Francisci Du Port, Crespeiensis Valesii, De signis morborum libri quatuor. : Cum eiusdem authoris annotationibus: in quibus signi cuiusque causa traditur.

발행: 1584년

분량: 159페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

121쪽

a Nenape bis aut ter, ait Aetitis, in mense Quod in multis tetrab. . in notam tis. Nonialiae verὁ sunt, in quibus nec dierum nume- sermon. . rusillus obseruariar, adeo menses incerto ordine saepe repetunt ac desinunt in sequuntur, terit rigus indicant, durinoris copiam. Inibecillus uterus, humores e corpore superuacaneos in se

recipit unde stomachus, qui propter vicini in ieruos ei consentit, imprimis afficitur, itemque cerebrum, elatis sursum vaporibus .

N FLAMMATI NIS TERI

FERVI Dion tumor genitus de sangui

ne, 'collum

'Assicit , immisso digito si durius illud

Contrahitur, tactuque facit pressuque dolorem. Siniter fundo tumor est , dolor urget in imo Ventre iube ferox, urinaque tardius exit Ardor inest lumbis spinam dinusus in omnem, Nec 'faeces abeunt solito de more per aluum. Inguina tum, coxaeque grauant, febrisque calore Ilias in corpus diffunditur omne malorum

i Collium uteri quia musculosum, inflammationem concipit. Inflammatum vero e duritie cum dolore cognoscitur. Q mimenim id duplici substatia constet,inusculosa nimirumin cartilaginea calore, phlegmones comite, siccius, ideoque durius ei n-citur Dolet etiam , quoniam vi caloris alteratur, A copia sanguinis, in eius venis capillaribus contenti distenditur. Inflamationis uteri causa,tenuis est feruidusque sanguis, ui Vena caua per exiguas venas in uteri substantiam illabitur, ibique collectus putret accenditur. Cuius dolor in cervice, seu collo maior est. Huic enim, ut virgae maris, caeterisque quae ad pudendum spectant, nerui plures insiti,quod sensum absolutio-

ἔem, Venereorum ratione postulent, Vt Galenus animaduertit.

Compressa vesica pervieri dilatationum is pari

iiij

122쪽

hypogastrio pubeque tactu conspiculis. Sin postica tantum, ad anum molestiae percipitur sensus. Tum enim rectu intestinum arctius est, duriores alui faeces, ob assectae partis viciniani. Q mini autem inflammatio totum uteri corpus occupat, Omne etiam eius partes dolor obsidet. capit. s. s. Nai nquit Aetius, dolor capitis, delirium, afflictio stretrab. . chi, tumor inferioris ventris, distentio praecordiorum, horro- sermon. . res discurrentes ac pungentes,pedum torpor,genuum perfrige ratio, partium extrentiarum exudatio, parui densique pulsus,&animi deliquium,inualescente phlegmone contingunt. Hactenus ille. Si vero suppurat inflammatio, sequitur ulcus non raro depascens, Rin viceratum carcinoma plerumque degeneras, quum hic locus excrenientis putredinique pateat.

DESCRI PTIO CARCINO

IC . Caput undecimum.

'A R, inaequalis tumor est, tactuque

renitens,

Τ Luridus aspectu, turgentibus undique venis, 'Mole grauis saniem, comes est si forsitan vicus, Effundens tenuem, fuscam,nigramve colore, Cuius odor tete virus docet esse malignum. Interdum hic uterum mollem depascitur, de tunc 7 Inguinibus ferus ardor inest, pectenque pilosus. Venter inferior quatitur, lumbique dolore.

Hic assectus ab animali cancro nomen habet. Quod ut asperum ac durum est, ii quid forcipibus suis ceperit, haud fac, te dimittit ita tumor iste prominet, tactuque renititur,4 aegre tractabilis est, nec ab eo loco, in quo semel haeserit, auelli tollique, nisi difficillime, potest. Cuius feritas ex e cognoscitur, quod, quo blandius tractatur, hoc saeviorvi insolentior est cu- M. ι , curationem Hippocrates tentari vetuit.

Cum rotunditate. Pariunt autem hanc inaequalitatem venae, quae in ambitu turgidae, cancri pedum effigiem exprimunt,

123쪽

ui tumor ipse cancri corpus. Obliuidas&nigricantes venas. Quia faeculentus est,nec meabilis humor ille, qui cancrum

inducit.

Nec enim ater hic humor verum pus quod album aequale esse conuenit admittere potest, quia toto genere praeter na- auram est, ideoque pepasmi penitus expers. Partes laxae, molles, quae crassissimam materiam prompte suscipiunt,eaedem&cancrum facile contrahunt,inquit Pa capietis.lus AEgineta Ideoque quum in omni corporis parte cancer ori de xi soleat, in mammis, uteroque maxime versari consueuit medie, 7 Per sympathiam earum partium cum utero. Caeterum calor ac dolor quasi ferientis acus excitari solet in cancro, minus quis dem pungens in viceris experte seu suoplici:magis autem in e ulcerato, si causa sit, ut saepius, atra bilis, sanguisve seruidus, ac retorridus. Sin humor melancholicus, frigidus nimirum: siccus, nullus caloris dolorisve sensus est.

ONcEPTVM primis fallit' molas,pe diebus.

Menstrua nam cellant, lumbi grauitate pro

muntur,

Vtraque mamma tumet sensimque attollitur imus Venter, Mapposita pariunt fastidia menta.' Sed dolor hinc veluti pungens,vitiumque coloris, Et graciles artus, onerosum in pectine pondus, Non motus leuis atque fugax 'gestatio longa, Duraque pars uteri quando est , mola vera putetur.

Moli, caro quaedam est informis, quae velliti laetus, in ut xi capacitate gignitur,alimentumque sumit per venas quas intus habet, nutritur,4 augetur more plantarum. Ideo, luemadmodum in conceptu, sicut mola menses supprimuntur, menstruo sanguine in alimentum abeunte ponderis sensus est in lumbis, quoniam hi subiacent materiae mens vim molae corpori maniae turgent,translata illuc ex uteri venis materiae portione venter attollitur, quoniam mola pariter ac laetus incrementum si

124쪽

pletur uterus, antestina sursum attolluntur,&inserius os ventriculi subleuant inde commouetur bilis, tibi vel corrum uim xur, Vel non digeruntur. - ΦPuna Molam vero foetu distinguut signa in textu sequentia quorum hae sunt causae. Dolor quidem velut punctorius existit cimola, corrumpi iam capiente materia Nec enim hic hu-niores, ut in legitimo foetu natura regit. Cedatur color, quia nativus calor, sanguis alteratur. Corpus velut trophia coni

bescit, quia ventriculus 'epa nutriendis partibus dicata languent:ventriculiis iudem,mola pondere pressus hepar autem refluente sanguine quasi suffocatum,unde fit inter luna hydrops Pondus in pectore totoque hypochondrio grauans est, ct in obancumbentem molam, tum ob suppressos menses.Motus etiam est instar lapidis, quia mola naturali duntaxat motu cietur foe- tus autem etiam animali. Quamobrem hic calcitratis,sursum deorsium, in utrumque latus serti percipitur, mola tant in deorsum,sua nempe mole pr. xcipitata. Mola, quadragesimo die, tertiove mense saepius excluditur Permultos etiam annos interdum, aliquado perto tamvitam in utero gestatur. Hinc ea per se mollis, cirrho um corpus tempore contrahit in teri regione tactu conspicuum Distinguitur tamen ascirrho Siquidem hic in uteri substantia residet cogitur ab humore crasso terrenoque genitus Mola vere, non in uter substantia,sed in eius capacitate generationis suae sumit exordium. Huius enim duae causae sunt efficiens quidem iraecipua viri semen paucum id, infoecundum,eo nempe calore destitutum, quo persecte formam hominis absoluat Materialis

autem, copia mensium ad semen accedens eiusque sormatricem an obruens.

INFLATIONIS TERI NOTAE.

more,

Pars quoque tensa dolens imitatur' tympana aes uFlatibus inclusis utero quos foemina tactu Percipit efferri nonniva quam e sede verenda.

125쪽

DE IGN. MORB. LIB. Dolore properiri tum assimili colico : non tanto tamen, quum uterus amplior laxiόrque sit, miniisque doloris sustinena

Inclusa utero fi uulenta materia,qualis est quaeTympanatem hydropis speciem parit. Distinguitur in hoc, quod Tympanites

totum ventrem occupet Vieri vero statulentus tumor diuitaxat inferiorem ...

a Periter ceruicem. Quod idem solatium adfert, atque cx pitus periodicem in cruciatu colico Flatulenta namque materia, quae in uteri vacua capacitate coercebatur, excivia, tensio dolorque conquiescit.

ΡΟ, o vis est utero 'grauius, si gignitur hydrops.'Nec, velut in tactu, digitis pars dura restitit. Sed vario motu surgens unda, atque relabens Fluctuat,in tactu mollem notat esse tumorem.

Fatulentus tumor min is grauat,quum aerea nati irae sipa ticeps Serosus autem xaqueus ut qui constituit hydropem est grauior,quoniam ad elementaris aquae speciem, quae densio est aere, propius accedit . . Tumox ille, quem flatus pariunt,digitis non cedit, quia teri diluc. Tenditur verb, quia siccescit in eo contentus aer, cum amotu,tum ab aliquantulo calore. Contra tumor aqueus ideo tactui cedit, quoniam impense mollis.

ASCENSUS AC DESCENSUS

Aces ms, tumidae' dolita praecordia metrae. 'Defectus cordis leuis, Myspnoea fatigat. Descensu grauis anus, ut de muliebre pudendum: Nec facilis lotio datur exitus, atque virilem Congressum metuit mulier, tuo saepius arsit

126쪽

tentum,

Os uteri clausum, maina utraque urstida entris

Luborum latersimque tumor 'sti s Ibit ii,

Exortis facies maculis. segnis ocellus, Nausea defectusque leues, alior ia pira Conceptum perhibent ' ' Lotio ne sis nec sis Ante notis foetum quant noris sed mouet

127쪽

DE SIGN. MORB. LIB. III I. Ο9tissimum esse videtur motus vehemens in utero, a calido senibne, quod uterus auidius amplectitur,excitatus. Congressus auiditas calfacit uterum. Calidior autem uter attrahit promptius, retinetque semen,Vnde coceptus fit. Nec vero solus calor conceptus est causa. Sed oscula vasorum uteri, per quae menses erumpunt, aperiri necessarium est, quando mulier est conceptiara. Quod contingit incipientibus, aut desinentibus fluere menstruis. Hoc enim tempore, nec multitudine sanguinis influentis eluitur semen, ut quum menses ubertim iopiose fluunt: nec semen alimento suo priuatur sanguinis enim veluti rore conspersitur, cuius asperitate quadam, ceu visco, teri parietibus adhaeret , ibique retinetur in Cetus rinationem vi. Galenus ratiocinatur.

Quando concepit mulier supprimuntur menses, quia sanguis menstruus abit in laetus alimentum . Hos itaque tuc fluere malum. Vnde scribit Hippocrates, si praegnanti purgationes eat. impossibiles Cetum esse sanum. Quanquam nonnuli e sunt quibus per aliquot, eosque primos menses, interdum iero-mne gestationis tempus menstrua fluunt, incolumi tandem exeunte foetu . Sed hoc rarum, lis contingere solitum, quibus

abundesuppetit sanguis.

Mulier, ut equa, praegnans, non recusat coitum, praeter consuetudinem omnium animalium, quae ubi grauida fit rint, fugiunt marem, at Aristoteles. Non tamen sic expetit, atque quum Recunda non est, quia plenus uterus eo semine potitur, cuius ante summo desiderio tenebatur. Vtero suam, inriem chri trahente capacitatem, ut semen retineat portion anguinis illuc ex utero consuente, unde lac fiat, iidoneum exituro foethi nutrimentum. Mulieribus grauidis tumet ventersiae manifesto pondere. si sana sunt, quia tumosis causa naturalis est. Sin tumor est praeter naturam , ut in uteri scirrho vel hydrope vel earum corpus cacochymia redundat tumor est onerosus.

Quum mulier habuerit in ventre, purus illius sanguis, inquit Hippocrates,ex toto corpore destillat,& in sinetum descendit,unde tota si cum virore pallida. Quo posito, non est mirum stansuent illius oculi. Nam, affluente ex uniuerso corpore in uteriam sanguine, spiritus animales, a quibus fit viso, non aeque vigent. mandoquidem hi fieri debet, ut solent, ex optimo sanguine Qui si decumbit in uterum, imputum in plexu retisor-m necessum est elaborari, ex quo spiritus animales fiant aliquantulum calirinos.

libro risecta libri s.

128쪽

Ilo II ANCISCI D PORT Cordi ventriculi cum utero sympathia. IO Nam iampraegnationis exurina petita signa valde suspecta sunt, necdum usu satis explorata, quamuis Avicennas plurima

commemoret . .

I Sunt enim praemissa signa probabilia quidem, sed incerta tamen. Etenim supprimi possunt menses a crasso sanguine, vel uteri res igeratione, vel ictero, vel aliis ' ante commemoratis causis.Potest is uteri claudi a tumore praeter natura, ut phl gmone, scirrhove Nauseam, norexiam lipothymiam, picam inducere vitiosi possunt humores in stomacho ventriculoque stabulantes.In mola mammae turgent, vigentque plurima concepi' symptomata.Sed ad uteri regionem admota manu calida, si motum percipi lenem, blandum ac ordinatum, quo venter inferior aliquantulum impellaturo attollatur,certissimum habeto conceptus &foetus indicium.

CONCEPTI M ASCULI

Si gestat foecudamarem, 'bene tincta colore est, Laetaturque iocis . quum de sede recedit, Promouet ante pedem dextrum, iecoriq; propin-Parte teri foetiani retinet, sentitque moueri qua Ocyus leuiter dexter 'micat huius ocellus. Dextera ama tumet magis, atq; arrecta papilla est Nigraque,ta niueumVitius quam laeua profundes, Illiusque loci turgescunt sanguine venae.

A calore bonus coloro hilaritas. At millier, quae marem utero gerit, calidior est ea quae concepit foeminam. Etenim a semine quod persectius mouetur,&calidius est, fit masculus Ergo laetior, coloratior. Partes dextra calidiores, quia secundum hepatis rectitudi-h;.i .d nem locatae sunt, Vt scribit Galenus Ideoque mulier,quae dex- tarn tra uteri parte laetum moueri percipit, magissique tumentem habet dexteram mammam,venas ampliores,eiusdemque locim gis micantes arterias, dextrumque pedem primum e sede pro gressura promouet,saepius masculum utero continet siquidemmas scemina calidior existit. Quod, utprobabile, sic aliquando fallax.

129쪽

DE IGN. B. B. IIII. III allax. Q uim enim sit duplex generationis masculorum princopium,in imminis quidem dextra matrix, in viris autem dexter testiculus e sinistro viri teste semen in dextrum uteri simum emitti potest, quod quu sit limbecillius, foemellam producet. Fieri quoque potest, ut viri semen aquosum, crudum ac laguidum in frigidae aliatricis cornu dextrum effundatur, tumque pariat Reminam. Sed & aquae crudae frigidaeque sola potio partum scemineum efficit, si licet in dextram uteri regionem a viro strenuo foecundum semen immissum. Conformatur primum masculus. Nam a sortiore crassioreq; genitura fit .idem quoq; mouetur primum,quia Remella sortior est.Tempus vero principii motus ambiguum apud authores est. Na Hippocrates mares moueri dicit trimestres meminas quadrimestres ' Avicennas vero non tertio mense quidem, sed post ,

tertium masculos: post quartum Cemellas moueri indefinite,ni,si. pronunciat. At mulieres, quibus fidem in similibus adhiberi nuult Hippocrates, mares quadragesimo plerumque die non- n. 2.t nunquam mense tertio , additis ad hunc quindecim fere die- . t. i. . Ι3.bus moueri masculum iceminam vero saepius medio impraegnationis tempore, nimirum intra quartum 'uintum a conceptu mensem sumere motus exordium asserunt, experientia

longa confirmatae.

mulierem id nosse expedit, inquit Hippocrates, Vtramam lib. d sta. ma ipsi maior est: illic enim foetus existit. Similiter oculum perfat. cos derabit Maior enim, splendidior omnino erit intra palpebram eius partis,cuius mamma maior existit. Vtriusque ratio

haec est mamma maior est ea parte qua geritur foetus, quia plus sanguinis incius venas illabitur oculusque splendidior atque Velocior, quia plures vegetiores spiritus in eum efferuntur

exsanguine.

In grauida muliere mammarum vena turgent, illuc ascendete ex utero sanguine . Qui quum in foetu masculo velut ebulliat quandam in papillas, velut in apicem conum emittitsuliginem,qua nigricant non vehementi nigredine, sed ei rubedine permista firmaeque sunt in arrect e propter siccitatem. Tale quid in foemineo foetu vix contingit, quia sanguis non as satur, nec fuliginosus est.

Plus enim sanguinis a quo nativus partis calor augetur influit in mammam dextram, quam in sinistram, unde lactis generatio celerior.

130쪽

CONCEPTAE FOEMELLAE

MI Gm A. CAPUT XVIII.

2 in lib. 6.epidem.

generat, animal.

FO M IN 'm praegnas utero si foemina prole Concipit, effusos a se fugat anxia risus, Decolor est, uteri pars turget talia, sinistra Mama tumer,nimium tam est ea mollis, huius Flaccida conspicitur, non firmavi recta papilla. Ex qua a mulctum cito labitur, inlisit insans

Tardius, inque caua leuiter matrice mouetur.

inii natura frigidior humidiorqtae viro sit laeminfoemellam gestanti diaplicatur frigus, quo densatis spiritibus, antroque se recipiente sanguine fit illa decolor ac tristis. Si foetus calidiores in uteri calidiore parte consistunt,ut vult Galenus frigidiores etiam in uteri frigidiore loco pax est contineri. Foemella vero mare frigidior, ut demonstrat Aristoteles. Ergo uteri sinistra parte cotitinebitur. Nam aquosum crudumque lac continet. 4 ac mulieris gestantis masculum, quia sustinet exquisitam coctionem, moderate spissum est,album colore,odore gratum, sapore dulce. ad utimin unguem instillatur, neque tardius, neq; citius diffluit, sed aliquandiu remanet atque consistit velut hydrargiri frustisi,aut margaritae granum,ut loquitur Avicenas. Eius vero quae foemellam habet in utero , lac ab his qualitatibus descit, estque tenue, quia crudum ideoque cito diffluit. Post quartum a conceptum ensem. Mas vehementius quidem in utero moueturiat emina celerius. Quod a calore non pendet, quum sit ea mare frigidior, sed ab animi moribus. Est enim oxythyma mulier deόque veloces ac subitos habet corporis motus.

MORBORUM A CONCEPTV

V sine succorum vitio concepit, in omni Tempore quo grauida est 'nullis patet obuia

morbis.

SEARCH

MENU NAVIGATION