De denario medico, quo decem medicaminibus, omnibus morbis internis medendi via docetur. Cui plures alii tractatus additi sunt / [Bernard Georges Penot]

171쪽

hortantur, ita soleo restondere,

pli me venatione , via Cane a

lendo,expendere, quam in opera riis Chimicis quatuor 2 an quidem qua uno auu ,in mandis Alchὶmia secretis, confero,

semmam centum P enanorum forenorum non excedant. Nec vero ista arte cupio ditari sed pereami cum natura sit imita trix Naturae in rerum varietate ludentis conssideratione , ΠΙ-

mur , sermones mecum pro I.

Ex quibus quanti secerit pag

ricam, facile intes 1 ur. Fuit

autem Princeps magni adicy,

Germanor decis, Patria r -

172쪽

mentu,Christiana religionulume, quem ' bonorum omninfautore sui atetur omnes Istum,quum terris Fata inuiderint, is uniu

re citus es,qui adyta artis Chimia noleui pede in essus,omnia i ius Mysteriaprobe noueris,s impo-

hoc dictum est , Res ub tum fore

felices,cum aut Regasphilosophabuntur,aut regnabunt Philosophi. Cum itur hic Tractatus Daci de Lapide Philosophia, seu de

Claue artis, in nostras manu in-

173쪽

DEDICATORIA.

sim Coepi tandem ipsim opera ex

cus reuoluere , an interea hic Tractat in contineretur,an ad

uerti uim seculi plures aliorum

opera sepelire, sibi is endi

care Talibi occurrere volui, sCT accedere. Cum n heroicum

tuum animum e lectum habeam,aequitatis steritatis in o Unibin con tantem esse amatorem, Tibi gratum esse, opto, meque, cum omnibm meis studiis,

qualibuscumque ossiciis ossem L d autems euidense munm,

grato vultu dignabitur T. C excipere,maiora in posterum, eaque digniora,m ouaturum polliceor. Interea Deum Opt. Max se p-plex oro, UtT. cum Heroica L

lustrisi Coniuge diu stitat, ad

174쪽

I dominis gloriam, uaequen-cles iam lendorem omen nem

rentissima Bernatum Res C tendis Ianuar. Ibo L

Misa Celsitudini obsequen

notus a Portu S. Maria quitan .. .

175쪽

IOHANNIS ISAACI

HOLLANDI, DE TRIBUS ORTINIBVS ELL

Praetitio.

oc loco decretum est,totum operis progressim tibi aperire, &omne opus, quod in arte faciendum est, quale sit, ostenderer nec non docere, quare singulae Operationes sint inuentae; quidnam inordinibus,&plerisque aliis Alchimiae operibus,m tribus illis generibus, ut Minerali, Animali &Vegetabili, primum sit faciendum. Etenim sciedum est,eum, qui antequam incipiat operari, singula opera non intelligit: quid primum in arte sit, quid secundum, quid tertium δε ita deinceps, donec opus ad finem sit perductum, quoque ordine singula se mutuo consequi debent, ignorat, nihil unquam in arte operaepretium facturum:Ne si in aeternum operetur, poterit quidem, casu aliquo,ad artem peruenire a liquam;vt caecus sortuito scopum seriat,sed certam artem adipisci aut, quod semel secerit, iterum, ac tertio facere, nunquam poterit ut

imperitis saepenumero accidit, qui hac ratione

176쪽

opermn moleum perdunt, in desperat onem incidunt , quod primum erat , in ultimo facientes, ibique opus relinquentes v-bi erat incipiendum. Porr , ad errores astos uitandos 'docebo te , quid sit subli- Iaaatio, quam ad inuenta,&quomodo, in Uno qUoque opere, sit sublimandum Dein de quomodo j quare calainandum : ita deinceps de dictiliatione , quamobrem ea feri debeat uillaque id genus alia , quae in singulis operationibus sunt animaduertenda.

Ergo cum Veteres metallorum generationem , ortumque , mincrementum intelligerent nec non unde procederent , eorum morbis , quibus , quo minus Soles, Lunae fierent , impediebantur : Coeperunt. cogitare , de ratione , morbos cos , ac desectus auferendi, eaque in Solem , aut Lu

nam perducendi. Quam ad rem nulla est iis

visa via compendiosior , quam ut corpora igne destrucrent , ac calcinarent : atque tamateriam quandam in iis nuci erunt, quae ea conseritabat, ne vel ignis vi, vela suo proprio sulphure combustibili , quo abundant,

comburerentur. Haec materia Clauis erat,cuius .a accipiebant duas, aut tres partes,ad unam cO .eoni poris, durumque corpus in subtilem limatu-πιμηo. ram redigebant, Saturnum, Martem,aut V nerem,louem, fusos in cineres,mouendo, reducebant: ac tum una cum Clatii, Maceto miscebant : sicque in vasis terreis rite lutatis, in igne collocabant, calcinando, relicto, in dictis vasis,

177쪽

LAPID PHILOS THEORIA.

Lra mihi exiguo aperto, per quod humiditas pos et uaporari qua uaporata, obstructo soramine , ignem per gradus augebant , donec paulatim inciperent ignesceres, uuique obscurum ignitionis gradum , quo latus

non funderetur , ad 2 .i ras continuabant: tum vasis per se refrigeratis , exempta materiae, quam seruentem effundebant Clauis solueretur quam deinde aqua communi abIuebant. Corpora vero calcinata , dim palpabilitatem , supra marmor trita , qua comin uni, ab omnibus suis impuritatibus, knigredine, abluebant: ita ut calces rubri corporis essent splendidae, acalbae, etiam clarae,&instar nivis alba atque haec erat veterum imperfecta metalla, a faecibus suisis combustibit nigredine. laetenti sumo,questa in minera contraxerant , repurgandi ratio Cum autem ea in corpus reducta viderent , nec in Solem nec in Lunam esse conuersa : ccxpe runt cogitare , quanam medicina , aut qua materia , fieri posset, quo modo tinctura inuenixj, quae in purgata metallorum cor pora ingressum haberet cumque, Omnium

Salium, aut Aluminum speciebus perlustratis, nihil in iis inuenirent, quod Metalla in Solem , aut Lunam posset conuertere, aut tingere, aut in iis ingredi intellexerunt tandem non alibi illud Arcanum latere , quam in Spiritibus , qui metalla essent ingrisur , seseque cum ij permixturi. Verum ex his magnas animaduerterunt difficultates : quod,

L iiij

178쪽

i66 IOHANNI HOLLANDI

perspeeta dictorum spirituum natura, viderent eos, aeque atque Metalla, morbis in Minera ο- tractis, esse obnoxios, stetentibusque scilicet, ac terrestribus Decibus ac combustibili sulphure abundare, quibus periculum esset, ne is etalla comburerentur,&impuriora redderentur.

Ad haec, inesse didi is spiritibus, veneni quoddam genus, usque eo corro suum,& volatile, vis cum Metallis coniungerentur , non tantum ea venenosa corrosita, frangibilia essent redditur , ut instar vitri rumpi possent verim etiam, cum funderentur, in sum una avolarent,rinacliorem metalli paricia secum aufferent, itavi id in nihilum red geretur. Itaque speculatione sua, eteres ulterius progressi , cogitarunt, quemadmoduni spiritus ab hisce ortini b. morbis possent liberare, eosque ita praepararare, ut in corpora ingrederentur ea, qua pulchra,&clara, 5 in aeternum cum his permanenti tinetur tingerent, nihilominus dulcis, malleabilia permanerent: sicque in Solis, iunarnaturam perducerentur. Hanc ad rem, tribus

potissimum opus esse, intellexerunt,nempe Va- iis ad eam rom aptis materia, qua cum spiritus miscerentur,&eo, quod &materia expellerent, atque in sublime cogerent venenosissimam, ac fugacissimam spirituum parte qua primum expulsa, eam proxime urgerent, quae media est,ri ad artem nostram accommodata, retentis infundo a materia, cum qua spiritus miscerentur. crassis, ac terrestribus eorum partibus, quae ingressum impedirent, una cum sulphure alboeombustibili. Sic non potuerunt quicquam

179쪽

sonipendiosus inuenire, quo spiritus a morbis suis, S impuritatibiis liberarent, quam sublina ationem;quae idcirco secundum a calcinatio S t m ne locuna, in arte nostia obtinet. Porro enarra tis, inuenta primum calcinationis,ac sublimationis causis, sequitur, ut ostendamus in unoquoque opere quomodo sit calcinandum, &sublimaiadum. Et primum quidem dicendum est, de calcinatione spirituum corporum: deinde de corporum cum spiritibus in itinetione, per ina bibitionem, ac iraeerationem, &quamobrem primum suerit ad inuentes viverum Alchimia fundamentum intelligas Iam ad institutum.

Aiores nostri, purgato spiritu, ac corpore; cum utriq; in se ingressum dare mutuo molirentur, viderunt id non aliter fieri posse quam si vel spiritum, vel corpui in aquam soluerent; corpore spiritum, vel spiritu prpus imbiberent, vel utrumque seorsum soluerent, xsolutas aquas deinde commiscerent: quod quidem

postremum , cum ad congregationem , commixtionemque faciendam omnium comm

dissimum esse intelligerent;toti in hoc suerunt, quomodo&spiritus, corpora in aquam redigerent quod seri non poterat, nisi prius Ct uis naturam essent adepti, ad quam Clauis seu Salis naturam, cum nonnis igne,ac calcinatione reduci possent primo furnum ad id aptum excogitarunt, in quo spiritus, absque euolatione, possent calcinare, quem furnum Physic

rum vocaiunt. Deinde vasa ad spiritum c lci'

180쪽

is IOHANNIS HOLLANDI

nationem apta, quae aperta esse necesse erat, ut ignem reciperent undem, capertum,ad ea, in

salis naturam, ut solui possct redigenda quod in vase atque igne clauso, nunquam sieri potuit set Tertio iustum ignis gradum, adspi litus, absque uolatione, calcinandos, inuenerunt. Q ubus omnibus rite ad inuentis . obseruatas, spiritus in furno, a seque ad id apto, posuerunt: ac per o .dies ac noctes naturales, in iusto ignis gradu continuato, reliquerunt, ter se cisti Spiri gerari si uerunt. Deinde super marmor ad im νη-m, i palpabilitatem triuerunt; quo facto, super laminis vitreis,aut marmore aliquantulum inclinato subiecto catino,vas vitreo, in loco humido posuerunt, ad soluendum in aquam claram,ac limpidam , quam in vitro foris, rite ob structo, ad usum seruarunt: siquid sarcu, in resolutione, esset relictum , id superini armor non

dissolutum manebat. Ia vero explicata calcinatione sublimatione, S solutione spirituum; restat, ut de corporum calcinatione seu reuerberatione, ac solutione tractentus. Inuentus est igitur primum, a Veteribus, scirnus, ad corpora calcinada ,seu reuerberanda, ut salis naturam adipiscetentur, idoneus, Quem reuerberatorium appellarunt nec non de vasa terrea. iustos ignis gradus,quo corpOra non sun derentur, nec in unum consuerent.

Itaque corpora a sarcibus suis, con bustibili sulphure repurgata, terreis vasculis imposita,

fila reuerberationem, per xxx dies ac noetes collocarunt calcinanda, lenta ignItione,vt,abl-quensione , ad salis naturam perducerentur.