Joannis Miltoni Angli Artis logicae plenior institutio, ad Petri Rami methodum concinnata, adiecta est Praxis annalytica & Petri Rami vita. Libris duobus

11쪽

ex euiu', artis definitione perspicitur, ut insta ostendetur. Praeceptorum artis tria genera sunt: duo praecipua doinitiones & dimibutiο- - qmissum doctrinam generalem Logica etiam loco idoneo sibi vendicat . tertium, minus principale, G sectariam nominatur, estq proprietatis alicuius explicatio, ex e finitione sere deducta. Eaempla sunt quibus praeceptionum ve ratas demonstratur, ususq; ostenditur :ut scite Plato, quasi obsides semmonum: quod enim praecepto in genere docetur, id exemplo in specie confirma

Efficiens artis primarius neminem .reor dubitare quin sit Deus, author omnis sapi- emite di id olim Philosophos etiam non , fugit.

Causae ministrae fuerunt homines divinitus edocti, ingenioq praestantes ; qui olim. Angulas artes invenerunt. Inveniendi autem ratio eadem prope fuit quae pinge adiu

12쪽

PRAEFATIO.

ut enim in pictura duo sunt, exemplum mve archetypus, &ars pingendi, sic in arte invenienda. archetypo respondet natura sive usus, &exemplum hominum peritorum, arti pictoris respondet Logica; saltem naturalis, quae sacultas ipsa rationis in 'mente hominis est; iuxta illud vulgo dictum, Ars imitatur naturam.

Ratio autem sive Logita, primum illanathralis, deinde artificiosa, quatuor ad

hibuit sibi quasi adiutores, teste Aristoti

Metaphys. I- c. I, sensum. Observationem, inductionem, de experientiam. Cum enim praecepta artium generalia sint, ea nisi ex singularibus, singularia nisi sensupercipi non possunt: sensus sine observatione, quae exempli singula memoriae committat , observatio sine inductione, quae singularia quam plurima inducendo generalem aliquam regulam constituat, inductio sine experientia, quae singulorum Omnium convenientiam in commune & quasi consensum 3udicet, nihil iuvat. Hinc recte Polus apud Platonem in Gorgia, experientia artem peperit, imperitia fortunam, i. e. praesepia fortuita, . adeoq; incerta. Et Ariston

13쪽

PR FATIO.

Aristor. Prior. I. c. go, cujusq; rei primcipia tradere, experientia est: sic Astro&gica experientia , illius scientia principia suppeditavit. Et Manilius;

Per varios Um artem experieηtia fecit, exemplo monstrante viam η Et Cicero . omnia qua fant conelus nunc artibus, di persa quondam ct dissipata fueν unt, dome adhibita hae ars est, qua res dissolutas divulgas eonglutinaret se rati- One quadam eonnringeret. Ea ars Logica est, vel baec saltem naturalis, quam ingenitam habemus, vel illa artificiosa, quam mox tradimus: haec enim praecepta artis invenit ac docet. Hactenus de effetentibus causis firtium.

Forma artis, ut supra dixi, non tam praeceptorum dispositio est , quam praeceptio ipsa rei alicuius utilis, eademq; est finis. Quemadmodum enim non tam praeceptorum Logicorum methodica dispo

sitio quam ipsum bene disserere, & forma Logicae & finis est, ut insta docebitur, ita in genere non solum praeceptorum dispο-

14쪽

p RDE F ATIO. filio, sed ipsae rei uti is praeceptio, forma

artis & simul finia est quod autem praecipitur, id esse utile in hominum vita debere , quod Graci, Vocant, omnes eonsentiunt; indignamq; esse artis nomine, quae non bonum aliquod sive utila

ad vitam hominum, quod idens quoq; honestum sit, sibi proponat, ad quod omnia

praecepta artis referantur; adeoq- so mam altis esse rei alicuius utilis praeceptio- nem, per quam scilicet ars est id quod est, necissario sequitur. Verum ad hunc finem perveniri non potest, visi doctianam natura commode percipiat. exercitatio confirmet, utraeq- simul doctrina & exercitatio artem quasi alteram naturam redrdant. Sed ingenium sine arte, quam ars sine ingenio plus proficere censetur: proficere autem non admodum utrumq; , nisi accesserit exercitatio : unde illud Osidiis

solvi ct artiseem qui facit, usin erit.

Exercitatio duplex est ; analysis & gmnesis. Illa est, cum exempla artis in sua principia quasi resolvuntur, dum singulis Partibus ad normam, i. e. ad praecepta artis

15쪽

artis examinantur haec, cum ex artis

praescripto effcimus aliquid aut componi

mus.

Hactenus lausae artium t sequuntur species. Artes sunt generales vel speciales o generales, quarum materia subiecta est generalis. Materia autem illa vel artificis est, vel artis. Artificis materia see neralis generalibus cunctis artibus e st communis ; artis autem, singularum est propria : estq; artificis quidem generalis materiai omne . quod revera est, aut esse

fingitur , artis, quod in eo omni essiciunt singulae. Id omne vel ratio complectitur, et oratio: generalium itaq; artium materia generalis, vel ratio est, vel oratior versantur enim in excolenda vel ratione ad bene ratiocinandum, ut Logica , vel oratione , eaq; vel ad bene loquendum, ut Grammatica, vel ad dicendum bene, ut Rhetorica. Omnium autem prima ac generalissima, Logica est dein Grammatica , tum demum Rhetorica ; quatenus

rationis usus sine oratione etiam magnus,

hujus sine illa potest esse nullus. Grammaticae autem secundum tributinus locum,

16쪽

PRAEFATIO. eo quod oratio pura esse etiam in ornata . ornata esse nisi pura sit prius, facile non queat. Artes speciales sunt, quae materiam ha. bent specialem nempe naturam sere vel mores : earum enim aeuratior distributio non est hujus loci.

18쪽

Pηgira 6. Cap. 3. I. Iq. post sunt insere veras. p. 9. l. q.

post dicitur inserendum vel . p. Io. I. 3. harent leg. habet. P. II. l. a. leg. emcientia. p. I a. l. 33. quae les. qua S. P a F. i. ZC. quam lege quanquam. p. I 8. l. p. convenientifus lege convenientius. p. a . cap. g. l. a. post Phil. I. 3. inserendum quarta caula. p. a l. l. 2O. qua les. qui. P. 23. ca P, 9. existet Ieg. existit. p. 23. l. I. quidlibet leg. quilibet. p. 26. l. a. a 'Dend: cu' a lege appendicula. p. 23. l. 13. tractandum legatractandam. p. 'O. l. I 8. reram lege verum. p. 3O. l. 26. post adiunctum inserendum subjecto. p. 3I. l. M. Lollam leg. Zoilum. l. 26. Zoi e. p. 33. l. 16. resertus, lege refertur. p. Sy. l. a. unitis lega unitatis. p. 36. l. 13. que lege qum p. 46.

opponia lege oppositae. p. q 3. l. 7. Tu lege cum . p. 36. l. II.

primitus est. L 9. dele serma primitus est, p. 6O. l. q. distininguntuclege distinguitur. p. 62. l. aa. hi lege si . p. 73. l. I9. Post Agr. lege quae. p. 3I. cap. 22. l. s. post attribua ut in erendum Itaq. daver:orum uno negato,alterum virmatur, dic fimila sive diver ' sive o posita simul affirmari aut negari pocrant. I. 3. capitis a a. idem lege eidem. p. a. I. al. protinus lege protinus. p. l . cap. 3O; l. io. circumstri et lex irincumscribat. p. Ias: I. a. dele l; 2 post non3 .. IIo. l. a1 ex Iege est . 131. L 33. recessarium lςge necessariam. p. 138. I. 3 q. distineta lege distincta. p. Iso. l.a O. mutabiles lege immutabiles. l. . disjuncta lege dis unctae. p. I 6s. l. s. Ut lege S . P. I Q. l. 89. ergo quidam divitos, lege ergo quidam dicti sum

clavates. p. I s. I s. e plicatum. lege explicatam. p. 177. 1.3I.' r ost magnanimus, insere Maximus est. p. 13a. l. 29. mo. dis lege ae i. p. I . l. 3. affirmata & eomposita, lege affrisma R compolitae. p. I9 I. I. I . non si est animal, idcirco est homo. Iege non si ron estanimat,id irco non est homo. p. I9R. I. 6. connexa lege connexae. p. I . l. 22 disjuncta lege disi. Fnα r. p. a 2.l. 28. tam' legetuma p. 2Ι s. l. F. instret mentales lege infrumentalis. p. aa I. l. m. multas Iege mulint O . P. 2 3. l. II. talibus lege tabulis.