηtia. Etenim primam

7쪽

l π ὶγω quoque, O mathematicas animum adiecisti; quarum prima elemreta Neapoli primum Patria nostra is perito Viro ;deinde in tuis oppidis ab alis satis gηaro illae dedita opera deducto; qui vitam adbης degit; intellexisti. In Vrbe eadem qua Graecam , qua Latinam linguam curasti edoceri. Sed in latiηa posthac subsistere voluisti; quaruηdam aliarum praeseηtium livuarum scientia ad utilitatem in

structus. Ita ria flνdia, Ampis me Vir, ad ηsra; quae

s e tenuissima; quadam cognatione pertinuerant. In Meologicas vero doctrinar cum reliqais ; quaequae Ρηt; sacrae Eruditionis adiunctis curam, cogitationemque omnem

in posterum contulisti: ct abunde illarum ; de quo constat ; adeptus es. Igitur Theologiae scita prima habes :quae tua sunt impense grata; ct in quibus denique acquievisti. Posteriorem coniungis quidem Iurisprudeηtiam; quam Neapoli apud praeceptorem nominis celebritate proferendum Matthaeum Eglaiam Neapolitanum Civem didicissi. Di a litteraram fludi a ; veram praecipua semper Theologica;

toto tempore xxx. admodum annorum; quo Romani Prae

fulis digηitate potitus es; se ex galbas decem circiter Oocta Praeses iliastriorum Pontificii Principatus Ciuitatum ;atque ad Legationes quasdam missi s arduas; denos vero, O amplius egisti Nuntius Apostolicus in Hispanicis Regnisapia duos deinceps Reges potentissimas pili Lippin V. OFERDiNANDvM VI. atque temporibus dissicilibus; de tua

vero in munere unoqaoque illorum, maxime ob temporum

rationem, in postremo recte oficii administrandi prudentia, propositique in agendo sanctitate non is me nave facta

verba Diuiti sed by Corale

8쪽

uerba fuηt ; sed iam tum fama erat ; are intermisi

quidem, nedum non deseruisti; litterata otia cum negotio permiscere fatis eruditas. suae duo; s issilia non vetet; ab t vero desidia; geniove ; ubi per occupationem licet; in dulgendi eura , umbratili ue vita ; semper ; quantacumque it agendarum rerum vis, σ magnitudo; bene Imri poterant sociari. Porro iam Te a Geometria iuvenibus annis sedulo quidem addisci coepta minime tuης deterrebat ; cum faeris addici iam mente volveres ; DEax illa aliquorum virio, eam, qui Mathematica exercet studia, animos ad

Deum, rerumque divinarum commentationem intentos mi

litas posse habere: aut etiam ; quod absurdius diceretur; inde avocari. Persuasissimum sibi habeat; sui ita ex fimat; siquidem suae rationis manere fungi velit; insammo se errore iudicii versari; cuius posse O argu-

motis , O exemplis nullo negotio convinci . Geometricae frientiae directo vere non Dectant Divina: neque de illis Mit Geometra. Id pueri norunt e communeque illud est

huius eum ceteris ; Theologia sola seclusa; discipliηis .

At etiam quod Geometricae cognitiones obstent, quo mianus animum ad Deum, O coelestia attendamus; ct longe magis quhd ab illis porro meηtem agant si neutrum dicitur; nil in hae quaestione d ηitur; , dicitur; non disputatur exim de Theologia magis quam ceterae omnes disciplinae; ηοη solum quam Geometria; ad Deam pertinente; nostrasque meditationes is illo defigente idi quod liquet i , s Urmaretur, a recta ratioηe prorsus abhorreret. Dilo

9쪽

Duo autem sunt , via ηοn directa , ct obstaculam ; taηtogae magis si recedendum sit; omnino diversa. Mentem a div xis prorsus amovent fallacia: O avertunt inepta. Geo metria non nise veram complectitur; non docet nis grandia, O praeclara. Argumentum item illud eiusmodi opinationes invicte semper oppugnabit, ct proteret matbematicas litteras propter evidentiam Veritatis demonstrarae ; ideoque a nobis per demonstrationem perceptae; quod a cuncta humana doctrina procul abest; aptissimas omnium esse notitiae, O admirationi in nos inducendae Primi auctoris Veritatis. Vtraque vero increscit ob tot, ct tam mirabilia ; quae Geometria perscrutatur , invenit, , perspicιὰ maηifestat. Exemplis miηime vero deficimur. Et quidem de materia bae late meminimus in Commentario Epistolae D. Gregoria Ndisseni ; quae secunda est inter

alias is nobis pνimo editas ε, ubi cum rationibus, tum exemplis nostrorum Sanctorum Patrum, aliorumque Sacrorum Scriptorum rei veritatem in illustri loco ponere, confirmareque pro viribus enis sumus. us est Veneνabilis Beda ibi indicatus; sed opera silentis praetermissa non

inane erit hic; ut magis id ratum agnoscatur; enuntiare. Sunt autem Arithmetica multa de numeris ; O de propo-fitioribus arithmetieis: de numerorum divisione: de eoin- puto : de ratione Castulit de riciarum divi ne . Et Chronologica, de argumentis Lunae: Ephemeris; Ae Computus Vulgaris: de Embolismorum ratione : de Caelo paschali: de ratione compuli: de paschae celebratione; sive de aequivoctio Vernali: de temporum ratione: de tempo-νibus

10쪽

- vii )ribus. Et Apronomica de mundi coelestis coUitatione: de Circulis sphaerae: O de Polo : de Planetarum, erHηorum coelestium ratione: de astrolabio. Epistola etiam de divinatione Mortis, ct Vitae existit inscripta, Peto- oris ad Necemum Regem Aegsti. Ergo opus hoc matbematicum, Vir praestantistae, quod tibi datum , dicatumque expetivi lubens recipis; etiams Collegii Iu S. R. E. Car-Hηalium , qui post primam Pont; ficis Maximi Potestatem. Summi sunt Sacrorum omnium Antistites. Iuoniam Titicam sapientibus constat de mathematicis studiis nequa

quam illa, ct Sacerdotium mutuo repugnare. Inter proposita hoc libro Problemata, EMINENTisSIME CARDiNALis, invenitur inta de trapetio cuiusvis generis ex quatuor datis rectis lineis conformando; ct intas eirculum inscribendo ; aut circa circulum describendo rvel de dato circulo intus trapetiam inscribendo; aut circa describendo ; rectis autem datis lineis nonnaliae adponi debent conditiones : subinde ex illis quodvis geηartrapetii , seu Figurae quadrilaterae circulo iUcri bendae, vel circum describendae constituetur. Huius problematis; quod in plura alia dispertitur; Acuti fere omia retia qsa ; quodque in Elementis Geometriae Euclidis de ingenuis loquor Elementis ipsiusmet Euclidis ; quae neque castigata fini dii ηeque emendata; adaucta diminuta; in

brevius adducta ; neque propositiones Euclidis coηtineant in meliorem ordinem, melioremque , ct novam formam relatas; aut magis necessarias Ie ceteris depromptas , esecerptas. suod iam fatum Apolloηii fuit, o Archime